Er öryggi sjúklinga og starfsfólks ógn eða hótun? Auðbjörg Reynisdóttir skrifar 3. júní 2014 07:00 Gott fólk Hvernig er líðan þeirra sem þurfa að leita til LSH eða leggjast inn á spítalann við síendurteknar upphrópanir um að öryggi þeirra sé ógnað? Starfsmenn eru uggandi, kvíða hverri vakt og fegnir að sleppa heim í vaktarlok án teljandi vandræða. Landlæknir, stjórnendur og velunnarar LSH eru áberandi í umræðunni um öryggisleysi sjúklinga í skjóli ákæru saksóknara á hendur hjúkrunarfræðingi en lítið fer fyrir ákærunni á hendur spítalanum sjálfum.Hvaða vanda leysa nýjar byggingar? Fullyrðingar eru jafnvel um að allur vandi leysist með nýjum spítalabyggingum. Í mínum eyrum hljómar þetta sem ábyrgðarlaus hótun og merki þess að verið sé að breiða yfir getuleysi í stjórn heilbrigðismála. Málflutningurinn á margt sameiginlegt með umræðunni um bankakerfið fyrir hrun. Er ekki kominn tími til að rifja upp lærdóminn af því? Mér sýnist stjórnendur, landlæknisembættið og hagsmunahópurinn „Spítalinn okkar“ hafa yfir sér sömu áru og bankastjórarnir framsæknu. Þeir dásama verk sín, hagræðinguna sem náðst hefur þrátt fyrir meintan niðurskurð, vísindarannsóknir Íslendinga í þágu heimsins, spítala á heimsmælikvarða, öryggismenninguna og „allskonar flókið“– að við eigum enga möguleika á mannsæmandi heilbrigðisþjónustu í framtíðinni ef við samþykkjum ekki tillögur þeirra. Dauðinn sé vís og okkur sjálfum að kenna. Ef það er raunverulegur áhugi á öruggri þjónustu innan LSH þá væri unnið að því opinskátt í samvinnu við sjúklinga. Það eru hvorki tæki né hús sem gera mistökin, þau eru mannleg og verða í samskiptum eða samskiptaleysi, vegna undirmönnunar og þar með aukins vinnuálags. Hvorki stjórnendur spítalans, ráðuneytið né landlæknir hafa sýnt fram á að öryggi sjúklinga sé forgangsatriði þótt þau fari um það vísindalegum fræðiorðum. Það er hvergi hægt að fá upplýsingar um úrvinnslu og samanburð á ‘atvikaskráningum' eða rannsóknir á mælanlegum öryggisþáttum sem tengjast sjúklingum, starfsfólki og vinnuumhverfi, þrátt fyrir svokallaða áralanga vinnu í þessum málum.Hvernig virkar kerfið? Þegar kvartanir hafa þvælst um völundarhús heilbrigðiskerfisin án þess að úrlausn fáist, er hálmstráið að senda það til umboðsmanns Alþingis. Undanfarið hefur hann gefið út fjölda álita sem bendir til að LSH, ráðuneytið, landlæknir og saksóknari beinlínis hamli réttlátri niðurstöðu í kvörtunarmálum gagnvart heilbrigðiskerfinu. Umboðsmaður hefur gefið álit sitt í tveimur málum undirritaðrar. Eins og aðrir í sömu sporum bíð ég þess að ‘kerfið' fari eftir lögum og bæti úr eigin klúðri. Það verður mikill léttir þegar réttur okkar verður tekin til greina. Við þráum hvíld eftir áratuga baráttu, því lífið býður upp á svo margt skemmtilegra en að berjast við vindmyllur. Nú er runnin upp ögurstund í heilbrigðiskerfinu: Saksóknari ákærir hjúkrunarfræðing og spítalann en spítalinn talar eins og dómur sé fallinn yfir hjúkrunarfræðingnum. Óréttlætið í þessari umræðu er mikið og refsingin hörð. Til samanburðar má benda á kvörtun manns til umboðsmanns Alþingis, vegna misnotkunar læknis á sjúkraská í deilumáli fyrir siðanefnd lækna. Rök saksóknara fyrir að ákæra lækninn ekki voru að það mundi verða honum svo þungbært. Ekki var um mannsbana að ræða en alvarlegt engu að síður og krefur umboðsmaður saksóknara um sterkari rök fyrir að ákæra ekki.Hvað breyttist? Landlæknir boðar breytta tíma í starfsáætlun sinni 2014. Þar er gert ráð fyrir að notendur komi að því hvernig úrvinnslu kærumála er háttað. Svo kom nú í ljós að það hafa aldrei verið settar reglur eins og kveðið er á um í lögum um landlækni frá 2007 um rannsókn ‘atvika'. Fyrsti kostur landlæknis er að athuga hug stjórnenda þjóðarsjúkrahússins um það hvernig þeir eiga að rannsaka sjálfa sig – því flest ‘atvikin' eiga sér stað þar. Beiðni frá okkur sem höfum bitra reynslu af núverandi ástandi hefur ekki enn verið svarað þegar þetta er ritað. Að læknir geti notað sjúkraskrá í eigin deilumáli bendir til þess að sjúkraskrárnar okkar séu ekki öruggar og sýnir að til eru heilbrigðisstarfsmenn sem leyfa sér að misnota viðkvæmar persónuupplýsingar í hvaða tilgangi sem er. Staðreyndin er sú að það er auðveldara fyrir vísindamenn að nálgast sjúkraskrár (nb. án vitundar sjúklingsins) heldur en sjúklinginn að fá aðgang að sínum eigin gögnum. Vera má að þér verið meinaður aðgangur ef lækni þóknast svo. Eftirlit er á ábyrgð landlæknis – hann er heilbrigðislöggan. Fyrst siðanefnd lækna gat birt sjúkragögn án þess að taka raunverulega ábyrgð á því hlýtur að gilda það sama um alla hina eða hvað? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið „Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun Er eitt næturgaman þess virði? Reynir Böðvarsson Skoðun 10 staðreyndir um verðbólgu og ríkisfjármál Konráð S. Guðjónsson Skoðun Læknar, heilbrigðisstarfsfólk og lykill að lausninni Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Krossinn er fallegur Skoðun Þetta reddast eða hvað? Marinó G. Njálsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Veðjað á rétta skólann Pawel Bartoszek Skoðun Break á ólympíuleikunum og önnur gildi í dansi Brynja Pétursdóttir Skoðun Opið bréf til stjórnarformanns Haga Björn Sævar Einarsson Skoðun Skoðun Skoðun Innviðir og orkuskipti Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Veðjað á rétta skólann Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Er eitt næturgaman þess virði? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Læknar, heilbrigðisstarfsfólk og lykill að lausninni Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun 10 staðreyndir um verðbólgu og ríkisfjármál Konráð S. Guðjónsson skrifar Skoðun „Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Krossinn er fallegur skrifar Skoðun Þetta reddast eða hvað? Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Að gráta í rigningunni - og dansa Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun „Smækkunar“gler Viðskiptaráðs Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ekki henda! Eyjólfur Pálsson skrifar Skoðun Break á ólympíuleikunum og önnur gildi í dansi Brynja Pétursdóttir skrifar Skoðun Frigg nemendagrunnur – bylting í íslensku skólastarfi Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnarformanns Haga Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Alvarlegar afleiðingar kynferðislegrar áreitni á vinnustöðum Dagný Aradóttir Pind skrifar Skoðun Er Helguvík ein af stærstu ruslakistum Íslands? Margrét S. Þórólfsdóttir,Ragnhildur L. Guðmundsdóttir,Þórólfur J. Dagsson skrifar Skoðun Manstu þegar Messenger var ekki til? Aldís Stefánsdóttir skrifar Skoðun „Flestum í Noregi er illa við EES“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óheillaþróun á íslenskum vinnumarkaði Gunnar Sigvaldason,Árni B. Björnsson skrifar Skoðun Að virkja upp í loft Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn, the party of hungry children Ian McDonald skrifar Skoðun Talsmenn tolla gefa engan afslátt Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Samstaða kennara skiptir máli Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hvað er fram undan í íslenskum stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Leiðin til að elska mig Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Nauðsynlegt að sameina verndun og nýtingu orku með stuðningi staðla Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Hamstrar barnið þitt blýanta? Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun Ég má það fyrst ég kemst upp með það Eva Hauksdóttir skrifar Skoðun Ætlar Akureyrarbær að snuða íbúa? Sunna Hlín Jóhannesdóttir,Hilda Jana Gísladóttir skrifar Skoðun Miðaldra á hjúkrunarheimili! Jóhanna Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Gott fólk Hvernig er líðan þeirra sem þurfa að leita til LSH eða leggjast inn á spítalann við síendurteknar upphrópanir um að öryggi þeirra sé ógnað? Starfsmenn eru uggandi, kvíða hverri vakt og fegnir að sleppa heim í vaktarlok án teljandi vandræða. Landlæknir, stjórnendur og velunnarar LSH eru áberandi í umræðunni um öryggisleysi sjúklinga í skjóli ákæru saksóknara á hendur hjúkrunarfræðingi en lítið fer fyrir ákærunni á hendur spítalanum sjálfum.Hvaða vanda leysa nýjar byggingar? Fullyrðingar eru jafnvel um að allur vandi leysist með nýjum spítalabyggingum. Í mínum eyrum hljómar þetta sem ábyrgðarlaus hótun og merki þess að verið sé að breiða yfir getuleysi í stjórn heilbrigðismála. Málflutningurinn á margt sameiginlegt með umræðunni um bankakerfið