Heimilisofbeldi er mest í jólamánuðinum: „Það er rosalega mikil spenna sem fylgir jólunum“ Jón Hákon Halldórsson skrifar 15. nóvember 2016 06:00 Jólahaldi getur fylgt gífurlegt stress og álag. vísir/getty „Það er rosalega mikil spenna sem fylgir jólunum,“ segir Solveig Lára Guðmundsdóttir, vígslubiskup á Hólum.Solveig Lára Guðmundsdóttir, sóknarprestur, prestur, MöðruvellirÍ samantekt Rannsóknarstofnunar í jafnréttisfræðum á verkefninu Saman gegn ofbeldi kemur fram að fleiri tilkynningar um heimilisofbeldi berast lögreglu í desember en í öðrum mánuðum. Kristín I. Pálsdóttir, einn skýrsluhöfunda, telur eina skýringuna geta verið að meira áfengi sé haft um hönd í desember en öðrum mánuðum. Solveig Lára telur skýringarnar fleiri. Spennan um jól geti tengst peningum. „Oft verður mismunandi forgangsröðun peninga að ágreiningsefni milli hjóna,“ segir hún. Þá geti væntingar um hið fullkomna jólahald valdið spennu. „Öll blöðin sýna þessi fullkomnu heimili þar sem allt á að vera tipp topp og svo er þetta ekki svona hjá þér. Allt þetta skapar spennu,“ segir hún. Solveig Lára segir presta kirkjunnar, sem veita sálusorgun, tala um jólakvíða. Þar sem ofbeldi er fyrir á heimilum geti jólakvíðinn ýtt undir ofbeldi í desember. Oftast sé þó spurt eftir sálgæslu strax eftir jólin. „Fólk er alltaf að tipla á tánum í desember að reyna að halda friðinn. Ef það fer úr böndunum eru það frekar Kvennaathvarfið eða lögreglan sem verða vör við það,“ segir hún. Prestar sjá þetta frekar í janúar þegar daglegt líf taki við.Áttatíu prósent brotaþola eru konur „Það er athyglisvert hvað þetta er stórt vandamál og svo er umhugsunarvert hvað lítil áhersla er lögð á að ná til gerenda,“ segir Kristín I. Pálsdóttir hjá Rannsóknarstofnun í jafnréttisfræðum. Stofnunin hefur gert úttekt á verkefninu Saman gegn ofbeldi. Það er samstarfsverkefni lögreglunnar, borgarinnar og fleiri til að sporna við heimilisofbeldi í Reykjavík. Í úttektinni kemur fram að mikil fjölgun varð 2015 á heimilisofbeldismálum sem komu til kasta lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Alls sinnti lögreglan 391 máli árið 2015, borið saman við 200 mál árið 2014. Samstarfshópurinn rekur þessa skyndilegu aukningu að einhverju leyti til breyttrar skráningar lögreglu en einnig til aukinnar umfjöllunar um heimilisofbeldi í fjölmiðlum. Vitundarvakning í samfélaginu hafi getað orðið til þess að lögregla er frekar kölluð á vettvang. Samkvæmt skýrslunni eru brotaþolar málanna um 80 prósent konur og árásaraðilar um 81 prósent karlar. Kristín segir að skýrslan varpi ljósi á það að gera þurfi ráðstafanir til að hafa áhrif á ofbeldið með meðferð og öðrum inngripum fyrir gerendur. Kristín segir þó ýmislegt hafa breyst til hins betra. „Það eru fleiri nálgunarbönn og fleiri ofbeldismenn teknir af heimilum. Hér áður fyrr var það yfirleitt þolandinn sem þurfti að flýja,“ segir hún. En gera þurfi meira. „Það þarf úrræði þannig að það sé þá einhver staður sem þeir geta farið á, að þeim sé ekki bara hent út á götu.“ Þegar horft er til þessara mála sem tilkynnt voru til lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu árið 2015 sést að flest voru tilkynnt í desember eða 62. Fæst voru þau í apríl eða 39. Kristín segir ekki hafa verið skoðað sérstaklega hvers vegna þessi munur er milli mánaða. „Við höfum ekkert þannig séð rannsakað það en það má leiða líkur að því að það sé meira drukkið í desember og það er fylgni milli drykkju og ofbeldis. Þetta er kannski skýring sem blasir við,“ segir Kristín. Fjöldi mála í Reykjavík dreifist nokkuð jafnt yfir vikuna, en greina má aukinn fjölda í kringum helgar. Málafjöldinn nær svo hámarki á sunnudögum. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Dagbjört eyddi færslu eftir hörð viðbrögð Innlent Mótmæltu lausn manns sem var dæmdur fyrir manndráp í fyrra Innlent Afnema tímabundið réttinn til að óska hælis Erlent Birtu gögn um heilsu Harris og sjúkrasögu hennar Erlent Hanna Rún og Nikita tryggðu Íslandi brons á Evrópumeistaramótinu Innlent Hundrað og fjögur ríki lýsa yfir stuðningi við Guterres Erlent Ótrúverðugar skýringar í nauðgunarmáli Innlent Karlmaður um sextugt lést í vinnuslysi Innlent Áður farið af sporinu sem dragi alltaf dilk á eftir sér Innlent Rafeldsneyti vegna íslenskrar tækni dugar til orkuskipta alls skipaflotans Innlent Fleiri fréttir Rafeldsneyti vegna íslenskrar tækni dugar til orkuskipta alls skipaflotans Hanna Rún og Nikita tryggðu Íslandi brons á Evrópumeistaramótinu Mótmæltu lausn manns sem var dæmdur fyrir manndráp í fyrra Dagbjört eyddi færslu eftir hörð viðbrögð Meðalaldur bænda er 66 ár - Tryggja þarf nýliðun Vonast til að ná árangri áður en aðgerðir hefjast Áður farið af sporinu sem dragi alltaf dilk á eftir sér Óvissa um framtíð ríkisstjórnarinnar og milljarðasamningur í Kína Engin ummerki um ísbirni Útkall vegna bílveltu í uppsveitum Árnessýslu Of vandræðalegt fyrir Sjálfstæðisflokkinn að halda áfram Karlmaður um sextugt lést í vinnuslysi Vatnsleki í Skeifunni Nýtt björgunarskip Landsbjargar formlega afhent „Mér fannst mjög eðlilegt að ég myndi hringja í ríkislögreglustjóra“ Tvö kvenfélög taka á móti karlmönnum Bein útsending: Ávarp Sigmundar Davíðs á flokksráðsfundi Staðan á ríkisstjórninni og félagsmálaráðherra svarar fyrir símtalið Veitir samstarfsflokkunum nokkurra sólarhringa frest Lokaleit að ísbjörnum með dróna Ríkisstjórnin á hengiflugi Slysið í Stykkishólmi alvarlegt Ellefu tímar sárþjáður á bráðamóttöku Ísland má ekki vera söluvara erlendra glæpagengja Barn ógnaði lögreglumanni með eftirlíkingu af skammbyssu Safnast í kvikuhólfið en ómögulegt að segja hvenær gýs Örfáar raddir nýti sér Kveik sem vopn gegn skátum Vonast til að fleiri fái niðurgreiðslu á sprautunni Netverjar keppast við að tjá sig um fundinn Talið að snjór hafi villt um fyrir ferðamönnum Sjá meira
„Það er rosalega mikil spenna sem fylgir jólunum,“ segir Solveig Lára Guðmundsdóttir, vígslubiskup á Hólum.Solveig Lára Guðmundsdóttir, sóknarprestur, prestur, MöðruvellirÍ samantekt Rannsóknarstofnunar í jafnréttisfræðum á verkefninu Saman gegn ofbeldi kemur fram að fleiri tilkynningar um heimilisofbeldi berast lögreglu í desember en í öðrum mánuðum. Kristín I. Pálsdóttir, einn skýrsluhöfunda, telur eina skýringuna geta verið að meira áfengi sé haft um hönd í desember en öðrum mánuðum. Solveig Lára telur skýringarnar fleiri. Spennan um jól geti tengst peningum. „Oft verður mismunandi forgangsröðun peninga að ágreiningsefni milli hjóna,“ segir hún. Þá geti væntingar um hið fullkomna jólahald valdið spennu. „Öll blöðin sýna þessi fullkomnu heimili þar sem allt á að vera tipp topp og svo er þetta ekki svona hjá þér. Allt þetta skapar spennu,“ segir hún. Solveig Lára segir presta kirkjunnar, sem veita sálusorgun, tala um jólakvíða. Þar sem ofbeldi er fyrir á heimilum geti jólakvíðinn ýtt undir ofbeldi í desember. Oftast sé þó spurt eftir sálgæslu strax eftir jólin. „Fólk er alltaf að tipla á tánum í desember að reyna að halda friðinn. Ef það fer úr böndunum eru það frekar Kvennaathvarfið eða lögreglan sem verða vör við það,“ segir hún. Prestar sjá þetta frekar í janúar þegar daglegt líf taki við.Áttatíu prósent brotaþola eru konur „Það er athyglisvert hvað þetta er stórt vandamál og svo er umhugsunarvert hvað lítil áhersla er lögð á að ná til gerenda,“ segir Kristín I. Pálsdóttir hjá Rannsóknarstofnun í jafnréttisfræðum. Stofnunin hefur gert úttekt á verkefninu Saman gegn ofbeldi. Það er samstarfsverkefni lögreglunnar, borgarinnar og fleiri til að sporna við heimilisofbeldi í Reykjavík. Í úttektinni kemur fram að mikil fjölgun varð 2015 á heimilisofbeldismálum sem komu til kasta lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Alls sinnti lögreglan 391 máli árið 2015, borið saman við 200 mál árið 2014. Samstarfshópurinn rekur þessa skyndilegu aukningu að einhverju leyti til breyttrar skráningar lögreglu en einnig til aukinnar umfjöllunar um heimilisofbeldi í fjölmiðlum. Vitundarvakning í samfélaginu hafi getað orðið til þess að lögregla er frekar kölluð á vettvang. Samkvæmt skýrslunni eru brotaþolar málanna um 80 prósent konur og árásaraðilar um 81 prósent karlar. Kristín segir að skýrslan varpi ljósi á það að gera þurfi ráðstafanir til að hafa áhrif á ofbeldið með meðferð og öðrum inngripum fyrir gerendur. Kristín segir þó ýmislegt hafa breyst til hins betra. „Það eru fleiri nálgunarbönn og fleiri ofbeldismenn teknir af heimilum. Hér áður fyrr var það yfirleitt þolandinn sem þurfti að flýja,“ segir hún. En gera þurfi meira. „Það þarf úrræði þannig að það sé þá einhver staður sem þeir geta farið á, að þeim sé ekki bara hent út á götu.“ Þegar horft er til þessara mála sem tilkynnt voru til lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu árið 2015 sést að flest voru tilkynnt í desember eða 62. Fæst voru þau í apríl eða 39. Kristín segir ekki hafa verið skoðað sérstaklega hvers vegna þessi munur er milli mánaða. „Við höfum ekkert þannig séð rannsakað það en það má leiða líkur að því að það sé meira drukkið í desember og það er fylgni milli drykkju og ofbeldis. Þetta er kannski skýring sem blasir við,“ segir Kristín. Fjöldi mála í Reykjavík dreifist nokkuð jafnt yfir vikuna, en greina má aukinn fjölda í kringum helgar. Málafjöldinn nær svo hámarki á sunnudögum. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Dagbjört eyddi færslu eftir hörð viðbrögð Innlent Mótmæltu lausn manns sem var dæmdur fyrir manndráp í fyrra Innlent Afnema tímabundið réttinn til að óska hælis Erlent Birtu gögn um heilsu Harris og sjúkrasögu hennar Erlent Hanna Rún og Nikita tryggðu Íslandi brons á Evrópumeistaramótinu Innlent Hundrað og fjögur ríki lýsa yfir stuðningi við Guterres Erlent Ótrúverðugar skýringar í nauðgunarmáli Innlent Karlmaður um sextugt lést í vinnuslysi Innlent Áður farið af sporinu sem dragi alltaf dilk á eftir sér Innlent Rafeldsneyti vegna íslenskrar tækni dugar til orkuskipta alls skipaflotans Innlent Fleiri fréttir Rafeldsneyti vegna íslenskrar tækni dugar til orkuskipta alls skipaflotans Hanna Rún og Nikita tryggðu Íslandi brons á Evrópumeistaramótinu Mótmæltu lausn manns sem var dæmdur fyrir manndráp í fyrra Dagbjört eyddi færslu eftir hörð viðbrögð Meðalaldur bænda er 66 ár - Tryggja þarf nýliðun Vonast til að ná árangri áður en aðgerðir hefjast Áður farið af sporinu sem dragi alltaf dilk á eftir sér Óvissa um framtíð ríkisstjórnarinnar og milljarðasamningur í Kína Engin ummerki um ísbirni Útkall vegna bílveltu í uppsveitum Árnessýslu Of vandræðalegt fyrir Sjálfstæðisflokkinn að halda áfram Karlmaður um sextugt lést í vinnuslysi Vatnsleki í Skeifunni Nýtt björgunarskip Landsbjargar formlega afhent „Mér fannst mjög eðlilegt að ég myndi hringja í ríkislögreglustjóra“ Tvö kvenfélög taka á móti karlmönnum Bein útsending: Ávarp Sigmundar Davíðs á flokksráðsfundi Staðan á ríkisstjórninni og félagsmálaráðherra svarar fyrir símtalið Veitir samstarfsflokkunum nokkurra sólarhringa frest Lokaleit að ísbjörnum með dróna Ríkisstjórnin á hengiflugi Slysið í Stykkishólmi alvarlegt Ellefu tímar sárþjáður á bráðamóttöku Ísland má ekki vera söluvara erlendra glæpagengja Barn ógnaði lögreglumanni með eftirlíkingu af skammbyssu Safnast í kvikuhólfið en ómögulegt að segja hvenær gýs Örfáar raddir nýti sér Kveik sem vopn gegn skátum Vonast til að fleiri fái niðurgreiðslu á sprautunni Netverjar keppast við að tjá sig um fundinn Talið að snjór hafi villt um fyrir ferðamönnum Sjá meira