Helmingur hætti eftir ofbeldi eða áreitni á vinnustað Jón Hákon Halldórsson skrifar 3. nóvember 2017 07:00 Ofbeldi eða áreitni á vinnustað getur haft mikil og varanleg áhrif á starfsferil þolenda. vísir/andri marinó Alls lögðu 244 starfsmenn fram kvörtun til Vinnueftirlitsins á árunum 2004 til ársins 2015 vegna ofbeldis eða áreitni. Ásta Snorradóttir, fyrrverandi sérfræðingur hjá Vinnueftirlitinu og núverandi lektor við félagsráðgjafadeild HÍ, segir málin þó vera miklu fleiri. Þau mál sem komi á borð Vinnueftirlitsins séu mál sem ekki hafi verið leyst á vinnustaðnum sjálfum. „Við vitum út frá okkar rannsóknum að það er í kringum 8-20 prósent af starfsfólki sem hefur einhvern tímann á starfsævinni upplifað það að hafa orðið fyrir einelti,“ segir Ásta. Erfiðustu málin endi hjá Vinnueftirlitinu. Ásta og Kristinn Tómasson, yfirlæknir hjá Vinnueftirlitinu, skoðuðu allar kvartanir sem bárust á fyrrgreindum tíma. Niðurstöður sýna að þolendur koma úr ýmsum starfsstéttum og starfa 41 prósent þeirra í einkageiranum og 58 prósent í opinbera geiranum. Flestir meintir gerendur gegna yfirmannsstöðu og algengt er að ofbeldið eða áreitnin hafi varað í nokkur ár á vinnustaðnum. Þá sýna niðurstöður að 42 prósent þolenda höfðu óbreytta stöðu á vinnustað í kjölfar þess að greina frá ofbeldinu eða áreitninni, 19 prósentum þolenda hafði verið sagt upp störfum, 17 prósent sögðu upp að eigin frumkvæði og 14 prósent fóru langtíma veikindaleyfi. Algengara er að karlmönnum hafi verið sagt upp störfum en konum. Hins vegar er algengara að konur fari í langtíma veikindaleyfi en karlar. Ásta segir erlendar rannsóknir benda til þess að ofbeldi eða áreitni geti haft áhrif á starfsferil þolenda á vinnumarkaði. Í kjölfar uppsagna og langvarandi veikinda sé ákveðin hætta á að einstaklingar fái verri stöðu á vinnumarkaði með tilheyrandi tekjumissi. Einnig er ákveðin hætta á að það leiði til ótímabundins brottfalls af vinnumarkaði. „Þetta er málefni sem þarf að skoða betur. Það þarf að kanna betur hvernig staða þessa hóps er á vinnumarkaði og hvernig fólki reiðir af á eftir. Vegna þess að þegar svona kemur upp á vinnustað og ef það er eitthvað rót á eftir þá hefur það áhrif á einstaklinginn. Það getur verið að fólk fari í verri störf og þá skerðir það ævitekjurnar. Ef fólk er lengi í vanda sem fylgir, atvinnuleysi eða langtímaveikindum að þá verður líka tekjutap. Þá verða líka vandræði heima fyrir ef fólk er fjölskyldufólk,“ segir Ásta. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Mohamad vill flytja af landi brott Innlent Eigandi Brimborgar gefur upp viðskiptakjörin Innlent Rannsaka þátt rútubílstjóra sem fylgdist með hraðanum í síma Innlent Lést af völdum langvinnrar lungateppu og astma Erlent Einn besti dagur sumarsins í Reykjavík um helgina Innlent Fékk 549.127 krónur í afslátt af bílnum Innlent Fjöldi barna stunginn á Norðvestur-Englandi Erlent Frétti á eftir samstarfsfólki að ekki væri óskað eftir vinnuframlagi Innlent Íslendingur handtekinn vegna skemmdarverka í Mexíkó Erlent Skoða dómsátt í barnaníðsmáli íslensks morðingja Erlent Fleiri fréttir „Ekkert forsetabíla-hókuspókusprútt hér alla daga“ Frétti á eftir samstarfsfólki að ekki væri óskað eftir vinnuframlagi Einn slasaður í mótorhjólaslysi við Látrabjarg Íslenskir þjóðbúningar vekja lukku á Ólafsvöku Mohamad vill flytja af landi brott Enn mikið vatn í ám þótt dregið hafi úr rigningu Eigandi Brimborgar gefur upp viðskiptakjörin Einn besti dagur sumarsins í Reykjavík um helgina Rannsaka þátt rútubílstjóra sem fylgdist með hraðanum í síma Bílakaup verðandi forseta Heilmiklar skemmdir sem mun taka sinn tíma að gera við Engin merki um hlaupóróa lengur Kortleggja gamlar sundlaugabyggingar um allt land Ferðamenn í vanda í ám á Fjallabaksleið og Þórsmörk Fékk 549.127 krónur í afslátt af bílnum Hringvegurinn opnaður en ökumenn beðnir um að sýna tillitssemi Handteknir við að stela dósum úr gám Þrír drengir handteknir eftir rúðubrot og átök við lögreglu Vatnshæð lækkar áfram en hlaupið ekki alveg búið Málum vegna dyrabjöllumyndavéla muni fjölga Síðasta ávarp Guðna í embætti: „Þið eruð geggjuð!“ Rannsaka möguleika til kolefnisförgunar í Hvalfirði „Þó nokkur aðgerð“ að sækja göngumanninn sem steig í hver Hringvegurinn opinn á ný Öll fjögur hlaupin undir Mýrdalsjökli komið að óvörum RAX flaug yfir jökulhlaupssvæðið Smíðaði stærstu skeifu heims úr 2.852 skeifum Troðfullt á bílastæði við þjóðveginn og löng bið fram undan Farangurinn varð eftir og þurfa að keyra hringinn til að ná í hann Vatnsflaumur og vísindarannsóknir í Hvalfirði Sjá meira
Alls lögðu 244 starfsmenn fram kvörtun til Vinnueftirlitsins á árunum 2004 til ársins 2015 vegna ofbeldis eða áreitni. Ásta Snorradóttir, fyrrverandi sérfræðingur hjá Vinnueftirlitinu og núverandi lektor við félagsráðgjafadeild HÍ, segir málin þó vera miklu fleiri. Þau mál sem komi á borð Vinnueftirlitsins séu mál sem ekki hafi verið leyst á vinnustaðnum sjálfum. „Við vitum út frá okkar rannsóknum að það er í kringum 8-20 prósent af starfsfólki sem hefur einhvern tímann á starfsævinni upplifað það að hafa orðið fyrir einelti,“ segir Ásta. Erfiðustu málin endi hjá Vinnueftirlitinu. Ásta og Kristinn Tómasson, yfirlæknir hjá Vinnueftirlitinu, skoðuðu allar kvartanir sem bárust á fyrrgreindum tíma. Niðurstöður sýna að þolendur koma úr ýmsum starfsstéttum og starfa 41 prósent þeirra í einkageiranum og 58 prósent í opinbera geiranum. Flestir meintir gerendur gegna yfirmannsstöðu og algengt er að ofbeldið eða áreitnin hafi varað í nokkur ár á vinnustaðnum. Þá sýna niðurstöður að 42 prósent þolenda höfðu óbreytta stöðu á vinnustað í kjölfar þess að greina frá ofbeldinu eða áreitninni, 19 prósentum þolenda hafði verið sagt upp störfum, 17 prósent sögðu upp að eigin frumkvæði og 14 prósent fóru langtíma veikindaleyfi. Algengara er að karlmönnum hafi verið sagt upp störfum en konum. Hins vegar er algengara að konur fari í langtíma veikindaleyfi en karlar. Ásta segir erlendar rannsóknir benda til þess að ofbeldi eða áreitni geti haft áhrif á starfsferil þolenda á vinnumarkaði. Í kjölfar uppsagna og langvarandi veikinda sé ákveðin hætta á að einstaklingar fái verri stöðu á vinnumarkaði með tilheyrandi tekjumissi. Einnig er ákveðin hætta á að það leiði til ótímabundins brottfalls af vinnumarkaði. „Þetta er málefni sem þarf að skoða betur. Það þarf að kanna betur hvernig staða þessa hóps er á vinnumarkaði og hvernig fólki reiðir af á eftir. Vegna þess að þegar svona kemur upp á vinnustað og ef það er eitthvað rót á eftir þá hefur það áhrif á einstaklinginn. Það getur verið að fólk fari í verri störf og þá skerðir það ævitekjurnar. Ef fólk er lengi í vanda sem fylgir, atvinnuleysi eða langtímaveikindum að þá verður líka tekjutap. Þá verða líka vandræði heima fyrir ef fólk er fjölskyldufólk,“ segir Ásta.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Mohamad vill flytja af landi brott Innlent Eigandi Brimborgar gefur upp viðskiptakjörin Innlent Rannsaka þátt rútubílstjóra sem fylgdist með hraðanum í síma Innlent Lést af völdum langvinnrar lungateppu og astma Erlent Einn besti dagur sumarsins í Reykjavík um helgina Innlent Fékk 549.127 krónur í afslátt af bílnum Innlent Fjöldi barna stunginn á Norðvestur-Englandi Erlent Frétti á eftir samstarfsfólki að ekki væri óskað eftir vinnuframlagi Innlent Íslendingur handtekinn vegna skemmdarverka í Mexíkó Erlent Skoða dómsátt í barnaníðsmáli íslensks morðingja Erlent Fleiri fréttir „Ekkert forsetabíla-hókuspókusprútt hér alla daga“ Frétti á eftir samstarfsfólki að ekki væri óskað eftir vinnuframlagi Einn slasaður í mótorhjólaslysi við Látrabjarg Íslenskir þjóðbúningar vekja lukku á Ólafsvöku Mohamad vill flytja af landi brott Enn mikið vatn í ám þótt dregið hafi úr rigningu Eigandi Brimborgar gefur upp viðskiptakjörin Einn besti dagur sumarsins í Reykjavík um helgina Rannsaka þátt rútubílstjóra sem fylgdist með hraðanum í síma Bílakaup verðandi forseta Heilmiklar skemmdir sem mun taka sinn tíma að gera við Engin merki um hlaupóróa lengur Kortleggja gamlar sundlaugabyggingar um allt land Ferðamenn í vanda í ám á Fjallabaksleið og Þórsmörk Fékk 549.127 krónur í afslátt af bílnum Hringvegurinn opnaður en ökumenn beðnir um að sýna tillitssemi Handteknir við að stela dósum úr gám Þrír drengir handteknir eftir rúðubrot og átök við lögreglu Vatnshæð lækkar áfram en hlaupið ekki alveg búið Málum vegna dyrabjöllumyndavéla muni fjölga Síðasta ávarp Guðna í embætti: „Þið eruð geggjuð!“ Rannsaka möguleika til kolefnisförgunar í Hvalfirði „Þó nokkur aðgerð“ að sækja göngumanninn sem steig í hver Hringvegurinn opinn á ný Öll fjögur hlaupin undir Mýrdalsjökli komið að óvörum RAX flaug yfir jökulhlaupssvæðið Smíðaði stærstu skeifu heims úr 2.852 skeifum Troðfullt á bílastæði við þjóðveginn og löng bið fram undan Farangurinn varð eftir og þurfa að keyra hringinn til að ná í hann Vatnsflaumur og vísindarannsóknir í Hvalfirði Sjá meira