Skapandi greinar, menntun og rannsóknir Ólöf Gerður Sigfúsdóttir skrifar 6. desember 2012 06:00 Starfshópur á vegum fimm ráðuneyta hefur unnið ítarlega greiningu á starfsumhverfi skapandi greina í nýútkominni skýrslu, Skapandi greinar – sýn til framtíðar. Skýrslan markar tímamót í almennri umræðu um listir og menningu á Íslandi og er mikilvæg viðbót við áður útkomna skýrslu um hagræn áhrif skapandi greina. Í þessari skýrslu er gildi skapandi greina í samfélagi okkar dregið fram og lagður grunnur að þróun faglegrar orðræðu á sviðinu. Auk þess er stjórnsýslulegu umhverfi greinanna lýst og opinber fjárframlög sundurgreind eftir sviðum. Starfshópurinn leggur áherslu á mikilvægi þess að efla list- og starfsmenntun á öllum stigum skólakerfisins en lýsir því jafnframt að fjölgun menntunartækifæra á meistarastigi sé nauðsynleg svo stuðla megi að fagmennsku og góðum undirbúningi fyrir atvinnu- og menningarlíf. Loks lýsir hópurinn skorti á rannsóknum á sviðinu og leggur fram tillögu um að komið verði á fót sérstökum rannsóknasjóði fyrir skapandi greinar, sem vistaður yrði hjá Rannsóknaráði Íslands.Kjarnaskóli Listaháskólinn fagnar þessum tillögum og skýrslunni í heild sinni, en útgáfa hennar styður vel við þá uppbyggingu sem hefur átt sér stað innan skólans undanfarin ár, bæði á sviði kennslu og rannsókna. Skólinn starfar nú á sínu þrettánda starfsári og býður upp á grunnnám á ellefu námsbrautum og framhaldsnám á fimm. Hann er eini háskólinn á Íslandi sem hlotið hefur viðurkenningu mennta- og menningarmálaráðuneytisins á fræðasviðinu listir, og lítur hann á sig sem kjarnaskóla skapandi greina hér á landi. Þannig er hann leiðandi í uppbyggingu þekkingar á sviðinu og gegnir lykilhlutverki í að skapa opið og virkt umhverfi fyrir rannsóknarstarf listamanna og hönnuða. Tilkoma fjölbreytts og öflugs meistaranáms er grundvöllur fyrir því að skólinn geti sinnt þessu hlutverki sínu. Öflugt rannsóknarumhverfi er forsenda þekkingarsköpunar í hverju samfélagi og gegna háskólar lykilhlutverki í mótun og þróun slíks umhverfis. Í Listaháskóla Íslands leiða akademískir starfsmenn rannsóknarverkefni í krafti sérþekkingar sinnar, með virkri þátttöku nemenda. Afrakstri verkefna þeirra er miðlað í hinum ýmsu listmiðlum, s.s. myndverki, tónverki, gjörningi, hönnunarverki, manngerðu umhverfi, dansverki, leikverki eða hvaða mynd sem verk viðkomandi listamanns kann að taka á sig. Undanfarin misseri hefur skólinn þróað leiðir til að styrkja innviði sína og stoðþjónustu til eflingar rannsóknarstarfi, og þróað með sér rannsóknarmenningu sem stuðlar að gagnrýninni umræðu um innihald, aðferðir og miðlun. Allri sjálfstæðri vinnu kennara skólans, hvort sem hún felur í sér listsköpun, listflutning eða fræðistörf, er miðlað í opnum gagnagrunni á heimasíðu skólans. Markmið gagnagrunnsins er að kortleggja og miðla þeim verkefnum sem kennarar skólans leiða hver á sínu sviði, en hann er í stöðugri þróun og tekur mið af eðli verkefnanna og þeim miðlum sem skilgreina þau. (http://rannsoknagrunnur.lhi.is/is/rannsoknir/folk/).Aukið fjármagn Það er einungis með auknu fjármagni, jafnt grunnfé á fjárframlögum ríkisins og með aðgengi að opinberum samkeppnissjóðum, sem mögulegt verður að stuðla að uppbyggingu þekkingar í listum. Í þeim löndum sem skólinn ber sig saman við er frumsköpun listamanna löngu orðin viðurkennd sem rannsóknarferli, þ.e. ef viðkomandi listamaður skilgreinir verk sín á þann hátt og miðlar þeim bæði innan akademísks samhengis sem og á opinberum menningarvettvangi. Þannig hafa kollegar í listaháskólum víða erlendis aðgengi að opinberum samkeppnissjóðum sem byggja á jafningjamati í stað þess að þurfa að keppa t.d. við stjörnufræðinga eða stjórnmálafræðinga um rannsóknarfé. Jafningjamat á fræðasviði lista þýðir að fagaðilar sviðsins meta umsóknir, þ.e. mat er lagt á verkefni