Vísir heyrði í Guðmundi Hálfdánarsyni, prófessor í sagnfræði, og spurði hann hvað hann sæi í niðurstöðum kosninganna nú á mánudegi eftir kjördag.
„Það er svona ákveðin þróun sem virðist vera staðfest, það er að segja það er staðfest að þessir gömlu lykilflokkar eru ekki eins stórir og þeir voru áður. Sjálfstæðisflokkurinn er að festast á þessu bili 25 til 30 prósent en áður var hann 35 til 40 prósent flokkur. Þetta er eitt sem blasir við. Samfylkingin sem var hinn turninn þá er hann fjarri því að vera nálægt þeim hæðum sem hún náði áður þó flokkurinn hafi aukið við fylgi sitt nú,“ segir Guðmundur.
Þá nefnir hann jafnframt fjölda flokkanna. Sjö flokkar áttu sæti á þingi á seinasta kjörtímabili en þeir verða átta nú. Guðmundur segist telja að þessi fjöldi sé kominn til að vera.
„Fjórir flokkar á þingi, eða í mesta lagi fimm, það kerfi virðist vera horfið í bili og mun varla koma aftur,“ segir Guðmundur.
Kosningaþátttaka var meiri í ár en í alþingiskosningunum í fyrra. Þetta segir Guðmundur ánægjulegt og bendir á að mögulega hafi fjöldi flokkanna eitthvað með aukna þátttöku að gera. Að minnsta kosti virðist vera sem það sé eftirspurn eftir fleiri flokkum á þingi.
Aðspurður um lykilstöðuna sem Framsóknarflokkurinn er í núna bendir Guðmundur á að Framsókn sé miðjuflokkur.
„Flokkurinn getur horft bæði til hægri og vinstri. Það hefur ekkert breyst og þar er hann ennþá. Það er athyglisvert við þessar kosningar er það að Sigmundur Davíð fékk svona mikið fylgi sem er auðvitað mjög sláandi og svo hins vegar hitt að fylgi Framsóknarflokksins minnkaði lítið sem ekkert. Sigmundur Davíð hefur því ekki verið að taka fylgi af kjósendum Framsóknarflokksins, að minnsta kosti ekki frá kosningunum í fyrra, en það kann að vera að þessi aukna kjörsókn hafi eitthvað með þetta að gera, það er að stuðningsmenn Sigmundar Davíðs hafi setið heima síðast en mætt núna á kjörstað.“
Fjöldi kvenna á nýju þingi hefur síðan vakið athygli en hlutfall þingkvenna hefur ekki verið lægra í 10 ár.
„Miðað við þessi úrslit og hvernig raðað var á listana og flokkana sem voru að fá mikið af atkvæðum þá ætti þetta ekki að koma á óvart. Þetta kemur auðvitað samt á óvart því manni fannst eins og þetta ætti ekki að geta gerst. En það er bara greinilegt að það eru ekkert allir flokkar sem hugsa um þetta þegar þeir raða á lista,“ segir Guðmundur og bendir á tvö dæmi sem snúa að Sjálfstæðisflokknum, annars vegar á Suðurkjördæmi þar sem þrír karlar voru í efstu sætunum og náðu kjöri.
Hins vegar nefnir Guðmundur Suðvesturkjördæmi þar sem Vilhjálmur Bjarnason féll af þingi en eftir prófkjör í kjördæminu í fyrra var voru karlarnir þrír sem skipuðu sæti 2, 3 og 4 færðir niður um eitt sæti á lsitanum og Bryndís Haraldsdóttir færð upp í 2. sætið. Vilhjálmur fór niður í 5. sæti.
„Svo er greinilegt að Miðflokkurinn hafði þetta sjónarmið ekkert að leiðarljósi þegar hann raðaði á lista,“ segir Guðmundur en af sex þingmönnum flokksins er ein kona.
