Hvernig gengur með Orkuveituna? Dagur B. Eggertsson skrifar 6. október 2012 06:00 Næsta ár er erfiðasta árið í fjármögnun Orkuveitunnar skv. fimm ára aðgerðaráætlun eigenda sem samþykkt var til bjargar fyrirtækinu fyrir hálfu öðru ári. Þá greiðir OR niður lán sem nemur 25 milljörðum króna. Þetta er stærsti áfangi í lækkun skulda skv. aðgerðaráætluninni og án efa stærsta niðurgreiðsla lána í sögu íslenskra sveitarfélaga. Í nýrri 5 ára áætlun sem stjórn OR samþykkti á fundi sínum nýverið kemur fram að alls muni skuldir fyrirtækisins lækka um 100 milljarða, úr 241 milljarði króna í 144 milljarða króna frá 2009-2018 (sjá súlurit). Eiginfjárhlutfall mun nær tvöfaldast frá 2013 til 2018, úr 23,8% í 44,3%, sem verður að teljast afar viðunandi. Unnið er eftir skýru planiÞað er sjálfsagt að rifja það upp að ef aðgerðaráætlunin, sem fékk heitið „Planið“, hefði ekki komið til hefðu borgarbúar staðið frammi fyrir greiðsluþroti Orkuveitunnar á miðju síðasta ári. Í Planinu fólst að loka 50 milljarða gati í fjármögnun OR til ársins 2016. Ýmsir hafa spurt um framgang aðgerðaráætlunarinnar og hvort hún hafi reynst raunhæf. Því er til að svara að gerð er grein fyrir framgangi hennar með ársfjórðungslegum skýrslum til eigenda sem jafnframt eru kynntar opinberlega og í Kauphöll. En rifjum upp stóru myndina. Gjaldskrárbreytingar skila 8 milljörðum á 5 árumEinstaka sinnum er þeirri skoðun hreyft að vandi OR hafi alfarið verið leystur með því að hækka gjaldskrár. Því fer fjarri. Hækkanirnar voru þó umtalsverðar og skipta töluverðu máli fyrir bættan rekstur OR. Á fimm árum er gert ráð fyrir að gjaldskrárbreytingar skili 8 milljörðum af þeim 50 sem upp á vantaði í fjármögnun OR. En hvernig verður hinum 42 milljörðunum náð? Niðurskurður í rekstri og fjárfestingum 20 milljarðarVerulega munar um minni fjárþörf vegna niðurskurðar í fjárfestingum og rekstri Orkuveitunnar. Viðkvæmastar og erfiðastar voru uppsagnir starfsfólks og samdráttur í starfsmannahaldi eftir öðrum leiðum. Starfsfólki hjá OR hefur fækkað úr liðlega 600 í 423 starfsmenn frá 2010 til 2012, eða um tæplega þriðjung, en alls átti rekstarhagræðing innan OR að skila 5 milljörðum. Niðurskurður í fjárfestingum í veitukerfum átti að skila öðrum 15 milljörðum. Árangur á báðum sviðum hefur náðst fyrr en að var stefnt. Víkjandi lán frá eigendum 12 milljarðarÁætlunin gerði einnig ráð fyrir víkjandi lánum frá eigendum. Annars vegar 8 milljörðum til að forða bráðavandanum sl. vor og hins vegar 4 milljörðum á þyngsta árinu 2013. Þessar lánveitingar munu ganga eftir og hefur Reykjavíkurborg sett til hliðar fé til að svo megi verða. Þá féllu eigendur frá hefðbundnum arðgreiðslum öll fimm ár Plansins, en í staðinn þurfti að skera niður í rekstri sveitarfélaganna, þar sem hluti rekstrar þeirra hafði verið fjármagnaður með arðgreiðslunum. Í tilfelli Reykjavíkur voru arðgreiðslur lengst af um 1,5 milljarðar króna á ári en um 800 milljónir síðasta ár þeirra. Sala eigna 10 milljarðarEin táknrænasta aðgerðin í öllu ferlinu var að nú hefur tekist að koma öllu starfsfólki OR í höfuðstöðvunum við Bæjarháls fyrir í um helmingi þess húss. Hinn helmingurinn er til sölu. Eignasala átti að skila 10 milljörðum alls og hefur sá þáttur reynst tímafrekari en ráð var fyrir gert. Stóra eignasöluárið samkvæmt Planinu er næsta ár. Unnið er að undirbúningi sölu á hluta höfuðstöðva OR við Bæjarháls, jarðarpörtum í Ölfusi og jörð við Ölfusvatn (Þingvallavatn). Söluferli á hlut OR í HS Veitum hófst á öðrum ársfjórðungi. Verið er að vinna verðmat á Landsneti og verða sölumöguleikar á hlut OR í því kannaðir í framhaldinu. Þá hafa Reykjavíkurborg og menntamálaráðuneytið verið að skoða möguleika á að náttúruvísindasýning verði til húsa í Perlunni. Fela hugmyndirnar í sér að borgin kaupi Perluna af OR og leigi ríkinu hluta hennar. Loks var samþykkt í eigendanefnd OR að leggja til við eigendur að allt að 49% af Gagnaveitu Reykjavíkur yrðu boðin til kaups. Verði það samþykkt mun stjórn OR í kjölfarið leggja til bestu leiðir í því efni. Mikilvæg samstaðaTraustatökin við stjórn OR hafa vakið athygli. Til að viðhalda því trausti sem skapast hefur er ljóst að áfram verður að halda fast á málum. Meirihlutinn í Reykjavík sem skipaður er borgarfulltrúum Besta flokksins og Samfylkingarinnar stendur einhuga á bak við stjórn og forystu OR í erfiðum og vandasömum verkefnum og þakkar meðeigendum, borgarbúum og öðrum fyrir skilning og samstöðu í hinni mikilvægu endurreisn Orkuveitunnar, sameignar okkar allra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dagur B. Eggertsson Mest lesið Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen skrifar Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason skrifar Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson skrifar Skoðun Skapandi skattur og skapandi fólk Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Eru aðventan og jólin kvíða- eða tilhlökkunarefni? Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson skrifar Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Sjá meira
Næsta ár er erfiðasta árið í fjármögnun Orkuveitunnar skv. fimm ára aðgerðaráætlun eigenda sem samþykkt var til bjargar fyrirtækinu fyrir hálfu öðru ári. Þá greiðir OR niður lán sem nemur 25 milljörðum króna. Þetta er stærsti áfangi í lækkun skulda skv. aðgerðaráætluninni og án efa stærsta niðurgreiðsla lána í sögu íslenskra sveitarfélaga. Í nýrri 5 ára áætlun sem stjórn OR samþykkti á fundi sínum nýverið kemur fram að alls muni skuldir fyrirtækisins lækka um 100 milljarða, úr 241 milljarði króna í 144 milljarða króna frá 2009-2018 (sjá súlurit). Eiginfjárhlutfall mun nær tvöfaldast frá 2013 til 2018, úr 23,8% í 44,3%, sem verður að teljast afar viðunandi. Unnið er eftir skýru planiÞað er sjálfsagt að rifja það upp að ef aðgerðaráætlunin, sem fékk heitið „Planið“, hefði ekki komið til hefðu borgarbúar staðið frammi fyrir greiðsluþroti Orkuveitunnar á miðju síðasta ári. Í Planinu fólst að loka 50 milljarða gati í fjármögnun OR til ársins 2016. Ýmsir hafa spurt um framgang aðgerðaráætlunarinnar og hvort hún hafi reynst raunhæf. Því er til að svara að gerð er grein fyrir framgangi hennar með ársfjórðungslegum skýrslum til eigenda sem jafnframt eru kynntar opinberlega og í Kauphöll. En rifjum upp stóru myndina. Gjaldskrárbreytingar skila 8 milljörðum á 5 árumEinstaka sinnum