af utanaðkomandi listamönnum sem hafa þekkingu og reynslu á sviðinu. Fyrir utan aðgengi að samkeppnissjóðum er það enn brýnna verkefni að Listaháskólinn njóti jafnræðis á við aðra háskóla í landinu og að honum verði tryggt grunnfé til þessa mikilvæga starfsþáttar sem allar menntastofnanir á háskólastigi byggja á og er undirstaða kennslu. Mikilvægt er að vísinda- og nýsköpunarumhverfið hér á landi dragist ekki lengra aftur úr en orðið er og þróist í takt við samanburðarlöndin. Geta má þess að Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur sett fram áætlun 2014-2020 undir yfirskriftinni „Skapandi Evrópa”, þar sem ríki og sveitarstjórn Evrópulanda eru hvött til þess að spýta í lófana og auka framlög sín til skapandi greina og menningar. Því leikur enginn vafi á að málaflokkurinn leikur lykilhlutverk í vexti og viðhaldi samfélaga framtíðarinnar, og við því verður að bregðast einnig hér á landi. Listaháskólinn kallar því á að stjórnvöld taki til greina þá góðu vinnu sem starfshópur ofangreindrar skýrslu hefur unnið og íhugi alvarlega að hleypa kennurum Listaháskólans að í samfélagi rannsókna og nýsköpunar hér á landi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 27.07.2024 Halldór Baldursson Halldór Glútenlaust nesti - djöfulsins lúxus! Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun ÉG ÞORI! Inga Sæland Skoðun Færeyingar vissulega til fyrirmyndar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hæstvirtur forsætisráðherra Opið bréf til Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar Kári Stefánsson Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun Pawel og bronsið Ragnar Þór Pétursson Skoðun Stýrivextir verða að lækka Fjóla Einarsdóttir Skoðun Hvar endar þetta? Reynir Böðvarsson Skoðun Heilbrigð skynsemi Einar Scheving Skoðun Skoðun Skoðun Færeyingar vissulega til fyrirmyndar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Glútenlaust nesti - djöfulsins lúxus! Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun ÉG ÞORI! Inga Sæland skrifar Skoðun Hver er hún þessi drusla? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Börn eða bissness Bryndís Jónsdóttir skrifar Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Pawel og bronsið Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Stýrivextir verða að lækka Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigð skynsemi Einar Scheving skrifar Skoðun Hvar endar þetta? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Höfðu algerlega rétt fyrir sér Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskar getraunir og ólögleg veðmálafyrirtæki Pétur Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Hættustig Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Sjá meira
Starfshópur á vegum fimm ráðuneyta hefur unnið ítarlega greiningu á starfsumhverfi skapandi greina í nýútkominni skýrslu, Skapandi greinar – sýn til framtíðar. Skýrslan markar tímamót í almennri umræðu um listir og menningu á Íslandi og er mikilvæg viðbót við áður útkomna skýrslu um hagræn áhrif skapandi greina. Í þessari skýrslu er gildi skapandi greina í samfélagi okkar dregið fram og lagður grunnur að þróun faglegrar orðræðu á sviðinu. Auk þess er stjórnsýslulegu umhverfi greinanna lýst og opinber fjárframlög sundurgreind eftir sviðum. Starfshópurinn leggur áherslu á mikilvægi þess að efla list- og starfsmenntun á öllum stigum skólakerfisins en lýsir því jafnframt að fjölgun menntunartækifæra á meistarastigi sé nauðsynleg svo stuðla megi að fagmennsku og góðum undirbúningi fyrir atvinnu- og menningarlíf. Loks lýsir hópurinn skorti á rannsóknum á sviðinu og leggur fram tillögu um að komið verði á fót sérstökum rannsóknasjóði fyrir skapandi greinar, sem vistaður yrði hjá Rannsóknaráði Íslands.Kjarnaskóli Listaháskólinn fagnar þessum tillögum og skýrslunni í heild sinni, en útgáfa hennar styður vel við þá uppbyggingu sem hefur átt sér stað innan skólans undanfarin ár, bæði á sviði kennslu og rannsókna. Skólinn starfar nú á sínu þrettánda starfsári og býður upp á grunnnám á ellefu námsbrautum og framhaldsnám á fimm. Hann er eini háskólinn á Íslandi sem hlotið hefur viðurkenningu mennta- og menningarmálaráðuneytisins á fræðasviðinu listir, og lítur hann á sig sem kjarnaskóla skapandi greina hér á landi. Þannig er hann leiðandi í uppbyggingu þekkingar á sviðinu og gegnir lykilhlutverki í að skapa opið og virkt umhverfi fyrir rannsóknarstarf listamanna og hönnuða. Tilkoma fjölbreytts og öflugs meistaranáms er grundvöllur fyrir því að skólinn geti sinnt þessu hlutverki sínu. Öflugt rannsóknarumhverfi er forsenda þekkingarsköpunar í hverju samfélagi og gegna háskólar lykilhlutverki í mótun og þróun slíks umhverfis. Í Listaháskóla Íslands leiða akademískir starfsmenn rannsóknarverkefni í krafti sérþekkingar sinnar, með virkri þátttöku nemenda. Afrakstri verkefna þeirra er miðlað í hinum ýmsu listmiðlum, s.s. myndverki, tónverki, gjörningi, hönnunarverki, manngerðu umhverfi, dansverki, leikverki eða hvaða mynd sem verk viðkomandi listamanns kann að taka á sig. Undanfarin misseri hefur skólinn þróað leiðir til að styrkja innviði sína og stoðþjónustu til eflingar rannsóknarstarfi, og þróað með sér rannsóknarmenningu sem stuðlar að gagnrýninni umræðu um innihald, aðferðir og miðlun. Allri sjálfstæðri vinnu kennara skólans, hvort sem hún felur í sér listsköpun, listflutning eða fræðistörf, er miðlað í opnum gagnagrunni á heimasíðu skólans. Markmið gagnagrunnsins er að kortleggja og miðla þeim verkefnum sem kennarar skólans leiða hver á sínu sviði, en hann er í stöðugri þróun og tekur mið af eðli verkefnanna og þeim miðlum sem skilgreina þau. (http://rannsoknagrunnur.lhi.is/is/rannsoknir/folk/).Aukið fjármagn Það er einungis með auknu fjármagni, jafnt grunnfé á fjárframlögum ríkisins og með aðgengi að opinberum samkeppnissjóðum, sem mögulegt verður að stuðla að uppbyggingu þekkingar í listum. Í þeim löndum sem skólinn ber sig saman við er frumsköpun listamanna löngu orðin viðurkennd sem rannsóknarferli, þ.e. ef viðkomandi listamaður skilgreinir verk sín á þann hátt og miðlar þeim bæði innan akademísks samhengis sem og á opinberum menningarvettvangi. Þannig hafa kollegar í listaháskólum víða erlendis aðgengi að opinberum samkeppnissjóðum sem byggja á jafningjamati í stað þess að þurfa að keppa t.d. við stjörnufræðinga eða stjórnmálafræðinga um rannsóknarfé. Jafningjamat á fræðasviði lista þýðir að fagaðilar sviðsins meta umsóknir, þ.e. mat er lagt á verkefni af utanaðkomandi listamönnum sem hafa þekkingu og reynslu á sviðinu. Fyrir utan aðgengi að samkeppnissjóðum er það enn brýnna verkefni að Listaháskólinn njóti jafnræðis á við aðra háskóla í landinu og að honum verði tryggt grunnfé til þessa mikilvæga starfsþáttar sem allar menntastofnanir á háskólastigi byggja á og er undirstaða kennslu. Mikilvægt er að vísinda- og nýsköpunarumhverfið hér á landi dragist ekki lengra aftur úr en orðið er og þróist í takt við samanburðarlöndin. Geta má þess að Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur sett fram áætlun 2014-2020 undir yfirskriftinni „Skapandi Evrópa”, þar sem ríki og sveitarstjórn Evrópulanda eru hvött til þess að spýta í lófana og auka framlög sín til skapandi greina og menningar. Því leikur enginn vafi á að málaflokkurinn leikur lykilhlutverk í vexti og viðhaldi samfélaga framtíðarinnar, og við því verður að bregðast einnig hér á landi. Listaháskólinn kallar því á að stjórnvöld taki til greina þá góðu vinnu sem starfshópur ofangreindrar skýrslu hefur unnið og íhugi alvarlega að hleypa kennurum Listaháskólans að í samfélagi rannsókna og nýsköpunar hér á landi.
Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun