Röksemdirnar fyrir flugvelli í Vatnsmýri, standast þær einfalda skoðun? Bolli Héðinsson skrifar 12. september 2013 06:00 Þær hugmyndir sem settar eru fram í tillögu að aðalskipulagi Reykjavíkur um byggð í Vatnsmýri eru málamiðlun sem gerir ráð fyrir áframhaldandi veru flugvallarins þar miklu lengur en kröfur eru um. Ef rýnt er í þau rök sem sett eru fram á heimasíðu aðila sem hvetja fólk til að skrifa undir áframhaldandi veru flugvallar í Vatnsmýri, kemur í ljós að forráðamenn undirskriftasöfnunarinnar fullyrða og setja fram eigin skoðanir sem þær væru staðreyndir sem mæla með áframhaldandi veru flugvallarins. Svo er aftur á móti ekki og er aðeins fátt eitt í röksemdafærslu þeirra sem stenst frekari skoðun. Ljóst er því að fjöldi þeirra sem þegar hafa skrifað undir áskorunina hefur skrifað undir á grunni hæpinna og jafnvel rangra staðhæfinga sem settar eru fram á heimasíðunni. Við skulum skoða þau rök sem haldið er fram, einstaka liði í þeirri röð sem þeir eru settir fram á vefsíðunni: 1. Vörur. Þessi ábending á væntanlega að fjalla um mikilvægi þess að halda flugvellinum í Vatnsmýri vegna þeirra vöruflutninga sem þar fara fram. Hvort sem um er að ræða flutning á viðkvæmum vörum, matvælum eða varahlutum þá gildir einu hvort þeir flutningar eiga sér stað um Vatnsmýri eða Keflavíkurflugvöll. 2. Farþegar. Segir okkur nákvæmlega ekkert um hvort þeir sem um flugvöllinn fara væru ekki jafnsettir eða jafnvel betur settir með flugi til og frá Keflavík. Ekki er deilt um þægindi þess að hafa Reykjavíkurflugvöll þar sem hann er, fyrir þá sem eiga erindi í miðbæ Reykjavíkur. En fyrir þá sem þurfa að fljúga til Reykjavíkur til þess að komast í flug til útlanda eða fyrir þá sem eru að koma frá útlöndum með flugi og vilja halda áfram með flugi innanlands er beinlínis um óþægindi að ræða. Á meðan ekki liggur fyrir rannsókn á því hverjir farþegarnir eru sem flugvöllinn nota þá set ég fram eftirfarandi tilgátu:Hversu margir nota flugvöllinn að staðaldri? „Reykjavíkurflugvöllur þjónar fyrst og fremst tiltölulega fáum einstaklingum sem eru oft á ferðinni, t.d. sveitarstjórnarmönnum, þingmönnum og fáeinum athafnamönnum. Allur almenningur, hvort heldur í Reykjavík eða á áfangastöðunum sem flogið er til, kýs að fara akandi þótt auðvitað komi upp tilvik þegar farið er með flugi, en hjá hverjum einstaklingi eru tilvikin afar fá. Verulegur hluti farþega um Reykjavíkurflugvöll er innlendir og erlendir farþegar á leið til og frá útlöndum sem myndu kjósa að geta flogið beint til og frá áfangastað innanlands um Keflavíkurflugvöll.“ Betri vegir (og höfn) hafa undantekningalaust dregið úr innanlandsflugi. Hér nægir að nefna staði sem áður var flogið til, s.s. Stykkishólm, Patreksfjörð, Blönduós, Sauðárkrók, Húsavík, Norðfjörð, Hornafjörð og Vestmannaeyjar. Á þessa staði hefur áætlunarflug ýmist lagst af eða stórlega dregið úr því. Viðbúið er að þegar heilsársvegir yfir hálendið verða lagðir, eins og krafa er um á Alþingi, og lokið verður við aðrar fyrirséðar vegaframkvæmdir dragi enn frekar úr innanlandsflugi. Reynist þessi tilgáta mín rétt setur það umræðuna um staðsetningu Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýri í annað samhengi. Spurningin stendur þá um hvort réttlætanlegt sé að halda úti flugvelli sem þjónar fyrst og fremst fáum áhrifamiklum einstaklingum en hagsmunir þjóðarinnar, af því að fá að nýta landið til uppbyggingar höfuðborgar sinnar, eru til muna stærri. 3. Sagan sem rakin er á vefsíðunni um flugsögu Íslendinga sem hófst í Vatnsmýri hverfur ekki þó flugvöllurinn fari. 4. Varaflugvöllur. Undir þessum lið eru talin upp rökin fyrir því að halda Reykjavíkurflugvelli opnum sem varaflugvelli fyrir Keflavíkurflugvöll. Skemmst er um þennan lið að segja að Pawel Bartoszek hrakti þær röksemdir sem þar koma fram lið fyrir lið í grein sem hann skrifaði í Fréttablaðið þann 30. ágúst sl. 5. Þjónusta er liður sem fjallar um störfin sem unnin eru á flugvellinum. Hverjum manni má ljóst vera að störfin sem þar eru unnin leggjast ekki af heldur flytjast til. 6. Kennsla. Flugnám mun einfaldlega flytjast annað, t.d. gæti það orðið til að styrkja verulega flugakademíuna hjá Keili á Keflavíkurflugvelli.Störfin verða unnin annars staðar 7. Hagræn áhrif sýna okkur fram á hversu mikilvægt er að haldið sé úti flugrekstri til og frá landinu en gefur alls ekki á nokkurn hátt til kynna að það flug þurfi að fara um Vatnsmýri, heldur þvert á móti mikilvægi þess að allt flug, innanlands og utan fari fram um einn og sama flugvöllinn. 8. Ferðamenn. Þau hæpnu rök sem þar eru sett fram eru þau sömu og undir lið 2 og um þau gildir það sama um þær forsendur sem þar eru settar fram. Þannig gefa menn sér að erlendir ferðamenn muni hætta að fljúga innanlands. Þvert á móti er ástæða til að rannsaka hvort ekki megi vænta aukningar í flugi með ferðamenn innanlands sem geta þá farið beint til og frá Keflavík á endanlegan áfangastað. 9. Landhelgisgæslan. Það hlýtur aðeins að vera tímaspursmál, óháð framtíð Reykjavíkurflugvallar, hvenær flugdeild Landhelgisgæslunnar flytur til Keflavíkurflugvallar eins og reglulega kemur fram krafa um á Alþingi. Ríkisendurskoðun hefur nýlega bent á að LHG ætti e.t.v. að vera sá aðili sem sæi um allt sjúkraflug hér á landi með flugflota í samræmi við það. 10. Höfuðborg. Flestar höfuðborgir í nágrannalöndum okkar eru með flugvelli í 30-60 mín. fjarlægð frá miðborginni. Þannig verður Reykjavík nákvæmlega jafn vel sett og flestar aðrar höfuðborgir þeirra landa sem við viljum bera okkur saman við. Tilvalið gæti verið að nota þetta tækifæri til að flytja ýmsa opinbera þjónustu sem fram fer í borginni til annarra þéttbýlisstaða sem hefur lengi verið talað um að gera en aldrei orðið af. Ekki hefur tekist að benda á nein sjúkrahús í veröldinni þar sem það þykir máli skipta að flugvöllur sé í næsta nágrenni. 11. Umhverfi. Röksemdirnar sem notaðar eru til að halda því fram hversu lítil mengun fylgir flugi eru röksemdir sem breytast ekki þótt flugið flytjist frá Reykjavík. 12. Sjúkraflug. Hér erum við komin að þeim lið sem hlýtur að teljast sá hæpnasti í framsetningu þeirra sem standa gegn flutningi vallarins. Hér hafa verið notuð afar ósmekkleg tilfinningarök sem eru til þess fallin að draga umræðuna niður á plan sem hún á ekki skilið. Viljandi horfa forráðamennirnir fram hjá því að mikilvægi þess að koma sjúklingi undir læknishendur hefst ekki á Akureyrarflugvelli og lýkur ekki á Reykjavíkurflugvelli. Mikilvægið nær til alls þess tíma frá því slysið (eða atburðurinn sem til flutninganna leiðir) á sér stað og þá kemur svo margt annað til greina en sjúkraflugið eitt til Reykjavíkur til að gera þann tíma sem stystan. Framfarir í þyrlusmíði eru miklar og hraðar og fyrirmyndir frá nágrannalöndunum leggja mesta áherslu á að koma sjúklingi beint frá slysstað á sjúkrahús án óþarfa viðkomu á flugvelli. Sambærileg útfærsla þessa fyrirkomulags hér á landi gæti bjargað mörgum mannslífum sem ekki bjargast í dag vegna núverandi fyrirkomulags á sjúkraflugi. Af öllu þessu má ráða að flugvallarsinnar hafa farið með himinskautum í röksemdafærslum sínum fyrir því að flugvöllurinn verði áfram í Vatnsmýri. Svo virðist sem röksemdin sem þyngst er á metum sé röksemdin „það er svo miklu þægilegra“. Spurningin er því sú hvort menn vilja frekar hafa flugvöllinn þar sem hann er vegna ákveðinna þæginda og hvort þægindi þess takmarkaða hóps eigi að standa í vegi fyrir þeim þjóðarhagsmunum sem eru í húfi fyrir því að flugvöllurinn víki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bolli Héðinsson Mest lesið Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Verður pláss fyrir börnin? Hörður Svavarsson Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson skrifar Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason skrifar Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar Skoðun Líf og dauði leikur á hnífsegg Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Að eiga tertuna og borða hana líka – svar til formanns Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Hik er sama og tap Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason skrifar Skoðun Hluta þjóðarinnar hent út í kuldann – hinn baðar sig í sólinni Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Engin gúrka hjá Blaðamannafélaginu Sigríður Dögg Auðunsdóttir,Freyja Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Sjá meira
Þær hugmyndir sem settar eru fram í tillögu að aðalskipulagi Reykjavíkur um byggð í Vatnsmýri eru málamiðlun sem gerir ráð fyrir áframhaldandi veru flugvallarins þar miklu lengur en kröfur eru um. Ef rýnt er í þau rök sem sett eru fram á heimasíðu aðila sem hvetja fólk til að skrifa undir áframhaldandi veru flugvallar í Vatnsmýri, kemur í ljós að forráðamenn undirskriftasöfnunarinnar fullyrða og setja fram eigin skoðanir sem þær væru staðreyndir sem mæla með áframhaldandi veru flugvallarins. Svo er aftur á móti ekki og er aðeins fátt eitt í röksemdafærslu þeirra sem stenst frekari skoðun. Ljóst er því að fjöldi þeirra sem þegar hafa skrifað undir áskorunina hefur skrifað undir á grunni hæpinna og jafnvel rangra staðhæfinga sem settar eru fram á heimasíðunni. Við skulum skoða þau rök sem haldið er fram, einstaka liði í þeirri röð sem þeir eru settir fram á vefsíðunni: 1. Vörur. Þessi ábending á væntanlega að fjalla um mikilvægi þess að halda flugvellinum í Vatnsmýri vegna þeirra vöruflutninga sem þar fara fram. Hvort sem um er að ræða flutning á viðkvæmum vörum, matvælum eða varahlutum þá gildir einu hvort þeir flutningar eiga sér stað um Vatnsmýri eða Keflavíkurflugvöll. 2. Farþegar. Segir okkur nákvæmlega ekkert um hvort þeir sem um flugvöllinn fara væru ekki jafnsettir eða jafnvel betur settir með flugi til og frá Keflavík. Ekki er deilt um þægindi þess að hafa Reykjavíkurflugvöll þar sem hann er, fyrir þá sem eiga erindi í miðbæ Reykjavíkur. En fyrir þá sem þurfa að fljúga til Reykjavíkur til þess að komast í flug til útlanda eða fyrir þá sem eru að koma frá útlöndum með flugi og vilja halda áfram með flugi innanlands er beinlínis um óþægindi að ræða. Á meðan ekki liggur fyrir rannsókn á því hverjir farþegarnir eru sem flugvöllinn nota þá set ég fram eftirfarandi tilgátu:Hversu margir nota flugvöllinn að staðaldri? „Reykjavíkurflugvöllur þjónar fyrst og fremst tiltölulega fáum einstaklingum sem eru oft á ferðinni, t.d. sveitarstjórnarmönnum, þingmönnum og fáeinum athafnamönnum. Allur almenningur, hvort heldur í Reykjavík eða á áfangastöðunum sem flogið er til, kýs að fara akandi þótt auðvitað komi upp tilvik þegar farið er með flugi, en hjá hverjum einstaklingi eru tilvikin afar fá. Verulegur hluti farþega um Reykjavíkurflugvöll er innlendir og erlendir farþegar á leið til og frá útlöndum sem myndu kjósa að geta flogið beint til og frá áfangastað innanlands um Keflavíkurflugvöll.“ Betri vegir (og höfn) hafa undantekningalaust dregið úr innanlandsflugi. Hér nægir að nefna staði sem áður var flogið til, s.s. Stykkishólm, Patreksfjörð, Blönduós, Sauðárkrók, Húsavík, Norðfjörð, Hornafjörð og Vestmannaeyjar. Á þessa staði hefur áætlunarflug ýmist lagst af eða stórlega dregið úr því. Viðbúið er að þegar heilsársvegir yfir hálendið verða lagðir, eins og krafa er um á Alþingi, og lokið verður við aðrar fyrirséðar vegaframkvæmdir dragi enn frekar úr innanlandsflugi. Reynist þessi tilgáta mín rétt setur það umræðuna um staðsetningu Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýri í annað samhengi. Spurningin stendur þá um hvort réttlætanlegt sé að halda úti flugvelli sem þjónar fyrst og fremst fáum áhrifamiklum einstaklingum en hagsmunir þjóðarinnar, af því að fá að nýta landið til uppbyggingar höfuðborgar sinnar, eru til muna stærri. 3. Sagan sem rakin er á vefsíðunni um flugsögu Íslendinga sem hófst í Vatnsmýri hverfur ekki þó flugvöllurinn fari. 4. Varaflugvöllur. Undir þessum lið eru talin upp rökin fyrir því að halda Reykjavíkurflugvelli opnum sem varaflugvelli fyrir Keflavíkurflugvöll. Skemmst er um þennan lið að segja að Pawel Bartoszek hrakti þær röksemdir sem þar koma fram lið fyrir lið í grein sem hann skrifaði í Fréttablaðið þann 30. ágúst sl. 5. Þjónusta er liður sem fjallar um störfin sem unnin eru á flugvellinum. Hverjum manni má ljóst vera að störfin sem þar eru unnin leggjast ekki af heldur flytjast til. 6. Kennsla. Flugnám mun einfaldlega flytjast annað, t.d. gæti það orðið til að styrkja verulega flugakademíuna hjá Keili á Keflavíkurflugvelli.Störfin verða unnin annars staðar 7. Hagræn áhrif sýna okkur fram á hversu mikilvægt er að haldið sé úti flugrekstri til og frá landinu en gefur alls ekki á nokkurn hátt til kynna að það flug þurfi að fara um Vatnsmýri, heldur þvert á móti mikilvægi þess að allt flug, innanlands og utan fari fram um einn og sama flugvöllinn. 8. Ferðamenn. Þau hæpnu rök sem þar eru sett fram eru þau sömu og undir lið 2 og um þau gildir það sama um þær forsendur sem þar eru settar fram. Þannig gefa menn sér að erlendir ferðamenn muni hætta að fljúga innanlands. Þvert á móti er ástæða til að rannsaka hvort ekki megi vænta aukningar í flugi með ferðamenn innanlands sem geta þá farið beint til og frá Keflavík á endanlegan áfangastað. 9. Landhelgisgæslan. Það hlýtur aðeins að vera tímaspursmál, óháð framtíð Reykjavíkurflugvallar, hvenær flugdeild Landhelgisgæslunnar flytur til Keflavíkurflugvallar eins og reglulega kemur fram krafa um á Alþingi. Ríkisendurskoðun hefur nýlega bent á að LHG ætti e.t.v. að vera sá aðili sem sæi um allt sjúkraflug hér á landi með flugflota í samræmi við það. 10. Höfuðborg. Flestar höfuðborgir í nágrannalöndum okkar eru með flugvelli í 30-60 mín. fjarlægð frá miðborginni. Þannig verður Reykjavík nákvæmlega jafn vel sett og flestar aðrar höfuðborgir þeirra landa sem við viljum bera okkur saman við. Tilvalið gæti verið að nota þetta tækifæri til að flytja ýmsa opinbera þjónustu sem fram fer í borginni til annarra þéttbýlisstaða sem hefur lengi verið talað um að gera en aldrei orðið af. Ekki hefur tekist að benda á nein sjúkrahús í veröldinni þar sem það þykir máli skipta að flugvöllur sé í næsta nágrenni. 11. Umhverfi. Röksemdirnar sem notaðar eru til að halda því fram hversu lítil mengun fylgir flugi eru röksemdir sem breytast ekki þótt flugið flytjist frá Reykjavík. 12. Sjúkraflug. Hér erum við komin að þeim lið sem hlýtur að teljast sá hæpnasti í framsetningu þeirra sem standa gegn flutningi vallarins. Hér hafa verið notuð afar ósmekkleg tilfinningarök sem eru til þess fallin að draga umræðuna niður á plan sem hún á ekki skilið. Viljandi horfa forráðamennirnir fram hjá því að mikilvægi þess að koma sjúklingi undir læknishendur hefst ekki á Akureyrarflugvelli og lýkur ekki á Reykjavíkurflugvelli. Mikilvægið nær til alls þess tíma frá því slysið (eða atburðurinn sem til flutninganna leiðir) á sér stað og þá kemur svo margt annað til greina en sjúkraflugið eitt til Reykjavíkur til að gera þann tíma sem stystan. Framfarir í þyrlusmíði eru miklar og hraðar og fyrirmyndir frá nágrannalöndunum leggja mesta áherslu á að koma sjúklingi beint frá slysstað á sjúkrahús án óþarfa viðkomu á flugvelli. Sambærileg útfærsla þessa fyrirkomulags hér á landi gæti bjargað mörgum mannslífum sem ekki bjargast í dag vegna núverandi fyrirkomulags á sjúkraflugi. Af öllu þessu má ráða að flugvallarsinnar hafa farið með himinskautum í röksemdafærslum sínum fyrir því að flugvöllurinn verði áfram í Vatnsmýri. Svo virðist sem röksemdin sem þyngst er á metum sé röksemdin „það er svo miklu þægilegra“. Spurningin er því sú hvort menn vilja frekar hafa flugvöllinn þar sem hann er vegna ákveðinna þæginda og hvort þægindi þess takmarkaða hóps eigi að standa í vegi fyrir þeim þjóðarhagsmunum sem eru í húfi fyrir því að flugvöllurinn víki.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun