Fréttaskýring: Sjálfstæðisflokkur hákarl íslenskra stjórnmála Jakob Bjarnar skrifar 23. mars 2017 11:10 Bjarni gleðst yfir handabandi Óttars og Benedikts. Í kosningunum gáfu Viðreisn og BF sig út fyrir að vera frjálslyndir flokkar en eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins. visir/ernir Svo virðist sem ríkisstjórnarsamstarf við Sjálfstæðisflokkinn sé banvænt. Fáir flokkar lifa hjónabandið af og umburðarlyndi kjósenda, annarra en flokkshollra Sjálfstæðismanna, er af skornum skammti og minna en oftast áður. Í samtali við Vísi í gær sagðist Nichole Leigh Mosty, þingmaður Bjartrar framtíðar, greina mikla reiði meðal kjósenda meðal annars vegna þess að ekki tókst að mynda fimm flokka stjórn. Svo mikla reiði að hún hrökklaðist út af Facebook.Sjálfstæðisflokkurinn er ekki cover-bandHvorki Viðreisn né Björt framtíð fengju kjörinn mann á þing ef kosið væri núna. Þetta sýna niðurstöður nýrrar skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Björt framtíð fengi 3,8 prósent og Viðreisn 3,1 prósent. Meðan þessu fer fram heldur Sjálfstæðisflokkurinn sínu og gott betur með 32,1 prósents fylgis. Gunnar Smári Egilsson ritstjóri velti þessari stöðu fyrir sér á Facebooksíðu sinni í morgun og miðað við viðbrögð telja margir hann hafa hitt naglann á höfuðið í snarpri umsögn: „Hvers vegna ættir þú líka að kjósa Bjarta framtíð eða Viðreisn þegar þú getur kosið Sjálfstæðisflokkinn beint? Það fer enginn á tónleika með cover-bandi þegar alvöru hljómsveitin er að spila í næsta sal.“Sjálfstæðisflokkurinn nýtur þess að vera í ríkisstjórnHvað veldur? Vísir leitaði haldbærari skýringa en þeirra að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki cover-band. Og þær eru í sjálfu sér ekki flóknar né nýstárlegar. „Það hefur lengi verið eitt einkenni á fylgisþróun stjórnmálaflokka á Íslandi, að samstarfsflokkar Sjálfstæðisflokksins gjalda stjórnarsamstarfsins við hann í ríkisstjórn,“ segir Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði við Bifröst: „Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið burðarflokkur í íslenskum stjórnmálum og nýtur þess gjarnan í fylgi að vera í ríkisstjórn. Fólk lítur til forystu hans á meðan samstarfsflokkurinn/flokkarnir fá yfir sig mótstöðuna.“Hákarlinn sem svamlar á ÍslandsmiðumNýjasta dæmið er vitaskuld síðasta ríkisstjórn, gríðarlega umdeild en fylgi Sjálfstæðisflokksins haggaðist vart í síðustu alþingiskosningum meðan Framsóknarflokkurinn hlaut sína verstu útkomu frá upphafi. Þetta er segin saga. Að fylgið fljúgi af Viðreisn og Bjartri framtíð er þannig í samræmi við íslenska stjórnmálasögu. Þessir eru megindrættirnir þó finna megi dæmi í Íslandssögunni að flokkar hafi ekki komið slippir og snauðir, rifnir og tættir út úr samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.Prófessor Eiríkur segir að heldur megi líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju; hann étur upp fylgi samstarfsflokkanna.visir/EyþórEiríkur vill fremur líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju sem drepur maka sinn. Flokkurinn étur upp fylgi samstarfsflokksins. Þá er annað í þessu líka, sem er að Viðreisn og Björt framtíð tilheyra ekki kjarnaflokkum flokkakerfisins, og sagan kennir að slíkum flokkum gengur illa að halda velli yfir langan tíma. „Það bar mjög langt á milli annars vegar D og hins vegar A/C. Frjálslyndu flokkarnir fá því ekki allt sitt fram. Þeir þurfa að sækja á um breytingar sem alltaf er erfiðar. Mér sýnist að þeir sem styðja ríkisstjórnina umbuni Sjálfstæðisflokknum fyrir forystuna á meðan fylgisfólk A/C eigi sumt erfitt með að sjá á eftir þessum áherslum flokkana inn í samstarf sem snýst fremur um stöðugleika heldur en kerfisbreytingar.“Íhaldssemi flokkshollra Sjálfstæðismanna lykilatriðiKjósendur Sjálfstæðisflokksins virðast standa með flokknum sama hvað gengur á og forgangsraða: Þeir virðast í grunninn einfaldlega vera á móti breytingum. Þannig má segja að „Leiðréttingin“, sem gengur í berhögg við allt sem Sjálfstæðisflokkurinn segist vera um, hefði átt að reynast flokkunum erfið. En, kjósendur flokksins kippa sér ekkert upp við það. Pólitísk ábyrgð virðist ekki vera til í þeirra bókum. Þeir virðast einfaldlega líta til þess að í grunninn gangi „Leiðréttingin“ út á að standa vörð um ríkjandi stöðu. „Frjálslyndir flokkar sem börðust fyrir kerfisbreytingum eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins sem er meira umhugað um á byggja á því sem fyrir er, fremur en að gera grundvallarbreytingar á kerfinu. Með öðrum orðum, Sjálfstæðisflokkurinn starfar nú eftir því sem kjósendur hans búast við og ætlast til af honum, á meðan kjósendur A/C áttu kannski von á öðru og ætlast til annars af sínum flokkum en nú birtist í stjórnarstefnunni,“ segir prófessor Eiríkur. Tengdar fréttir Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00 Mest lesið „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? Innlent Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Erlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Fagna löngu tímabærri breytingu Innlent Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Innlent Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fleiri fréttir Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Fagna löngu tímabærri breytingu Átök í miðausturlöndum, ný forysta VG og mállýska unga fólksins Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Biskup Íslands predikar í Vík á 90 ára afmæli kirkjunnar Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Landsfundur ræðir stjórnarslit og nýjum reglum um blóðgjöf fagnað Tveir stórir skjálftar í Bárðarbunguöskjunni Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Þorgerður Katrín: Enginn ráðskonurass undir fólki í Viðreisn Tveir reyndust í skotti bíls Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Sjá meira
Svo virðist sem ríkisstjórnarsamstarf við Sjálfstæðisflokkinn sé banvænt. Fáir flokkar lifa hjónabandið af og umburðarlyndi kjósenda, annarra en flokkshollra Sjálfstæðismanna, er af skornum skammti og minna en oftast áður. Í samtali við Vísi í gær sagðist Nichole Leigh Mosty, þingmaður Bjartrar framtíðar, greina mikla reiði meðal kjósenda meðal annars vegna þess að ekki tókst að mynda fimm flokka stjórn. Svo mikla reiði að hún hrökklaðist út af Facebook.Sjálfstæðisflokkurinn er ekki cover-bandHvorki Viðreisn né Björt framtíð fengju kjörinn mann á þing ef kosið væri núna. Þetta sýna niðurstöður nýrrar skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Björt framtíð fengi 3,8 prósent og Viðreisn 3,1 prósent. Meðan þessu fer fram heldur Sjálfstæðisflokkurinn sínu og gott betur með 32,1 prósents fylgis. Gunnar Smári Egilsson ritstjóri velti þessari stöðu fyrir sér á Facebooksíðu sinni í morgun og miðað við viðbrögð telja margir hann hafa hitt naglann á höfuðið í snarpri umsögn: „Hvers vegna ættir þú líka að kjósa Bjarta framtíð eða Viðreisn þegar þú getur kosið Sjálfstæðisflokkinn beint? Það fer enginn á tónleika með cover-bandi þegar alvöru hljómsveitin er að spila í næsta sal.“Sjálfstæðisflokkurinn nýtur þess að vera í ríkisstjórnHvað veldur? Vísir leitaði haldbærari skýringa en þeirra að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki cover-band. Og þær eru í sjálfu sér ekki flóknar né nýstárlegar. „Það hefur lengi verið eitt einkenni á fylgisþróun stjórnmálaflokka á Íslandi, að samstarfsflokkar Sjálfstæðisflokksins gjalda stjórnarsamstarfsins við hann í ríkisstjórn,“ segir Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði við Bifröst: „Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið burðarflokkur í íslenskum stjórnmálum og nýtur þess gjarnan í fylgi að vera í ríkisstjórn. Fólk lítur til forystu hans á meðan samstarfsflokkurinn/flokkarnir fá yfir sig mótstöðuna.“Hákarlinn sem svamlar á ÍslandsmiðumNýjasta dæmið er vitaskuld síðasta ríkisstjórn, gríðarlega umdeild en fylgi Sjálfstæðisflokksins haggaðist vart í síðustu alþingiskosningum meðan Framsóknarflokkurinn hlaut sína verstu útkomu frá upphafi. Þetta er segin saga. Að fylgið fljúgi af Viðreisn og Bjartri framtíð er þannig í samræmi við íslenska stjórnmálasögu. Þessir eru megindrættirnir þó finna megi dæmi í Íslandssögunni að flokkar hafi ekki komið slippir og snauðir, rifnir og tættir út úr samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.Prófessor Eiríkur segir að heldur megi líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju; hann étur upp fylgi samstarfsflokkanna.visir/EyþórEiríkur vill fremur líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju sem drepur maka sinn. Flokkurinn étur upp fylgi samstarfsflokksins. Þá er annað í þessu líka, sem er að Viðreisn og Björt framtíð tilheyra ekki kjarnaflokkum flokkakerfisins, og sagan kennir að slíkum flokkum gengur illa að halda velli yfir langan tíma. „Það bar mjög langt á milli annars vegar D og hins vegar A/C. Frjálslyndu flokkarnir fá því ekki allt sitt fram. Þeir þurfa að sækja á um breytingar sem alltaf er erfiðar. Mér sýnist að þeir sem styðja ríkisstjórnina umbuni Sjálfstæðisflokknum fyrir forystuna á meðan fylgisfólk A/C eigi sumt erfitt með að sjá á eftir þessum áherslum flokkana inn í samstarf sem snýst fremur um stöðugleika heldur en kerfisbreytingar.“Íhaldssemi flokkshollra Sjálfstæðismanna lykilatriðiKjósendur Sjálfstæðisflokksins virðast standa með flokknum sama hvað gengur á og forgangsraða: Þeir virðast í grunninn einfaldlega vera á móti breytingum. Þannig má segja að „Leiðréttingin“, sem gengur í berhögg við allt sem Sjálfstæðisflokkurinn segist vera um, hefði átt að reynast flokkunum erfið. En, kjósendur flokksins kippa sér ekkert upp við það. Pólitísk ábyrgð virðist ekki vera til í þeirra bókum. Þeir virðast einfaldlega líta til þess að í grunninn gangi „Leiðréttingin“ út á að standa vörð um ríkjandi stöðu. „Frjálslyndir flokkar sem börðust fyrir kerfisbreytingum eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins sem er meira umhugað um á byggja á því sem fyrir er, fremur en að gera grundvallarbreytingar á kerfinu. Með öðrum orðum, Sjálfstæðisflokkurinn starfar nú eftir því sem kjósendur hans búast við og ætlast til af honum, á meðan kjósendur A/C áttu kannski von á öðru og ætlast til annars af sínum flokkum en nú birtist í stjórnarstefnunni,“ segir prófessor Eiríkur.
Tengdar fréttir Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00 Mest lesið „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? Innlent Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Erlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Fagna löngu tímabærri breytingu Innlent Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Innlent Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fleiri fréttir Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Fagna löngu tímabærri breytingu Átök í miðausturlöndum, ný forysta VG og mállýska unga fólksins Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Biskup Íslands predikar í Vík á 90 ára afmæli kirkjunnar Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Landsfundur ræðir stjórnarslit og nýjum reglum um blóðgjöf fagnað Tveir stórir skjálftar í Bárðarbunguöskjunni Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Þorgerður Katrín: Enginn ráðskonurass undir fólki í Viðreisn Tveir reyndust í skotti bíls Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Sjá meira
Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00