Til skoðunar að kæra verðsamráðsmál til Mannréttindadómstóls Evrópu Gunnar Atli Gunnarsson skrifar 3. desember 2016 19:00 Verjandi fyrrverandi starfsmanns Byko sem dæmdur var í fangelsi í Hæstarétti fyrir helgi segir til skoðunar að kæra málið til Mannréttindadómstóls Evrópu. Hann segir dóminn koma mjög á óvart og setja í uppnám hvernig fyrirtæki framkvæma verðkannanir hér á landi. Sex dæmdir í fangelsi Hæstiréttur dæmdi í fyrradag átta starfsmenn Byko og Húsasmiðjunnar fyrir refsivert verðsamráð á árunum 2010 til 2011, en héraðsdómur hafði sýknað alla nema einn í apríl í fyrra. Þyngsta dóminn hlaut fyrrverandi framkvæmdastjóri fagsölusviðs Byko, 18 mánaða fangelsi. Aðrir starfsmenn fyrirtækjanna voru dæmdir í þriggja til níu mánaða fangelsi en refsingu tveggja var frestað og þá voru tveir starfsmenn sýknaðir. Brotið gegn almenningi Í dómi Hæstaréttar er farið ítarlega yfir samskipti milli starfsmanna Byko og Húsasmiðjunnar. Dómurinn telur hin tíðu og reglubundnu samskipti milli fyrirtækjanna hafa falið í sér samstilltar aðgerðir sem höfðu það að markmiði að raska samkeppni milli fyrirtækjanna og þannig brotið gegn 10. gr. samkeppnislaga. Hæstiréttur telur stærð fyrirtækjanna og fjölda vörutegunda sem verðsamráðið náði til leiða til þess að ekki var einungis brotið gegn mikilvægum hagsmunum viðskiptavina, heldur alls almennings. Því hefði ekki annað komið til álita en að dæma ákærðu til fangelsisrefsingar. Opinberar upplýsingar Geir Gestsson, hæstaréttarlögmaður og verjandi eins þeirra sem var sakfelldur, segir dóminn koma mjög á óvart, ekki síst í ljósi fyrri úrlausna samkeppnisyfirvalda. Það sé grundvallaratriði í málinu að fyrirtækin voru að skiptast á upplýsingum sem þegar voru opinberar. „Voru aðgengilegar í búðum, vefsíðum og svo framvegis. Og það hlýtur náttúrulega að teljast óvenjulega hart gagnvart þessum einstaklingum sem voru ákærðir í þessu máli að dæma þá til fangelsisvistar fyrir að skiptast á upplýsingum sem þegar voru opinberar,“ segir Geir. Endurskoða þurfi verðkannanir Hann segir það mikilvægan þátt í allri samkeppni að kanna verð hjá samkeppnisaðilum á markaði. Dómur Hæstaréttar setji í uppnám hvernig slíkar verðkannanir eru framkvæmdar hér á landi, t.a.m. þegar samkeppnisaðilar við sölu raftækja eða matvöru skoða verð hjá hvor öðrum. „Ég held að það kannist allir við það að þegar að maður fer í Bónus að þá sér maður starfsmann frá Krónunni, merktan í jakka frá Krónunni, sem er þá að taka stikkprufur af verðum með skanna. Ég held að það hljóti að vera endurskoðað núna,“ segir Geir. Skoða að kæra til MDE Hann segir Hæstarétt túlka 10. gr. samkeppnislega rúmt. Það hafi hingað til verið meginregla í íslenskum sakamálum að það sé beinlínis óheimilt að skýra refsiheimildir með rúmri túlkun. „Það er að segja þannig að annað geti ekki falist í lagagrein heldur en berum orðum kemur fram í orðalagi hennar. Og hérna er um að ræða mjög rúma túlkun á samkeppnislögum. Og þetta gefur mönnum auðvitað tilefni til þess að hugsa það hvort það sé rétt að kæra til Mannréttindadómstóls Evrópu.“ Er það til skoðunar? „Það er til skoðunar,“ segir Geir. Mest lesið „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Innlent Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Innlent Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Innlent Fleiri fréttir Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Pilturinn áfram bak við lás og slá Sjá meira
Verjandi fyrrverandi starfsmanns Byko sem dæmdur var í fangelsi í Hæstarétti fyrir helgi segir til skoðunar að kæra málið til Mannréttindadómstóls Evrópu. Hann segir dóminn koma mjög á óvart og setja í uppnám hvernig fyrirtæki framkvæma verðkannanir hér á landi. Sex dæmdir í fangelsi Hæstiréttur dæmdi í fyrradag átta starfsmenn Byko og Húsasmiðjunnar fyrir refsivert verðsamráð á árunum 2010 til 2011, en héraðsdómur hafði sýknað alla nema einn í apríl í fyrra. Þyngsta dóminn hlaut fyrrverandi framkvæmdastjóri fagsölusviðs Byko, 18 mánaða fangelsi. Aðrir starfsmenn fyrirtækjanna voru dæmdir í þriggja til níu mánaða fangelsi en refsingu tveggja var frestað og þá voru tveir starfsmenn sýknaðir. Brotið gegn almenningi Í dómi Hæstaréttar er farið ítarlega yfir samskipti milli starfsmanna Byko og Húsasmiðjunnar. Dómurinn telur hin tíðu og reglubundnu samskipti milli fyrirtækjanna hafa falið í sér samstilltar aðgerðir sem höfðu það að markmiði að raska samkeppni milli fyrirtækjanna og þannig brotið gegn 10. gr. samkeppnislaga. Hæstiréttur telur stærð fyrirtækjanna og fjölda vörutegunda sem verðsamráðið náði til leiða til þess að ekki var einungis brotið gegn mikilvægum hagsmunum viðskiptavina, heldur alls almennings. Því hefði ekki annað komið til álita en að dæma ákærðu til fangelsisrefsingar. Opinberar upplýsingar Geir Gestsson, hæstaréttarlögmaður og verjandi eins þeirra sem var sakfelldur, segir dóminn koma mjög á óvart, ekki síst í ljósi fyrri úrlausna samkeppnisyfirvalda. Það sé grundvallaratriði í málinu að fyrirtækin voru að skiptast á upplýsingum sem þegar voru opinberar. „Voru aðgengilegar í búðum, vefsíðum og svo framvegis. Og það hlýtur náttúrulega að teljast óvenjulega hart gagnvart þessum einstaklingum sem voru ákærðir í þessu máli að dæma þá til fangelsisvistar fyrir að skiptast á upplýsingum sem þegar voru opinberar,“ segir Geir. Endurskoða þurfi verðkannanir Hann segir það mikilvægan þátt í allri samkeppni að kanna verð hjá samkeppnisaðilum á markaði. Dómur Hæstaréttar setji í uppnám hvernig slíkar verðkannanir eru framkvæmdar hér á landi, t.a.m. þegar samkeppnisaðilar við sölu raftækja eða matvöru skoða verð hjá hvor öðrum. „Ég held að það kannist allir við það að þegar að maður fer í Bónus að þá sér maður starfsmann frá Krónunni, merktan í jakka frá Krónunni, sem er þá að taka stikkprufur af verðum með skanna. Ég held að það hljóti að vera endurskoðað núna,“ segir Geir. Skoða að kæra til MDE Hann segir Hæstarétt túlka 10. gr. samkeppnislega rúmt. Það hafi hingað til verið meginregla í íslenskum sakamálum að það sé beinlínis óheimilt að skýra refsiheimildir með rúmri túlkun. „Það er að segja þannig að annað geti ekki falist í lagagrein heldur en berum orðum kemur fram í orðalagi hennar. Og hérna er um að ræða mjög rúma túlkun á samkeppnislögum. Og þetta gefur mönnum auðvitað tilefni til þess að hugsa það hvort það sé rétt að kæra til Mannréttindadómstóls Evrópu.“ Er það til skoðunar? „Það er til skoðunar,“ segir Geir.
Mest lesið „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Innlent Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Innlent Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Innlent Fleiri fréttir Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Pilturinn áfram bak við lás og slá Sjá meira