Áfengi Guðmundur Steingrímsson skrifar 28. janúar 2019 07:00 Setningar sem falla þegar fólk er að reyna að sannfæra sjálft sig um að það eigi ekki í vandræðum með áfengisneyslu sína eru oft spaugilegar, þótt nöturlegar séu þær einnig. Fátt er jafn afkáralegt og fólk í markvissri afneitun. Menn sem mæta blekölvaðir heim til sín og pissa í skóskápinn vakna ringlaðir daginn eftir og halda því fram að skápahurðin sé alltof nálægt klósetthurðinni, og sérstaklega sé erfitt að sjá muninn í myrkri. Náð er í verkfærakassann. Ég man eftir manni í veislu sem hló glaðhlakkalega að óförum sínum við áfengisneyslu kvöldið áður — þar sem hann hafði endað ofan í skurði, bókstaflega, og dáið — og reyndi að gera að því grín. Mér er í fersku minni andartakið þegar hann hvissaði í miðri sögunni upp fyrstu bjórdós kvöldsins, hlæjandi með roða í kinnum. Ör. En smá efi í augum. Síðar um kvöldið fannst hann liggjandi áfengisdauður inni á salerni með buxurnar á hælunum, búinn að gera upp á bak. Bókstaflega.Dularfullar orsakir Hann fór í meðferð og hefur lokið keppni. Aðrir halda áfram, gallharðir. Ótal leiðir er hægt að fara til að teygja raunveruleikann í átt að fullkominni sjálfsmynd, þar sem ekkert er að. Neysla mín er ekki málið. Það er eitthvað annað sem gengur hér á. Eitthvað dularfullt. Það má alltaf smella í yfirlýsingu. „Svo óheppilega vildi til við skipulagðan gleðskap í gærkvöldi að við hóflega drykkju áfengis sótti að mér svimi sem ég tengi við járnskort. Ég ákvað því um miðbik kvölds að leggja mig um stundarsakir á salernisgólfi gestgjafanna. Sökum þess að mér láðist að loka að mér er ekki ólíklegt að einhverjir veislugesta kunni að hafa borið mig augum. Einnig hef ég orðið þess áskynja að í aðdraganda svimans séu líkur á að hönd mín hafi lent í andliti annarra gesta með þeim afleiðingum að þeir hafi mögulega hlotið áverka. Því er einnig haldið fram að óvarleg orð hafi fallið af minni hálfu í garð sumra gesta, einkum kvenna, og að ég hafi rutt veisluföngum af borðum með ótæpilegum hávaða og á einhverjum tímapunkti berað kynfæri mín um stund. Hafi slíkt gerst, er mér ljúft að biðjast afsökunar verði þess óskað. Málinu er lokið af minni hálfu. Hyggst ég nú leita mér aðstoðar við umræddum járnskorti.” Reiði og undrun Það er óneitanlega til vitnis um það hversu viðsjárvert eitur áfengi er, að fólk getur til dæmis vaknað við gnauðandi vind og hádegisfréttir einhvers staðar í ókunnugu húsi uppi í Kjós á þriðjudegi eftir fimm daga fyllerí sem kannski hófst í útgáfuhófi ljóðabókar hjá vini á fimmtudagseftirmiðdegi, og samt hugsað að það eigi ekki beinlínis við áfengisvandamál að stríða. Ekki þannig. Þetta var tilfallandi. Snúið er vörn í sókn. Má ekki detta í það? Það gerðist hvort sem er ekkert merkilegt þessa fimm daga. Og hvað með það þótt það séu myndbönd af manni út um allt á Facebook að heilsa skólabörnum í strætó með nasistakveðju? Kann fólk ekki að taka gríni? Og hvaða rugl er það að reka mann upp úr sundlaug þótt maður brýni aðeins raustina við skemmtilegar rökræður um pólitík á sunnudagsmorgni? Má fólk ekki sýna tilfinningar lengur? Svo er hægt að vera undrandi. Ja, hérna. Ég skil bara ekkert hvað gerðist! Um leið og ég steig inn á barinn hætti ég að muna?… Hetjur Ég skal ekki segja. Í lífinu, og kannski einkum og sér í lagi þegar kemur að áfengisneyslu, verður hver og einn að bera ábyrgð á sjálfum sér. Það eru skilmálarnir, kjósi maður að drekka. Og þetta er hægara sagt en gert. Allt sitt líf jafnvel getur fólk strögglað við það að reyna að horfast í augu við eigin misnotkun á áfengi en það bara tekst alls ekki. Ótal vitnisburðir eru til um það hvernig enginn getur sigrað þessa baráttu nema maður sjálfur, með eigin vilja að vopni. Og ef fólk telur sig ekki eiga í vanda, nú þá það. Hitt veit ég. Mikið rosalega dáist ég að þeim manneskjum sem hafa náð að átta sig á hvað breyskleikinn getur verið djúpur og alltumlykjandi, og hvað hægt er að vera mikill asni stundum og hvað áfengi getur gert mann að miklum fávita. Fólk sem tekur stjórn á eigin lífi, tekur stjórn á neyslu sinni, viðurkennir galla sína, kennir ekki öðrum um og sýnir hugrekki gagnvart meinsemdum eigin hugarþels. Þetta fólk: Hinir einlægu og auðmjúku sigurvegarar í öllum þessum persónubundnu en oft langvarandi styrjöldum sálarlífsins. Það er sterkt fólk. Hetjur. Það er svo sterkt, að það ætti jafnvel erindi á þing. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Upptökur á Klaustur bar Mest lesið Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann Skoðun Hvers vegna er ungbarnadauði lægstur á Íslandi? Þórður Þórkelsson Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun Skoðun Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Sjá meira
Setningar sem falla þegar fólk er að reyna að sannfæra sjálft sig um að það eigi ekki í vandræðum með áfengisneyslu sína eru oft spaugilegar, þótt nöturlegar séu þær einnig. Fátt er jafn afkáralegt og fólk í markvissri afneitun. Menn sem mæta blekölvaðir heim til sín og pissa í skóskápinn vakna ringlaðir daginn eftir og halda því fram að skápahurðin sé alltof nálægt klósetthurðinni, og sérstaklega sé erfitt að sjá muninn í myrkri. Náð er í verkfærakassann. Ég man eftir manni í veislu sem hló glaðhlakkalega að óförum sínum við áfengisneyslu kvöldið áður — þar sem hann hafði endað ofan í skurði, bókstaflega, og dáið — og reyndi að gera að því grín. Mér er í fersku minni andartakið þegar hann hvissaði í miðri sögunni upp fyrstu bjórdós kvöldsins, hlæjandi með roða í kinnum. Ör. En smá efi í augum. Síðar um kvöldið fannst hann liggjandi áfengisdauður inni á salerni með buxurnar á hælunum, búinn að gera upp á bak. Bókstaflega.Dularfullar orsakir Hann fór í meðferð og hefur lokið keppni. Aðrir halda áfram, gallharðir. Ótal leiðir er hægt að fara til að teygja raunveruleikann í átt að fullkominni sjálfsmynd, þar sem ekkert er að. Neysla mín er ekki málið. Það er eitthvað annað sem gengur hér á. Eitthvað dularfullt. Það má alltaf smella í yfirlýsingu. „Svo óheppilega vildi til við skipulagðan gleðskap í gærkvöldi að við hóflega drykkju áfengis sótti að mér svimi sem ég tengi við járnskort. Ég ákvað því um miðbik kvölds að leggja mig um stundarsakir á salernisgólfi gestgjafanna. Sökum þess að mér láðist að loka að mér er ekki ólíklegt að einhverjir veislugesta kunni að hafa borið mig augum. Einnig hef ég orðið þess áskynja að í aðdraganda svimans séu líkur á að hönd mín hafi lent í andliti annarra gesta með þeim afleiðingum að þeir hafi mögulega hlotið áverka. Því er einnig haldið fram að óvarleg orð hafi fallið af minni hálfu í garð sumra gesta, einkum kvenna, og að ég hafi rutt veisluföngum af borðum með ótæpilegum hávaða og á einhverjum tímapunkti berað kynfæri mín um stund. Hafi slíkt gerst, er mér ljúft að biðjast afsökunar verði þess óskað. Málinu er lokið af minni hálfu. Hyggst ég nú leita mér aðstoðar við umræddum járnskorti.” Reiði og undrun Það er óneitanlega til vitnis um það hversu viðsjárvert eitur áfengi er, að fólk getur til dæmis vaknað við gnauðandi vind og hádegisfréttir einhvers staðar í ókunnugu húsi uppi í Kjós á þriðjudegi eftir fimm daga fyllerí sem kannski hófst í útgáfuhófi ljóðabókar hjá vini á fimmtudagseftirmiðdegi, og samt hugsað að það eigi ekki beinlínis við áfengisvandamál að stríða. Ekki þannig. Þetta var tilfallandi. Snúið er vörn í sókn. Má ekki detta í það? Það gerðist hvort sem er ekkert merkilegt þessa fimm daga. Og hvað með það þótt það séu myndbönd af manni út um allt á Facebook að heilsa skólabörnum í strætó með nasistakveðju? Kann fólk ekki að taka gríni? Og hvaða rugl er það að reka mann upp úr sundlaug þótt maður brýni aðeins raustina við skemmtilegar rökræður um pólitík á sunnudagsmorgni? Má fólk ekki sýna tilfinningar lengur? Svo er hægt að vera undrandi. Ja, hérna. Ég skil bara ekkert hvað gerðist! Um leið og ég steig inn á barinn hætti ég að muna?… Hetjur Ég skal ekki segja. Í lífinu, og kannski einkum og sér í lagi þegar kemur að áfengisneyslu, verður hver og einn að bera ábyrgð á sjálfum sér. Það eru skilmálarnir, kjósi maður að drekka. Og þetta er hægara sagt en gert. Allt sitt líf jafnvel getur fólk strögglað við það að reyna að horfast í augu við eigin misnotkun á áfengi en það bara tekst alls ekki. Ótal vitnisburðir eru til um það hvernig enginn getur sigrað þessa baráttu nema maður sjálfur, með eigin vilja að vopni. Og ef fólk telur sig ekki eiga í vanda, nú þá það. Hitt veit ég. Mikið rosalega dáist ég að þeim manneskjum sem hafa náð að átta sig á hvað breyskleikinn getur verið djúpur og alltumlykjandi, og hvað hægt er að vera mikill asni stundum og hvað áfengi getur gert mann að miklum fávita. Fólk sem tekur stjórn á eigin lífi, tekur stjórn á neyslu sinni, viðurkennir galla sína, kennir ekki öðrum um og sýnir hugrekki gagnvart meinsemdum eigin hugarþels. Þetta fólk: Hinir einlægu og auðmjúku sigurvegarar í öllum þessum persónubundnu en oft langvarandi styrjöldum sálarlífsins. Það er sterkt fólk. Hetjur. Það er svo sterkt, að það ætti jafnvel erindi á þing.
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun