Endurreisn heilbrigðiskerfisins – án hjúkrunarfræðinga? Helga Jónsdóttir og Þórdís Katrín Þorsteinsdóttir skrifar 16. febrúar 2017 10:00 Þórdís Katrín Þorsteinsdóttir lektor og forstöðumaður fræðasviðs í bráðahjúkrun á Landspítala og Hjúkrunarfræðideild Nýr ríkisstjórnarsáttmáli kveður á um endurreisn íslensks heilbrigðiskerfis. Það er mikið fagnaðarefni enda löngu vitað að heilbrigðisþjónustan er komin í óefni. Í skýrslu McKinsey ráðgjafarfyrirtækisins, Lykill að fullnýtingu tækifæra Landspítalans, sem birt var í lok síðasta árs, stakk það í augun að umfjöllun um störf hjúkrunarfræðinga, stærstu heilbrigðisstéttarinnar, komst vart á blað. Það er von að illa sé komið fyrir okkur þegar burðarás íslenskrar heilbrigðisþjónustu er ráðgjöfum yfirvalda nær ósýnilegur. Skortur á hjúkrunarfræðingum til lengri og skemmri tíma er alvarleg staðreynd og birtist meðal annars í skorti á legurýmum, langri dvöl sjúklinga á bráðamóttöku, lengingu biðlista og ekki síst ógn við öryggi sjúklinga. Grundvallarforsenda endurreisnar heilbrigðiskerfisins er annars vegar að skapa hjúkrunarfræðingum betra starfsumhverfi og réttlát laun og hins vegar að fjölga menntuðum hjúkrunarfræðingum. Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga og Landspítali háskólasjúkrahús hafa kallað með skýrum hætti eftir fjölgun útskrifaðra hjúkrunarfræðinga. Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands hefur í samstarfi við Landspítala brugðist við þessu ákalli og hefur stórlega fjölgað námsplássum í grunnnámi. Fjöldatakmörkun í hjúkrunarfræðideild HÍ fyrir skólaárið 2017-2018 kveður á um 120 nemendur. Þessi fjölgun er möguleg vegna þess að námskráin bæði í grunn- og framhaldsnámi hefur verið endurskoðuð og Landspítali hefur endurskoðað möguleika á námsplássum. Endurskoðuð námskrá í grunn- og framhaldsnámi í hjúkrunarfræðideild miðar að því að koma til móts við auknar þarfir samfélagsins fyrir hjúkrun og nútíma kennsluhætti. Í endurskoðaðri námskrá í grunnnámi er áhersla á að: a) efla nám í Færnisetri (pre-klínísk kennsla). b) beita fjölbreyttum kennsluháttum t.d. auka vægi umræðutíma og tilfellakennslu, nýta tæknileg úrræði og efla samfélag nemenda og kennara. c) þjappa saman klínískum námstíma í fámennum sérgreinum og efla annars staðar, m.a. í heilsugæslu. d) hámarka nýtingu námstíma á vettvangi m.a. með því að nýta alla mögulega daga til klínísks náms, að vettvangskennarar séu ráðnir af hjúkrunarfræðideild og fái svigrúm frá sínu daglega starfi til kennslu. e) lengja skólaárið, einkum á þriðja námsári Í endurskoðaðri námskrá meistaranáms er, í takt við þarfir samfélagsins, lögð áhersla á að efla starfssvið sérfræðinga í hjúkrun. Þannig verður kennsla í sérgreinum hjúkrunar styrkt: hjúkrun bráðveikra og langveikra, hjúkrunarstjórnun, krabbameins-, öldrunar-, geð-, gjörgæslu-, heilsugæslu- og heimahjúkrun. Fjölgun skurð- og svæfingahjúkrunarfræðinga er einnig sérstakt verkefni vegna áorðins skorts í þeim sérgreinum. Nú mun nám að meistaragráðu í hjúkrunarfræði taka 5,5 ár í stað 6 ára áður. Grunnnámið hefur verið styrkt samsvarandi. Þessar umfangsmiklu breytingar á námi í hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands eru gerðar í trausti þess að ríkisstjórnin standi við gefin loforð um endurskoðun fjármögnunar háskólanáms en reikniflokkalíkan stjórnvalda er þar grundvallarforsenda. Hjúkrunarfræðideild hefur verið rekin með verulegum halla undanfarin ár. Þrátt fyrir að reikniflokkur fyrir hjúkrunarfræði, 3. reikniflokkur, hafi hækkað mest allra reikniflokka að prósentutölu eftir efnahagshrunið 2008, hefur hið sama ekki gilt um raunkrónutöluhækkun. Fjármögnun náms í hjúkrunarfræði er ekki í takti við þá kennslu sem þarf að fara fram til að útskrifa hæfa hjúkrunarfræðinga til starfa í heilbrigðiskerfi nútímans. Í sáttmála nýrrar ríkistjórnar eru áform um að endurskoða reikniflokka háskólanáms og gefur það von um að betri tímar séu fram undan. Sáttmáli nýrrar ríkisstjórnar kveður á um að heilbrigðismál hafi forgang. Til að veita góða heilbrigðisþjónustu þarf hjúkrunarfræðinga. Við skorum á stjórnvöld að undanskilja ekki menntun hjúkrunarfræðinga og ljósmæðra þegar forgangsraðað verður verkefnum í þágu heilbrigðis þjóðarinnar.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 19.10.24 Halldór Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við. Ágústa Árnadóttir Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við. Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir skrifar Skoðun Fullveldi Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Vá! Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun „Hver sagði þér að heimurinn væri réttlátur?“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ert þú ég eða verð ég þú Júlíus Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Ákall um annars konar hagkerfi Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Lögbrot íslenskrar stjórnsýslu og dómstóla Huginn Þór Grétarsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands styður þjóðarmorð Elí Hörpu og Önundarbur skrifar Skoðun Stjórnvöld bregðist við eggjaskorti með afnámi tolla Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Í hvernig samfélagi viljum við búa í? Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Endurhugsum íslenskt skólakerfi: Ný sýn á nám og kennslu Inga Sigrún Atladóttir skrifar Skoðun Þankar um framtíð landsins okkar Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Er Landsvirkjun til sölu? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar pólitík hindrar framför Hjörtur Sveinsson skrifar Skoðun Nú á lýðræðið næsta leik Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Skólinn, sem við kjósum að muna. Samfélagsrýni með rjómabragði Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fær þitt barn kennslu í fjármálalæsi? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Dagur í grunnskóla Hulda María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Áskorun - Þingmenn, sýnið kjósendum stórhug skrifar Skoðun TikTok, upplýsingaóreiða og stjórnvöld Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Taktu þátt í lýðræðinu með okkur Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Sjá meira
Þórdís Katrín Þorsteinsdóttir lektor og forstöðumaður fræðasviðs í bráðahjúkrun á Landspítala og Hjúkrunarfræðideild Nýr ríkisstjórnarsáttmáli kveður á um endurreisn íslensks heilbrigðiskerfis. Það er mikið fagnaðarefni enda löngu vitað að heilbrigðisþjónustan er komin í óefni. Í skýrslu McKinsey ráðgjafarfyrirtækisins, Lykill að fullnýtingu tækifæra Landspítalans, sem birt var í lok síðasta árs, stakk það í augun að umfjöllun um störf hjúkrunarfræðinga, stærstu heilbrigðisstéttarinnar, komst vart á blað. Það er von að illa sé komið fyrir okkur þegar burðarás íslenskrar heilbrigðisþjónustu er ráðgjöfum yfirvalda nær ósýnilegur. Skortur á hjúkrunarfræðingum til lengri og skemmri tíma er alvarleg staðreynd og birtist meðal annars í skorti á legurýmum, langri dvöl sjúklinga á bráðamóttöku, lengingu biðlista og ekki síst ógn við öryggi sjúklinga. Grundvallarforsenda endurreisnar heilbrigðiskerfisins er annars vegar að skapa hjúkrunarfræðingum betra starfsumhverfi og réttlát laun og hins vegar að fjölga menntuðum hjúkrunarfræðingum. Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga og Landspítali háskólasjúkrahús hafa kallað með skýrum hætti eftir fjölgun útskrifaðra hjúkrunarfræðinga. Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands hefur í samstarfi við Landspítala brugðist við þessu ákalli og hefur stórlega fjölgað námsplássum í grunnnámi. Fjöldatakmörkun í hjúkrunarfræðideild HÍ fyrir skólaárið 2017-2018 kveður á um 120 nemendur. Þessi fjölgun er möguleg vegna þess að námskráin bæði í grunn- og framhaldsnámi hefur verið endurskoðuð og Landspítali hefur endurskoðað möguleika á námsplássum. Endurskoðuð námskrá í grunn- og framhaldsnámi í hjúkrunarfræðideild miðar að því að koma til móts við auknar þarfir samfélagsins fyrir hjúkrun og nútíma kennsluhætti. Í endurskoðaðri námskrá í grunnnámi er áhersla á að: a) efla nám í Færnisetri (pre-klínísk kennsla). b) beita fjölbreyttum kennsluháttum t.d. auka vægi umræðutíma og tilfellakennslu, nýta tæknileg úrræði og efla samfélag nemenda og kennara. c) þjappa saman klínískum námstíma í fámennum sérgreinum og efla annars staðar, m.a. í heilsugæslu. d) hámarka nýtingu námstíma á vettvangi m.a. með því að nýta alla mögulega daga til klínísks náms, að vettvangskennarar séu ráðnir af hjúkrunarfræðideild og fái svigrúm frá sínu daglega starfi til kennslu. e) lengja skólaárið, einkum á þriðja námsári Í endurskoðaðri námskrá meistaranáms er, í takt við þarfir samfélagsins, lögð áhersla á að efla starfssvið sérfræðinga í hjúkrun. Þannig verður kennsla í sérgreinum hjúkrunar styrkt: hjúkrun bráðveikra og langveikra, hjúkrunarstjórnun, krabbameins-, öldrunar-, geð-, gjörgæslu-, heilsugæslu- og heimahjúkrun. Fjölgun skurð- og svæfingahjúkrunarfræðinga er einnig sérstakt verkefni vegna áorðins skorts í þeim sérgreinum. Nú mun nám að meistaragráðu í hjúkrunarfræði taka 5,5 ár í stað 6 ára áður. Grunnnámið hefur verið styrkt samsvarandi. Þessar umfangsmiklu breytingar á námi í hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands eru gerðar í trausti þess að ríkisstjórnin standi við gefin loforð um endurskoðun fjármögnunar háskólanáms en reikniflokkalíkan stjórnvalda er þar grundvallarforsenda. Hjúkrunarfræðideild hefur verið rekin með verulegum halla undanfarin ár. Þrátt fyrir að reikniflokkur fyrir hjúkrunarfræði, 3. reikniflokkur, hafi hækkað mest allra reikniflokka að prósentutölu eftir efnahagshrunið 2008, hefur hið sama ekki gilt um raunkrónutöluhækkun. Fjármögnun náms í hjúkrunarfræði er ekki í takti við þá kennslu sem þarf að fara fram til að útskrifa hæfa hjúkrunarfræðinga til starfa í heilbrigðiskerfi nútímans. Í sáttmála nýrrar ríkistjórnar eru áform um að endurskoða reikniflokka háskólanáms og gefur það von um að betri tímar séu fram undan. Sáttmáli nýrrar ríkisstjórnar kveður á um að heilbrigðismál hafi forgang. Til að veita góða heilbrigðisþjónustu þarf hjúkrunarfræðinga. Við skorum á stjórnvöld að undanskilja ekki menntun hjúkrunarfræðinga og ljósmæðra þegar forgangsraðað verður verkefnum í þágu heilbrigðis þjóðarinnar.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun
Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon Skoðun
Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar
Skoðun Skólinn, sem við kjósum að muna. Samfélagsrýni með rjómabragði Ragnar Þór Pétursson skrifar
Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun
Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon Skoðun