Óæskileg hliðarverkan Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 3. júní 2017 07:00 Björt Ólafsdóttir umhverfisráðherra hefur boðað að lögð verði umhverfisgjöld á fjölpóst eða fríblöð. Fréttablaðið hefur frá upphafi verið fríblað sem dreift er á öll heimili á höfuðborgarsvæðinu og í þéttbýliskjarna á landsbyggðinni. Stefnan hefur ávallt verið sú að allir landsmenn, kjósi þeir svo, eigi að fá sitt fría Fréttablað á morgni hverjum. Hugsunin að baki orðum Bjartar er falleg og rétt. En málið á sér margar hliðar. Fréttablaðið starfar í erfiðu rekstrarumhverfi. Á síðustu vikum hafa keppinautar blaðsins á markaði gengið gegnum mikla erfiðleika. Fréttatíminn hætti að koma út og sögur af fjármögnun DV bera vott um rekstur í vandræðum. Netmiðlar eiga erfiða daga og virðist haldið gangandi með blöndu af hugsjón og hugrekki. Við á Fréttablaðinu búum hins vegar svo vel að hafa getað rekið okkar fjölmiðil í sæmilegu jafnvægi í hátt í tuttugu ár. En hér, eins og í fjölmiðlarekstri almennt, má þó ekki mikið út af bera. Við blasir að dagblöð setja mark sitt á umhverfið. Fella þarf tré til að prenta blöð og gera ráðstafanir til að farga þeim. Við á Fréttablaðinu erum meðvituð um þetta: upplagið hefur minnkað frá því sem áður var og við reynum í staðinn að beina fólki á símaappið og á visir.is, þar sem lesa má Fréttablaðið. Brýnt er sömuleiðis fyrir blaðburðarfólki að virða óskir þeirra sem afþakka blaðið með sérstökum límmiðum. Allir afgangar af blaðinu eru sendir úr landi til endurvinnslu. En betur má ef duga skal og við leitum alltaf leiða til að bæta okkur. Því er stundum haldið fram, að við sem gerum fjölmiðlun að lífsstarfi séum með bakteríu sem engin meðöl duga á. En við höfum ákveðnu hlutverki að gegna. Við eigum að segja – en ekki þegja – fréttir og veita valdhöfum og öðrum aðhald. Vilmundur Gylfason heitinn kallaði fjölmiðla varðhunda lýðræðisins. Löggjafanum ber skylda til að standa vörð um frjálsa fjölmiðlun í landinu. Veikir fjölmiðlar eru ávísun á veikt lýðræði. Við þurfum fjölbreytni. Yfirvöld hygla Ríkisútvarpinu, sem vissulega er mikilvæg stofnun, um of. Samkvæmt nýframlagðri fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar er ekki von til að breyting verði á. Áætlað er að framlög til „fjölmiðlunar“ hækki um allt að fjórðung á árunum 2018 til 2022. Þar er átt við Ríkisútvarpið því ekki er öðrum til að dreifa þegar ríkispeningar eru til umræðu. Ríkisútvarpið fær nú þegar um fjóra milljarða í forgjöf á ári hverju. Því til viðbótar fær RÚV að starfa á auglýsingamarkaði, sem er fyrirkomulag sem vart þekkist annars staðar þegar opinberir aðilar eiga í hlut. Með því er þrengt að einkareknu miðlunum. Gangi áætlanir Bjartar Ólafsdóttur eftir yrði það til að þrengja enn frekar að frjálsum fjölmiðlum í landinu. Vafalaust er það ekki það sem hún ætlar sér. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölmiðlar Birtist í Fréttablaðinu Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun
Björt Ólafsdóttir umhverfisráðherra hefur boðað að lögð verði umhverfisgjöld á fjölpóst eða fríblöð. Fréttablaðið hefur frá upphafi verið fríblað sem dreift er á öll heimili á höfuðborgarsvæðinu og í þéttbýliskjarna á landsbyggðinni. Stefnan hefur ávallt verið sú að allir landsmenn, kjósi þeir svo, eigi að fá sitt fría Fréttablað á morgni hverjum. Hugsunin að baki orðum Bjartar er falleg og rétt. En málið á sér margar hliðar. Fréttablaðið starfar í erfiðu rekstrarumhverfi. Á síðustu vikum hafa keppinautar blaðsins á markaði gengið gegnum mikla erfiðleika. Fréttatíminn hætti að koma út og sögur af fjármögnun DV bera vott um rekstur í vandræðum. Netmiðlar eiga erfiða daga og virðist haldið gangandi með blöndu af hugsjón og hugrekki. Við á Fréttablaðinu búum hins vegar svo vel að hafa getað rekið okkar fjölmiðil í sæmilegu jafnvægi í hátt í tuttugu ár. En hér, eins og í fjölmiðlarekstri almennt, má þó ekki mikið út af bera. Við blasir að dagblöð setja mark sitt á umhverfið. Fella þarf tré til að prenta blöð og gera ráðstafanir til að farga þeim. Við á Fréttablaðinu erum meðvituð um þetta: upplagið hefur minnkað frá því sem áður var og við reynum í staðinn að beina fólki á símaappið og á visir.is, þar sem lesa má Fréttablaðið. Brýnt er sömuleiðis fyrir blaðburðarfólki að virða óskir þeirra sem afþakka blaðið með sérstökum límmiðum. Allir afgangar af blaðinu eru sendir úr landi til endurvinnslu. En betur má ef duga skal og við leitum alltaf leiða til að bæta okkur. Því er stundum haldið fram, að við sem gerum fjölmiðlun að lífsstarfi séum með bakteríu sem engin meðöl duga á. En við höfum ákveðnu hlutverki að gegna. Við eigum að segja – en ekki þegja – fréttir og veita valdhöfum og öðrum aðhald. Vilmundur Gylfason heitinn kallaði fjölmiðla varðhunda lýðræðisins. Löggjafanum ber skylda til að standa vörð um frjálsa fjölmiðlun í landinu. Veikir fjölmiðlar eru ávísun á veikt lýðræði. Við þurfum fjölbreytni. Yfirvöld hygla Ríkisútvarpinu, sem vissulega er mikilvæg stofnun, um of. Samkvæmt nýframlagðri fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar er ekki von til að breyting verði á. Áætlað er að framlög til „fjölmiðlunar“ hækki um allt að fjórðung á árunum 2018 til 2022. Þar er átt við Ríkisútvarpið því ekki er öðrum til að dreifa þegar ríkispeningar eru til umræðu. Ríkisútvarpið fær nú þegar um fjóra milljarða í forgjöf á ári hverju. Því til viðbótar fær RÚV að starfa á auglýsingamarkaði, sem er fyrirkomulag sem vart þekkist annars staðar þegar opinberir aðilar eiga í hlut. Með því er þrengt að einkareknu miðlunum. Gangi áætlanir Bjartar Ólafsdóttur eftir yrði það til að þrengja enn frekar að frjálsum fjölmiðlum í landinu. Vafalaust er það ekki það sem hún ætlar sér.
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun