Sigkatlar gætu verið frá afboðaða gosinu á laugardag Svavar Hávarðsson skrifar 29. ágúst 2014 17:00 Dyngjujökull Kvikugangurinn undir jöklinum nær nú um 12 kílómetra norður úr jökulsporðinum. Fréttablaðið/Friðrik Jarðvísindamenn eru sammála um að ekki sé hægt að útiloka að sigkatlarnir þrír í Vatnajökli séu tilkomnir vegna þess að kvika hafi komist í snertingu við ís í stuttan tíma á laugardaginn - þegar Veðurstofa Íslands tilkynnti að lítið eldgos væri hafið. Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði, útilokar ekki, frekar en aðrir jarðvísindamenn sem Fréttablaðið ráðfærði sig við, að ummerkin sem nú eru komin fram séu frá því á laugardaginn, þegar tilkynnt var um að eldgos væri hafið. Hann segir jafnframt að það gæti orðið erfitt að staðfesta það í eitt skipti fyrir öll. Magnús Tumi segir jökulbráðina frá sigkötlunum hafa verið litla, en hún færi samt ekki framhjá neinum ef hún rynni í Jökulsá á Fjöllum. Búið er að kanna vatnsstöðu Grímsvatna sem talin er hafa hækkað um fimm til tíu metra á síðustu dögum, sem samsvarar því að 10 til 30 milljón rúmmetrar af vatni hafi bæst í vötnin. Hins vegar eru Grímsvötn þvílíkt ólíkindatól að ekki er hægt að fullyrða að hér sé um vatnið frá sigkötlunum komið. „En það verður að teljast líklegast að þessi sopi hafi runnið þangað,“ bætir Magnús Tumi við í samhengi Gjálpargosið og þess gríðarlega vatnsmagns sem Grímsvötn söfnuðu í kjölfarið. Þetta sé með öllu ósamanburðarhæft, eldstöðin hafi breyst mikið síðan, og nú sé hún hriplek, öfugt við það sem þá var. Berggangurinn, eða kvikugangurinn, vinnur sig hægt en örugglega í átt til Öskju. Sjálftavirkni þar hefur aukist lítillega. Gangurinn er kominn inn í sprungusvæði Öskju og mælingar sýna að verulegra áhrifa gætir þar. Litakóði fyrir flug yfir Öskju var færður upp í gær - í gult sem þýðir að vöktun er aukin. Magnús Tumi telur ólíklegra en hitt að gangurinn nái inn undir Öskju og gati kvikuhólfið þar undir. „Það eru litlar líkur á því að gangur fari alla leið inn í svona þroskaða og öfluga megineldstöð,“ segir Magnús Tumi en setur þann fyrirvara að dæmi þess séu þekkt í jarðsögu Íslands. Mest lesið „Í mínum huga alveg útilokað“ Innlent „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Innlent Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Innlent Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Innlent Trump eykur forskotið og Biden ekki á förum Erlent „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ Innlent Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Innlent Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Innlent Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Fleiri fréttir „Í mínum huga alveg útilokað“ Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Milljarðar streyma úr landi með starfsemi veðmálafyrirtækja Lagabreytingin vegi að eldri borgurum og öryrkjum erlendis Vestmannaeyjabær höfðar skaðabótamál á hendur Vinnslustöðinni Bóndi þvingaður til að afhenda hrút Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Segja Grindavík alls ekki ónýta og vilja hleypa fólki inn Fjórar ferðir vegna heilbrigðisþjónustu fást nú endurgreiddar Skemmdu bíla í reiðiskasti áður en þeir flúðu lögreglu á rafskútu Dýrmætu vasaúri og silfurfesti stolið af byggðasafni „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Rannsókn lokið á máli sem snýr að Polar Nanoq Fyrsta makrílfarmi vertíðarinnar landað í Neskaupstað Kári Garðarsson ráðinn framkvæmdastjóri Samtakanna 78 „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Albert neitaði sök Mikil tækifæri felist í að gera Þórsmörk að þjóðgarði Öldrun heimilislækna og fólksfjölgun valda læknaskorti Sjómenn „arfavitlausir“ og Lilja biður Stefán um frest Læknaskortur og sjávarháski Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ „Við erum að klæða vegi sem eiga að vera malbikaðir“ Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Faglært starfsfólk og eftirlit skorti í búsetuúrræðum fyrir börn Sjá meira
