Leynast góð verkefni eða úrræði í pokahorni þínu? Elva Björk Ágústsdóttir skrifar 7. nóvember 2012 07:00 Málefni barna og unglinga hafa lengi verið mér mjög hugleikin. Ég er námsráðgjafi í Hofsstaðaskóla í Garðabæ þar sem starfsmenn eru allir af vilja gerðir og reyna eftir fremsta megni að styðja nemendur og huga að líðan þeirra. Við erum þó ekki alveg laus við einelti og vanlíðan frekar en aðrir, því miður. Það er okkur öllum mikið kappsmál að vinna að því að fækka eineltismálum og um leið að bæta líðan og samskipti nemenda okkar. Verkefnastjórn um aðgerðir gegn einelti hefur ákveðið að helga 8. nóvember ár hvert baráttunni gegn einelti. Slíkur baráttudagur var fyrst haldinn árið 2011 og markmiðið með deginum er að vekja sérstaka athygli á málefninu. Undanfarið hefur umfjöllun um einelti verið áberandi í fjölmiðlum. Rætt hefur verið við þolendur eineltis sem sýna mikið hugrekki í því að koma fram og segja frá reynslu sinni. Sjaldnar er fjallað um það mikla og góða starf sem á sér stað innan veggja skólanna í tengslum við einelti. Líkt og ég nefndi áðan þá erum við í mínum skóla alls ekki laus við einelti eða samskiptavanda. En við, líkt og margir aðrir skólar, reynum eftir bestu getu að stuðla að jákvæðum samskiptum, vellíðan og vináttu. Til þess að ná betri árangri, minnka tíðni eineltis og bæta samskipti nemenda er mikilvægt að fjalla oftar um það góða starf sem á sér stað innan skólanna. Þannig geta aðrir skólar nýtt sér verkefni, ráð eða úrræði sem nýst hafa vel annars staðar og bætt sína verkferla. Markmiðið með þessum pistli er ekki að útlista hvernig best er að vinna að bættum samskiptum, enda erfitt að finna einhlítt svar við því. Þar sem ég leita óhikað til samstarfsmanna minna og kennara, námsráðgjafa og sálfræðinga í öðrum skólum tel ég nokkuð víst að margir skólar eru að vinna gríðarlega gott starf þegar kemur að samskiptum og einelti. Markmiðið með pistlinum er í raun að brjóta ísinn, fjalla um það jákvæða og það sem hefur reynst vel og hvetja síðan aðra kennara, námsráðgjafa, foreldra eða hvern sem er til að gera slíkt hið sama svo við getum lært hvert af öðru. Ég ræddi við nokkur börn um hvað þau telja að virki best þegar unnið er að bættum samskiptum í skólanum. Þau nefndu öll hve mikilvægt það væri að eiga talsmann innan skólans, einhvern sem hægt er að leita til þegar illa gengur og spjalla við í ró og næði. Við námsráðgjafar, kennarar, stuðningsfulltrúar, skólaliðar, húsvörður eða hver sem er sem starfar í skólum getum verið þessi lykilmanneskja fyrir barnið. Það er því mikilvægt að vera til staðar fyrir börnin, gefa þeim tækifæri til að tjá sig og leyfa þeim að finna að við hlustum á þau. Börnin nefndu einnig hve nauðsynlegt það væri fyrir þau börn sem eiga ekki marga félaga að fá tækifæri til að slappa af og líða vel í öruggum félagsskap, svo sem í fyrir fram ákveðnum vinahópi, leynifélagi, saumaklúbbi, stelpu- eða strákahópi, kvikmyndaklúbbi eða öðru skemmtilegu. Öll töluðu þau um mikilvægi þess að styrkja sjálfsmynd barna. Gefa þeim sem lenda í einelti færi á að sættast við sjálfa sig, styrkja félagsfærnina og sjálfstraust. Um leið er þó einnig mikilvægt að taka á öllum þeim málum sem upp koma. Líkt og ein stúlka nefndi: „Það er ekki nóg að segja að allt verði í lagi og að þið munið taka á málunum… þið verðið að gera það… ekki bara segjast ætla að gera það“. Virk og