Hegðun neytenda í deilihagkerfinu er að breytast Sæunn Gísladóttir skrifar 30. október 2015 16:30 Juliet Schor hefur rannsakað deilihagkerfið í fimm ár. Vísir/Stefán Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan. Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Sölunni slegið á frest Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira
Hegðun fólks í deilihagkerfinu er að breytast. Það sem snérist í fyrstu að mestu um að tengjast félagslega er farið að snúast meira um greiðslur og gæti því verið að breytast í nýtt neytendamynstur. Þetta kom fram í fyrirlestri Juliet Schor, prófessors í félagsfræði við Boston College, undir yfirskriftinni Deilihagkerfið: Nýtt fyrirbæri eða sama gamla neysluhyggjan? Schor hefur rannsakað deilihagkerfið undan farin fimm ár og fjallaði um niðurstöður sínar í fyrirlestrinum. Í Bandaríkjunum og víðsvegar um heiminn hefur deilihagkerfið sótt í sig veðrið undanfarin árin, nú er hægt að greiða einhverjum fyrir að setja saman IKEA, deila matarafgöngum, nýta sér Uber til að komast staða á milli og gista á stærstu hótelkeðju heims, Airbnb. Schor hóf að rannsaka hverjir notendur deilihagkerfisins væru. Hún benti á að oft væri þetta fólk sem væri vel menntað og „hámenningarlegt.“ Athyglisvert er að margir notendur þess, þeir sem eru að leigja út íbúðirnar sínar og bíla, eru í öðrum hefðbundnum vinnum og er þetta einungis aukapeningur fyrir þau. Þannig að þeir sem græða mest á deilihagkerfinu er í raun fólk sem er nú þegar í ágætis fjárhagsstöðu. Schor benti á að fátækara fólk, og blökkufólk væri líklegra til að stunda deilihagkerfið án greiðslna, með því að lána hvort öðru hluti og hjálpast að.Ekki endilega umhverfisvæntÍ erindi sinni vék Schor einnig að því að margir nýta sér deilihagkerfið á þeim forsendum að reyna að verða umhverfisvænni. Hins vegar geti það haft þveröfug áhrif. Með því að borga minna fyrir gistingu í gegnum Airbnb er fólk líklegra til að ferðast meira, sem mengar meira. Einnig er fólk að nýta sér Uber og þannig sniðganga almenningssamgöngur.Græðgi farin að myndastEin merkilegast þróunin í deilihagkerfinu er að það er farið að líkjast meira hefðbundnari kapítalískum hugsunarhætti. Það sem í byrjun byggðist á félagslegum tenglsum er farið að snúast meira um peninga. Í upphafi vildi fólkið sem fékk gesti í gegnum Airbnb kynnast þeim, jafnvel fara með þá í bæinn, núna þegar Airbnb er orðið almenna snýst þetta miklu meira um pening og margir leigjendur hitta aldrei húsráðanda. Schor nefndi að margir viðmælendur sínir sögðust vera orðnir mjög gráðugir og eru mun meira drifnir af efnahagslegum ástæðum til að taka þátt í deilihagkerfinu. Hún nefndi dæmi um konu sem var með fjölskylduna sína í heimsókn í mánuð og hugsaði með sér hversu miklum mögulegum tekjum í gegnum Airbnb hún væri að missa af vegna þess. Margt er þó ennþá gott við deilihagkerfið. Helmingur viðmælanda Schor sögðust hafa átt í umtalsverðum samskiptum við leigjendur sína. Enn eru til þeir sem nýta sér deilihagkerfið á mjög samviskusamlegan hátt, vilja tengjast öðrum félagslegum böndum og skapa sjálfbærara samfélag. Áhugasamir geta horft á fyrirlesturinn hér fyrir neðan.
Tengdar fréttir Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17 Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45 Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30 Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Sölunni slegið á frest Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira
Nýr þingmaður Pírata vill setja leigusölum á Airbnb þrengri skorður "Það er stutt í það að Reykjavík breytist úr "Top ten destinations you have to see before you die“ í að vera "Top ten destinations to avoid because it's crowded with tourists,“ segir Ásta Guðrún Helgadóttir pírati. 11. ágúst 2015 10:17
Aukið eftirlit með heimagistingum á borð við Airbnb Hundruð mála til skoðunar hjá ríkisskattstjóra. 30. júlí 2015 12:45
Einfalda regluverk við útleigu íbúða "Þarna eru raunverulega aðilar sem þekkja ekki að vera í rekstri og hafa engan áhuga á að vera í rekstri og kannski finnst flækjustigið mikið." 30. júlí 2015 19:30