er þeirri skoðun hreyft að vandi OR hafi alfarið verið leystur með því að hækka gjaldskrár. Því fer fjarri. Hækkanirnar voru þó umtalsverðar og skipta töluverðu máli fyrir bættan rekstur OR. Á fimm árum er gert ráð fyrir að gjaldskrárbreytingar skili 8 milljörðum af þeim 50 sem upp á vantaði í fjármögnun OR. En hvernig verður hinum 42 milljörðunum náð? Niðurskurður í rekstri og fjárfestingum 20 milljarðarVerulega munar um minni fjárþörf vegna niðurskurðar í fjárfestingum og rekstri Orkuveitunnar. Viðkvæmastar og erfiðastar voru uppsagnir starfsfólks og samdráttur í starfsmannahaldi eftir öðrum leiðum. Starfsfólki hjá OR hefur fækkað úr liðlega 600 í 423 starfsmenn frá 2010 til 2012, eða um tæplega þriðjung, en alls átti rekstarhagræðing innan OR að skila 5 milljörðum. Niðurskurður í fjárfestingum í veitukerfum átti að skila öðrum 15 milljörðum. Árangur á báðum sviðum hefur náðst fyrr en að var stefnt. Víkjandi lán frá eigendum 12 milljarðarÁætlunin gerði einnig ráð fyrir víkjandi lánum frá eigendum. Annars vegar 8 milljörðum til að forða bráðavandanum sl. vor og hins vegar 4 milljörðum á þyngsta árinu 2013. Þessar lánveitingar munu ganga eftir og hefur Reykjavíkurborg sett til hliðar fé til að svo megi verða. Þá féllu eigendur frá hefðbundnum arðgreiðslum öll fimm ár Plansins, en í staðinn þurfti að skera niður í rekstri sveitarfélaganna, þar sem hluti rekstrar þeirra hafði verið fjármagnaður með arðgreiðslunum. Í tilfelli Reykjavíkur voru arðgreiðslur lengst af um 1,5 milljarðar króna á ári en um 800 milljónir síðasta ár þeirra. Sala eigna 10 milljarðarEin táknrænasta aðgerðin í öllu ferlinu var að nú hefur tekist að koma öllu starfsfólki OR í höfuðstöðvunum við Bæjarháls fyrir í um helmingi þess húss. Hinn helmingurinn er til sölu. Eignasala átti að skila 10 milljörðum alls og hefur sá þáttur reynst tímafrekari en ráð var fyrir gert. Stóra eignasöluárið samkvæmt Planinu er næsta ár. Unnið er að undirbúningi sölu á hluta höfuðstöðva OR við Bæjarháls, jarðarpörtum í Ölfusi og jörð við Ölfusvatn (Þingvallavatn). Söluferli á hlut OR í HS Veitum hófst á öðrum ársfjórðungi. Verið er að vinna verðmat á Landsneti og verða sölumöguleikar á hlut OR í því kannaðir í framhaldinu. Þá hafa Reykjavíkurborg og menntamálaráðuneytið verið að skoða möguleika á að náttúruvísindasýning verði til húsa í Perlunni. Fela hugmyndirnar í sér að borgin kaupi Perluna af OR og leigi ríkinu hluta hennar. Loks var samþykkt í eigendanefnd OR að leggja til við eigendur að allt að 49% af Gagnaveitu Reykjavíkur yrðu boðin til kaups. Verði það samþykkt mun stjórn OR í kjölfarið leggja til bestu leiðir í því efni. Mikilvæg samstaðaTraustatökin við stjórn OR hafa vakið athygli. Til að viðhalda því trausti sem skapast hefur er ljóst að áfram verður að halda fast á málum. Meirihlutinn í Reykjavík sem skipaður er borgarfulltrúum Besta flokksins og Samfylkingarinnar stendur einhuga á bak við stjórn og forystu OR í erfiðum og vandasömum verkefnum og þakkar meðeigendum, borgarbúum og öðrum fyrir skilning og samstöðu í hinni mikilvægu endurreisn Orkuveitunnar, sameignar okkar allra.
Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar