Verðhækkanir árangursríkasta vopnið gegn tóbaksneyslu Hersir Aron Ólafsson skrifar 8. apríl 2018 13:30 Viðar Jensson, hjá Embætti landlæknis. Vísir/Stefán Verkefnisstjóri tóbaksvarna hjá Embætti landlæknis segir verðstýringu lang öflugasta vopnið gegn notkun nef- og munntóbaks. Neyslan jókst hins vegar talsvert á fyrstu tveimur mánuðum ársins þrátt fyrir gríðarlegar verðhækkanir undanfarin misseri. Sagt var frá því á vef Kjarnans á föstudag að nef- og munntóbakssala Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins hefði aldrei verið meiri í byrjun árs en á fyrstu tveimur mánuðum ársins. Er þetta byggt á mánaðarlegum sölutölum ÁTVR, en þar kemur fram að í janúar og febrúar 2018 hafa selst 6,2 tonn af slíku tóbaki miðað við 5,3 tonn í sömu mánuðum 2016, sem þó var metár. Viðar Jensson verkefnisstjóri tóbaksvarna hjá embætti landlæknis segir tölurnar áhyggjuefni. Hann er hins vegar ekki í vafa um hvaða leið virki best til að varna tóbaksnotkun. „Virk verðstýring er árangursríkust. Það segja bara fræðin og slíku erum við líka skuldbundin til að framfylgja samkvæmt rammasamningi alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar,“ bendir Viðar á.Verðið margfaldast undanfarin ár Um áramótin 2016-2017 var verð á íslensku neftóbaki hækkað um 60 prósent á einu bretti. Kostaði ein dós út úr ÁTVR þá tæpar 2400 krónur í stað tæplega 1500 króna áður. Algengt smásöluverð í verslunum er nú yfir þrjú þúsund krónur, en það virðist ekki aftra metsölu. „Þetta eru að vísu bara tveir mánuðir sem þessar tölur ná yfir, en ungt fólk er viðkvæmast fyrir hækkunum á tóbaki,“ segir Viðar. Segir hann því að áframhaldandi verðhækkanir séu samkvæmt fræðunum taldar best til þess fallnar að halda yngri aldurshópum frá tóbaksbölinu. Hann ítrekar þó að ákvörðunarvald um hækkun tóbaksverðs liggi hjá stjórnvöldum, en ekki embætti landlæknis. Hins vegar er von á niðurstöðum könnunar á tóbaksnotkun í lok mánaðarins þar sem greindur er aldur, kyn og önnur atriði um neytendur tóbaks, til að kanna að hvaða hóp aðgerðir þurfi helst að beinast. Könnunin er sú þriðja frá 2012, en Viðar segir langstærstu neytendurna vera unga karlmenn á aldrinum 18-25 ára. Hann segir nýjar forvarnar- og hjálparleiðir í skoðun samhliða verðstýringunni. Reynt sé að nýta nýjustu tækni til að ná til yngri aldurshópa. „Við erum með í bígerð að hanna app sem miðar að því að hjálpa fólki að hætta að nota tóbak. Við sjáum að ungt fólk hringir mun minna í hjálparsíður og leitar sér aðstoðar.“ Mest lesið Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Innlent Ísraelski herinn segir leiðtoga Hezbollah hafa fallið Erlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent Orbán ber til baka ummæli ráðgjafa um uppgjöf fyrir Rússum Erlent Loftárásir á meint vopnabúr Hezbollah í Beirút Erlent Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Innlent Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Innlent Mennirnir tveir fundnir Innlent Tugir látnir í fjórum ríkjum af völdum Helenar Erlent Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Innlent Fleiri fréttir Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Malbika bílastæðin í Reynisfjöru Fluttur með þyrlu eftir bílveltu á Snæfellsnesi Ríkisstjórnin sameini það versta frá bæði vinstri og hægri „Íslenska vegakerfið er líklega hættulegasti ferðamannastaður landsins“ Starfshópur skipaður vegna slysa hjá ferðamönnum Veitingastaður ber ekki ábyrgð á hnefahöggi starfsmanns Má ekki eyða myndböndum sem mátti ekki taka Laxalúsin sækir í sig veðrið fyrir vestan Grunur um að fiskar úr landeldi hafi komist í sjó Færri ánægðir með Höllu en Guðna og Ólaf Ragnar Mættur í Samfylkinguna Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Sjá meira
Verkefnisstjóri tóbaksvarna hjá Embætti landlæknis segir verðstýringu lang öflugasta vopnið gegn notkun nef- og munntóbaks. Neyslan jókst hins vegar talsvert á fyrstu tveimur mánuðum ársins þrátt fyrir gríðarlegar verðhækkanir undanfarin misseri. Sagt var frá því á vef Kjarnans á föstudag að nef- og munntóbakssala Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins hefði aldrei verið meiri í byrjun árs en á fyrstu tveimur mánuðum ársins. Er þetta byggt á mánaðarlegum sölutölum ÁTVR, en þar kemur fram að í janúar og febrúar 2018 hafa selst 6,2 tonn af slíku tóbaki miðað við 5,3 tonn í sömu mánuðum 2016, sem þó var metár. Viðar Jensson verkefnisstjóri tóbaksvarna hjá embætti landlæknis segir tölurnar áhyggjuefni. Hann er hins vegar ekki í vafa um hvaða leið virki best til að varna tóbaksnotkun. „Virk verðstýring er árangursríkust. Það segja bara fræðin og slíku erum við líka skuldbundin til að framfylgja samkvæmt rammasamningi alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar,“ bendir Viðar á.Verðið margfaldast undanfarin ár Um áramótin 2016-2017 var verð á íslensku neftóbaki hækkað um 60 prósent á einu bretti. Kostaði ein dós út úr ÁTVR þá tæpar 2400 krónur í stað tæplega 1500 króna áður. Algengt smásöluverð í verslunum er nú yfir þrjú þúsund krónur, en það virðist ekki aftra metsölu. „Þetta eru að vísu bara tveir mánuðir sem þessar tölur ná yfir, en ungt fólk er viðkvæmast fyrir hækkunum á tóbaki,“ segir Viðar. Segir hann því að áframhaldandi verðhækkanir séu samkvæmt fræðunum taldar best til þess fallnar að halda yngri aldurshópum frá tóbaksbölinu. Hann ítrekar þó að ákvörðunarvald um hækkun tóbaksverðs liggi hjá stjórnvöldum, en ekki embætti landlæknis. Hins vegar er von á niðurstöðum könnunar á tóbaksnotkun í lok mánaðarins þar sem greindur er aldur, kyn og önnur atriði um neytendur tóbaks, til að kanna að hvaða hóp aðgerðir þurfi helst að beinast. Könnunin er sú þriðja frá 2012, en Viðar segir langstærstu neytendurna vera unga karlmenn á aldrinum 18-25 ára. Hann segir nýjar forvarnar- og hjálparleiðir í skoðun samhliða verðstýringunni. Reynt sé að nýta nýjustu tækni til að ná til yngri aldurshópa. „Við erum með í bígerð að hanna app sem miðar að því að hjálpa fólki að hætta að nota tóbak. Við sjáum að ungt fólk hringir mun minna í hjálparsíður og leitar sér aðstoðar.“
Mest lesið Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Innlent Ísraelski herinn segir leiðtoga Hezbollah hafa fallið Erlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent Orbán ber til baka ummæli ráðgjafa um uppgjöf fyrir Rússum Erlent Loftárásir á meint vopnabúr Hezbollah í Beirút Erlent Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Innlent Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Innlent Mennirnir tveir fundnir Innlent Tugir látnir í fjórum ríkjum af völdum Helenar Erlent Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Innlent Fleiri fréttir Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Malbika bílastæðin í Reynisfjöru Fluttur með þyrlu eftir bílveltu á Snæfellsnesi Ríkisstjórnin sameini það versta frá bæði vinstri og hægri „Íslenska vegakerfið er líklega hættulegasti ferðamannastaður landsins“ Starfshópur skipaður vegna slysa hjá ferðamönnum Veitingastaður ber ekki ábyrgð á hnefahöggi starfsmanns Má ekki eyða myndböndum sem mátti ekki taka Laxalúsin sækir í sig veðrið fyrir vestan Grunur um að fiskar úr landeldi hafi komist í sjó Færri ánægðir með Höllu en Guðna og Ólaf Ragnar Mættur í Samfylkinguna Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Sjá meira