Hæfi og traust skiptir jafn miklu máli og gott verð
Ríkissjóður á 100 prósent hlutafjár í Íslandsbanka og rúmlega 98 prósent hlutafjár í Landsbankanum. Samkvæmt gildandi lögum um sölumeðferð eignarhluta ríkisins í fjármálafyrirtækjum er ráðherra einungis heimilt að selja eignarhlut í Landsbankanum umfram 70 prósent af hlut ríkisins af heildarhlutafé bankans. Semsagt að hámarki 30 prósenta hlut.
Frumvarp til breytinga á lögunum hafði verið boðað í þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar og stóð til að leggja það fram í nóvember. Eins og kom fram í fréttum okkar í gærkvöldi þá hefur nú verið tekin ákvörðun um að fresta framlagningu þess og verður það ekki lagt fram á yfirstandandi þingi.
Gylfi Zoëga, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands og nefndarmaður Peningastefnunefndar Seðlabankans, segir í grein í nýjasta hefti Vísbendingar að það sé full ástæða til að fara varlega þegar ríkisbankar eru seldir einkaaðilum. Þeir sem vilji greiða hæsta verðið fyrir bankann, sækist mest eftir því að verða eigendur, séu oft þeir sem eru síst til þess fallnir að eiga og reka banka.
Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, tekur undir það sjónarmið að það sé jafnvel mikilvægara að fá trausta eigendur að bönkunum en að selja þá hæstbjóðanda.
„Ég get tekið undir þetta. Þetta er stutt af hvítbókinni sömuleiðis, í þeim kafla hvítbókarinnar sem fjallar um eignarhaldið. Það skiptir okkur mjög miklu máli að fá eigendur sem hugsa til langs tíma. Hins vegar verður það að viðurkennast að um leið og menn hafa til dæmis skráð banka og sett hann á markað þá hafa þeir ekki fulla stjórn á því hvernig eignarhaldið þróast til lengri tíma nema bara þessa almennu lagaumgjörð um eignarhald,“ segir Bjarni.
Bjarni segist vonast til þess að sérstök umræða um hvítbókina fari fram í lok þess mánaðar. Engin ákvörðun hafi hins vegar tekin um sölu bankanna. Ríkisstjórnin vilji gera hlutina í réttri röð. „Það er alveg ljóst að við erum að tala hér um gríðarlega stóra eignarhluti sem getur verið flókið mál að koma í verð. Það þarf að horfa til aðstæðna og þess fyrirkomulags sem gæti komið til álita. Við erum svona að þreifa okkur áfram með það en mér finnst mikilvægt að sú vinna haldi áfram.“
Tengdar fréttir
Ekki sjálfgefið hvaða banka eigi að selja og hvernig
Kolbeinn Óttarsson Proppé þingmaður Vinstri grænna segir að borið hafi á þröngsýni í umræðu um hvítbók um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið. Hann segir engan veginn sjálfgefið hvaða banka eigi að selja og hvernig. Velta þurfi upp öllum kostum hvað fjármálakerfið varðar og spyr hvort rétt sé að sameina Landsbankann og Íslandsbanka.
Um 300 milljarðar gætu fengist fyrir Íslandsbanka og helmingshlut í Landsbankanum
Ríkissjóður gæti fengið tæplega 300 milljarða króna fyrir Íslandsbanka og helmingshlut í Landsbankanum, sé eingöngu miðað við bókfært virði eigin fjár. Fyrir það fé væri hægt að leggja innri leið Sundabrautar og byggja nýjan Landspítala við Hringbraut en samt eiga um 200 milljarða króna í afgang.
Vill láta kanna sameiningu Íslandsbanka og Landsbankans
Þingmaður Vinstri grænna vill að ríkisstjórnin kanni það til hlítar hvort hægt sé að sameina Íslandsbanka og Landsbankann áður en teknar verði ákvarðanir um sölu bankanna. Varaformaður efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis segir slíkar hugmyndir óráð og hefur efasemdir að það myndi standast samkeppnislög.
Þröngsýni um fjármálakerfið
Hvítbók um fjármálakerfið er góður grundvöllur fyrir umræðu um hvernig við viljum haga málum á því sviði. Því miður hefur of mikið borið á þröngsýni um þá kosti sem fyrir hendi eru, bæði í umræðunni sem útgáfa hennar hefur skapað sem og í hvítbókinni sjálfri.
Ríkisstjórnin frestaði lagabreytingum vegna sölu bankanna
Fjármála- og efnahagsráðherra mun ekki leggja fram frumvarp um breytingar á lögum um sölumeðferð ríkisins í fjármálafyrirtækjum á yfirstandandi þingi því ríkisstjórnin telur það ekki raunhæft. Til stóð að leggja frumvarpið fram í nóvember samkvæmt þingmálaskrá en henni hefur nú verið breytt.
Vill að ríkisstjórnin beiti sér fyrir því að Landsbankinn verði samfélagsbanki að þýskri fyrirmynd
Fyrrverandi formaður efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis vill að ríkisstjórnin breyti Landsbankanum í samfélagsbanka. Hann segir að höfundar hvítbókar um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið hafi hafnað hugmyndinni um samfélagsbanka án rökstuðnings.