Uppbygging strandar hjá sveitarfélögunum Óli Kristján Ármannsson skrifar 10. september 2013 07:00 Landsnet segir uppbyggingu flutningskerfis raforku hökta vegna andstöðu sveitarfélaga við lagningu háspennulína. Fréttablaðið/Vilhelm Illa hefur gengið að styrkja flutningskerfi raforku, að sögn Guðmundar Inga Ásmundssonar aðstoðarforstjóri Landsnets. „Framkvæmdir hafa verið strand hjá okkur,“ segir hann. Ekki strandi þó á fjárveitingum heldur komist fyrirtækið ekki í gegn um leyfisveitingaferilinn. Í gær var birt skýrsla sem unnin var fyrir Landsnet og sýnir þjóðhagslegan kostnað við að gera ekkert fyrir flutningskerfið. Sá kostnaður er sagður hlaupa á milljarðatugum næstu áratugi. Landsnet hefur unnið að tveimur verkefnum undanfarið sem styrkja eiga flutningskerfið, en það eru svokölluð Suðurnesjalína 2 og Blöndulína 3. Guðmundur Ingi Ásmundsson „Þar hafa verið miklar deilur, þótt ég vonist til þess að úr greiðist von bráðar á Suðurnesjum þar sem hefur verið kærumál í gangi.“ Blöndulína hafi hins vegar verið í biðstöðu í fimm ár og sjái ekki fyrir endann á því. „Við vorum með áform uppi um að byggja þrjár línur. Alveg frá Blönduvirkjun í Fljótsdalsstöð í gegn um Akureyri og tengja svo í framhaldinu landshlutana.“ Síðan hafi þörf fyrir aukna orku á Norðausturlandi orðið meiri en spár hafi gert ráð fyrir þannig að fyrirtækið velti fyrir sér hvort ekki þurfi að bregðast hraðar við. „Við vorum bara í síðustu viku að fjalla um þann möguleika að taka línu yfir hálendið og flýta undirbúningi að henni,“ segir hann, en þar er um að ræða svokallaða Sprengisandslínu, sem yrði 220 kílóvolt að stærð. „En það er kannski skjótvirkasta og tæknilega besta lausnin.“ Með slíkum framkvæmdum segir Guðmundur Ingi alls ekki lagt í of mikla flutningsgetu, líkt og gagnrýnendur hafi haldið fram. „Það er mjög mikilvægt að hafa sterkt flutningsöryggi, sérstaklega út frá umhverfissjónarmiðum.“ Ragnheiður Elín Árnadóttir Til dæmis tapist mikil orka ef flutningskerfi séu veik og þá þurfi jafnvel að virkja meira. „Svo nýtast virkjanir svo illa en við erum og höfum verið með í kerfinu ónýtta orku.“ Það hafi komið berlega í ljós í fyrravetur þegar komið hafi til skerðinga í raforkukerfinu á Norðausturhorni landsins um leið og til hafi verið næg orka á Suðvesturhorni sem ekki var hægt að flytja austur vegna þess hve flutningskerfið er veikt. „Svo náttúrlega ef koma náttúruhamfarir þá er ekki að sökum að spyrja.“ Guðmundur segir gert ráð fyrir því að endurnýja byggðalínukerfið allt á 220 kílóvolta spennu. „Ef við myndum velja lægri spennu á línuna, 130 kílóvolt, þá myndum við kannski komast upp í að ráða við ástandið eins og það er í augnablikinu, en undan því myndi fjara mjög fljótt.“ Þá þurfi líka sterkar línur til að koma í veg fyrir miklar spennusveiflur í kerfinu. „Þetta snýst líka um að bæta gæðin á rafmagninu.“ Í viðtali við fréttastofu fagnar Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, skýrslunni sem unnin var fyrir Landsnet og segir umræðu um orkuöryggi og þjóðhagslegt mikilvægi hafa setið á hakanum. Þá segist hún ætla að leggja áherslu á orkumál á komandi þingi og kveðst opin fyrir þeirri hugmynd að lagðar verði raflínur í gegnum hálendið til að sameina raforkukerfin á milli landshluta. Hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu Gunnar Hörður Guðmundsson er formaður Landverndar. Forsendur í skýrslu sem unnin var fyrir Landsvirkjun um framtíðaruppbyggingu flutningskerfis raforku halda ekki vatni, að mati Guðmundar Harðar Guðmundssonar, formanns Landverndar. „Hvar er að fara fram á það að ekkert verði gert í uppbyggingu raforkukerfisins næstu áratugina?“ spyr hann. „Þetta er hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu sem Landsnet leggur nú til,“ bætir Guðmundur við. Flutningsgeta hennar eigi að vera miklu meiri en þurfi vegna fiskimjölsverksmiðja á Austurlandi. Framkvæmdin mæti andstöðu bæði í náttúruverndarhreyfingunni og hjá samtökum í ferðaþjónustu. „Sjálfsagt er að auka afhendingaröryggi, og sama á við um Suðurnes, og leggja viðbótarlínu, en hún þarf ekki að vera stóriðjulína. Í það minnsta þyrfti þá að vera öruggt að á Suðurnesjum komi á endanum stjóriðja.“ Í áætlunum Landsnets er annars vegar gert ráð fyrir Norðurlínu sem verið hefur strand í fimm ár og hins vegar Sprengisandslínu. Báðar áætlanir gera ráð fyrir því að orkuafhending verði ótrygg á hluta landsins. Samkvæmt þeirri síðarnefndu verður þó bara Norðvesturland og Vestfjarðakjálki á slíku svæði. Hér að ofan má sjá Suðurnesjalínu 2 og Blöndulínu 3 á öðru kortinu, en Sprengisandslínu á hinu. Suðurnesjalína 2 Mest lesið Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Viðskipti innlent Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Viðskipti innlent Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Viðskipti innlent Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Viðskipti innlent „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ Atvinnulíf Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Viðskipti innlent Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Viðskipti innlent Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Fleiri fréttir Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Reikna með tæplega þrjátíu milljarða minni fjárfestingu í Carbfix Verðbólga hjaðnar en kílómetragjaldið verður tekið inn í mælingu Ragnar, Pálmar og Haraldur til Verna Skellt í lás í Sambíóinu í Keflavík í kvöld Samkeppniseftirlitið í sáttaviðræðum við Festi Hlutdeildarlán dugðu fyrir 61 íbúð 97 brautskráðust frá HR Fundurinn virðist ekki hafa aukið trú fjárfesta Furðulegt að gjaldtaka taki ekki mið af styrkleika Fjögur erlend fyrirtæki keppa um rekstur Fríhafnarinnar Sjá meira
Illa hefur gengið að styrkja flutningskerfi raforku, að sögn Guðmundar Inga Ásmundssonar aðstoðarforstjóri Landsnets. „Framkvæmdir hafa verið strand hjá okkur,“ segir hann. Ekki strandi þó á fjárveitingum heldur komist fyrirtækið ekki í gegn um leyfisveitingaferilinn. Í gær var birt skýrsla sem unnin var fyrir Landsnet og sýnir þjóðhagslegan kostnað við að gera ekkert fyrir flutningskerfið. Sá kostnaður er sagður hlaupa á milljarðatugum næstu áratugi. Landsnet hefur unnið að tveimur verkefnum undanfarið sem styrkja eiga flutningskerfið, en það eru svokölluð Suðurnesjalína 2 og Blöndulína 3. Guðmundur Ingi Ásmundsson „Þar hafa verið miklar deilur, þótt ég vonist til þess að úr greiðist von bráðar á Suðurnesjum þar sem hefur verið kærumál í gangi.“ Blöndulína hafi hins vegar verið í biðstöðu í fimm ár og sjái ekki fyrir endann á því. „Við vorum með áform uppi um að byggja þrjár línur. Alveg frá Blönduvirkjun í Fljótsdalsstöð í gegn um Akureyri og tengja svo í framhaldinu landshlutana.“ Síðan hafi þörf fyrir aukna orku á Norðausturlandi orðið meiri en spár hafi gert ráð fyrir þannig að fyrirtækið velti fyrir sér hvort ekki þurfi að bregðast hraðar við. „Við vorum bara í síðustu viku að fjalla um þann möguleika að taka línu yfir hálendið og flýta undirbúningi að henni,“ segir hann, en þar er um að ræða svokallaða Sprengisandslínu, sem yrði 220 kílóvolt að stærð. „En það er kannski skjótvirkasta og tæknilega besta lausnin.“ Með slíkum framkvæmdum segir Guðmundur Ingi alls ekki lagt í of mikla flutningsgetu, líkt og gagnrýnendur hafi haldið fram. „Það er mjög mikilvægt að hafa sterkt flutningsöryggi, sérstaklega út frá umhverfissjónarmiðum.“ Ragnheiður Elín Árnadóttir Til dæmis tapist mikil orka ef flutningskerfi séu veik og þá þurfi jafnvel að virkja meira. „Svo nýtast virkjanir svo illa en við erum og höfum verið með í kerfinu ónýtta orku.“ Það hafi komið berlega í ljós í fyrravetur þegar komið hafi til skerðinga í raforkukerfinu á Norðausturhorni landsins um leið og til hafi verið næg orka á Suðvesturhorni sem ekki var hægt að flytja austur vegna þess hve flutningskerfið er veikt. „Svo náttúrlega ef koma náttúruhamfarir þá er ekki að sökum að spyrja.“ Guðmundur segir gert ráð fyrir því að endurnýja byggðalínukerfið allt á 220 kílóvolta spennu. „Ef við myndum velja lægri spennu á línuna, 130 kílóvolt, þá myndum við kannski komast upp í að ráða við ástandið eins og það er í augnablikinu, en undan því myndi fjara mjög fljótt.“ Þá þurfi líka sterkar línur til að koma í veg fyrir miklar spennusveiflur í kerfinu. „Þetta snýst líka um að bæta gæðin á rafmagninu.“ Í viðtali við fréttastofu fagnar Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, skýrslunni sem unnin var fyrir Landsnet og segir umræðu um orkuöryggi og þjóðhagslegt mikilvægi hafa setið á hakanum. Þá segist hún ætla að leggja áherslu á orkumál á komandi þingi og kveðst opin fyrir þeirri hugmynd að lagðar verði raflínur í gegnum hálendið til að sameina raforkukerfin á milli landshluta. Hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu Gunnar Hörður Guðmundsson er formaður Landverndar. Forsendur í skýrslu sem unnin var fyrir Landsvirkjun um framtíðaruppbyggingu flutningskerfis raforku halda ekki vatni, að mati Guðmundar Harðar Guðmundssonar, formanns Landverndar. „Hvar er að fara fram á það að ekkert verði gert í uppbyggingu raforkukerfisins næstu áratugina?“ spyr hann. „Þetta er hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu sem Landsnet leggur nú til,“ bætir Guðmundur við. Flutningsgeta hennar eigi að vera miklu meiri en þurfi vegna fiskimjölsverksmiðja á Austurlandi. Framkvæmdin mæti andstöðu bæði í náttúruverndarhreyfingunni og hjá samtökum í ferðaþjónustu. „Sjálfsagt er að auka afhendingaröryggi, og sama á við um Suðurnes, og leggja viðbótarlínu, en hún þarf ekki að vera stóriðjulína. Í það minnsta þyrfti þá að vera öruggt að á Suðurnesjum komi á endanum stjóriðja.“ Í áætlunum Landsnets er annars vegar gert ráð fyrir Norðurlínu sem verið hefur strand í fimm ár og hins vegar Sprengisandslínu. Báðar áætlanir gera ráð fyrir því að orkuafhending verði ótrygg á hluta landsins. Samkvæmt þeirri síðarnefndu verður þó bara Norðvesturland og Vestfjarðakjálki á slíku svæði. Hér að ofan má sjá Suðurnesjalínu 2 og Blöndulínu 3 á öðru kortinu, en Sprengisandslínu á hinu.
Suðurnesjalína 2 Mest lesið Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Viðskipti innlent Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Viðskipti innlent Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Viðskipti innlent Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Viðskipti innlent „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ Atvinnulíf Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Viðskipti innlent Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Viðskipti innlent Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Fleiri fréttir Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Reikna með tæplega þrjátíu milljarða minni fjárfestingu í Carbfix Verðbólga hjaðnar en kílómetragjaldið verður tekið inn í mælingu Ragnar, Pálmar og Haraldur til Verna Skellt í lás í Sambíóinu í Keflavík í kvöld Samkeppniseftirlitið í sáttaviðræðum við Festi Hlutdeildarlán dugðu fyrir 61 íbúð 97 brautskráðust frá HR Fundurinn virðist ekki hafa aukið trú fjárfesta Furðulegt að gjaldtaka taki ekki mið af styrkleika Fjögur erlend fyrirtæki keppa um rekstur Fríhafnarinnar Sjá meira