Þannig geymist tíminn

Bækur

Bjartmar Þannig týnist tíminn

Sögur

279 bls

Kápa: Kontor Reykjavík

Ljósmyndir af Bjartmari: Ari Magg

Prentmiðlun/Lettland



Bjartmar Guðlaugsson söng sig inn í vitund þjóðarinnar með plötunni Í fylgd með fullorðnum sem kom út árið 1987 þar sem hann fangaði veruleika leikskólabarnsins sem fær súrmjólk í hádeginu og seríós á kvöldin og horfir á foreldra sína drekka görótta drykki og beygla munninn af ýmsum tilefnum, þar sem Sumarliði hreytti ónotum í alla sem hafa vildu og raunveruleiki kótilettukallsins gekk óþyrmilega nærri hugsjónum jafnaldra hans. Síðan hefur hann átt greiðan aðgang með lögum sínum og textum sem sést best á því að íslenska þjóðin valdi lag hans Þannig týnist tíminn sem vinsælasta lag allra tíma í sjónvarpsþættinum Óskalag þjóðarinnar árið 2014.

Í þessari bók er tíminn einmitt til umræðu, Bjartmar lítur langt um öxl, alla leið til æskunnar sem er kannski það tímaskeið sem lifir skýrast og sterkast í minningunni.

Bókin um Bjartmar spannar ævi hans frá fæðingu og fram á fullorðinsár. Hann segir frá foreldrum sínum og systkinum, bestu vinum sínum og óvinum og kann sögur af nánast öllu fólkinu í þorpinu með sínum sérkennum og skemmtilegheitum. Bjartmar er góður sögumaður, dregur lesandann með sér inn í frásögnina með kátlegum lýsingum, lofar tilgangi með sögunni og stendur við það loforð, tilgangurinn oftar en ekki setning sem fær lesandann til að skella upp úr, fyndnar aðstæður en stundum er líka alvarlegur undirtónn bak við grínið, eins og í lýsingunni á konunni sem var alltaf að ræða kosti mannsins síns, blá og marin eftir barsmíðar hans. Þarna veit heilt þorp af því hvað er á seyði en tíðarandinn var þess eðlis að enginn taldi sig þess umkominn að skipta sér af.

Þannig er lífið í þorpinu ekki eintóm póstkortasæla en í endurliti æskunnar er allt samt svo bjart og Bjartmari tekst vel að fanga þennan áhyggjulausa blæ með léttum og gamansömum frásagnarstíl. Hann dregur upp skemmtilegar og fróðlegar mannlýsingar og lýsir æskuvinum sínum einkar vel og af miklum kærleika, einkum situr þó Indi vinur hans eftir með lesandanum, Indi sem var alltaf snyrtilegri en allir hinir, sem skipulagði fyrsta fylleríið þeirra félaganna með því að leggja á borð og hafa til munnþurrkur og var bara allt of líkur Paul McCartney. Eftirminnilegur er einnig Meysi frændi, sem gat ekki átt eina konu heldur vildi eiga þær allar uns að því koma að hann fékk magasár af eintómri rómantík. Lýsingar Bjartmars af sjálfum sér á unglingsárunum eru einnig glettnar, hann lýsir því vel hvernig hormónar sveifla fólki milli svæsinnar minnimáttarkenndar og upphafinnar sjálfsástar, fyrsta ástin er krufin vandlega og þroskastigið milli barns og fullorðins kannað af virðingu og húmor.

Frásagnirnar eru stuttar og hnitmiðaðar frekar en að um langa og samfellda frásögn sé að ræða, meira svipmyndir af aðstæðum en heildstætt skáldverk eða sjálfsævisaga.

Bókina prýða teikningar og málverk eftir hinn fjölhæfa listamann og einnig textabrot og ljóðsögur sem brjóta bókina upp á skemmtilegan hátt.

Í þessari bók lifa sögur og minningar góðu lífi og spretta fram hver af annarri, vel varðveittur og vandlega pressaður tími og sannarlega ekki týndur. 

Niðurstaða: Fallega unnið og skemmtilega skrifað minningakver sem aðdáendur Bjartmars eiga eftir að njóta þess að lesa.

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 10. desember.