Neytendasamtökin vinna fyrir þig Stefán Hrafn Jónsson skrifar 6. júlí 2017 07:00 Nokkuð hefur gustað um Neytendasamtökin undanfarnar vikur og þótt slíkt hafi gerst áður hafa samtökin alla jafna siglt nokkuð lygnan sjó þar sem stjórnarmenn, starfsfólk og formaður hafa unnið sem ein heild að baráttumálum neytenda. Ég hef verið félagsmaður í Neytendasamtökunum í mörg ár. Ég hef greitt sjálfur mín félagsgjöld án þess að kvarta, líkt og skatta sem ég veit að fara að mestu í góð samfélagsleg málefni. Mér þótti stundum, eða öllu heldur var sagt, að Neytendasamtökin væru heldur hægfara. Ég naut samt góðs af því að vera félagsmaður þegar tölvufyrirtæki í bænum reyndi að snuða dóttur mína um ábyrgð á fartölvu og þagði um þekktan framleiðslugalla í skjákorti vélarinnar. Þar fengum við félagsgjaldið mitt endurgreitt margfalt það árið.Árangur Neytendasamtakanna Þegar ég loks gaf mér tíma til að lesa viðtal við Jóhannes Gunnarsson, fyrrverandi formann, í marstölublaði Neytendablaðsins áttaði ég mig á að mikilvægi Neytendasamtakanna er síst minna árið 2017 en þegar þau voru stofnuð fyrir 64 árum. Hagur þess að úrlausn fannst varðandi vél dóttur minnar hverfur í skuggann af þeim árangri sem barátta samtakanna hefur skilað fyrir alla neytendur, félagsmenn sem og aðra. Starf samtakanna felst ekki aðeins í aðstoð fyrir einstaklinga og því sem ratar í fjölmiða. Neytendasamtökin hafa í raun náð ótrúlegum árangri miðað við smæð og fáa félagsmenn. Í viðtalinu fer Jóhannes yfir mörg baráttumál samtakanna í gegnum árin og áratugina og ég fyllist lotningu. Frægast er líklega kartöflumálið þegar fámenn hagsmunasamtök þurftu árum saman að berjast á móti ríkisrekinni grænmetisverslun sem seldi óætar kartöflur og flokkaði jafnvel sem fyrsta flokks. Neytendasamtökin bentu á líklegt verðsamráð olíufélaganna sem mögulega var undanfari opinberrar rannsóknar á stórfelldu samkeppnisbroti þeirra og náði fram bótum fyrir þá neytendur sem sýnt gátu fram á tjón af völdum samráðsins. Barátta við ósanngjarnt og ógegnsætt ábyrgðarmannakerfi lánastofnana er annað dæmi um öflugt starf Neytendasamtakanna. Erfitt er að meta árangur stöðugrar baráttu samtakanna fyrir réttlátari smásölumarkaði fyrir landbúnaðarvörur. Margir telja að á þeim vettvangi hafi hagsmunaöfl barist fyrir hag annarra en neytenda með miklum ítökum í íslenskum stjórnmálum. Um hag neytenda í núverandi landbúnaðarkerfi er mikið deilt og mun ég ekki leiða þá deilu til lykta hér. Við þetta er að bæta að frá og með 15. júní heyrðu reikigjöld vegna fjarskiptanotkunar innan EES sögunni til. Það er meðal annars vegna áralangrar baráttu Samtaka evrópskra neytendasamtaka, BEUC, sem íslensku Neytendasamtökin eru hluti af.Samhengi hagsmunaafla Ýmis hagsmunasamtök seljenda og framleiðenda sinna hagsmunagæslu af miklu kappi og hafa úr mun meira fjármagni að spila en Neytendasamtökin. Í ljósi smæðar samtakanna sem velta um 70-80 milljónum króna árlega er árangur þeirra mikill. Ef neytendur eru ósáttir við núverandi neytendaumhverfi, þá get ég ekki hugsað mér hvernig staðan væri ef Neytendasamtökin hefðu aldrei verið stofnuð.Mikilvægi neytenda Ég mun áfram starfa í stjórn Neytendasamtakanna og mun ég fús hlusta á raddir félagsmanna sem koma fram með tillögur um betrumbætur. Það er sjálfsagt og eðlilegt að félagsmenn bendi á það sem betur má fara. En fullyrðingar um að samtökin séu ekki að standa sig get ég ekki samþykkt eftir að hafa lesið viðtalið við Jóhannes og kynnt mér sögu samtakanna. Það er ekki síður neytendavitund landsmanna sem þarf að efla en staða Neytendasamtakanna. Núverandi erfiðleikar eru tímabundnir og úr þeim verður leyst og því biðjum við félagsmenn að sýna okkur biðlund. Um síðir mun nást lending í stjórnarkreppu Neytendasamtakanna, þau munu lifa áfram. Á þeim tíma sem gustað hefur um stjórn samtakanna hefur starfsfólk samtakanna unnið ötult starf fyrir félagsmenn og í raun alla neytendur. Starfsfólkið verður endurráðið þannig að það geti haldið áfram að bera Neytendasamtökin uppi með ykkar aðstoð.Framtíðin Stjórn Neytendasamtakanna og öflugt starfsfólk sér um rekstur Neytendasamtakanna. Við þurfum vissulega fleiri félagsmenn til að stunda áfram kraftmikið starf fyrir hag neytenda. Afl Neytendasamtakanna felst í samtakamætti og fjölda félagsmanna. Neytendamál snúast um svo miklu meira en tilkomu Costco og lægra vöruverð. Vísbendingum um lægra vöruverð tökum við fagnandi en neytendur þurfa áfram að standa saman og berjast fyrir bættu neytendaumhverfi á öllum sviðum. Gerumst félagsmenn og vinnum saman að betra neytendaumhverfi. Höfundur er félagsfræðingur og varaformaður Neytendasamtakanna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Halldór 19.10.24 Halldór Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir skrifar Skoðun Fullveldi Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Vá! Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun „Hver sagði þér að heimurinn væri réttlátur?“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Í upphafi kosningabaráttu Heimir Pálsson skrifar Skoðun Ert þú ég eða verð ég þú Júlíus Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Ákall um annars konar hagkerfi Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Lögbrot íslenskrar stjórnsýslu og dómstóla Huginn Þór Grétarsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands styður þjóðarmorð Elí Hörpu og Önundarbur skrifar Skoðun Stjórnvöld bregðist við eggjaskorti með afnámi tolla Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Í hvernig samfélagi viljum við búa í? Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Endurhugsum íslenskt skólakerfi: Ný sýn á nám og kennslu Inga Sigrún Atladóttir skrifar Skoðun Þankar um framtíð landsins okkar Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Er Landsvirkjun til sölu? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar pólitík hindrar framför Hjörtur Sveinsson skrifar Skoðun Nú á lýðræðið næsta leik Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Skólinn, sem við kjósum að muna. Samfélagsrýni með rjómabragði Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fær þitt barn kennslu í fjármálalæsi? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Dagur í grunnskóla Hulda María Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Nokkuð hefur gustað um Neytendasamtökin undanfarnar vikur og þótt slíkt hafi gerst áður hafa samtökin alla jafna siglt nokkuð lygnan sjó þar sem stjórnarmenn, starfsfólk og formaður hafa unnið sem ein heild að baráttumálum neytenda. Ég hef verið félagsmaður í Neytendasamtökunum í mörg ár. Ég hef greitt sjálfur mín félagsgjöld án þess að kvarta, líkt og skatta sem ég veit að fara að mestu í góð samfélagsleg málefni. Mér þótti stundum, eða öllu heldur var sagt, að Neytendasamtökin væru heldur hægfara. Ég naut samt góðs af því að vera félagsmaður þegar tölvufyrirtæki í bænum reyndi að snuða dóttur mína um ábyrgð á fartölvu og þagði um þekktan framleiðslugalla í skjákorti vélarinnar. Þar fengum við félagsgjaldið mitt endurgreitt margfalt það árið.Árangur Neytendasamtakanna Þegar ég loks gaf mér tíma til að lesa viðtal við Jóhannes Gunnarsson, fyrrverandi formann, í marstölublaði Neytendablaðsins áttaði ég mig á að mikilvægi Neytendasamtakanna er síst minna árið 2017 en þegar þau voru stofnuð fyrir 64 árum. Hagur þess að úrlausn fannst varðandi vél dóttur minnar hverfur í skuggann af þeim árangri sem barátta samtakanna hefur skilað fyrir alla neytendur, félagsmenn sem og aðra. Starf samtakanna felst ekki aðeins í aðstoð fyrir einstaklinga og því sem ratar í fjölmiða. Neytendasamtökin hafa í raun náð ótrúlegum árangri miðað við smæð og fáa félagsmenn. Í viðtalinu fer Jóhannes yfir mörg baráttumál samtakanna í gegnum árin og áratugina og ég fyllist lotningu. Frægast er líklega kartöflumálið þegar fámenn hagsmunasamtök þurftu árum saman að berjast á móti ríkisrekinni grænmetisverslun sem seldi óætar kartöflur og flokkaði jafnvel sem fyrsta flokks. Neytendasamtökin bentu á líklegt verðsamráð olíufélaganna sem mögulega var undanfari opinberrar rannsóknar á stórfelldu samkeppnisbroti þeirra og náði fram bótum fyrir þá neytendur sem sýnt gátu fram á tjón af völdum samráðsins. Barátta við ósanngjarnt og ógegnsætt ábyrgðarmannakerfi lánastofnana er annað dæmi um öflugt starf Neytendasamtakanna. Erfitt er að meta árangur stöðugrar baráttu samtakanna fyrir réttlátari smásölumarkaði fyrir landbúnaðarvörur. Margir telja að á þeim vettvangi hafi hagsmunaöfl barist fyrir hag annarra en neytenda með miklum ítökum í íslenskum stjórnmálum. Um hag neytenda í núverandi landbúnaðarkerfi er mikið deilt og mun ég ekki leiða þá deilu til lykta hér. Við þetta er að bæta að frá og með 15. júní heyrðu reikigjöld vegna fjarskiptanotkunar innan EES sögunni til. Það er meðal annars vegna áralangrar baráttu Samtaka evrópskra neytendasamtaka, BEUC, sem íslensku Neytendasamtökin eru hluti af.Samhengi hagsmunaafla Ýmis hagsmunasamtök seljenda og framleiðenda sinna hagsmunagæslu af miklu kappi og hafa úr mun meira fjármagni að spila en Neytendasamtökin. Í ljósi smæðar samtakanna sem velta um 70-80 milljónum króna árlega er árangur þeirra mikill. Ef neytendur eru ósáttir við núverandi neytendaumhverfi, þá get ég ekki hugsað mér hvernig staðan væri ef Neytendasamtökin hefðu aldrei verið stofnuð.Mikilvægi neytenda Ég mun áfram starfa í stjórn Neytendasamtakanna og mun ég fús hlusta á raddir félagsmanna sem koma fram með tillögur um betrumbætur. Það er sjálfsagt og eðlilegt að félagsmenn bendi á það sem betur má fara. En fullyrðingar um að samtökin séu ekki að standa sig get ég ekki samþykkt eftir að hafa lesið viðtalið við Jóhannes og kynnt mér sögu samtakanna. Það er ekki síður neytendavitund landsmanna sem þarf að efla en staða Neytendasamtakanna. Núverandi erfiðleikar eru tímabundnir og úr þeim verður leyst og því biðjum við félagsmenn að sýna okkur biðlund. Um síðir mun nást lending í stjórnarkreppu Neytendasamtakanna, þau munu lifa áfram. Á þeim tíma sem gustað hefur um stjórn samtakanna hefur starfsfólk samtakanna unnið ötult starf fyrir félagsmenn og í raun alla neytendur. Starfsfólkið verður endurráðið þannig að það geti haldið áfram að bera Neytendasamtökin uppi með ykkar aðstoð.Framtíðin Stjórn Neytendasamtakanna og öflugt starfsfólk sér um rekstur Neytendasamtakanna. Við þurfum vissulega fleiri félagsmenn til að stunda áfram kraftmikið starf fyrir hag neytenda. Afl Neytendasamtakanna felst í samtakamætti og fjölda félagsmanna. Neytendamál snúast um svo miklu meira en tilkomu Costco og lægra vöruverð. Vísbendingum um lægra vöruverð tökum við fagnandi en neytendur þurfa áfram að standa saman og berjast fyrir bættu neytendaumhverfi á öllum sviðum. Gerumst félagsmenn og vinnum saman að betra neytendaumhverfi. Höfundur er félagsfræðingur og varaformaður Neytendasamtakanna.
Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun
Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar
Skoðun Skólinn, sem við kjósum að muna. Samfélagsrýni með rjómabragði Ragnar Þór Pétursson skrifar
Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir Skoðun