Gagnrýni

Þorparar í þykjustuheimi

Friðrika Benónýsdóttir skrifar
Kuðungasafnið ber undirtitilinn 54 ljóð um undarleg pláss. Þar lýsir höfundur í örsögum/prósaljóðum alls kyns skringilegum plássum þar sem hversdagurinn er með töluvert öðrum blæ en í öðrum þorpum á Íslandi.

Öll ljóðin hefjast á orðunum Í þorpinu (...) er... nema síðasta ljóðið þar sem sögunni víkur til borgarinnar Víkur sem er raunar í síðustu línu ljóðsins einnig orðin að þorpi.

Þorpin eru eins ólík og þau eru mörg. Í þorpinu Klifi ganga allir aftur á bak, í þorpinu Ósi brosa allir út að eyrum, í þorpinu Hruna búa níu ljóðskáld með störu og svo framvegis. Góðlátlegir orðaleikir með vísun í heim bókmennta og orðtaka eru algengir, til dæmis falla allir í þorpinu Vör í stafi, í þorpinu Þröm er ekkert lesefni að hafa og í þorpinu Þúfu sígur allt á ógæfuhliðina, svo nokkur dæmi séu tekin.

Ljóðin eru mjög mislöng og hitta misjafnlega vel í mark. Sá kynjaheimur sem skáldið bregður upp örmyndum af á sér mismikla samsvörun/andstæðu í okkar raunverulegu þorpum en þótt fantasían sé allsráðandi má yfirleitt finna brodd sem beint er að ýmsum samfélagsmeinum. Sá broddur er þó varla nógu hvass til að stinga á nokkrum kýlum.

Óskar Árni er sjóað ljóðskáld sem þekkir slagkraft orðanna og beitir þeim af list. Góðlátleg kímnin sem undir kraumar gerir lesturinn skemmtilegan en um leið eru ljóðin spéspeglar þar sem alls kyns undarlegheit samfélagsins eru skoðuð eins og til dæmis hinar ýmsu bæjarhátíðir sem haldnar eru í þorpum landsins:

Í þorpinu Skálum eru fleiri dónar en í nokkru öðru þorpi á landinu. Á hverju ári eru haldnir þar svokallaðir Dónadagar sem laða til sín ferðamenn alls staðar að... bls. 31.

Yfirleitt er töluvert kaos ríkjandi í hinum ímynduðu þorpum en skáldið virðist þó eygja von um betri daga því í eina þorpinu sem kemur fyrir í tveimur ljóðum, þorpinu Gerði, er í fyrra ljóðinu „allt á suðupunkti" og ríkir hálfgert stríðsástand í samskiptum fólks (bls. 32) en í seinna ljóðinu um þorpið Gerði er „allt dottið í dúnalogn" og allir lifa í sátt og samlyndi (bls. 57). Nú er bara að vona að það verði áhrínsorð.

Í heild er Kuðungasafnið vel heppnað ljóða/örsögusafn og hugmyndaauðgi skáldsins virðast lítil takmörk sett. Það er vel þess virði að kíkja á safnið og skoða samfélagið og sjálfan sig í spéspeglunum.

Niðurstaða: Vel heppnað safn prósaljóða um ólík fantasíuþorp sem sýna lesendum samfélagið í spéspegli.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×