Rauði þráðurinn Ívar Halldórsson skrifar 20. júní 2016 21:01 Það eru fyrirmyndir sem móta okkar stefnu og hugmyndafræði í lífinu. Allir vilja líkjast einhverjum. Margar upprennandi knattspyrnuhetjur hafa t.d. tekið Ronaldo sér til fyrirmyndar hvað varðar leikskilning og tækni með boltann. Hjá sumum er hann eins konar átrúnaðargoð og þá þykir viðkomandi flest, ef ekki allt sem hann segir og gerir, meiriháttar svalt. En þótt sumir líki knattspyrnu við trúarbrögð, er sama hversu vel fólki tekst til við að haga sér eins og Ronaldo, mun hann þó aldrei geta veitt aðdáendum sínum himnavist eða eilíft líf sem ýmis kunn trúarbrögð heita hugheilum fylgjendum sínum. Það skiptir miklu máli að fólk finni sér góðar fyrirmyndir í lífinu - persónur sem láta þá helst gott af sér leiða og hvetja til góðra verka. Við sem erum foreldrar getum t.d. verið sammála um að við viljum ekki að börn okkar séu í slagtogi með krökkum sem stunda ólögmætt athæfi af einhverju tagi. Við viljum ekki að slæmar fyrirmyndir leiði þau á óæskilega braut í lífinu. Við gerum allt til að forða þeim frá því að feta einhverja glapstigu. Ég hef fylgst með fréttum af hryðjuverkum eins og margir aðrir, enda erfitt að leiða slíkar hörmungar hjá sér í dag. Skelfingin í Orlando var t.d. mikið reiðarslag fyrir okkur öll - ekki síst fyrir samkynhneigða. Í flestum slíkum fréttum er minnst á líkleg tengsl við íslamska öfgatrúarhópa - og yfirleitt reynist raunin vera sú eftir ítarlega rannsókn. Þegar hryllileg voðaverk færast í aukana fer maður að leita að einhverjum samnefnara – alveg eins og rannsóknarlögreglan gerir í C.S.I. þáttunum. Maður spyr sig, "Hvað tengir þessi ósköp saman? Hver er rauði þráðurinn? Í leynilögregluþáttunum er nánast aldrei sá fyrsti sem liggur undir grun sökudólgurinn. Hin augljósa niðurstaða er sjaldan sú sem heldur vatni. Sumir vilja meina að samnefnari árásanna sé slæm geðheilsa og þunglyndi árásarmanna. En það eru þó ekki aðallega múslimar sem glíma við þunglyndi og slæmt geð, þannig að sú skýring heldur vart vatni. Aðrir hafa lagt til að múslimar séu hinn sanni samnefnari og hafa haldið því opinberlega fram að allir múslimar séu þá stórhættulegir. Það er að mínu mati ósanngjarnt og með öllu óásættanlegt að halda slíku fram. Með slíkri alhæfingu og upphrópun er verið að beina spjótum að gríðarlega stórum hópi fólks, þar sem meirihlutinn reynir samviskusamlega að leggja sitt af mörkum til að byggja með okkur fjölbreytt samfélag, þar sem virðing og velferð ríkir. Það eru hlutfallslega langflestir múslimar friðelskandi. Sjálfur þekki ég múslima sem geisla af náungakærleika og mér þykir mjög vænt um. Hver er þá rauði þráðurinn? Ég tel líklegast að þeir sem voðaverkin fremja hljóti að eiga sér sameiginlega fyrirmynd, sem þeir sækja þá í trúarbrögð sín. Það er sð mínu mati ein skýring sem heldur vatni. Þeir sem þekkja mannkynssöguna vel vita að Múhameð spámaður var ekki þekktur fyrir frið og kærleika þegar hann fyrirskipaði, sögunni samkvæmt, morð á fjölda manns sem beygðu sig ekki undir hans boð. Þá þvingaði hann einnig fólk til að taka trú. Kristnir, gyðingar og trúleysingjar voru ekki öruggir á þeim svæðum sem hann réðst inná til að hertaka þjóðir til hlýðnis við sig. Slík hegðun virðist þó endurspeglast í verkum þeirra sem hrópa nafn Allah er þeir fremja voðaverk gegn þeim sem ekki eru fylgjendur spámannsins. Slíkir öfgar koma einnig fram í íslömskum trúarritum sem margir róttækir fylgjendur spámannsins taka bókstaflega á okkar tímum. Það er ljóst að margt varðandi hugmyndafræði spámannsins stangast algjörlega á við þær lýðræðislegu áherslur sem tryggja okkar vestræna menningarheimi öryggi og frelsi í dag. Rannsóknir sýna glöggt að meirihluti hryðjuverka í heiminum eru framin af róttækum fylgjendum Íslam. Friðlausustu lönd heims samkvæmt Global Peace Index eru Pakistan, Súdan, Afganistan, Sómalía og Írak - allt lönd sem aðhyllast róttækustu mynd Íslam, sem hvetur fylgjendur sína til að breiða út boðskapinn um alla veröld með góðu eða illu. Kristnir eru þá mest ofsóttir í íslömskum löndum samkvæmt opinberum rannsóknum. Nú er stöðugur straumur af flóttafólki frá þessum menningarheimi til Evrópu og sum nágrannalönd okkar kvarta undan vaxandi vanda tengdum íslömskum róttæklingum sem neita að aðlagast lýðræðislegum lögum landsins. Er ég nokkuð sá eini sem hef pínu áhyggjur af þessu? Í mörgum íslömskum löndum eru ströng lög við lýði. Samkynhneigð er víða dauðasynd, áfengisneysla er bönnuð og popptónlist fær ekki að hljóma. Konur hylja andlit sín í hlýðni við Íslam og réttindi kvenna eru vægast sagt ekki þau sömu og vestrænar konur njóta hér. Nýlegt dæmi má taka frá Istanbul. Þar gengu á dögunum 20 reiðir múslimar berserksgang í tónlistarverslun þar sem aðdáendur Radiohead voru saman komnir til að fagna útgáfu nýrrar plötu þeirra, og var þar áfengi haft um hönd. Þetta þótti mönnunum móðgun við Íslam; ekki síst vegna Ramadan hátíðarinnar sem gengin var í garð. Þarna er verið að þröngva öfgafullum trúargildum forníslamskrar menningar á frjálst fólk nútímans - líkt og Múhameð gerði forðum. Þótt við viðurkennum það ekki endilega opinberlega, þá vekja tíðar fréttir af reiðum og ofbeldisfullum öfgatrúarmönnum ugg hjá okkur flestum. En við erum hrædd við að fá "rasistastimpilinn" á okkur ef við höfum hátt um áhyggjur okkar og setjum spurningu við hverjum er hleypt inn í land okkar. Við þorum varla að hafa skoðun á þessu. Við forðumst því oftast að gagnrýna og verðum satt best að segja pínu meðvirk. Við þegjum og vonum það besta. Okkur er sagt að Íslam séu í alla staði friðsamleg trúarbrögð og við sannfærum okkur um að allar þessar árásir á lýðræði okkar séu alls ótengdar íslamskri bókstafstrú. Ef vel er að gáð beinast 52,7% Kóransins gegn þeim sem aðhyllast ekki trúarkenningar bókarinnar á mis vingjarnlegan hátt. Kóraninn er fremur torlesinn, en til að skilja hann betur er mælt með að lesa kafla hans í tímaröð. Þannig fær maður betri heildarmynd og lesturinn verður hnitmiðaðri. Múhameð virðist mjúkur til að byrja með, en hann verður stöðugt herskárri eftir því sem á líður. Trúlausir er litnir hornauga í Kóraninum og dylst það engum sem les bókina. Rannsóknir sýna þó að minnihluti múslima er bókstafstrúar; þ.e. þeir taka sér ekki það slæma sem Múhameð gerði til fyrirmyndar í nútímanum og eru ekki fylgjandi róttækustu lögum ritninganna og því ofbeldi sem stangast á við sjálfsögð lýðræðisleg réttindi. Áætlað er að aðeins 5% séu þannig róttækir múslimar. Vandinn er þó sá að vegna þess hversu margir múslimar eru í heiminum, eða um 1,5 billjón, verður fjöldi hinna róttæku um 750 milljónir, eða 2.142 sinnum fjöldi Íslendinga. Slíkur fjöldi getur haft gríðarleg áhrif ef einlæg von um himnavist, sem felst í heilögu stríði gegn trúlausum, knýr hann áfram. Ég álít að Íslam í sinni róttækustu mynd sé rökréttur samnefnari sem má ekki útiloka. Það hefur komið á daginn að margar moskur víða um Evrópu eru í dag í vaxandi mæli að leggja áherslu á Íslam í sinni tærustu og róttækustu mynd. Danskir blaðamenn afhjúpuðu nýlega slíka öfgakennslu með földum myndavélum í almennri mosku í Danmörku. Þetta varð til þess að danska þingið taldi brýnt að bregðast við til að fyrirbyggja ófrið og stjórnleysi sem því miður er orðið of ríkt í fjölmörgum hverfum í Evrópulöndum. Hið róttæka Íslam hefur varpað skugga á allan þann fjölda múslima sem styður fjölbreytileika, trúfrelsi, jafnrétti og um fram allt frið. Við þurfum að standa með múslimum sem hafna ofbeldi og kúgun hins róttæka Íslam sem reynir að færa okkar frjálsu menningu í fjötra. Til að sjá hvað drífur fólk áfram er upplýsandi að skoða fyrirmyndir þess og kanna hvað knýr það áfram. Við þurfum að finna rauða þráðinn - og klippa á hann áður en allt er orðið um seinan og.....KABÚMM! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ívar Halldórsson Mest lesið Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Sjá meira
Það eru fyrirmyndir sem móta okkar stefnu og hugmyndafræði í lífinu. Allir vilja líkjast einhverjum. Margar upprennandi knattspyrnuhetjur hafa t.d. tekið Ronaldo sér til fyrirmyndar hvað varðar leikskilning og tækni með boltann. Hjá sumum er hann eins konar átrúnaðargoð og þá þykir viðkomandi flest, ef ekki allt sem hann segir og gerir, meiriháttar svalt. En þótt sumir líki knattspyrnu við trúarbrögð, er sama hversu vel fólki tekst til við að haga sér eins og Ronaldo, mun hann þó aldrei geta veitt aðdáendum sínum himnavist eða eilíft líf sem ýmis kunn trúarbrögð heita hugheilum fylgjendum sínum. Það skiptir miklu máli að fólk finni sér góðar fyrirmyndir í lífinu - persónur sem láta þá helst gott af sér leiða og hvetja til góðra verka. Við sem erum foreldrar getum t.d. verið sammála um að við viljum ekki að börn okkar séu í slagtogi með krökkum sem stunda ólögmætt athæfi af einhverju tagi. Við viljum ekki að slæmar fyrirmyndir leiði þau á óæskilega braut í lífinu. Við gerum allt til að forða þeim frá því að feta einhverja glapstigu. Ég hef fylgst með fréttum af hryðjuverkum eins og margir aðrir, enda erfitt að leiða slíkar hörmungar hjá sér í dag. Skelfingin í Orlando var t.d. mikið reiðarslag fyrir okkur öll - ekki síst fyrir samkynhneigða. Í flestum slíkum fréttum er minnst á líkleg tengsl við íslamska öfgatrúarhópa - og yfirleitt reynist raunin vera sú eftir ítarlega rannsókn. Þegar hryllileg voðaverk færast í aukana fer maður að leita að einhverjum samnefnara – alveg eins og rannsóknarlögreglan gerir í C.S.I. þáttunum. Maður spyr sig, "Hvað tengir þessi ósköp saman? Hver er rauði þráðurinn? Í leynilögregluþáttunum er nánast aldrei sá fyrsti sem liggur undir grun sökudólgurinn. Hin augljósa niðurstaða er sjaldan sú sem heldur vatni. Sumir vilja meina að samnefnari árásanna sé slæm geðheilsa og þunglyndi árásarmanna. En það eru þó ekki aðallega múslimar sem glíma við þunglyndi og slæmt geð, þannig að sú skýring heldur vart vatni. Aðrir hafa lagt til að múslimar séu hinn sanni samnefnari og hafa haldið því opinberlega fram að allir múslimar séu þá stórhættulegir. Það er að mínu mati ósanngjarnt og með öllu óásættanlegt að halda slíku fram. Með slíkri alhæfingu og upphrópun er verið að beina spjótum að gríðarlega stórum hópi fólks, þar sem meirihlutinn reynir samviskusamlega að leggja sitt af mörkum til að byggja með okkur fjölbreytt samfélag, þar sem virðing og velferð ríkir. Það eru hlutfallslega langflestir múslimar friðelskandi. Sjálfur þekki ég múslima sem geisla af náungakærleika og mér þykir mjög vænt um. Hver er þá rauði þráðurinn? Ég tel líklegast að þeir sem voðaverkin fremja hljóti að eiga sér sameiginlega fyrirmynd, sem þeir sækja þá í trúarbrögð sín. Það er sð mínu mati ein skýring sem heldur vatni. Þeir sem þekkja mannkynssöguna vel vita að Múhameð spámaður var ekki þekktur fyrir frið og kærleika þegar hann fyrirskipaði, sögunni samkvæmt, morð á fjölda manns sem beygðu sig ekki undir hans boð. Þá þvingaði hann einnig fólk til að taka trú. Kristnir, gyðingar og trúleysingjar voru ekki öruggir á þeim svæðum sem hann réðst inná til að hertaka þjóðir til hlýðnis við sig. Slík hegðun virðist þó endurspeglast í verkum þeirra sem hrópa nafn Allah er þeir fremja voðaverk gegn þeim sem ekki eru fylgjendur spámannsins. Slíkir öfgar koma einnig fram í íslömskum trúarritum sem margir róttækir fylgjendur spámannsins taka bókstaflega á okkar tímum. Það er ljóst að margt varðandi hugmyndafræði spámannsins stangast algjörlega á við þær lýðræðislegu áherslur sem tryggja okkar vestræna menningarheimi öryggi og frelsi í dag. Rannsóknir sýna glöggt að meirihluti hryðjuverka í heiminum eru framin af róttækum fylgjendum Íslam. Friðlausustu lönd heims samkvæmt Global Peace Index eru Pakistan, Súdan, Afganistan, Sómalía og Írak - allt lönd sem aðhyllast róttækustu mynd Íslam, sem hvetur fylgjendur sína til að breiða út boðskapinn um alla veröld með góðu eða illu. Kristnir eru þá mest ofsóttir í íslömskum löndum samkvæmt opinberum rannsóknum. Nú er stöðugur straumur af flóttafólki frá þessum menningarheimi til Evrópu og sum nágrannalönd okkar kvarta undan vaxandi vanda tengdum íslömskum róttæklingum sem neita að aðlagast lýðræðislegum lögum landsins. Er ég nokkuð sá eini sem hef pínu áhyggjur af þessu? Í mörgum íslömskum löndum eru ströng lög við lýði. Samkynhneigð er víða dauðasynd, áfengisneysla er bönnuð og popptónlist fær ekki að hljóma. Konur hylja andlit sín í hlýðni við Íslam og réttindi kvenna eru vægast sagt ekki þau sömu og vestrænar konur njóta hér. Nýlegt dæmi má taka frá Istanbul. Þar gengu á dögunum 20 reiðir múslimar berserksgang í tónlistarverslun þar sem aðdáendur Radiohead voru saman komnir til að fagna útgáfu nýrrar plötu þeirra, og var þar áfengi haft um hönd. Þetta þótti mönnunum móðgun við Íslam; ekki síst vegna Ramadan hátíðarinnar sem gengin var í garð. Þarna er verið að þröngva öfgafullum trúargildum forníslamskrar menningar á frjálst fólk nútímans - líkt og Múhameð gerði forðum. Þótt við viðurkennum það ekki endilega opinberlega, þá vekja tíðar fréttir af reiðum og ofbeldisfullum öfgatrúarmönnum ugg hjá okkur flestum. En við erum hrædd við að fá "rasistastimpilinn" á okkur ef við höfum hátt um áhyggjur okkar og setjum spurningu við hverjum er hleypt inn í land okkar. Við þorum varla að hafa skoðun á þessu. Við forðumst því oftast að gagnrýna og verðum satt best að segja pínu meðvirk. Við þegjum og vonum það besta. Okkur er sagt að Íslam séu í alla staði friðsamleg trúarbrögð og við sannfærum okkur um að allar þessar árásir á lýðræði okkar séu alls ótengdar íslamskri bókstafstrú. Ef vel er að gáð beinast 52,7% Kóransins gegn þeim sem aðhyllast ekki trúarkenningar bókarinnar á mis vingjarnlegan hátt. Kóraninn er fremur torlesinn, en til að skilja hann betur er mælt með að lesa kafla hans í tímaröð. Þannig fær maður betri heildarmynd og lesturinn verður hnitmiðaðri. Múhameð virðist mjúkur til að byrja með, en hann verður stöðugt herskárri eftir því sem á líður. Trúlausir er litnir hornauga í Kóraninum og dylst það engum sem les bókina. Rannsóknir sýna þó að minnihluti múslima er bókstafstrúar; þ.e. þeir taka sér ekki það slæma sem Múhameð gerði til fyrirmyndar í nútímanum og eru ekki fylgjandi róttækustu lögum ritninganna og því ofbeldi sem stangast á við sjálfsögð lýðræðisleg réttindi. Áætlað er að aðeins 5% séu þannig róttækir múslimar. Vandinn er þó sá að vegna þess hversu margir múslimar eru í heiminum, eða um 1,5 billjón, verður fjöldi hinna róttæku um 750 milljónir, eða 2.142 sinnum fjöldi Íslendinga. Slíkur fjöldi getur haft gríðarleg áhrif ef einlæg von um himnavist, sem felst í heilögu stríði gegn trúlausum, knýr hann áfram. Ég álít að Íslam í sinni róttækustu mynd sé rökréttur samnefnari sem má ekki útiloka. Það hefur komið á daginn að margar moskur víða um Evrópu eru í dag í vaxandi mæli að leggja áherslu á Íslam í sinni tærustu og róttækustu mynd. Danskir blaðamenn afhjúpuðu nýlega slíka öfgakennslu með földum myndavélum í almennri mosku í Danmörku. Þetta varð til þess að danska þingið taldi brýnt að bregðast við til að fyrirbyggja ófrið og stjórnleysi sem því miður er orðið of ríkt í fjölmörgum hverfum í Evrópulöndum. Hið róttæka Íslam hefur varpað skugga á allan þann fjölda múslima sem styður fjölbreytileika, trúfrelsi, jafnrétti og um fram allt frið. Við þurfum að standa með múslimum sem hafna ofbeldi og kúgun hins róttæka Íslam sem reynir að færa okkar frjálsu menningu í fjötra. Til að sjá hvað drífur fólk áfram er upplýsandi að skoða fyrirmyndir þess og kanna hvað knýr það áfram. Við þurfum að finna rauða þráðinn - og klippa á hann áður en allt er orðið um seinan og.....KABÚMM!
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar