Bankar sameinast í baráttu gegn netglæpum Hákon Lennart Aakerlund og Ægir Þórðarson skrifar 4. desember 2017 06:00 Verslun og hvers kyns bankaviðskipti fara í auknum mæli fram á netinu. Því þarf ekki að koma á óvart að netglæpum fer fjölgandi – þar eru peningarnir og þar sjá glæpamennirnir tækifæri. Áreiðanlegar upplýsingar um heildartjón af völdum netsvika liggja ekki fyrir, enda tilkynna ekki öll fórnarlömb um tjónið. Til marks um umfangið má þó benda á að bandaríska alríkislögreglan (FBI) áætlaði nýlega að frá árinu 2014 hefðu, á heimsvísu, alls 2,3 milljarðar Bandaríkjadala verið sviknir út með einhvers konar netglæpum. Ísland er komið á radarinn Hér á landi liggja ekki fyrir upplýsingar um heildarfjárhæð tjóns af völdum netglæpa. Það er hins vegar ljóst að Ísland er komið á radarinn hjá erlendum netglæpahópum. Til marks um það er m.a. að svikum sem byggja á fölsuðum fyrirmælum hefur farið fjölgandi. Um miðjan nóvember fengu nokkrir fjármálastjórar íslenskra fyrirtækja tölvupósta sem litu út fyrir að vera frá framkvæmdastjóra viðkomandi fyrirtækis. Í póstinum var spurt hvort tiltekin fjárhæð væri til reiðu á bankareikningi og óskað eftir að hún yrði millifærð á erlendan reikning. Í nokkrum tilvikum féllu viðtakendur í gildruna. Póstarnir voru á íslensku en báru þess merki að hafa verið þýddir úr ensku, líklega með aðstoð Google Translate. Svikum sem þessum hefur fjölgað til muna í Danmörku og það er ljóst að þeim mun einnig fjölga hér á landi. Það er því afar mikilvægt fyrir fyrirtæki að vera vel á verði. Tryggja þarf að öruggir ferlar við millifærslur séu til staðar og að alltaf sé farið eftir þeim – líka þegar póstur eða SMS berst frá framkvæmdastjóra með fyrirmælum um hið gagnstæða. Í sumum þessara tilvika hefur reyndar verið hægt að endurheimta féð en einnig eru dæmi um að fyrirtæki hafi orðið fyrir verulegu tjóni. Svikatilraunirnar beinast ekki síður að einstaklingum og snúast oft um að ná greiðslukortanúmerum og aðgangsupplýsingum fyrir bankareikninga. Algeng aðferð er að senda fólki tölvupósta sem líta út fyrir að koma frá raunverulegum fyrirtækjum með tilmælum um að fólk slái inn greiðslukortaupplýsingar og öryggisnúmer. Gjalda skal varhug við slíkum póstum því venjuleg, heiðvirð fyrirtæki biðja ekki upp úr þurru um slíkar upplýsingar í tölvupósti. Á Norðurlöndunum hefur einnig borið á þróaðri aðferðum, m.a. tölvuvírusum sem safna aðgangsupplýsingum og auðkennum sem glæpamennirnir geta notað til að fá aðgang að netbönkum. Enn sem komið er hafa slíkir vírusar ekki borist hingað til lands, svo vitað sé.Sameinast um aukið netöryggi Glæpahópar sem stunda svik á netinu vinna oft saman, illa fengnar upplýsingar ganga kaupum og sölum og þeir láta sig landamæri engu varða. Til að bregðast við þessari ógn er nauðsynlegt að efla alþjóðlegt samstarf og samstarf á milli einstakra landsvæða. Mikilvægur áfangi í baráttunni gegn netsvikum náðist í apríl sl. þegar þrír norrænir stórbankar, Nordea, DnB og Danske Bank, settu á laggirnar samstarfsvettvang um baráttu gegn netglæpum. Samstarfsvettvangurinn nefnist Nordic Financial CERT og er eins konar fjárhagsleg netöryggissveit norrænna fjármálafyrirtækja. Síðan þá hefur fjöldi banka og tryggingafélaga bæst í hópinn og í nóvember gekk Landsbankinn í samtökin, fyrst íslenskra fjármálafyrirtækja. Fyrirtæki sem eru aðilar að samtökunum skiptast á viðeigandi upplýsingum um hvers kyns tilraunir til fjársvika á netinu og hvernig megi verjast þeim. Reynslan sýnir að netárásir eru gjarnan umfangsmiklar og beinast sjaldnast aðeins að einu fyrirtæki eða einu landi og því er afar mikilvægt að upplýsingar um netsvik og tölvuárásir berist hratt og örugglega.Hagsmunamál fyrir allt samfélagið Samstarfið á vettvangi Nordic Financial CERT bætist við annað öryggissamstarf. Landsbankinn er t.a.m. virkur þátttakandi í samstarfi öryggishóps norrænna banka sem funda vikulega. Á vettvangi Samtaka fjármálafyrirtækja (SFF) starfar sömuleiðis hópur sem hefur þann tilgang að sameina krafta íslenskra banka í baráttunni við netglæpi. Það er engu að síður ljóst að tilkoma Nordic Financial CERT eflir mjög getu norrænna fjármálafyrirtækja til að berjast gegn netglæpum – og ekki veitir af. Sú barátta er mikilvæg fyrir fjármálafyrirtækin, viðskiptavini þeirra og samfélagið allt. Að lokum viljum við nota tækifærið og benda á að á Umræðunni, efnis- og fréttaveitu Landsbankans, er ítarleg umfjöllun um hvernig hægt er að bera kennsl á og verjast svikatilraunum á netinu.Höfundar eru sérfræðingar í netöryggi hjá Landsbankanum og Ægir er jafnframt forstöðumaður kerfisrekstrar hjá bankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Skoðun Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Sjá meira
Verslun og hvers kyns bankaviðskipti fara í auknum mæli fram á netinu. Því þarf ekki að koma á óvart að netglæpum fer fjölgandi – þar eru peningarnir og þar sjá glæpamennirnir tækifæri. Áreiðanlegar upplýsingar um heildartjón af völdum netsvika liggja ekki fyrir, enda tilkynna ekki öll fórnarlömb um tjónið. Til marks um umfangið má þó benda á að bandaríska alríkislögreglan (FBI) áætlaði nýlega að frá árinu 2014 hefðu, á heimsvísu, alls 2,3 milljarðar Bandaríkjadala verið sviknir út með einhvers konar netglæpum. Ísland er komið á radarinn Hér á landi liggja ekki fyrir upplýsingar um heildarfjárhæð tjóns af völdum netglæpa. Það er hins vegar ljóst að Ísland er komið á radarinn hjá erlendum netglæpahópum. Til marks um það er m.a. að svikum sem byggja á fölsuðum fyrirmælum hefur farið fjölgandi. Um miðjan nóvember fengu nokkrir fjármálastjórar íslenskra fyrirtækja tölvupósta sem litu út fyrir að vera frá framkvæmdastjóra viðkomandi fyrirtækis. Í póstinum var spurt hvort tiltekin fjárhæð væri til reiðu á bankareikningi og óskað eftir að hún yrði millifærð á erlendan reikning. Í nokkrum tilvikum féllu viðtakendur í gildruna. Póstarnir voru á íslensku en báru þess merki að hafa verið þýddir úr ensku, líklega með aðstoð Google Translate. Svikum sem þessum hefur fjölgað til muna í Danmörku og það er ljóst að þeim mun einnig fjölga hér á landi. Það er því afar mikilvægt fyrir fyrirtæki að vera vel á verði. Tryggja þarf að öruggir ferlar við millifærslur séu til staðar og að alltaf sé farið eftir þeim – líka þegar póstur eða SMS berst frá framkvæmdastjóra með fyrirmælum um hið gagnstæða. Í sumum þessara tilvika hefur reyndar verið hægt að endurheimta féð en einnig eru dæmi um að fyrirtæki hafi orðið fyrir verulegu tjóni. Svikatilraunirnar beinast ekki síður að einstaklingum og snúast oft um að ná greiðslukortanúmerum og aðgangsupplýsingum fyrir bankareikninga. Algeng aðferð er að senda fólki tölvupósta sem líta út fyrir að koma frá raunverulegum fyrirtækjum með tilmælum um að fólk slái inn greiðslukortaupplýsingar og öryggisnúmer. Gjalda skal varhug við slíkum póstum því venjuleg, heiðvirð fyrirtæki biðja ekki upp úr þurru um slíkar upplýsingar í tölvupósti. Á Norðurlöndunum hefur einnig borið á þróaðri aðferðum, m.a. tölvuvírusum sem safna aðgangsupplýsingum og auðkennum sem glæpamennirnir geta notað til að fá aðgang að netbönkum. Enn sem komið er hafa slíkir vírusar ekki borist hingað til lands, svo vitað sé.Sameinast um aukið netöryggi Glæpahópar sem stunda svik á netinu vinna oft saman, illa fengnar upplýsingar ganga kaupum og sölum og þeir láta sig landamæri engu varða. Til að bregðast við þessari ógn er nauðsynlegt að efla alþjóðlegt samstarf og samstarf á milli einstakra landsvæða. Mikilvægur áfangi í baráttunni gegn netsvikum náðist í apríl sl. þegar þrír norrænir stórbankar, Nordea, DnB og Danske Bank, settu á laggirnar samstarfsvettvang um baráttu gegn netglæpum. Samstarfsvettvangurinn nefnist Nordic Financial CERT og er eins konar fjárhagsleg netöryggissveit norrænna fjármálafyrirtækja. Síðan þá hefur fjöldi banka og tryggingafélaga bæst í hópinn og í nóvember gekk Landsbankinn í samtökin, fyrst íslenskra fjármálafyrirtækja. Fyrirtæki sem eru aðilar að samtökunum skiptast á viðeigandi upplýsingum um hvers kyns tilraunir til fjársvika á netinu og hvernig megi verjast þeim. Reynslan sýnir að netárásir eru gjarnan umfangsmiklar og beinast sjaldnast aðeins að einu fyrirtæki eða einu landi og því er afar mikilvægt að upplýsingar um netsvik og tölvuárásir berist hratt og örugglega.Hagsmunamál fyrir allt samfélagið Samstarfið á vettvangi Nordic Financial CERT bætist við annað öryggissamstarf. Landsbankinn er t.a.m. virkur þátttakandi í samstarfi öryggishóps norrænna banka sem funda vikulega. Á vettvangi Samtaka fjármálafyrirtækja (SFF) starfar sömuleiðis hópur sem hefur þann tilgang að sameina krafta íslenskra banka í baráttunni við netglæpi. Það er engu að síður ljóst að tilkoma Nordic Financial CERT eflir mjög getu norrænna fjármálafyrirtækja til að berjast gegn netglæpum – og ekki veitir af. Sú barátta er mikilvæg fyrir fjármálafyrirtækin, viðskiptavini þeirra og samfélagið allt. Að lokum viljum við nota tækifærið og benda á að á Umræðunni, efnis- og fréttaveitu Landsbankans, er ítarleg umfjöllun um hvernig hægt er að bera kennsl á og verjast svikatilraunum á netinu.Höfundar eru sérfræðingar í netöryggi hjá Landsbankanum og Ægir er jafnframt forstöðumaður kerfisrekstrar hjá bankanum.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun