Innlent

Safna fyrir sjálfsvígsmiðstöð

Erla Björg Gunnarsdóttir skrifar
Sjálfsvígstíðni á Íslandi er með þeirri hærri í heiminum. Árið 2014 frömdu 49 manns sjálfsvíg.
Sjálfsvígstíðni á Íslandi er með þeirri hærri í heiminum. Árið 2014 frömdu 49 manns sjálfsvíg. NordicPhotos/Getty
Fyrir tíu árum stofnaði Joan Freeman samtökin Pieta House á Írlandi. Það gerði hún í kjölfar þess að systir hennar féll fyrir eigin hendi. Hún sá að engin úrræði voru í boði fyrir fólk í sjálfsvígshugleiðingum á Írlandi og að vandinn væri tabú í samfélaginu. Í Pieta House starfa sálfræðingar sem bjóða þeim sem hafa reynt sjálfsvíg eða eru í slíkum hugleiðingum meðferð. Einnig stendur stofnunin fyrir vitundarvakningu, kennslu og rannsóknum um sjálfsvíg. Stofnunin er rekin með frjálsum fjárframlögum og söfnunum.

Freeman hélt erindi um stofnun og markmið samtakanna á Íslandi í gær. Ástæðan er sú að Hugarafl og Lifa, samtök aðstandenda eftir sjálfsvíg, hafa stofnað samtökin Pieta Ísland. Markmiðið er að setja á stofn sambærilega stofnun og á Írlandi.

Auður Axelsdóttir


„Næsta skref er að fara í fjáröflun. Við viljum helst opna í dag en fyrst þarf að fá fjármagn,“ segir Auður Axelsdóttir, forstöðumaður Hugarafls. „Við viljum taka upp aðferðir og hugmyndafræði Pieta á Írlandi enda hefur árangurinn verið mjög góður.“

Auður segir mikla þörf vera fyrir bætt úrræði vegna sjálfsvíga á Íslandi. Pieta mun bjóða upp á meðferð í heimilislegu umhverfi án þess að vandinn sé sjúklingavæddur. „Ég hef unnið í geðgeiranum í rúm tuttugu ár og við erum ekki að gera nógu vel í þessum málaflokki. Það er bara staðreynd.“

Joan Freeman hélt fyrirlestur um Pieta House í gær. vísir/Stefán
Með stofnun Pieta verður tekið betur utan um málaflokkinn í heild sinni. Fyrir utan að bjóða upp á sálfræðimeðferðir munu samtökin standa fyrir herferðum, halda utan um rannsóknir og annað. Meðal atriða sem Pieta leggur áherslu á er að ekki sé hægt að búast við að manneskja í mikilli neyð leiti sér sjálf hjálpar. Því þurfi að virkja samfélagið; vinnufélaga, vini, skólafólk og aðila innan íþróttahreyfinga til að læra að þekkja einkennin.

„Þá er hægt að bregðast við fljótt, til dæmis með því að panta tíma hjá okkur. Fjölskyldan ber þetta oft ein en fjölskyldan verður líka oft samdauna vandanum og gerir sér ekki grein fyrir hættumerkjunum,“ segir Auður. 

Send heim með lyf
Sigrún Halla Tryggvadóttir
Sigrún Halla Tryggvadóttir var lögð fyrst inn eftir sjálfsvígstilraun þegar hún var 22 ára gömul. Hún fagnar stofnun Pieta á Íslandi enda hafi hún fundið á eigin skinni að úrræðaleysi í íslensku heilbrigðiskerfi er algjört. Alls fór hún fjórum sinnum inn á geðdeild og var aldrei lengur en fjóra daga inni.

„Af því að ég leit út fyrir að hafa allt á hreinu á yfirborðinu þá var sagt að ég gæti alveg farið heim, því ég væri svo skynsöm. Þá var ég send heim með lyf. Svo sat ég heima og beið þess að lyfin létu mér batna. Auðvitað batnaði mér ekki þannig,“ segir Sigrún.

Vandi Sigrúnar var ekki tekinn nægilega alvarlega og í raun gerði hún sér ekki sjálf grein fyrir alvarleikanum.

„Ég var fullviss um að ég væri bara aumingi. En í raun er fólk sem reynir sjálfsvíg bara venjulegt fólk að ganga í gegnum tilfinningalega krísu. Spítalar eru fyrir sjúklinga – þar eru læknar í hvítum sloppum á kontórnum og svo við sjúklingarnir. Það sem Pieta mun bjóða upp á er mun aðgengilegra, fólk er ekki gert að sjúklingum og fær meðferð við vandanum.“




Fleiri fréttir

Sjá meira


×