Telur að kvikan sé grunnt undir yfirborði fjallsins Jón Hákon Halldórsson skrifar 25. nóvember 2017 07:00 Mælar Veðurstofunnar við Virkisá. Vísindamenn hafa tekið sýni úr ánni, sem og öðrum, í grennd við Öræfajökul, undanfarna daga. Vísir/Jói K. „Þótt merki um gosóróa hafi ekki sést á jarðskjálftamælum verður að telja yfirgnæfandi líkur á því að eldsumbrot séu farin af stað í Öræfajökli sem hafi þrýst súrri og seigfljótandi líparítkviku upp undir yfirborð bergsins undir öskjunni, svona svipað og þegar tannkrem er kreist úr túpu,“ segir Ólafur G. Flóvenz, forstjóri Íslenskra orkurannsókna. Ólafur telur kvikuhreyfingarnar vera mjög grunnt í fjallinu og þær geti brotist upp á yfirborðið hvenær sem er. Hann byggir þessa niðurstöðu sína á því að ekki hafi verið nein jarðhitavirkni þekkt í jöklinum. „Allar líkur benda til þess að kvikuuppsprettur í þessu stóra eldfjalli séu mjög djúpar og þess vegna verði ekki til venjuleg háhitakerfi þar. Þegar það svo gerist núna að það verður allt í einu til öflugt háhitakerfi að þá getur það ekki gerst nema að það sé kominn orkugjafi mjög grunnt. Þar af leiðandi dreg ég þá ályktun að það hafi kvika komist mjög nálægt yfirborði,“ segir Ólafur.Ármann Höskuldsson - stjórnarforðmaður - VatnajökulsþjóðgarðurHann segist þó ekkert fullyrða um það hvort eða hvenær kvikan nái upp á yfirborðið, en hún sé komin nálægt því. Ármann Höskuldsson, eldfjallafræðingur hjá Jarðvísindastofnun HÍ, segir alla fræðimenn vera sammála um að jarðhitinn á svæðinu geti ekki verið af neinum öðrum ástæðum en að kvika sé að hreyfa sig. Hins vegar sé ekki vitað enn hversu djúpt hún liggur. „Nú þarf bara að klára að koma upp mælum og fá nógu góðar gervihnattamyndir upp á þessa aflögun.“ Ármann segir rannsóknir á fjallinu vera mjög erfiðar í framkvæmd. „Það er sjór fyrir sunnan og jökull fyrir norðan og svo er þetta bara fjall sem nær 2.000 metra upp í loftið.“ Ármann segir menn ekki geta gert ráð fyrir nýjum tíðindum á hverjum degi. „Þetta er ekki þannig að hlutirnir séu að gerast frá degi til dags. Svo kannski eftir tíu daga erum við komin með meira af gögnum, sjáum eitthvað meira eða að það breytist eitthvað meir.“ Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Innlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Uppnám á COP29 er fulltrúar þjóða strunsuðu út Erlent Fleiri fréttir Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Sjá meira
„Þótt merki um gosóróa hafi ekki sést á jarðskjálftamælum verður að telja yfirgnæfandi líkur á því að eldsumbrot séu farin af stað í Öræfajökli sem hafi þrýst súrri og seigfljótandi líparítkviku upp undir yfirborð bergsins undir öskjunni, svona svipað og þegar tannkrem er kreist úr túpu,“ segir Ólafur G. Flóvenz, forstjóri Íslenskra orkurannsókna. Ólafur telur kvikuhreyfingarnar vera mjög grunnt í fjallinu og þær geti brotist upp á yfirborðið hvenær sem er. Hann byggir þessa niðurstöðu sína á því að ekki hafi verið nein jarðhitavirkni þekkt í jöklinum. „Allar líkur benda til þess að kvikuuppsprettur í þessu stóra eldfjalli séu mjög djúpar og þess vegna verði ekki til venjuleg háhitakerfi þar. Þegar það svo gerist núna að það verður allt í einu til öflugt háhitakerfi að þá getur það ekki gerst nema að það sé kominn orkugjafi mjög grunnt. Þar af leiðandi dreg ég þá ályktun að það hafi kvika komist mjög nálægt yfirborði,“ segir Ólafur.Ármann Höskuldsson - stjórnarforðmaður - VatnajökulsþjóðgarðurHann segist þó ekkert fullyrða um það hvort eða hvenær kvikan nái upp á yfirborðið, en hún sé komin nálægt því. Ármann Höskuldsson, eldfjallafræðingur hjá Jarðvísindastofnun HÍ, segir alla fræðimenn vera sammála um að jarðhitinn á svæðinu geti ekki verið af neinum öðrum ástæðum en að kvika sé að hreyfa sig. Hins vegar sé ekki vitað enn hversu djúpt hún liggur. „Nú þarf bara að klára að koma upp mælum og fá nógu góðar gervihnattamyndir upp á þessa aflögun.“ Ármann segir rannsóknir á fjallinu vera mjög erfiðar í framkvæmd. „Það er sjór fyrir sunnan og jökull fyrir norðan og svo er þetta bara fjall sem nær 2.000 metra upp í loftið.“ Ármann segir menn ekki geta gert ráð fyrir nýjum tíðindum á hverjum degi. „Þetta er ekki þannig að hlutirnir séu að gerast frá degi til dags. Svo kannski eftir tíu daga erum við komin með meira af gögnum, sjáum eitthvað meira eða að það breytist eitthvað meir.“
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Innlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Uppnám á COP29 er fulltrúar þjóða strunsuðu út Erlent Fleiri fréttir Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Sjá meira