Jarðvísindamenn eru sammála um að ekki sé hægt að útiloka að sigkatlarnir þrír í Vatnajökli séu tilkomnir vegna þess að kvika hafi komist í snertingu við ís í stuttan tíma á laugardaginn - þegar Veðurstofa Íslands tilkynnti að lítið eldgos væri hafið. Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði, útilokar ekki, frekar en aðrir jarðvísindamenn sem Fréttablaðið ráðfærði sig við, að ummerkin sem nú eru komin fram séu frá því á laugardaginn, þegar tilkynnt var um að eldgos væri hafið. Hann segir jafnframt að það gæti orðið erfitt að staðfesta það í eitt skipti fyrir öll. Magnús Tumi segir jökulbráðina frá sigkötlunum hafa verið litla, en hún færi samt ekki framhjá neinum ef hún rynni í Jökulsá á Fjöllum. Búið er að kanna vatnsstöðu Grímsvatna sem talin er hafa hækkað um fimm til tíu metra á síðustu dögum, sem samsvarar því að 10 til 30 milljón rúmmetrar af vatni hafi bæst í vötnin. Hins vegar eru Grímsvötn þvílíkt ólíkindatól að ekki er hægt að fullyrða að hér sé um vatnið frá sigkötlunum komið. „En það verður að teljast líklegast að þessi sopi hafi runnið þangað,“ bætir Magnús Tumi við í samhengi Gjálpargosið og þess gríðarlega vatnsmagns sem Grímsvötn söfnuðu í kjölfarið. Þetta sé með öllu ósamanburðarhæft, eldstöðin hafi breyst mikið síðan, og nú sé hún hriplek, öfugt við það sem þá var. Berggangurinn, eða kvikugangurinn, vinnur sig hægt en örugglega í átt til Öskju. Sjálftavirkni þar hefur aukist lítillega. Gangurinn er kominn inn í sprungusvæði Öskju og mælingar sýna að verulegra áhrifa gætir þar. Litakóði fyrir flug yfir Öskju var færður upp í gær - í gult sem þýðir að vöktun er aukin. Magnús Tumi telur ólíklegra en hitt að gangurinn nái inn undir Öskju og gati kvikuhólfið þar undir. „Það eru litlar líkur á því að gangur fari alla leið inn í svona þroskaða og öfluga megineldstöð,“ segir Magnús Tumi en setur þann fyrirvara að dæmi þess séu þekkt í jarðsögu Íslands.
Mest lesið „Í mínum huga alveg útilokað“ Innlent „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Innlent Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Innlent Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Innlent Trump eykur forskotið og Biden ekki á förum Erlent „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ Innlent Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Innlent Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Innlent Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Fleiri fréttir „Í mínum huga alveg útilokað“ Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Milljarðar streyma úr landi með starfsemi veðmálafyrirtækja Lagabreytingin vegi að eldri borgurum og öryrkjum erlendis Vestmannaeyjabær höfðar skaðabótamál á hendur Vinnslustöðinni Bóndi þvingaður til að afhenda hrút Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Segja Grindavík alls ekki ónýta og vilja hleypa fólki inn Fjórar ferðir vegna heilbrigðisþjónustu fást nú endurgreiddar Skemmdu bíla í reiðiskasti áður en þeir flúðu lögreglu á rafskútu Dýrmætu vasaúri og silfurfesti stolið af byggðasafni „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Rannsókn lokið á máli sem snýr að Polar Nanoq Fyrsta makrílfarmi vertíðarinnar landað í Neskaupstað Kári Garðarsson ráðinn framkvæmdastjóri Samtakanna 78 „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Albert neitaði sök Mikil tækifæri felist í að gera Þórsmörk að þjóðgarði Öldrun heimilislækna og fólksfjölgun valda læknaskorti Sjómenn „arfavitlausir“ og Lilja biður Stefán um frest Læknaskortur og sjávarháski Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ „Við erum að klæða vegi sem eiga að vera malbikaðir“ Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Faglært starfsfólk og eftirlit skorti í búsetuúrræðum fyrir börn Sjá meira