Gaf öll líffæri 12 ára sonar síns 24. nóvember 2012 10:00 Heiðbjört Ingvarsdóttir. Fréttablaðið/GVA Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið." Fréttir Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Kosningarnar gerðar upp Innlent Fleiri fréttir Aukafréttatími Stöðvar 2 Ekki sammála að fólk hafi kosið taktískt Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Sjá meira
Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið."
Fréttir Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Kosningarnar gerðar upp Innlent Fleiri fréttir Aukafréttatími Stöðvar 2 Ekki sammála að fólk hafi kosið taktískt Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Sjá meira