Syrgir ástina um alla tíð

Ása Dóra Finnbogadóttir hefur nýlokið átta hundruð kílómetra göngu um Jakobsveginn þar sem hún reyndi að ná sátt við sjálfa sig og lífið. Hágrátandi í hellirigningu á toppi leiðarinnar yfir Pýreneafjöllin náði hún að sleppa takinu á manninum sínum og sætta sig við að hún getur ekki breytt því að hann er látinn. Hún fann fyrir návist hans alla leiðina.

Það kom fyrst til tals í septemberbyrjun að Ása Dóra  gengi Jakobsveginn. Það var vinur Ásu Dóru, stofnandi og driffjöður gönguhópsins Vesen og vergangur, Einar Skúlason, sem kom fyrstur með hugmyndina.

„Hann kom ásamt fólki sem var að ganga með honum og gisti hjá mér á gistiheimilinu. Í hópnum voru nokkrir sem höfðu líka komið á sama tíma í fyrra og þegar Einar sagði þeim að þetta væri í síðasta skiptið sem ég tæki á móti þeim á Bíldudal, fóru þau að spyrja mig hvað ég ætlaði að gera þegar ég væri búin að afhenda gistiheimilið og þegar ég sagðist ekki hafa hugmynd um það kom þessi hugmynd hjá Einari. Ég sagði þeim líka að helst myndi ég vilja koma mér í form til að geta tekið þátt í göngum með þeim, en Einar vildi meina að það væri upplagt að koma sér í form með því að ganga „veginn“. Hann ráðlagði mér líka að ganga ein, því ein stærsta upplifunin væri að hitta allt fólkið sem væri að ganga líka,“ útskýrir Ása Dóra.

Missti ekki bara ástina

Gistiheimilið sem hún talar um var í hennar eigu en hún hafði á þessum tíma nýlega tekið ákvörðun um að selja það. Ása Dóra hafði rekið gistiheimilið með manni sínum, Magnúsi Kristjáni Björnssyni, sem lést í fyrrasumar þegar Jón Hákon BA-60 fórst úti fyrir Aðalvík á Hornströndum. „Það var mikið áfall fyrir mig, því það má segja að ég hafi ekki bara misst ástina mína og maka, heldur líka samstarfsmann, besta vin og félaga. Við hlógum stundum mikið yfir því hvað við værum léttklikkuð, því við vorum samstíga í því sem okkur datt í hug að gera þrátt fyrir að flestum þætti það galið. Það gerðist margt gott og skemmtilegt á þeim tíma sem við áttum saman og eiginlega ótrúlegt að það hafi bara verið fjögur ár.“

Í kjölfarið á andláti Magnúsar rifjuðust upp önnur áföll og atburðir sem Ása Dóra hefur orðið fyrir í lífinu og aldrei unnið úr heldur bara haldið einhvern veginn áfram. Að þessu sinni fannst henni hún algjörlega buguð og var nánast búin að missa allan lífskraft. Ása Dóra fékk því mánaðardvöl í febrúar á Heilsustofnun NLFÍ í Hveragerði sem gerði henni nokkuð gott. „Ég átti svo bókaðar tvær vikur í viðbót í Hveragerði sem ég ætlaði að taka í október. Ég afpantaði dvölina og ákvað að ganga átta hundruð kílómetra í staðinn,“ segir hún og skellir upp úr.

Skyndihugdetta framkvæmd

Ása Dóra tók vel í hugmynd Einars um að ganga Jakobsveginn en hafði litla hugmynd um hvað málið snerist um og hélt að þetta væru kannski tvö til þrjú hund­ruð kílómetrar sem gengnir væru á tveimur til þremur vikum. „Þegar ég fór að lesa mér til komst ég að því að þetta var heldur betur aðeins meira, eða um átta hundruð kílómetrar og mér leist fyrst ekkert á blikuna! Eftir smá spjall við Einar, ákvað ég að drífa mig og markmiðið var að ganga þangað til mig langaði ekki að ganga meira, hvort sem það yrðu tveir dagar eða tvö hundruð kílómetrar. Mér datt ekki í hug að ég myndi klára þetta en held samt að undir niðri hafi ég verið að vonast til þess, en ákveðið að slá þennan varnagla.“

Ferðin var að sögn Ásu Dóru lítið og seint skipulögð og eiginlega hægt að segja að hún hafi verið skyndihugdetta sem hún skellti sér í að framkvæma. Spurð hvort ferðin hafi verið eins og hún hafi búist við segist hún eiginlega ekki alveg hafa vitað út í hvað hvað hún var að fara.

„Ég hlakkaði til að fara út, breyta um umhverfi og fá að einbeita mér að því sem ég þyrfti að gera til að komast áfram og að því leyti var ferðin eins og ég bjóst við. Mér fannst forréttindi að fá að lifa svona einföldu lífi þennan tíma sem það tók mig að ganga og kannski var það að einhverju leyti ástæðan fyrir því að ég hélt áfram, þarna var maður einhvern veginn verndaður frá því að takast á við „alvöru“ lífið,“ segir hún hugsi og bætir við: „Kannski hélt ég að ég fengi hugljómun og svör við öllum mínum spurningum á göngunni. Svörin eiga kannski eftir að koma til mín en ég held að ég sé ekki farin að sjá lengra inn í framtíðina en ég gerði áður en ég fór út. Ég hef þó þá trú að eitthvað gott og skemmtilegt komi til mín.“

Kom sjálfri sér á óvart

Það kom Ásu Dóru virkilega á óvart í ferðinni hvað hún í raun er fær um að gera.

„Ég gat gengið í um fjörutíu daga af þeim 45 sem ferðin tók mig, frá fimm kílómetrum upp í hátt í fjörutíu kílómetra þá daga sem ég gekk. Sætt mig við kulda og rigningu, svita og hita í sólinni sem þó oftast var notaleg. Að búa um mig í svefnskála með fullt af öðru fólki í kojum, stundum efri koju, oftast neðri samt. þola hrotur, alls konar lykt úti og inni, misgóð þrif á vistarverum og alls konar umhverfi á leiðinni, sturtur sem stundum eru fyrir bæði kynin, oftast enga aðstöðu til að geyma fötin sín án þess að þau blotni og ömurlegt handklæði. Vakna svo fyrir allar aldir þegar fólk byrjaði að pakka og drífa sig út og fara út að ganga, með stöðuga verki í fótunum alla daga sem versnuðu bara eftir því sem lengra var gengið og voru verstir á nóttunni. Þetta get ég allt og meira til! Ég á líka örugglega eftir að segja við sjálfa mig þegar ég tekst á við erfið verkefni hér eftir: „Ég gekk átta hundruð kílómetra, ég hlýt að geta þetta!““ lýsir Ása Dóra stolt í bragði.

Ása Dóra segir að það sem erfiðast hafi verið fyrir utan gönguna sjálfa var hve hún saknaði oft fjölskyldu og vina. Stundum hafi komið upp hjá henni efasemdir um hvað hún væri eiginlega að þvælast þarna í staðinn fyrir að verja tímanum með þeim.

„Ég missti til dæmis af brúðkaupi dóttur Magga sem mér fannst mjög erfitt og skírn hjá syni hans. Eftir á að hyggja er ég glöð yfir að ég kláraði gönguna og held að allir hafi sýnt því skilning.“

Vinir til framtíðar

Hún nefnir að samskiptin við fólkið sem hún kynntist á leiðinni og vinskapurinn sem myndaðist á stuttum tíma hafi verið það eftirminnilegasta við ferðina. „Fólkið sem ég kynntist á leiðinni frá ýmsum löndum er eitt það besta við ferðina. Ég gekk með þeim og hitti á gististöðunum, spjallaði, dansaði, hló og grét með þeim, öskraði og söng! Ég er örugglega búin að eignast nokkra góða vini til framtíðar,“ segir Ása Dóra sem var einmitt stödd í Madrid hjá fólki sem hún gekk með fyrstu dagana þegar viðtalið var tekið, en þau buðu henni að koma í heimsókn til sín áður en hún færi heim aftur.

Auk þess lærði hún líka nokkur orð í spænsku, kynntist borgum og þorpum sem hún hefði tæplega heimsótt, sá vínakra og smakkaði vínberin. „Mér finnst líka frábært hvað ég hef styrkst og fengið meira þrek og ekki er verra að þegar ég fann loksins vigt til að stíga á, sýndi hún um ellefu kílóum minna en vigtin mín heima áður en ég lagði af stað,“ segir hún brosandi og bætir við að hún geti ekki hætt að hreyfa sig núna. „Ég hlakka virkilega til að ganga og jafnvel hlaupa – án bakpoka.“

Dýrmæt upplifun

Það allra dýrmætasta sem Ása Dóra upplifði á leiðinni var að hún náði að sleppa takinu á manninum sínum.

„Ég sætti mig við að ég get ekki breytt því að hann er farinn, þó að ég eigi eftir að syrgja hann alla tíð. Hágrátandi í hellirigningu á toppi leiðarinnar yfir Pýreneafjöllin. Einhvern veginn fannst mér hann samt vera með mér alla leið, enda hefði þetta átt vel við hann. Ég sá hann oft fyrir mér og það var eins og hann hvetti mig áfram á erfiðu köflunum.“

Ása Dóra leyfði vinum og fjölskyldu að fylgjast með sér á samskiptamiðlum á leið sinni og segir hún það hafa hjálpað sér yfir erfiðustu hjallana.

„Það hjálpaði mér svo sannarlega og ég er ofboðslega þakklát öllum sem fylgdust með mér og hvöttu mig áfram. Og ég þakka líka Einari enn og aftur fyrir að benda mér á að ganga Jakobsveginn. Ég kem úr þessari ferð með miklu meiri trú á sjálfa mig og vissu um hvað ég get.“