Villandi upplýsingar í lyfjagagnagrunni Landlæknis Höskuldur Kári Schram skrifar 2. maí 2017 18:45 Ingunn Björnsdóttir dósent í félagslyfjafræði við Háskólann í Osló segir að lyfjagagnagrunnur Landlæknisembættisins sé meingallaður og gefi rangar upplýsingar um lyfjanotkun, sem geti stefnt lífi sjúklinga í hættu. Þrátt fyrir að vitað hafi verið um gallann í mörg ár hafi ekki verið brugðist við honum og því megi einnig draga í efa fullyrðingar um að Íslendingar eigi heims- og Norðurlandamet í notkun ýmissa lyfja. Lyfjagagnagrunni Landlæknis er ætlað að veita upplýsingar um meðal annars þróun lyfjanotkunar hér á landi og einnig til að hafa eftirlit með ávísunum lækna á lyf. Ingunn Björnsdóttir er dósent í félagslyfjafræði við Háskólann í Osló í Noregi en hún starfaði áður hjá Landlæknisembættinu. Í mörg ár hefur hún bent á villur í gagnagrunninum sem gera það að verkum að hann gefur rangar upplýsingar um lyfjanotkun landsmanna. „Kannski svæsnasta villan var þegar það fóru inn 71.712 pakkar af ákveðnu sýklalyfi á einn sjúkling. Það var út af því að það hafði verið slegið óvart inn vörunúmer í staðinn fyrir pakkafjölda. Apótekið hefur haldið það hafi verið á öðrum stað í tölvukerfinu heldur en raunin var. Það átti að vera girðing sem stoppaði allt yfir 40 eintök en hún virkaði ekki,“ segir Ingunn. Hún segir að koma megi í veg fyrir mistök af þessu tagi með því að villuvakta gagnagrunninn. Svipuð dæmi megi finna varðandi amfetamíntöflur og í fyrra hafi tíu þúsund töflur verið ofskráðar. „Sem er rosalega mikið þegar haft er í huga að samtals fóru á markað af þessu lyfi um 73 þúsund töflur,“ segir Ingunn. Íslendingar eiga meðal annars Norðurlandametið í notkun ADHD lyfja en Ingunn segir mögulegt að skýra megi það met út frá villum af þessu tagi. Landlæknir segir í minnisblaði til velferðarráðuneytisins í október á síðasta ári að endurteknar staðhæfingar Ingunnar í fjölmiðlum um að gagnagrunnurinn sé uppfullur af villum standist enga skoðun. Þrátt fyrir það séu allir ábendingar um villur teknar alvarlega. Sjúkratryggingar Íslands viðurkenna hins vegar villu í forriti í minnisblaði sem var sent forstjóra stofnunarinnar í janúarmánuði síðastliðinum. Ingunn segir alvarlegt ef ekki er hægt að treysta þeim upplýsingum sem koma fram í gagnagrunni. „Ég er ekki sú eina sem hefur bent á að lélegir heilsufarsgagnagrunnar geti verið hættulegir. Geti í raun leitt til dauðsfalla,“ segir Ingunn. Mest lesið Stúlkan er látin Innlent Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Innlent Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs Innlent Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Innlent Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Innlent Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Innlent Náðu líkamsárás á myndband Innlent „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Innlent „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Innlent Hneig niður á miðjum tónleikum Erlent Fleiri fréttir Smelltu Kristrúnu í hitasætið og kalla eftir aðgerðum Treystir sér til formennsku ef Bjarni hættir „Þýðir ekkert að keyra og bíða þangað til það eru fimm prósent eftir af rafhlöðunni“ Bjarni íhugar stöðu sína og ævintýraheimur í Hafnarfirði Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Sósíalistar næðu manni inn Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Fyrsti Hjallastefnuleikskólinn á Selfossi Of snemmt að segja til um landris Stúlkan er látin Þegar við tölum um íslenskt flugævintýri þá er það í dag Bein útsending: Flokksráðsfundur Sjálfstæðisflokksins Blæs á gagnrýni á bjartari Friðarsúlu Skynsamlegast fyrir stjórnarflokkana að segja satt um samstarfið Íslensk kona ákærð fyrir fíkniefnainnflutning í Færeyjum Sjálfstæðismenn funda í skugga fylgishruns og umdeildar viðgerðir á Friðarsúlunni Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Margfölduð áhrif þegar gasmengun og svifryk blandast „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Þrjár skriður féllu á Barðaströnd Náðu líkamsárás á myndband Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Mikil brennisteinsmengun í Vogum Landhelginni ekki sinnt sem skyldi og sæstrengir illa varðir Ábyrgðin liggi fyrst og fremst hjá foreldrum Kvíðir vetrinum vegna alvarlegs lyfjaskorts Ábyrgð foreldra og mikið verður lítið Garðabær segir upp rúmlega þriðjungi skólaliða Sjá meira
Ingunn Björnsdóttir dósent í félagslyfjafræði við Háskólann í Osló segir að lyfjagagnagrunnur Landlæknisembættisins sé meingallaður og gefi rangar upplýsingar um lyfjanotkun, sem geti stefnt lífi sjúklinga í hættu. Þrátt fyrir að vitað hafi verið um gallann í mörg ár hafi ekki verið brugðist við honum og því megi einnig draga í efa fullyrðingar um að Íslendingar eigi heims- og Norðurlandamet í notkun ýmissa lyfja. Lyfjagagnagrunni Landlæknis er ætlað að veita upplýsingar um meðal annars þróun lyfjanotkunar hér á landi og einnig til að hafa eftirlit með ávísunum lækna á lyf. Ingunn Björnsdóttir er dósent í félagslyfjafræði við Háskólann í Osló í Noregi en hún starfaði áður hjá Landlæknisembættinu. Í mörg ár hefur hún bent á villur í gagnagrunninum sem gera það að verkum að hann gefur rangar upplýsingar um lyfjanotkun landsmanna. „Kannski svæsnasta villan var þegar það fóru inn 71.712 pakkar af ákveðnu sýklalyfi á einn sjúkling. Það var út af því að það hafði verið slegið óvart inn vörunúmer í staðinn fyrir pakkafjölda. Apótekið hefur haldið það hafi verið á öðrum stað í tölvukerfinu heldur en raunin var. Það átti að vera girðing sem stoppaði allt yfir 40 eintök en hún virkaði ekki,“ segir Ingunn. Hún segir að koma megi í veg fyrir mistök af þessu tagi með því að villuvakta gagnagrunninn. Svipuð dæmi megi finna varðandi amfetamíntöflur og í fyrra hafi tíu þúsund töflur verið ofskráðar. „Sem er rosalega mikið þegar haft er í huga að samtals fóru á markað af þessu lyfi um 73 þúsund töflur,“ segir Ingunn. Íslendingar eiga meðal annars Norðurlandametið í notkun ADHD lyfja en Ingunn segir mögulegt að skýra megi það met út frá villum af þessu tagi. Landlæknir segir í minnisblaði til velferðarráðuneytisins í október á síðasta ári að endurteknar staðhæfingar Ingunnar í fjölmiðlum um að gagnagrunnurinn sé uppfullur af villum standist enga skoðun. Þrátt fyrir það séu allir ábendingar um villur teknar alvarlega. Sjúkratryggingar Íslands viðurkenna hins vegar villu í forriti í minnisblaði sem var sent forstjóra stofnunarinnar í janúarmánuði síðastliðinum. Ingunn segir alvarlegt ef ekki er hægt að treysta þeim upplýsingum sem koma fram í gagnagrunni. „Ég er ekki sú eina sem hefur bent á að lélegir heilsufarsgagnagrunnar geti verið hættulegir. Geti í raun leitt til dauðsfalla,“ segir Ingunn.
Mest lesið Stúlkan er látin Innlent Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Innlent Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs Innlent Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Innlent Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Innlent Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Innlent Náðu líkamsárás á myndband Innlent „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Innlent „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Innlent Hneig niður á miðjum tónleikum Erlent Fleiri fréttir Smelltu Kristrúnu í hitasætið og kalla eftir aðgerðum Treystir sér til formennsku ef Bjarni hættir „Þýðir ekkert að keyra og bíða þangað til það eru fimm prósent eftir af rafhlöðunni“ Bjarni íhugar stöðu sína og ævintýraheimur í Hafnarfirði Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Sósíalistar næðu manni inn Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Fyrsti Hjallastefnuleikskólinn á Selfossi Of snemmt að segja til um landris Stúlkan er látin Þegar við tölum um íslenskt flugævintýri þá er það í dag Bein útsending: Flokksráðsfundur Sjálfstæðisflokksins Blæs á gagnrýni á bjartari Friðarsúlu Skynsamlegast fyrir stjórnarflokkana að segja satt um samstarfið Íslensk kona ákærð fyrir fíkniefnainnflutning í Færeyjum Sjálfstæðismenn funda í skugga fylgishruns og umdeildar viðgerðir á Friðarsúlunni Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Margfölduð áhrif þegar gasmengun og svifryk blandast „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Þrjár skriður féllu á Barðaströnd Náðu líkamsárás á myndband Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Mikil brennisteinsmengun í Vogum Landhelginni ekki sinnt sem skyldi og sæstrengir illa varðir Ábyrgðin liggi fyrst og fremst hjá foreldrum Kvíðir vetrinum vegna alvarlegs lyfjaskorts Ábyrgð foreldra og mikið verður lítið Garðabær segir upp rúmlega þriðjungi skólaliða Sjá meira