Niðurhal og netklám eykur líkur á að verða fyrir netbrotum Grétar Þór Sigurðsson skrifar 31. maí 2018 06:00 Þau eru mörg, kviksyndin á netinu. vísir/AFP Áhættusækin hegðun einstaklinga á netinu eykur líkur á að þeir verði fyrir netbrotum. Þetta segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor í félagsfræði við Háskóla Íslands. Hann segir áhættusækna hegðun meðal annars felast í ólöglegu niðurhali og heimsóknum á vafasamar síður, þar á meðal síður með klámfengnu efni. „Það sem er áhugavert í mælingunni sem við gerðum er að það er fylgni á milli þess að ef þú notar netið mikið, stundar mikið niðurhal á ólöglegu efni og heimsækir vafasamar síður, þá eru miklu meiri líkur á því að þú verðir fyrir netbrotum,“ segir Helgi og vísar í könnun sem gerð var á netbrotum á Íslandi fyrir tveimur árum. Helgi fjallar meðal annars um netbrot í nýútkominni bók sinni Afbrot og íslenskt samfélag. „Síðasti kaflinn í bókinni er einmitt um netglæpi á Íslandi,“ segir Helgi. Það kemur honum á óvart hversu algengt það er, sérstaklega meðal ungs fólks, að stunda ólöglegt niðurhal á höfundarréttarvörðu efni. Helgi Gunnlaugsson„Það þykir nánast sjálfsagt að stunda slíka iðju,“ segir hann og bendir á að í könnuninni hafi tveir af hverjum þremur í aldurshópnum 18 til 29 ára viðurkennt að hafa stundað slíkt niðurhal. Helgi telur líklegt að netbrot séu að færast í aukana, auk þess sem brotin eru að verða fjölbreyttari. „Tæknin er að gera okkur mögulegt að fremja hefðbundin brot yfir netið, til dæmis auðgunarbrot. Svo er það dreifing á viðkvæmum myndum sem er til dæmis notuð til að kúga fólk.“ Þá er snjallsímaeign barna orðin nánast regla og því geta fylgt vandræði, svo sem netníð. „Þetta er klárlega eitthvað sem við þurfum að taka harðari tökum en við gerum í dag,“ segir Helgi og bendir á að löggjafinn sé alltaf nokkrum skrefum á eftir í þessum málum. Hann vinnur nú að því að safna nýjum gögnum um netbrot og vonar að fyrstu niðurstöður úr þeirri vinnu liggi fyrir í sumar. Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ Innlent „Ekki sést á þessari öld“ Veður Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Innlent Katrín gerir upp framboðið og safnar heitum Innlent „Mér að mæta“ ef krossar yrðu fjarlægðir Innlent „Viðbrögð lögreglu óásættanleg“ eftir líkamsárás á Þjóðhátíð Innlent „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ Innlent Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Innlent Bílaröð ísþyrstra Innlent Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Innlent Fleiri fréttir Starfsemi skert í tíu leik- eða grunnskólum í Reykjavík í vetur Mesta rúmmálið sem hefur safnast frá því að gosin hófust Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Kjörís gaf nokkur tonn af ís í dag Ný lágvöruverðsverslun áskorun og tónlistarframleiðsla Magga Mix Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Bílaröð ísþyrstra Bændur opna bú sín á „Beint frá býli deginum“ Rekstraraðilar misvel undirbúnir Fylgjast náið með barnafjölskyldum í Grindavík Rauðu örvarnar koma síðdegis til Keflavíkur Óvíst með formannsframboð en frjálshyggjan megi ekki sigra Óvissa um formennsku VG og óþefur í kirkjugörðum Kúkalykt í kirkjugarði gerir út af við Grafavogsbúa Áframhaldandi norðankaldi en bjart sunnan heiða Sérsveitin aðstoðaði vegna hnífaburðar í Vesturbæ Öflugur skjálfti í Bárðarbungu „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ „Ég veit ekki hvort að ég sé sammála um að rokið sé auðlind“ Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Skotvopnaleyfi afturkallað og byssa gerð upptæk Sérsveitin í útkalli í Hafnarfirði Kerlingadráttur í 120 ára afmælisveislu í Borgarnesi Láglaunakonur neiti sér um mat svo að börn þeirra fái að borða Bjarni skilar jafnréttis- og mannréttindamálunum „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ „Stórt skref í átt að kolefnislausum flota“ Á 110 á gangstétt og ók á lögreglubifhjól Sagði Pétri Jökli að skipta um síma í snarheitum Starfsfólk í áfalli og kynhlutlaus salerni á barnum Sjá meira
Áhættusækin hegðun einstaklinga á netinu eykur líkur á að þeir verði fyrir netbrotum. Þetta segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor í félagsfræði við Háskóla Íslands. Hann segir áhættusækna hegðun meðal annars felast í ólöglegu niðurhali og heimsóknum á vafasamar síður, þar á meðal síður með klámfengnu efni. „Það sem er áhugavert í mælingunni sem við gerðum er að það er fylgni á milli þess að ef þú notar netið mikið, stundar mikið niðurhal á ólöglegu efni og heimsækir vafasamar síður, þá eru miklu meiri líkur á því að þú verðir fyrir netbrotum,“ segir Helgi og vísar í könnun sem gerð var á netbrotum á Íslandi fyrir tveimur árum. Helgi fjallar meðal annars um netbrot í nýútkominni bók sinni Afbrot og íslenskt samfélag. „Síðasti kaflinn í bókinni er einmitt um netglæpi á Íslandi,“ segir Helgi. Það kemur honum á óvart hversu algengt það er, sérstaklega meðal ungs fólks, að stunda ólöglegt niðurhal á höfundarréttarvörðu efni. Helgi Gunnlaugsson„Það þykir nánast sjálfsagt að stunda slíka iðju,“ segir hann og bendir á að í könnuninni hafi tveir af hverjum þremur í aldurshópnum 18 til 29 ára viðurkennt að hafa stundað slíkt niðurhal. Helgi telur líklegt að netbrot séu að færast í aukana, auk þess sem brotin eru að verða fjölbreyttari. „Tæknin er að gera okkur mögulegt að fremja hefðbundin brot yfir netið, til dæmis auðgunarbrot. Svo er það dreifing á viðkvæmum myndum sem er til dæmis notuð til að kúga fólk.“ Þá er snjallsímaeign barna orðin nánast regla og því geta fylgt vandræði, svo sem netníð. „Þetta er klárlega eitthvað sem við þurfum að taka harðari tökum en við gerum í dag,“ segir Helgi og bendir á að löggjafinn sé alltaf nokkrum skrefum á eftir í þessum málum. Hann vinnur nú að því að safna nýjum gögnum um netbrot og vonar að fyrstu niðurstöður úr þeirri vinnu liggi fyrir í sumar.
Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ Innlent „Ekki sést á þessari öld“ Veður Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Innlent Katrín gerir upp framboðið og safnar heitum Innlent „Mér að mæta“ ef krossar yrðu fjarlægðir Innlent „Viðbrögð lögreglu óásættanleg“ eftir líkamsárás á Þjóðhátíð Innlent „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ Innlent Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Innlent Bílaröð ísþyrstra Innlent Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Innlent Fleiri fréttir Starfsemi skert í tíu leik- eða grunnskólum í Reykjavík í vetur Mesta rúmmálið sem hefur safnast frá því að gosin hófust Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Kjörís gaf nokkur tonn af ís í dag Ný lágvöruverðsverslun áskorun og tónlistarframleiðsla Magga Mix Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Bílaröð ísþyrstra Bændur opna bú sín á „Beint frá býli deginum“ Rekstraraðilar misvel undirbúnir Fylgjast náið með barnafjölskyldum í Grindavík Rauðu örvarnar koma síðdegis til Keflavíkur Óvíst með formannsframboð en frjálshyggjan megi ekki sigra Óvissa um formennsku VG og óþefur í kirkjugörðum Kúkalykt í kirkjugarði gerir út af við Grafavogsbúa Áframhaldandi norðankaldi en bjart sunnan heiða Sérsveitin aðstoðaði vegna hnífaburðar í Vesturbæ Öflugur skjálfti í Bárðarbungu „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ „Ég veit ekki hvort að ég sé sammála um að rokið sé auðlind“ Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Skotvopnaleyfi afturkallað og byssa gerð upptæk Sérsveitin í útkalli í Hafnarfirði Kerlingadráttur í 120 ára afmælisveislu í Borgarnesi Láglaunakonur neiti sér um mat svo að börn þeirra fái að borða Bjarni skilar jafnréttis- og mannréttindamálunum „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ „Stórt skref í átt að kolefnislausum flota“ Á 110 á gangstétt og ók á lögreglubifhjól Sagði Pétri Jökli að skipta um síma í snarheitum Starfsfólk í áfalli og kynhlutlaus salerni á barnum Sjá meira