ýtarleg eineltisáætlun, kannanir sem meta félagstengsl og líðan, bekkjarfundir, einstaklingsviðtöl, hópráðgjöf og samvinna heimila og skóla eru allt mikilvægir þættir í þessu sambandi. Vinastaður í frímínútum hefur reynst mörgum nemendum vel, þar sem þeir hafa ákveðinn stað til að leita til þegar þeim líður illa. Samnemendur eru þá meðvitaðir um staðinn og geta komið öðrum til aðstoðar. Starfsfólk skólans fylgist einnig með og hvetur barnið til að taka þátt í leik eða að koma og spjalla þegar við á. Skipulagðir leikir og leikhópar í frímínútum (t.d. þar sem kennari dregur miða með hugmyndum að leik eða hópi barna sem fer saman í leik) hefur reynst vel t.d. hjá yngri nemendum. Margt annað sniðugt og skemmtilegt er gert í skólanum með það að markmiði að koma í veg fyrir fleiri eineltistilfelli og til að bæta líðan, félagstengsl og samskipti nemenda. En þrátt fyrir gott starf þá má ávallt gera betur og hvet ég því aðra til að liggja ekki lengur á góðum hugmyndum og leyfa okkur hinum að njóta góðs af reynslu og þekkingu ykkar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Snjallsímar og geðveiki meðal barna og unglinga Atli Harðarson Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Hvernig og hvenær en ekki hvort Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tilfinningalegur athyglisbrestur og heilbrigt tilfinningalíf Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Reglurnar eru óumsemjanlegar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ber endurhæfing ávöxt? skrifar Skoðun Heimur á heljarþröm skrifar Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Uppskeruhátíð öldrunarfræða á Norðurlöndum Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Land, borgir og samgöngur Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Coda Terminal: Verndum náttúru, umhverfi og leiðréttum mýtur Edda Sif Aradóttir skrifar Skoðun Kveikjum áhugann – Kveikjum neistann Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ekki gera þessi mistök í sumarfríinu! Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Þau vilja ekki leysa vandann Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Mengum minna Ólafur Teitur Guðnason skrifar Skoðun Afnám verndartolla í kjölfar breytinga á búvörulögum Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ráðningar og arftakaáætlanir Andrés Jónsson ,Eva Ingólfsdóttir skrifar Sjá meira
Málefni barna og unglinga hafa lengi verið mér mjög hugleikin. Ég er námsráðgjafi í Hofsstaðaskóla í Garðabæ þar sem starfsmenn eru allir af vilja gerðir og reyna eftir fremsta megni að styðja nemendur og huga að líðan þeirra. Við erum þó ekki alveg laus við einelti og vanlíðan frekar en aðrir, því miður. Það er okkur öllum mikið kappsmál að vinna að því að fækka eineltismálum og um leið að bæta líðan og samskipti nemenda okkar. Verkefnastjórn um aðgerðir gegn einelti hefur ákveðið að helga 8. nóvember ár hvert baráttunni gegn einelti. Slíkur baráttudagur var fyrst haldinn árið 2011 og markmiðið með deginum er að vekja sérstaka athygli á málefninu. Undanfarið hefur umfjöllun um einelti verið áberandi í fjölmiðlum. Rætt hefur verið við þolendur eineltis sem sýna mikið hugrekki í því að koma fram og segja frá reynslu sinni. Sjaldnar er fjallað um það mikla og góða starf sem á sér stað innan veggja skólanna í tengslum við einelti. Líkt og ég nefndi áðan þá erum við í mínum skóla alls ekki laus við einelti eða samskiptavanda. En við, líkt og margir aðrir skólar, reynum eftir bestu getu að stuðla að jákvæðum samskiptum, vellíðan og vináttu. Til þess að ná betri árangri, minnka tíðni eineltis og bæta samskipti nemenda er mikilvægt að fjalla oftar um það góða starf sem á sér stað innan skólanna. Þannig geta aðrir skólar nýtt sér verkefni, ráð eða úrræði sem nýst hafa vel annars staðar og bætt sína verkferla. Markmiðið með þessum pistli er ekki að útlista hvernig best er að vinna að bættum samskiptum, enda erfitt að finna einhlítt svar við því. Þar sem ég leita óhikað til samstarfsmanna minna og kennara, námsráðgjafa og sálfræðinga í öðrum skólum tel ég nokkuð víst að margir skólar eru að vinna gríðarlega gott starf þegar kemur að samskiptum og einelti. Markmiðið með pistlinum er í raun að brjóta ísinn, fjalla um það jákvæða og það sem hefur reynst vel og hvetja síðan aðra kennara, námsráðgjafa, foreldra eða hvern sem er til að gera slíkt hið sama svo við getum lært hvert af öðru. Ég ræddi við nokkur börn um hvað þau telja að virki best þegar unnið er að bættum samskiptum í skólanum. Þau nefndu öll hve mikilvægt það væri að eiga talsmann innan skólans, einhvern sem hægt er að leita til þegar illa gengur og spjalla við í ró og næði. Við námsráðgjafar, kennarar, stuðningsfulltrúar, skólaliðar, húsvörður eða hver sem er sem starfar í skólum getum verið þessi lykilmanneskja fyrir barnið. Það er því mikilvægt að vera til staðar fyrir börnin, gefa þeim tækifæri til að tjá sig og leyfa þeim að finna að við hlustum á þau. Börnin nefndu einnig hve nauðsynlegt það væri fyrir þau börn sem eiga ekki marga félaga að fá tækifæri til að slappa af og líða vel í öruggum félagsskap, svo sem í fyrir fram ákveðnum vinahópi, leynifélagi, saumaklúbbi, stelpu- eða strákahópi, kvikmyndaklúbbi eða öðru skemmtilegu. Öll töluðu þau um mikilvægi þess að styrkja sjálfsmynd barna. Gefa þeim sem lenda í einelti færi á að sættast við sjálfa sig, styrkja félagsfærnina og sjálfstraust. Um leið er þó einnig mikilvægt að taka á öllum þeim málum sem upp koma. Líkt og ein stúlka nefndi: „Það er ekki nóg að segja að allt verði í lagi og að þið munið taka á málunum… þið verðið að gera það… ekki bara segjast ætla að gera það“. Virk og ýtarleg eineltisáætlun, kannanir sem meta félagstengsl og líðan, bekkjarfundir, einstaklingsviðtöl, hópráðgjöf og samvinna heimila og skóla eru allt mikilvægir þættir í þessu sambandi. Vinastaður í frímínútum hefur reynst mörgum nemendum vel, þar sem þeir hafa ákveðinn stað til að leita til þegar þeim líður illa. Samnemendur eru þá meðvitaðir um staðinn og geta komið öðrum til aðstoðar. Starfsfólk skólans fylgist einnig með og hvetur barnið til að taka þátt í leik eða að koma og spjalla þegar við á. Skipulagðir leikir og leikhópar í frímínútum (t.d. þar sem kennari dregur miða með hugmyndum að leik eða hópi barna sem fer saman í leik) hefur reynst vel t.d. hjá yngri nemendum. Margt annað sniðugt og skemmtilegt er gert í skólanum með það að markmiði að koma í veg fyrir fleiri eineltistilfelli og til að bæta líðan, félagstengsl og samskipti nemenda. En þrátt fyrir gott starf þá má ávallt gera betur og hvet ég því aðra til að liggja ekki lengur á góðum hugmyndum og leyfa okkur hinum að njóta góðs af reynslu og þekkingu ykkar.
Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar