Illa skipulagður raforkumarkaður og verð til heimila of lágt Þorbjörn Þórðarson skrifar 7. mars 2017 17:00 Raforkuverð sem íslensk heimili greiða er með því lægsta sem þekkist á Norðurlöndunum. Danskir hagfræðingar sem unnu úttekt á raforkumarkaðnum fyrir Landsvirkjun telja að það þurfi að endurskipuleggja raforkumarkaðinn, auka verðmætasköpun og hækka verða á rafmagni innanlands. Á fundi Landsvirkjunar í morgun kynntu tveir danskir hagfræðingar Helge Sigurd Næss-Schmidt og Martin Bo Westh Hansen úttekt sína á íslenska raforkumarkaðnum. Fram kom í greiningu Samtaka atvinnulífsins sem birtist í síðustu viku að raforkuverð til heimila á Íslandi er með því lægsta sem þekkist á Norðurlöndunum. „Rafmagn og húshitun er í mörgum ríkjum stór útgjaldapóstur heimila en Íslendingar búa svo vel að þurfa að nota minni skerf að ráðstöfunartekjum sínum til að greiða fyrir rafmagn og húshitun en aðrar þjóðir. Fyrir sömu notkun þyrftu hjón í Reykjavík t.a.m. að greiða þrefalt verð væru þau búsett í Kaupmannahöfn,“ segir í greiningu SA. Helge Sigurd Næss-Schmidt hjá Copenhagen Economics segir að það sé ekki bara lágt raforkuverð sem gera megi athugasemdir við. „Þið hafið kerfi þar sem það er ekkert eftirlit með því hvort það sé nægt framboð af raforku og hvort framboðið anni eftirspurn. Við sjáum líka að það er mjög lítið af upplýsingum um raforkuverð inni á markaðnum. Þau verð sem markaðurinn gæti eða ætti að geta fengið. Þið þurfið að finna aðferð til að búa til markað þar sem neytendur og aðrir sem kaupa raforku hafa yfirsýn yfir verð.“ En hvers vegna? Stærstur hluti orkufyrirtækjanna er í opinberri eigu. Til hvers að efla markað með raforkuverð þegar ríki og sveitarfélög eru alltumlykjandi í sölu á rafmagni? „Fjárfestingarákvarðanir sem þjónustuveitendur á raforkumarkaði taka byggjast á alþjóðlegri verðþróun með raforku. Þannig myndi íslenskt samfélag ná auknum verðmætum út úr þessum markaði. Ef þeir geta selt raforku á hærra verði, til dæmis verðinu sem þekkist á öðrum raforkumörkuðum í útlöndum, þá ættu þeir að geta gert það,“ segir Helge Sigurd Næss-Schmidt.Sjá viðtal við Helge Sigurd Næss-Schmidt eiganda Copenhagen Economics, Hörð Arnarson forstjóra Landsvirkjunar og Þórdísi Kolbrúnu R. Gylfadóttur ráðherra ferðamála- nýsköpunar- og iðnaðar í myndskeiði. Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent „Play verður áfram íslenskt“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira
Raforkuverð sem íslensk heimili greiða er með því lægsta sem þekkist á Norðurlöndunum. Danskir hagfræðingar sem unnu úttekt á raforkumarkaðnum fyrir Landsvirkjun telja að það þurfi að endurskipuleggja raforkumarkaðinn, auka verðmætasköpun og hækka verða á rafmagni innanlands. Á fundi Landsvirkjunar í morgun kynntu tveir danskir hagfræðingar Helge Sigurd Næss-Schmidt og Martin Bo Westh Hansen úttekt sína á íslenska raforkumarkaðnum. Fram kom í greiningu Samtaka atvinnulífsins sem birtist í síðustu viku að raforkuverð til heimila á Íslandi er með því lægsta sem þekkist á Norðurlöndunum. „Rafmagn og húshitun er í mörgum ríkjum stór útgjaldapóstur heimila en Íslendingar búa svo vel að þurfa að nota minni skerf að ráðstöfunartekjum sínum til að greiða fyrir rafmagn og húshitun en aðrar þjóðir. Fyrir sömu notkun þyrftu hjón í Reykjavík t.a.m. að greiða þrefalt verð væru þau búsett í Kaupmannahöfn,“ segir í greiningu SA. Helge Sigurd Næss-Schmidt hjá Copenhagen Economics segir að það sé ekki bara lágt raforkuverð sem gera megi athugasemdir við. „Þið hafið kerfi þar sem það er ekkert eftirlit með því hvort það sé nægt framboð af raforku og hvort framboðið anni eftirspurn. Við sjáum líka að það er mjög lítið af upplýsingum um raforkuverð inni á markaðnum. Þau verð sem markaðurinn gæti eða ætti að geta fengið. Þið þurfið að finna aðferð til að búa til markað þar sem neytendur og aðrir sem kaupa raforku hafa yfirsýn yfir verð.“ En hvers vegna? Stærstur hluti orkufyrirtækjanna er í opinberri eigu. Til hvers að efla markað með raforkuverð þegar ríki og sveitarfélög eru alltumlykjandi í sölu á rafmagni? „Fjárfestingarákvarðanir sem þjónustuveitendur á raforkumarkaði taka byggjast á alþjóðlegri verðþróun með raforku. Þannig myndi íslenskt samfélag ná auknum verðmætum út úr þessum markaði. Ef þeir geta selt raforku á hærra verði, til dæmis verðinu sem þekkist á öðrum raforkumörkuðum í útlöndum, þá ættu þeir að geta gert það,“ segir Helge Sigurd Næss-Schmidt.Sjá viðtal við Helge Sigurd Næss-Schmidt eiganda Copenhagen Economics, Hörð Arnarson forstjóra Landsvirkjunar og Þórdísi Kolbrúnu R. Gylfadóttur ráðherra ferðamála- nýsköpunar- og iðnaðar í myndskeiði.
Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent „Play verður áfram íslenskt“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira