Sondland ber vitni fyrir þremur nefndum fulltrúadeildar Bandaríkjaþings sem rannsaka sameiginlega hvort Trump forseti hafi framið embættisbrot í samskiptum hans við úkraínsk stjórnvöld í dag. Rannsóknin hófst eftir að uppljóstrari innan leyniþjónustunnar kvartaði undan símtali Trump við forseta Úkraínu þar sem Bandaríkjaforseti þrýsti ítrekað á úkraínska starfsbróður sinn að rannsaka Joe Biden, fyrrverandi varaforseta og mögulegan mótframbjóðanda Trump í forsetakosningum á næsta ári.
Vitnisburður Sondland fer fram fyrir luktum dyrum en í skriflegri yfirlýsingu sem hann lagði fyrir nefndina segir hann að Trump hafi í reynd lagt stefnu Bandaríkjastjórnar í garð Úkraínu í hendur Rudy Giuliani, persónulegs lögmanns síns. Sondland hafi sjálfur verið því ósammála en engu að síður fylgt skipunum Trump.
Þá segja bandarískir fjölmiðlar að Sondland haldi því fram við nefndina að honum hafi ekki verið ljóst fyrr en síðar að markmið Giuliani gæti hafa verið að fá Úkraínumenn til að hjálpa framboði Trump fyrir forsetakosningar næsta árs, beint eða óbeint.

Með enga reynslu af utanríkisþjónustunni en gaf til framboðs Trump
Sondland hefur verið í miðpunkti rannsóknarinnar á þrýstingsherferð Trump og Giuliani til að fá úkraínsk stjórnvöld til að rannsaka Biden og stoðlausa samsæriskenningu um að Úkraínumenn en ekki Rússar hafi haft afskipti af forsetakosningunum árið 2016, þvert á niðurstöðu bandarísku leyniþjónustunnar.Þrátt fyrir að Sondland sé sendiherra Bandaríkjanna gagnvart Evrópusambandinu sem Úkraína er ekki hluti af fól Trump honum að hafa milligöngu um samskipti við úkraínsk stjórnvöld í samstarfi við Giuliani, Rick Perry, orkumálaráðherra, og Kurt Volker sem síðan hefur sagt af sér sem sérstakur sendifulltrúi Bandaríkjastjórnar vegna átakanna í Austur-Úkraínu.
Sondland rekur hótelkeðju í Bandaríkjunum og lét háar fjárhæðir af hendi rakna til forsetaframboðs Trump árið 2016. Hann var gerður að sendiherra gagnvart ESB þrátt fyrir að hann hefði enga reynslu af utanríkisþjónustu eða opinberum erindrekstri.
Skilaboð sem Volker afhenti þingnefnd á dögunum sýndu hvernig hann og Sondland virðast hafa gert ráð fyrir að fundur sem Volodímír Zelenskíj, forseti Úkraínu, sóttist eftir með Trump hafi verið skilyrtur við að stjórnvöld í Kænugarði samþykktu að opna rannsókn á Biden og samsæriskenningu Giuliani og Trump.

Töldu ráðuneytið eiga að annast utanríkisstefnuna, ekki lögmann Trump
New York Times er á meðal þeirra fjölmiðla sem hafa skriflega yfirlýsingu Sondland til þingnefndanna undir höndum. Í henni segir Sondland að Trump hafi neitað að hlusta á ráð helstu erindreka sinna sem mæltu með því að hann fundaði með Zelenskíj án nokkurra skilyrða.Trump hafi sagt þeim að áður vildi hann fá greitt úr ágreiningsmálum sem hann og Giuliani höfðu gagnvart Úkraínu, það er að segja samsæriskenninguna um kosningarnar 2016 og meinta spillingu Biden og sonar hans Hunter sem engar sannanir hafa verið lagðar fram um.
„Við urðum líka fyrir vonbrigðum með að forsetinn skipaði okkur að hafa Giuliani með í ráðum,“ er Sondland sagður segja.
„Okkur skoðun var að karlar og konur utanríkisráðuneytisins, ekki persónulegur lögmaður forsetans, ættu að bera ábyrgð á öllum sviðum bandarískrar utanríkisstefnu gagnvart Úkráinu.“
New York Times segir að þessi vitnisburður sé í ósamræmi við framburð annarra embættismanna utanríkisþjónustunnar sem sögðu Sondland hafa verið viljugan þátttakanda í tilraunum Trump og Giuliani til að fá sínu fram við Úkraínu.
Sondland ber vitni í dag þrátt fyrir að utanríkisráðuneytið hafi hafnað því að sýna rannsókn fulltrúadeildarinnar nokkra samvinnu og bannað starfsmönnum sínum að bera vitni eða leggja fram gögn.

Skýrði ekki hvers vegna Giuliani var með málið
Sondland segir að þrátt fyrir að hann hafi verið mótfallinn því að Trump blandaði Giuliani í málin hafi hann og aðrir farið að skipunum forsetans, meðal annars vegna þess hversu mikilvægt þeir töldu að koma á fundi Trump og Zelenskíj.Þeir Volker og Perry hafi í kjölfarið hafið samvinnu við Giuliani sem krafðist þess að Úkraínustjórn sendi frá sér yfirlýsingu um rannsókn á því sem þeir Trump vildu. Sondland segist ekki hafa gert sér grein fyrir því Burisma, olíufyrirtæki sem Giuliani vildi rannsaka, tengist Hunter Biden, syni Joe Biden. Engu að síður höfðu fjölmiðlar fjallað um tengsl Biden við fyrirtækið frá því í vor.
New York Times segir að í skriflegu yfirlýsingunni skýri Sondland hvorki hvers vegna Giuliani tók þátt í stefnunni gagnvart Úkraínu yfir höfuð né hvers vegna lögmaðurinn og Trump gengu ítrekað á eftir ákveðnum rannsóknum sem gætu komið forsetanum vel pólitískt.
„Ég skildi ekki fyrr en mun síðar að markmið Giuliani gæti hafa einnig falið í sér tilraun til að fá Úkraínumennina til að rannsaka Biden varaforseta eða son hans eða að fá Úkraínumenn, beint eða óbeint, til að taka þátt í endurkjörsbaráttu Trump árið 2020,“ segir í yfirlýsingu Sondland.