Er öryggi sjúklinga og starfsfólks ógn eða hótun? Auðbjörg Reynisdóttir skrifar 3. júní 2014 07:00 Gott fólk Hvernig er líðan þeirra sem þurfa að leita til LSH eða leggjast inn á spítalann við síendurteknar upphrópanir um að öryggi þeirra sé ógnað? Starfsmenn eru uggandi, kvíða hverri vakt og fegnir að sleppa heim í vaktarlok án teljandi vandræða. Landlæknir, stjórnendur og velunnarar LSH eru áberandi í umræðunni um öryggisleysi sjúklinga í skjóli ákæru saksóknara á hendur hjúkrunarfræðingi en lítið fer fyrir ákærunni á hendur spítalanum sjálfum.Hvaða vanda leysa nýjar byggingar? Fullyrðingar eru jafnvel um að allur vandi leysist með nýjum spítalabyggingum. Í mínum eyrum hljómar þetta sem ábyrgðarlaus hótun og merki þess að verið sé að breiða yfir getuleysi í stjórn heilbrigðismála. Málflutningurinn á margt sameiginlegt með umræðunni um bankakerfið fyrir hrun. Er ekki kominn tími til að rifja upp lærdóminn af því? Mér sýnist stjórnendur, landlæknisembættið og hagsmunahópurinn „Spítalinn okkar“ hafa yfir sér sömu áru og bankastjórarnir framsæknu. Þeir dásama verk sín, hagræðinguna sem náðst hefur þrátt fyrir meintan niðurskurð, vísindarannsóknir Íslendinga í þágu heimsins, spítala á heimsmælikvarða, öryggismenninguna og „allskonar flókið“– að við eigum enga möguleika á mannsæmandi heilbrigðisþjónustu í framtíðinni ef við samþykkjum ekki tillögur þeirra. Dauðinn sé vís og okkur sjálfum að kenna. Ef það er raunverulegur áhugi á öruggri þjónustu innan LSH þá væri unnið að því opinskátt í samvinnu við sjúklinga. Það eru hvorki tæki né hús sem gera mistökin, þau eru mannleg og verða í samskiptum eða samskiptaleysi, vegna undirmönnunar og þar með aukins vinnuálags. Hvorki stjórnendur spítalans, ráðuneytið né landlæknir hafa sýnt fram á að öryggi sjúklinga sé forgangsatriði þótt þau fari um það vísindalegum fræðiorðum. Það er hvergi hægt að fá upplýsingar um úrvinnslu og samanburð á ‘atvikaskráningum' eða rannsóknir á mælanlegum öryggisþáttum sem tengjast sjúklingum, starfsfólki og vinnuumhverfi, þrátt fyrir svokallaða áralanga vinnu í þessum málum.Hvernig virkar kerfið? Þegar kvartanir hafa þvælst um völundarhús heilbrigðiskerfisin án þess að úrlausn fáist, er hálmstráið að senda það til umboðsmanns Alþingis. Undanfarið hefur hann gefið út fjölda álita sem bendir til að LSH, ráðuneytið, landlæknir og saksóknari beinlínis hamli réttlátri niðurstöðu í kvörtunarmálum gagnvart heilbrigðiskerfinu. Umboðsmaður hefur gefið álit sitt í tveimur málum undirritaðrar. Eins og aðrir í sömu sporum bíð ég þess að ‘kerfið' fari eftir lögum og bæti úr eigin klúðri. Það verður mikill léttir þegar réttur okkar verður tekin til greina. Við þráum hvíld eftir áratuga baráttu, því lífið býður upp á svo margt skemmtilegra en að berjast við vindmyllur. Nú er runnin upp ögurstund í heilbrigðiskerfinu: Saksóknari ákærir hjúkrunarfræðing og spítalann en spítalinn talar eins og dómur sé fallinn yfir hjúkrunarfræðingnum. Óréttlætið í þessari umræðu er mikið og refsingin hörð. Til samanburðar má benda á kvörtun manns til umboðsmanns Alþingis, vegna misnotkunar læknis á sjúkraská í deilumáli fyrir siðanefnd lækna. Rök saksóknara fyrir að ákæra lækninn ekki voru að það mundi verða honum svo þungbært. Ekki var um mannsbana að ræða en alvarlegt engu að síður og krefur umboðsmaður saksóknara um sterkari rök fyrir að ákæra ekki.Hvað breyttist? Landlæknir boðar breytta tíma í starfsáætlun sinni 2014. Þar er gert ráð fyrir að notendur komi að því hvernig úrvinnslu kærumála er háttað. Svo kom nú í ljós að það hafa aldrei verið settar reglur eins og kveðið er á um í lögum um landlækni frá 2007 um rannsókn ‘atvika'. Fyrsti kostur landlæknis er að athuga hug stjórnenda þjóðarsjúkrahússins um það hvernig þeir eiga að rannsaka sjálfa sig – því flest ‘atvikin' eiga sér stað þar. Beiðni frá okkur sem höfum bitra reynslu af núverandi ástandi hefur ekki enn verið svarað þegar þetta er ritað. Að læknir geti notað sjúkraskrá í eigin deilumáli bendir til þess að sjúkraskrárnar okkar séu ekki öruggar og sýnir að til eru heilbrigðisstarfsmenn sem leyfa sér að misnota viðkvæmar persónuupplýsingar í hvaða tilgangi sem er. Staðreyndin er sú að það er auðveldara fyrir vísindamenn að nálgast sjúkraskrár (nb. án vitundar sjúklingsins) heldur en sjúklinginn að fá aðgang að sínum eigin gögnum. Vera má að þér verið meinaður aðgangur ef lækni þóknast svo. Eftirlit er á ábyrgð landlæknis – hann er heilbrigðislöggan. Fyrst siðanefnd lækna gat birt sjúkragögn án þess að taka raunverulega ábyrgð á því hlýtur að gilda það sama um alla hina eða hvað? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 29.06.2024 Halldór Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason Skoðun Fölsk vernd fæðingarorlofslaga fyrir verðandi feður? Erna Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Dauðinn og skattarnir skrifar Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason skrifar Skoðun Í gíslingu Ríkislögmanns, samtryggingar og spillingar Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Þegar andi Mussolini svífur yfir vötnunum og titlar verða langir Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Af málathöfnum Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Etanól í glansumbúðum Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Kæri Jón Kaldal Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Fölsk vernd fæðingarorlofslaga fyrir verðandi feður? Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Græn svæði Rúna Sif Stefánsdóttir skrifar Skoðun HSÍ er okkur öllum til skammar Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Stór skref í átt að réttlæti Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ógreindir víkingar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisátak Reykjavíkur á fullu skriði Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til Ásmundar Einars barnamálaráðherra Brynjar Bragi Einarsson skrifar Skoðun Sjókvíeldi: aðför gegn náttúrunni Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Þarf heppni til að fæðingarorlof með fjölbura gangi upp? Margrét Finney Jónsdóttir skrifar Skoðun Árangursríkur þingvetur skilar samfélaginu í rétta átt Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun 100 ára afmæli lýðveldisins Íslands Margrét Tryggvadóttir skrifar Skoðun Skerðingargildra eldra fólks Viðar Eggertsson skrifar Skoðun Þetta er tómarúmið ykkar Eva Dögg Jón Kaldal skrifar Sjá meira
Gott fólk Hvernig er líðan þeirra sem þurfa að leita til LSH eða leggjast inn á spítalann við síendurteknar upphrópanir um að öryggi þeirra sé ógnað? Starfsmenn eru uggandi, kvíða hverri vakt og fegnir að sleppa heim í vaktarlok án teljandi vandræða. Landlæknir, stjórnendur og velunnarar LSH eru áberandi í umræðunni um öryggisleysi sjúklinga í skjóli ákæru saksóknara á hendur hjúkrunarfræðingi en lítið fer fyrir ákærunni á hendur spítalanum sjálfum.Hvaða vanda leysa nýjar byggingar? Fullyrðingar eru jafnvel um að allur vandi leysist með nýjum spítalabyggingum. Í mínum eyrum hljómar þetta sem ábyrgðarlaus hótun og merki þess að verið sé að breiða yfir getuleysi í stjórn heilbrigðismála. Málflutningurinn á margt sameiginlegt með umræðunni um bankakerfið fyrir hrun. Er ekki kominn tími til að rifja upp lærdóminn af því? Mér sýnist stjórnendur, landlæknisembættið og hagsmunahópurinn „Spítalinn okkar“ hafa yfir sér sömu áru og bankastjórarnir framsæknu. Þeir dásama verk sín, hagræðinguna sem náðst hefur þrátt fyrir meintan niðurskurð, vísindarannsóknir Íslendinga í þágu heimsins, spítala á heimsmælikvarða, öryggismenninguna og „allskonar flókið“– að við eigum enga möguleika á mannsæmandi heilbrigðisþjónustu í framtíðinni ef við samþykkjum ekki tillögur þeirra. Dauðinn sé vís og okkur sjálfum að kenna. Ef það er raunverulegur áhugi á öruggri þjónustu innan LSH þá væri unnið að því opinskátt í samvinnu við sjúklinga. Það eru hvorki tæki né hús sem gera mistökin, þau eru mannleg og verða í samskiptum eða samskiptaleysi, vegna undirmönnunar og þar með aukins vinnuálags. Hvorki stjórnendur spítalans, ráðuneytið né landlæknir hafa sýnt fram á að öryggi sjúklinga sé forgangsatriði þótt þau fari um það vísindalegum fræðiorðum. Það er hvergi hægt að fá upplýsingar um úrvinnslu og samanburð á ‘atvikaskráningum' eða rannsóknir á mælanlegum öryggisþáttum sem tengjast sjúklingum, starfsfólki og vinnuumhverfi, þrátt fyrir svokallaða áralanga vinnu í þessum málum.Hvernig virkar kerfið? Þegar kvartanir hafa þvælst um völundarhús heilbrigðiskerfisin án þess að úrlausn fáist, er hálmstráið að senda það til umboðsmanns Alþingis. Undanfarið hefur hann gefið út fjölda álita sem bendir til að LSH, ráðuneytið, landlæknir og saksóknari beinlínis hamli réttlátri niðurstöðu í kvörtunarmálum gagnvart heilbrigðiskerfinu. Umboðsmaður hefur gefið álit sitt í tveimur málum undirritaðrar. Eins og aðrir í sömu sporum bíð ég þess að ‘kerfið' fari eftir lögum og bæti úr eigin klúðri. Það verður mikill léttir þegar réttur okkar verður tekin til greina. Við þráum hvíld eftir áratuga baráttu, því lífið býður upp á svo margt skemmtilegra en að berjast við vindmyllur. Nú er runnin upp ögurstund í heilbrigðiskerfinu: Saksóknari ákærir hjúkrunarfræðing og spítalann en spítalinn talar eins og dómur sé fallinn yfir hjúkrunarfræðingnum. Óréttlætið í þessari umræðu er mikið og refsingin hörð. Til samanburðar má benda á kvörtun manns til umboðsmanns Alþingis, vegna misnotkunar læknis á sjúkraská í deilumáli fyrir siðanefnd lækna. Rök saksóknara fyrir að ákæra lækninn ekki voru að það mundi verða honum svo þungbært. Ekki var um mannsbana að ræða en alvarlegt engu að síður og krefur umboðsmaður saksóknara um sterkari rök fyrir að ákæra ekki.Hvað breyttist? Landlæknir boðar breytta tíma í starfsáætlun sinni 2014. Þar er gert ráð fyrir að notendur komi að því hvernig úrvinnslu kærumála er háttað. Svo kom nú í ljós að það hafa aldrei verið settar reglur eins og kveðið er á um í lögum um landlækni frá 2007 um rannsókn ‘atvika'. Fyrsti kostur landlæknis er að athuga hug stjórnenda þjóðarsjúkrahússins um það hvernig þeir eiga að rannsaka sjálfa sig – því flest ‘atvikin' eiga sér stað þar. Beiðni frá okkur sem höfum bitra reynslu af núverandi ástandi hefur ekki enn verið svarað þegar þetta er ritað. Að læknir geti notað sjúkraskrá í eigin deilumáli bendir til þess að sjúkraskrárnar okkar séu ekki öruggar og sýnir að til eru heilbrigðisstarfsmenn sem leyfa sér að misnota viðkvæmar persónuupplýsingar í hvaða tilgangi sem er. Staðreyndin er sú að það er auðveldara fyrir vísindamenn að nálgast sjúkraskrár (nb. án vitundar sjúklingsins) heldur en sjúklinginn að fá aðgang að sínum eigin gögnum. Vera má að þér verið meinaður aðgangur ef lækni þóknast svo. Eftirlit er á ábyrgð landlæknis – hann er heilbrigðislöggan. Fyrst siðanefnd lækna gat birt sjúkragögn án þess að taka raunverulega ábyrgð á því hlýtur að gilda það sama um alla hina eða hvað?
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar
Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun