Frasinn sem Íslendingar hreykja sér af úti í heimi tekinn beint úr dönsku Kristín Ólafsdóttir skrifar 9. janúar 2019 12:32 "Þetta reddast,“ gæti þessi fjölskyldufaðir verið að hugsa. Hinn heimsfrægi frasi „þetta reddast“, sem Íslendingar hafa löngum stært sig af á alþjóðavettvangi, er ekki jafníslenskur og margir vilja vera láta. Frasinn er nefnilega beinþýðing úr dönsku, líkt og prófessor í íslensku bendir á. Það vakti töluverða athygli í vikunni þegar greint var frá því að í Færeyjum segðu menn „átján hundruð og grænkál“ en á Íslandi væri það „sautján hundruð og súrkál“. Guðrún Kvaran prófessor í íslensku, sem útskýrði muninn á áðurnefndum orðatiltækjum í samtali við fréttastofu, fór yfir uppruna fleiri orða og orðasambanda í þættinum Bítinu á Bylgjunni í morgun.Guðrún Kvaran.Vísir/GVASjá einnig: Íslendingar heimsmeistarar í „þetta reddast“-viðhorfinu Guðrún var m.a. innt eftir merkingu og rótum frasans „þetta reddast“, sem má segja að sé sá íslenski frasi sem helst hefur getið sér frægðar úti í heimi. Hún sagði upprunann ekki flókinn, um væri að ræða beinþýðingu úr dönsku. „Þetta er notað nákvæmlega eins í dönsku: „Det reddes“, og „redde“ er sögnin í dönsku.“ Þá benti Guðrún sjálf á það hversu langt út fyrir landsteinanna frasinn hefði náð en hún hitti nýlega Þjóðverja sem kann enga íslensku. „Við vorum að kveðjast og það var eitthvað sem við þurftum að sjá að gangi upp. Og þá sagði hann: „Þetta reddast!“ Hann var búinn að læra það.“ Til marks um frægð frasans má kynna sér umfjöllun breska ríkisútvarpsins BBC frá því í sumar. Umfjöllunin ber heitið „Hin óvænta speki sem Íslendingar lifa á“ og kafar höfundur djúpt ofan í hið svokallaða „þetta reddast“-hugarfar þjóðarinnar. Hlusta má á viðtalið við Guðrúnu í heild í spilaranum hér að neðan. Hún fór einnig yfir uppruna sagnarinnar „skeggræða“ og orðatiltækisins „að hafa nasasjón af einhverju“, svo eitthvað sé nefnt. Danmörk Íslenska á tækniöld Mest lesið Stjörnulífið: „Ég er ekkert eðlilega skotin í þessum gæja“ Lífið Streitulaus heimferð Egils frá Grikklandi breyttist í martröð Lífið Að drekka áfengi eins og að panta sér vanlíðan á Amazon Lífið Leifur og Hugrún orðin foreldrar Lífið „Hann var of klár fyrir lífið“ Lífið Tanja Ýr á von á barni með breskum hermanni Lífið Ritstjóra DV dæmdur ósigur eftir símhringingu Lífið „Þetta var augljóslega slys“ Lífið „Í dag eru sex ár frá því ég giftist þessum gæja í Verona“ Lífið Fagna afmæli prinsins með nýrri ljósmynd Lífið Fleiri fréttir „Þetta var augljóslega slys“ Streitulaus heimferð Egils frá Grikklandi breyttist í martröð Leifur og Hugrún orðin foreldrar Fagna afmæli prinsins með nýrri ljósmynd Drengur Ara og Dórótheu kominn með nafn Tanja Ýr á von á barni með breskum hermanni Ritstjóra DV dæmdur ósigur eftir símhringingu „Í dag eru sex ár frá því ég giftist þessum gæja í Verona“ Eyddi tíu milljónum í tískuvörur fyrir kærustuna Stjörnulífið: „Ég er ekkert eðlilega skotin í þessum gæja“ Að drekka áfengi eins og að panta sér vanlíðan á Amazon Nathaniel Clyne á Hax og Auto Örkumlaðist eftir slys en heldur fast í drauminn „Ég grét svo mikið“ Gleði og sorg í bland á síðasta LungA „Hann var of klár fyrir lífið“ „Ég var rétta konan á réttum tíma“ Eastwood kveður kærustu sína Christina Sandera „Sigga getur ekki lengur haldið því leyndu að hún er ólétt“ Bónorðið eins og atriði úr rómantískri kvikmynd Fékk sér þýðingarmikið húðflúr Fengu veður af eldingum og þurftu að slaufa tónleikunum Sögulegt og sjarmerandi einbýlishús í 101 Hugarástand snýr aftur Við það að landa Theron og Balta Helvítis kokkurinn: Butterfly kjúklingur og Helvítis grillsósan Ekki saman á brúðkaupsafmælinu Kaleo fangar hræðilegan veruleika Lítur upp til Elle Woods og Pamelu Anderson Bob Newhart látinn Sjá meira
Hinn heimsfrægi frasi „þetta reddast“, sem Íslendingar hafa löngum stært sig af á alþjóðavettvangi, er ekki jafníslenskur og margir vilja vera láta. Frasinn er nefnilega beinþýðing úr dönsku, líkt og prófessor í íslensku bendir á. Það vakti töluverða athygli í vikunni þegar greint var frá því að í Færeyjum segðu menn „átján hundruð og grænkál“ en á Íslandi væri það „sautján hundruð og súrkál“. Guðrún Kvaran prófessor í íslensku, sem útskýrði muninn á áðurnefndum orðatiltækjum í samtali við fréttastofu, fór yfir uppruna fleiri orða og orðasambanda í þættinum Bítinu á Bylgjunni í morgun.Guðrún Kvaran.Vísir/GVASjá einnig: Íslendingar heimsmeistarar í „þetta reddast“-viðhorfinu Guðrún var m.a. innt eftir merkingu og rótum frasans „þetta reddast“, sem má segja að sé sá íslenski frasi sem helst hefur getið sér frægðar úti í heimi. Hún sagði upprunann ekki flókinn, um væri að ræða beinþýðingu úr dönsku. „Þetta er notað nákvæmlega eins í dönsku: „Det reddes“, og „redde“ er sögnin í dönsku.“ Þá benti Guðrún sjálf á það hversu langt út fyrir landsteinanna frasinn hefði náð en hún hitti nýlega Þjóðverja sem kann enga íslensku. „Við vorum að kveðjast og það var eitthvað sem við þurftum að sjá að gangi upp. Og þá sagði hann: „Þetta reddast!“ Hann var búinn að læra það.“ Til marks um frægð frasans má kynna sér umfjöllun breska ríkisútvarpsins BBC frá því í sumar. Umfjöllunin ber heitið „Hin óvænta speki sem Íslendingar lifa á“ og kafar höfundur djúpt ofan í hið svokallaða „þetta reddast“-hugarfar þjóðarinnar. Hlusta má á viðtalið við Guðrúnu í heild í spilaranum hér að neðan. Hún fór einnig yfir uppruna sagnarinnar „skeggræða“ og orðatiltækisins „að hafa nasasjón af einhverju“, svo eitthvað sé nefnt.
Danmörk Íslenska á tækniöld Mest lesið Stjörnulífið: „Ég er ekkert eðlilega skotin í þessum gæja“ Lífið Streitulaus heimferð Egils frá Grikklandi breyttist í martröð Lífið Að drekka áfengi eins og að panta sér vanlíðan á Amazon Lífið Leifur og Hugrún orðin foreldrar Lífið „Hann var of klár fyrir lífið“ Lífið Tanja Ýr á von á barni með breskum hermanni Lífið Ritstjóra DV dæmdur ósigur eftir símhringingu Lífið „Þetta var augljóslega slys“ Lífið „Í dag eru sex ár frá því ég giftist þessum gæja í Verona“ Lífið Fagna afmæli prinsins með nýrri ljósmynd Lífið Fleiri fréttir „Þetta var augljóslega slys“ Streitulaus heimferð Egils frá Grikklandi breyttist í martröð Leifur og Hugrún orðin foreldrar Fagna afmæli prinsins með nýrri ljósmynd Drengur Ara og Dórótheu kominn með nafn Tanja Ýr á von á barni með breskum hermanni Ritstjóra DV dæmdur ósigur eftir símhringingu „Í dag eru sex ár frá því ég giftist þessum gæja í Verona“ Eyddi tíu milljónum í tískuvörur fyrir kærustuna Stjörnulífið: „Ég er ekkert eðlilega skotin í þessum gæja“ Að drekka áfengi eins og að panta sér vanlíðan á Amazon Nathaniel Clyne á Hax og Auto Örkumlaðist eftir slys en heldur fast í drauminn „Ég grét svo mikið“ Gleði og sorg í bland á síðasta LungA „Hann var of klár fyrir lífið“ „Ég var rétta konan á réttum tíma“ Eastwood kveður kærustu sína Christina Sandera „Sigga getur ekki lengur haldið því leyndu að hún er ólétt“ Bónorðið eins og atriði úr rómantískri kvikmynd Fékk sér þýðingarmikið húðflúr Fengu veður af eldingum og þurftu að slaufa tónleikunum Sögulegt og sjarmerandi einbýlishús í 101 Hugarástand snýr aftur Við það að landa Theron og Balta Helvítis kokkurinn: Butterfly kjúklingur og Helvítis grillsósan Ekki saman á brúðkaupsafmælinu Kaleo fangar hræðilegan veruleika Lítur upp til Elle Woods og Pamelu Anderson Bob Newhart látinn Sjá meira