fyrir hrun. Er ekki kominn tími til að rifja upp lærdóminn af því? Mér sýnist stjórnendur, landlæknisembættið og hagsmunahópurinn „Spítalinn okkar“ hafa yfir sér sömu áru og bankastjórarnir framsæknu. Þeir dásama verk sín, hagræðinguna sem náðst hefur þrátt fyrir meintan niðurskurð, vísindarannsóknir Íslendinga í þágu heimsins, spítala á heimsmælikvarða, öryggismenninguna og „allskonar flókið“– að við eigum enga möguleika á mannsæmandi heilbrigðisþjónustu í framtíðinni ef við samþykkjum ekki tillögur þeirra. Dauðinn sé vís og okkur sjálfum að kenna. Ef það er raunverulegur áhugi á öruggri þjónustu innan LSH þá væri unnið að því opinskátt í samvinnu við sjúklinga. Það eru hvorki tæki né hús sem gera mistökin, þau eru mannleg og verða í samskiptum eða samskiptaleysi, vegna undirmönnunar og þar með aukins vinnuálags. Hvorki stjórnendur spítalans, ráðuneytið né landlæknir hafa sýnt fram á að öryggi sjúklinga sé forgangsatriði þótt þau fari um það vísindalegum fræðiorðum. Það er hvergi hægt að fá upplýsingar um úrvinnslu og samanburð á ‘atvikaskráningum' eða rannsóknir á mælanlegum öryggisþáttum sem tengjast sjúklingum, starfsfólki og vinnuumhverfi, þrátt fyrir svokallaða áralanga vinnu í þessum málum.Hvernig virkar kerfið? Þegar kvartanir hafa þvælst um völundarhús heilbrigðiskerfisin án þess að úrlausn fáist, er hálmstráið að senda það til umboðsmanns Alþingis. Undanfarið hefur hann gefið út fjölda álita sem bendir til að LSH, ráðuneytið, landlæknir og saksóknari beinlínis hamli réttlátri niðurstöðu í kvörtunarmálum gagnvart heilbrigðiskerfinu. Umboðsmaður hefur gefið álit sitt í tveimur málum undirritaðrar. Eins og aðrir í sömu sporum bíð ég þess að ‘kerfið' fari eftir lögum og bæti úr eigin klúðri. Það verður mikill léttir þegar réttur okkar verður tekin til greina. Við þráum hvíld eftir áratuga baráttu, því lífið býður upp á svo margt skemmtilegra en að berjast við vindmyllur. Nú er runnin upp ögurstund í heilbrigðiskerfinu: Saksóknari ákærir hjúkrunarfræðing og spítalann en spítalinn talar eins og dómur sé fallinn yfir hjúkrunarfræðingnum. Óréttlætið í þessari umræðu er mikið og refsingin hörð. Til samanburðar má benda á kvörtun manns til umboðsmanns Alþingis, vegna misnotkunar læknis á sjúkraská í deilumáli fyrir siðanefnd lækna. Rök saksóknara fyrir að ákæra lækninn ekki voru að það mundi verða honum svo þungbært. Ekki var um mannsbana að ræða en alvarlegt engu að síður og krefur umboðsmaður saksóknara um sterkari rök fyrir að ákæra ekki.Hvað breyttist? Landlæknir boðar breytta tíma í starfsáætlun sinni 2014. Þar er gert ráð fyrir að notendur komi að því hvernig úrvinnslu kærumála er háttað. Svo kom nú í ljós að það hafa aldrei verið settar reglur eins og kveðið er á um í lögum um landlækni frá 2007 um rannsókn ‘atvika'. Fyrsti kostur landlæknis er að athuga hug stjórnenda þjóðarsjúkrahússins um það hvernig þeir eiga að rannsaka sjálfa sig – því flest ‘atvikin' eiga sér stað þar. Beiðni frá okkur sem höfum bitra reynslu af núverandi ástandi hefur ekki enn verið svarað þegar þetta er ritað. Að læknir geti notað sjúkraskrá í eigin deilumáli bendir til þess að sjúkraskrárnar okkar séu ekki öruggar og sýnir að til eru heilbrigðisstarfsmenn sem leyfa sér að misnota viðkvæmar persónuupplýsingar í hvaða tilgangi sem er. Staðreyndin er sú að það er auðveldara fyrir vísindamenn að nálgast sjúkraskrár (nb. án vitundar sjúklingsins) heldur en sjúklinginn að fá aðgang að sínum eigin gögnum. Vera má að þér verið meinaður aðgangur ef lækni þóknast svo. Eftirlit er á ábyrgð landlæknis – hann er heilbrigðislöggan. Fyrst siðanefnd lækna gat birt sjúkragögn án þess að taka raunverulega ábyrgð á því hlýtur að gilda það sama um alla hina eða hvað?
„Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun „Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson skrifar
Skoðun Alvarlegar afleiðingar kynferðislegrar áreitni á vinnustöðum Dagný Aradóttir Pind skrifar
Skoðun Er Helguvík ein af stærstu ruslakistum Íslands? Margrét S. Þórólfsdóttir,Ragnhildur L. Guðmundsdóttir,Þórólfur J. Dagsson skrifar
Skoðun Nauðsynlegt að sameina verndun og nýtingu orku með stuðningi staðla Haukur Logi Jóhannsson skrifar
„Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun