Norræna byggðin á Grænlandi lét eftir sig glæsileg mannvirki Kristján Már Unnarsson skrifar 11. desember 2016 08:15 Edda Lyberth fararstjóri leikur söguna með tilþrifum við Þjóðhildarkirkju í Brattahlíð, landnámsjörð Eiriks rauða á Grænlandi. Kirkjan var reist í tilefni afmælis landafundanna árið 2000 í mynd upphaflegar kirkju Þjóðhildar, eiginkonu Eiríks. Stöð 2/Kristján Már Unnarsson. Norræna byggðin, sem myndaðist á Grænlandi með landnámi Eiríks rauða og mörghundruð Íslendinga fyrir um þúsund árum, skyldi eftir sig stærri steinbyggingar en varðveist hafa á Íslandi frá miðöldum. Rústir stórrar dómkirkju að Görðum, veglegs biskupsseturs og tveggja fjósa, sem gátu hýst um eitthundrað kýr, eru vitnisburður um þvílíkt ríkidæmi að illskiljanlegt er hversvegna byggðin eyddist og fólkið hvarf. Í næstum tveimur þáttum Landnemanna á Stöð 2 verður fjallað um íslenska landnámið á Grænlandi og hinar fornu byggðir heimsóttar. Saga Eiríks rauða verður skoðuð og reynt að grafast fyrir um hvað varð um norræna fólkið. Við Hvalseyjarkirkju á Grænlandi. Eiríkur Hilmisson hljóðmaður og Friðrik Þór Halldórsson kvikmyndatökumaður við upptökur.Stöð 2/Kristján Már Unnarsson.Síðustu heimildir um byggðina eru frá brúðkaupi í Hvalseyjarkirkju árið 1408 og þá virtist allt með felldu. Síðan hefur ekkert spurst til þjóðarinnar. Hvalseyjarkirkja stendur enn að mestu uppi sem veglegasti minnisvarðinn um hina horfnu byggð, sannkallað krúnudjásn. Dómkirkjan að Görðum var hins vegar mun stærri og er talin hafa verið nokkuð heilleg fram á átjándu öld, þegar nýir norrænir landnemar í umboði dönsku krúnunnar byrjuðu að endurnýta grjóthleðslur hennar til að reisa nýjar byggingar. Eftir stendur aðeins grunnur dómkirkjunnar. Engu að síður hefur það sterk áhrif á Íslendinga nútímans að ganga um þessar minjar og kynnast sögunni. Undrun vekur hversu stór björgin eru sem höggvin voru í byggingarnar úr fjallinu fyrir ofan og ráðgáta hvernig tókst að flytja þau úr stað og stafla þeim upp.Íslenskir ferðamenn á vegum Bændaferða hlýða á fróðleiksmola fararstjóra í steikjandi hita við rústir Hvalseyjarkirkju.Stöð 2/Kristján Már Unnarsson. „Eiríkur kvað menn mjög mundu fýsa þangað ef landið héti vel,“ segir í Landnámabók um nafngift Grænlands. „Eiríkur var bara alls ekkert að gabba,“ segir Ingvi Þorsteinsson náttúrufræðingur en í þættinum verður því velt upp hvort nafngiftin hafi nokkuð verið út í hött miðað við veðursældina sem ríkir í Eystribyggð. Skammt frá Brattahlíð, landnámsbæ Eiríks rauða, má enn í dag finna iðagrænar fjallshlíðar og skógi vaxna dali.Skógi vaxnar hlíðar Eiríksfjarðar kvikmyndaðar fyrir Landnemana á Stöð 2. Þarna gæti Eirikur rauði hafa fengið hugmyndina að nafngift Grænlands,Stöð 2/Kristján Már Unnarsson.Landnemarnir eru á dagskrá á mánudagskvöld klukkan 19.20, í opinni dagskrá strax að loknum fréttum. Hér má sjá sýnishorn úr þættinum. Þeir sem misstu af síðasta þætti geta séð hann kl. 16.50 í dag en þættirnir eru endursýndir á Stöð 2 síðdegis á sunnudögum. Ferðamennska á Íslandi Grænland Landnemarnir Tengdar fréttir Landnámsöskulagið leiðrétt til ársins 877 Leiðrétta þarf helsta tímamæli landnámsins um sex ár eftir að ný rannsókn sýndi að landnámsöskulagið er ranglega tímasett. 9. desember 2016 20:00 Landnemarnir - Þrælahald og kvennabúr Geirmundar heljarskinns „Það segja vitrir menn, að hann hafi göfgastur verið allra landnámsmanna á Íslandi,“ segir Landnámabók um Geirmund heljarskinn. 11. mars 2016 14:23 Landnemarnir sigla áfram til Grænlands og Vínlands Landnám Íslendinga á Grænlandi með siglingu Eiríks rauða árið 985 og dularfullt hvarf norrænu þjóðarinnar um 500 árum síðar er meðal þess fjallað verður um í þáttaröðinni "Landnemarnir“ sem heldur áfram á Stöð 2 í vetur. 13. nóvember 2016 10:15 Voru skógarnir svona veglegir við landnám? "Ég er sannfærður um það að allt láglendi landsins hafi litið svona út eins og þessi mynd sýnir,” segir Sveinn Runólfsson, fyrrverandi landgræðslustjóri. 20. nóvember 2016 12:00 Mest lesið Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Innlent Eitraði fyrir sjálfri sér og ferðafélögum sínum með blásýru Erlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Grunar að Íranir hafi skipulagt morð á Trump fyrir atburði vikunnar Erlent Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Innlent Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Innlent Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Innlent Fleiri fréttir Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Vélarvana bátur strandaði við Viðey Fallist á áframhaldandi gæsluvarðhald Klára kvótann á morgun Sækja slasaðan göngumann á Hornstrandir Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Hefja viðgerðir á næstu dögum þrátt fyrir óvissuástand Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Sjá meira
Norræna byggðin, sem myndaðist á Grænlandi með landnámi Eiríks rauða og mörghundruð Íslendinga fyrir um þúsund árum, skyldi eftir sig stærri steinbyggingar en varðveist hafa á Íslandi frá miðöldum. Rústir stórrar dómkirkju að Görðum, veglegs biskupsseturs og tveggja fjósa, sem gátu hýst um eitthundrað kýr, eru vitnisburður um þvílíkt ríkidæmi að illskiljanlegt er hversvegna byggðin eyddist og fólkið hvarf. Í næstum tveimur þáttum Landnemanna á Stöð 2 verður fjallað um íslenska landnámið á Grænlandi og hinar fornu byggðir heimsóttar. Saga Eiríks rauða verður skoðuð og reynt að grafast fyrir um hvað varð um norræna fólkið. Við Hvalseyjarkirkju á Grænlandi. Eiríkur Hilmisson hljóðmaður og Friðrik Þór Halldórsson kvikmyndatökumaður við upptökur.Stöð 2/Kristján Már Unnarsson.Síðustu heimildir um byggðina eru frá brúðkaupi í Hvalseyjarkirkju árið 1408 og þá virtist allt með felldu. Síðan hefur ekkert spurst til þjóðarinnar. Hvalseyjarkirkja stendur enn að mestu uppi sem veglegasti minnisvarðinn um hina horfnu byggð, sannkallað krúnudjásn. Dómkirkjan að Görðum var hins vegar mun stærri og er talin hafa verið nokkuð heilleg fram á átjándu öld, þegar nýir norrænir landnemar í umboði dönsku krúnunnar byrjuðu að endurnýta grjóthleðslur hennar til að reisa nýjar byggingar. Eftir stendur aðeins grunnur dómkirkjunnar. Engu að síður hefur það sterk áhrif á Íslendinga nútímans að ganga um þessar minjar og kynnast sögunni. Undrun vekur hversu stór björgin eru sem höggvin voru í byggingarnar úr fjallinu fyrir ofan og ráðgáta hvernig tókst að flytja þau úr stað og stafla þeim upp.Íslenskir ferðamenn á vegum Bændaferða hlýða á fróðleiksmola fararstjóra í steikjandi hita við rústir Hvalseyjarkirkju.Stöð 2/Kristján Már Unnarsson. „Eiríkur kvað menn mjög mundu fýsa þangað ef landið héti vel,“ segir í Landnámabók um nafngift Grænlands. „Eiríkur var bara alls ekkert að gabba,“ segir Ingvi Þorsteinsson náttúrufræðingur en í þættinum verður því velt upp hvort nafngiftin hafi nokkuð verið út í hött miðað við veðursældina sem ríkir í Eystribyggð. Skammt frá Brattahlíð, landnámsbæ Eiríks rauða, má enn í dag finna iðagrænar fjallshlíðar og skógi vaxna dali.Skógi vaxnar hlíðar Eiríksfjarðar kvikmyndaðar fyrir Landnemana á Stöð 2. Þarna gæti Eirikur rauði hafa fengið hugmyndina að nafngift Grænlands,Stöð 2/Kristján Már Unnarsson.Landnemarnir eru á dagskrá á mánudagskvöld klukkan 19.20, í opinni dagskrá strax að loknum fréttum. Hér má sjá sýnishorn úr þættinum. Þeir sem misstu af síðasta þætti geta séð hann kl. 16.50 í dag en þættirnir eru endursýndir á Stöð 2 síðdegis á sunnudögum.
Ferðamennska á Íslandi Grænland Landnemarnir Tengdar fréttir Landnámsöskulagið leiðrétt til ársins 877 Leiðrétta þarf helsta tímamæli landnámsins um sex ár eftir að ný rannsókn sýndi að landnámsöskulagið er ranglega tímasett. 9. desember 2016 20:00 Landnemarnir - Þrælahald og kvennabúr Geirmundar heljarskinns „Það segja vitrir menn, að hann hafi göfgastur verið allra landnámsmanna á Íslandi,“ segir Landnámabók um Geirmund heljarskinn. 11. mars 2016 14:23 Landnemarnir sigla áfram til Grænlands og Vínlands Landnám Íslendinga á Grænlandi með siglingu Eiríks rauða árið 985 og dularfullt hvarf norrænu þjóðarinnar um 500 árum síðar er meðal þess fjallað verður um í þáttaröðinni "Landnemarnir“ sem heldur áfram á Stöð 2 í vetur. 13. nóvember 2016 10:15 Voru skógarnir svona veglegir við landnám? "Ég er sannfærður um það að allt láglendi landsins hafi litið svona út eins og þessi mynd sýnir,” segir Sveinn Runólfsson, fyrrverandi landgræðslustjóri. 20. nóvember 2016 12:00 Mest lesið Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Innlent Eitraði fyrir sjálfri sér og ferðafélögum sínum með blásýru Erlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Grunar að Íranir hafi skipulagt morð á Trump fyrir atburði vikunnar Erlent Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Innlent Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Innlent Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Innlent Fleiri fréttir Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Vélarvana bátur strandaði við Viðey Fallist á áframhaldandi gæsluvarðhald Klára kvótann á morgun Sækja slasaðan göngumann á Hornstrandir Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Hefja viðgerðir á næstu dögum þrátt fyrir óvissuástand Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Sjá meira
Landnámsöskulagið leiðrétt til ársins 877 Leiðrétta þarf helsta tímamæli landnámsins um sex ár eftir að ný rannsókn sýndi að landnámsöskulagið er ranglega tímasett. 9. desember 2016 20:00
Landnemarnir - Þrælahald og kvennabúr Geirmundar heljarskinns „Það segja vitrir menn, að hann hafi göfgastur verið allra landnámsmanna á Íslandi,“ segir Landnámabók um Geirmund heljarskinn. 11. mars 2016 14:23
Landnemarnir sigla áfram til Grænlands og Vínlands Landnám Íslendinga á Grænlandi með siglingu Eiríks rauða árið 985 og dularfullt hvarf norrænu þjóðarinnar um 500 árum síðar er meðal þess fjallað verður um í þáttaröðinni "Landnemarnir“ sem heldur áfram á Stöð 2 í vetur. 13. nóvember 2016 10:15
Voru skógarnir svona veglegir við landnám? "Ég er sannfærður um það að allt láglendi landsins hafi litið svona út eins og þessi mynd sýnir,” segir Sveinn Runólfsson, fyrrverandi landgræðslustjóri. 20. nóvember 2016 12:00