Ég hef alltaf horft á HM og EM, og sokkið inn í spennuna. Á annan fótbolta horfi ég varla neitt. Ég held ég deili því hugarástandi með fjölmörgum Íslendingum, að finnast hálfóraunverulegt og skrítið að núna skuli Ísland vera með í þessum áhrifamikla stórviðburði. Hvaða þýðingu hefur það? Þetta þarf að ræða.
Flóðbylgja skellur á
Heimsmeistaramótið mun skella á þessu samfélagi í lok vikunnar eins og flóðbylgja. Það mun engu máli skipta hverrar skoðunar við erum innbyrðis, hvað við gerum, hver við erum, hvaða stétt við tilheyrum. Við fáum öll sama hlutverkaspjaldið afhent frá umheiminum: Víkingar frá litla Íslandi. Hvort þú heitir Eyþór Arnalds eða Dagur B., Bjarni Ben eða Sanna Magdalena, Kata Jak. eða Björgólfur Thor. Hvort þú ert kvótaeigandi eða verkalýðsforkólfur. Með eða á móti Reykjavíkurflugvelli. Ekkert svoleiðis mun skipta máli. Við verðum bara Íslendingar. Það er flóðbylgjan. Allt annað verður máð burt. Við verðum kraftaverkið á stórmótinu, örþjóðin sem reynir sig við hið ómögulega. Krúttlegt fólk sem öskrar húh. Þetta verða vikur hinnar íslensku staðalmyndar. Þeim hjálmi verður troðið á okkur öll.Sá sem hefur skipulagt málþing fyrir klukkan fimm næsta laugardag um til dæmis stöðuna í ríkisfjármálum, eða alþjóðleg viðhorf til norrænnar matargerðar, eða togstreitu mínímalisma og rókokkóstíls í íslenskum arkitektúr á árabilinu 1950-70, getur gleymt því að nokkur mæti. Það er hægt að afpanta sal og veitingar núna. Kalt mat: Fótbolti mun yfirtaka allt.
Ráð til áhugalausra
Ég er ennþá að bögglast með að ákveða hvort ég eigi að kaupa bol á mig og fjölskylduna. Svoldið dýrt. Við þyrftum þá að bíða með að kaupa nýjan ísskáp. Ég á Íslandstrefil, sem ég fékk, gott ef ekki, á Laugardalsvelli í ágúst 1981, þegar Ísland mætti Nígeríu í eina skiptið hingað til. Ísland vann 3-0. Það var rok. Árni Sveinsson skoraði af kantinum. Hann ætlaði að gefa fyrir en boltinn fauk inn, í stóran sveig yfir kappklæddan markvörðinn. Það væri skemmtilegt ef við skoruðum svona mark á móti Nígeru núna. En hvað um það. Ég hugsa að ég láti þennan trefil nægja, og andlitsmálningu. Ég fagna semsagt HM. Til eru aðrir hins vegar, og ég þekki þá nokkra, sem hafa ekki snefil af áhuga á þessu. Það fólk færi ekki í landsliðstreyju nema gegn mjög háu gjaldi. Hvernig á þetta fólk að haga sér næstu vikurnar? Verður lífið óbærilegt?Ég veit ekki hversu skynsamlegt það er fyrir þetta fólk að reyna að vera fúlt á móti. Ég held að það berjist enginn við þessa flóðbylgju. Það verður talað um „strákana okkar“ sem mun sjálfsagt fara í taugarnar á einhverjum. Réttara er auðvitað að segja „strákarnir“, en ég held að enginn muni mæta á málþing um það. Mín fyrsta ráðlegging til þessa fólks, sem ég hef fulla samúð með, er að reyna að hafa gaman af þessu. Ég sá kanadískan dansflokk leika rollur á Listahátíð nú um helgina. Það var virkilega fyndið og skemmtilegt og mjög spennandi. Maður velti fyrir sér hvað rollurnar myndu gera næst. Maður sökk inn í atriðið. Fótbolti er ekki ósvipaður. Það má opna hugann fyrir honum einsog öðru.
Ýmislegt hægt að gera
Ef þessi nálgun virkar ekki, þá geta auðvitað líka falist mikil tækifæri í því að þjóðfélagið verði almennt upptekið við að horfa á sjónvarpið og að restin sé í Rússlandi. Það verða fáir í sundi um miðjan dag á laugardaginn næsta, til dæmis. Maður getur æft flugsund eins og brjálæðingur. Jafnvel á sprellanum. Ef maður er haldinn þörf til að ganga um í Kringlunni í Spidermanbúningi, verður gott tækifæri þá. Næstu vikur verða líka góðar til að gera ýmislegt, sem fólk vill kannski koma í framkvæmd svo lítið ber á. Koma út úr skápnum, fá sér húðflúr, hætta á Facebook, skipta um hárgreiðslu. Í pólitíkinni geta líka ótal tækifæri skapast: Ganga úr Nató, taka upp nýjan gjaldmiðil, samþykkja áfengi í matvöruverslanir, eyða gögnum.Ísland verður líklega aldrei eins aftur.