Vill hærri gjaldtöku að norskri fyrirmynd auk auðlindagjalds Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 25. ágúst 2018 07:45 Sjókvíaeldi er mjög umdeilt vegna áhrifa þess á umhverfið og lífríkið í nágrenni þess. Mynd/Erlendur Gíslason Ríkissjóður myndi hafa gríðarlegar tekjur af framleiðslu fiskeldisfyrirtækja færi Ísland sömu leið og Norðmenn í gjaldtöku fyrir rekstrar- og framleiðsluleyfi í laxeldi. Í vor gáfu Norðmenn út ný leyfi fyrir laxeldi. Þriðjungi framleiðsluaukningar var skipt milli fyrirtækja á föstu verði á hvert tonn og tveir þriðju aukningarinnar fóru á uppboð. Fasta verðið jafngildir 1,5 milljónum fyrir hvert tonn en meðalverðið fyrir tonnið á uppboði Norðmanna jafngildir 2,5 milljónum íslenskra króna. Væri þessi leið farin hér á landi hefðu þau 36 þúsund tonn sem heimilt er að framleiða hér á landi skilað að lágmarki 54 milljörðum í ríkissjóð. Verð fyrir rekstrar- og framleiðsluleyfi í fiskeldi hér á landi eru hins vegar eingöngu ætluð til að standa straum af kostnaði stofnana við leyfisveitinguna og er ekki hugsað sem tekjulind fyrir ríkissjóð. Í frumvarpi sem lagt verður fram á komandi þingi verður mælt fyrir um auðlindagjald í laxeldi og búast má við að horft verði til tillagna starfshóps um málefnið sem lagði til að gjaldið yrði 15.000 krónur á tonnið. Slíkt gjald myndi skila ríkissjóði rúmum hálfum milljarði á ári ef framleiðsluheimildir fyrirtækjanna væru að fullu nýttar. Íslensk fiskeldisfyrirtæki eru nú að stærstum hluta komin í eigu norskra félaga og hafa íslenskir eigendur fyrirtækjanna hagnast gríðarlega á sölu hluta sinna í þessum fyrirtækjum til Norðmanna. Greint var frá því í Markaðinum á miðvikudaginn að Arnarlax, sem er að stærstum hluta í eigu norskra fyrirtækja, hefði aukið hlutafé sitt um 2,4 milljarða og stefndi á skráningu í norsku Kauphöllina, en hið nýja hlutafé kemur bæði frá núverandi hluthöfum og nýjum hluthöfum frá Noregi og Svíþjóð. Meðal fyrirtækja sem tóku þátt í fyrrnefndu uppboði í Noregi var móðurfélag Arnarlax sem greiddi tæpa 5 milljarða fyrir leyfi til að framleiða rúm 2.000 tonn í Noregi. Stundin greindi frá þessu. Dótturfyrirtækið Arnarlax greiðir hins vegar ekkert til íslenska ríkisins fyrir þau 20.000 tonn sem fyrirtækið hefur leyfi til að framleiða hér á landi. „Ég vil ekki vera með neinar yfirlýsingar,“ segir Lilja Rafney Magnúsdóttir, formaður atvinnuveganefndar Alþingis, aðspurð um áhyggjur af líkindum þessarar þróunar við svokallað gjafakvótakerfi. Hún segir málið hafa verið til umræðu hjá nefndinni í vetur og verða aftur á dagskrá næsta vetur en tveggja frumvarpa er að vænta. Annars vegar um auðlindagjaldið og hins vegar um ýmsa þætti framleiðslunnar. „Mér finnst sjálfsagt að skoða leyfisgjaldið og horfa þar til Norðmanna og þeirra upphæða sem þeir eru að taka fyrir leyfin, en það tæki alltaf eingöngu til nýrra leyfa. Það sem ég hefði viljað gera er að horfa á þetta sem nýtingu á sameiginlegri auðlind, sem er hafið. Þess vegna finnst mér að auk endurskoðunar á leyfisgjaldinu eigi að taka upp auðlindagjald sem leggist á öll fyrirtæki, bæði þau sem þegar eru í rekstri og þau sem kunna að koma ný inn í greinina,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé, þingmaður Vinstri grænna. Í greinum um atvinnugreinina sem birst hafa eftir Kolbein í Kjarnanum að undanförnu fjallar hann um kosti auðlindagjalds í laxeldi og hvernig megi með gjaldtökunni nýta hagræna hvata í átt að umhverfisvænni framleiðslu. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Innlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Innlent Fleiri fréttir Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Sjá meira
Ríkissjóður myndi hafa gríðarlegar tekjur af framleiðslu fiskeldisfyrirtækja færi Ísland sömu leið og Norðmenn í gjaldtöku fyrir rekstrar- og framleiðsluleyfi í laxeldi. Í vor gáfu Norðmenn út ný leyfi fyrir laxeldi. Þriðjungi framleiðsluaukningar var skipt milli fyrirtækja á föstu verði á hvert tonn og tveir þriðju aukningarinnar fóru á uppboð. Fasta verðið jafngildir 1,5 milljónum fyrir hvert tonn en meðalverðið fyrir tonnið á uppboði Norðmanna jafngildir 2,5 milljónum íslenskra króna. Væri þessi leið farin hér á landi hefðu þau 36 þúsund tonn sem heimilt er að framleiða hér á landi skilað að lágmarki 54 milljörðum í ríkissjóð. Verð fyrir rekstrar- og framleiðsluleyfi í fiskeldi hér á landi eru hins vegar eingöngu ætluð til að standa straum af kostnaði stofnana við leyfisveitinguna og er ekki hugsað sem tekjulind fyrir ríkissjóð. Í frumvarpi sem lagt verður fram á komandi þingi verður mælt fyrir um auðlindagjald í laxeldi og búast má við að horft verði til tillagna starfshóps um málefnið sem lagði til að gjaldið yrði 15.000 krónur á tonnið. Slíkt gjald myndi skila ríkissjóði rúmum hálfum milljarði á ári ef framleiðsluheimildir fyrirtækjanna væru að fullu nýttar. Íslensk fiskeldisfyrirtæki eru nú að stærstum hluta komin í eigu norskra félaga og hafa íslenskir eigendur fyrirtækjanna hagnast gríðarlega á sölu hluta sinna í þessum fyrirtækjum til Norðmanna. Greint var frá því í Markaðinum á miðvikudaginn að Arnarlax, sem er að stærstum hluta í eigu norskra fyrirtækja, hefði aukið hlutafé sitt um 2,4 milljarða og stefndi á skráningu í norsku Kauphöllina, en hið nýja hlutafé kemur bæði frá núverandi hluthöfum og nýjum hluthöfum frá Noregi og Svíþjóð. Meðal fyrirtækja sem tóku þátt í fyrrnefndu uppboði í Noregi var móðurfélag Arnarlax sem greiddi tæpa 5 milljarða fyrir leyfi til að framleiða rúm 2.000 tonn í Noregi. Stundin greindi frá þessu. Dótturfyrirtækið Arnarlax greiðir hins vegar ekkert til íslenska ríkisins fyrir þau 20.000 tonn sem fyrirtækið hefur leyfi til að framleiða hér á landi. „Ég vil ekki vera með neinar yfirlýsingar,“ segir Lilja Rafney Magnúsdóttir, formaður atvinnuveganefndar Alþingis, aðspurð um áhyggjur af líkindum þessarar þróunar við svokallað gjafakvótakerfi. Hún segir málið hafa verið til umræðu hjá nefndinni í vetur og verða aftur á dagskrá næsta vetur en tveggja frumvarpa er að vænta. Annars vegar um auðlindagjaldið og hins vegar um ýmsa þætti framleiðslunnar. „Mér finnst sjálfsagt að skoða leyfisgjaldið og horfa þar til Norðmanna og þeirra upphæða sem þeir eru að taka fyrir leyfin, en það tæki alltaf eingöngu til nýrra leyfa. Það sem ég hefði viljað gera er að horfa á þetta sem nýtingu á sameiginlegri auðlind, sem er hafið. Þess vegna finnst mér að auk endurskoðunar á leyfisgjaldinu eigi að taka upp auðlindagjald sem leggist á öll fyrirtæki, bæði þau sem þegar eru í rekstri og þau sem kunna að koma ný inn í greinina,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé, þingmaður Vinstri grænna. Í greinum um atvinnugreinina sem birst hafa eftir Kolbein í Kjarnanum að undanförnu fjallar hann um kosti auðlindagjalds í laxeldi og hvernig megi með gjaldtökunni nýta hagræna hvata í átt að umhverfisvænni framleiðslu.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Innlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Innlent Fleiri fréttir Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Ísland virðir handtökuskipan á hendur Netanjahú Fjölmiðlabann í kjaradeilu kennara Hildur hnýtir í Sigurð og sakar hann um ýkjur Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Sjá meira