Fjöldi öryrkja tvöfaldast: Stór ástæða kulnun og streita Sunna Sæmundsdóttir skrifar 7. september 2019 19:30 Fjöldi öryrkja hefur ríflega tvöfaldast frá aldamótum. Fjöldi öryrkja hefur ríflega tvöfaldast frá aldamótum og bregðast gæti þurft við með aðgerðum í ríkisfjármálum haldi þróunin áfram með sama hætti. Formaður velferðarnefndar Alþingis segir streitu og kulnun á vinnumarkaði stóra ástæðu og telur að stytta þurfi vinnuvikuna. Umdeilt frumvarp um starfsgetumat verður líklega lagt fram í vor. Í fjárlagafrumvarpi næsta árs kemur fram að útgjöld til öryrkja og málefna fatlaðs fólks aukast um 3,4 milljarða króna milli ára og er það meðal annars sagt skýrast af fjölgun örorkulífeyrisþega. Vísað er til þess að bæði öryrkjum og ellilífeyrisþegum hafi fjölgað og bætur hækkað. Haldi þróunin áfram með sama hætti þurfi að óbreyttu að fjármagna það með skattheimtu eða lækkun framlaga til annarra mála. Samkvæmt tölum Tryggingastofnunar hefur fjöldi öryrkja tvöfaldast frá aldamótum og taldi hópurinn tæplega 22 þúsund manns í janúar. Þar af um átta þúsund manns vegna geðraskana og hefur sá fjöldi ríflega tvöfaldast á sama tíma. Formaður velferðarnefndar Alþingis telur skorta forvarnir. Halldóra Mogensen, formaður velferðarnefndar Alþingis. „Það þarf að minnka álag og streitu í lífi fólks. Mikið af þessari aukningu er bara fólk sem er í kulnun vegna þessa vinnumarkaðar. Við þurufm að skoða það að stytta vinnuvikuna," segir Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata og formaður velferðarnefndar. Frumvarp sem felur í sér umfangsmiklar breytingar á almennatryggingakerfinu er í vinnslu í velferðarráðuneytinu en samkvæmt því stendur til að taka upp starfsgetumat í stað örorkumats. „Mér skilst að það eigi að koma í vor. Ég veit að fólk er ekki sátt, Öryrkjabandalagið er ekki sátt við þessa nálgun," segir Halldóra. Öryrkjabandalagið hefur gagnrýnt frumvarpið harðlega og bent á að starfsgetumat hafi reynst mörgum öryrkjum erlendis illa. Vinnumarkaðurinn hafi ekki fylgt með störf fyrir fólk með skerta starfsgetu. Halldóra segir að fyrsta skrefið ætti að vera að afnema krónu á móti krónu skerðingu. „Það er skref í átt að því að auka þetta nauðsynlega traust sem þarf til þess að öryrkjar og fleiri geti treyst því að starfsgetumatið verði þeim í hag en ekki bara til að spara einhvern pening fyrir ríkið," segir Halldóra. Heilbrigðismál Vinnumarkaður Mest lesið Það getur skipt máli fyrir heilsuna hvar þú situr í flugvél Innlent Umboðsmaður Alþingis áminnir ríkislögreglustjóra Innlent Trump hafi „misst kúlið“ í kjölfar ákvörðunar Bidens Erlent Þróunin sé merki um að afleiðingar Covid séu betur að koma í ljós Innlent Hefur tryggt sér nógu marga kjörmenn til að hljóta útnefninguna Erlent Segja neyðarástand ríkja vegna aukins ofbeldis gegn konum og stúlkum Erlent Þekkir Kamölu Harris: „Ég held að hún eigi eftir að rassskella hann nokkrum sinnum“ Erlent Réðst inn á hjúkrunarheimili móður sinnar og drap sex Erlent Handtökur í tengslum við slagsmál og líkamsárás Innlent Áfram rigning í kortunum Veður Fleiri fréttir Umboðsmaður Alþingis áminnir ríkislögreglustjóra Handtökur í tengslum við slagsmál og líkamsárás Það getur skipt máli fyrir heilsuna hvar þú situr í flugvél Skólabílstjóri og hestamálari úr Hvalfjarðarsveit Þróunin sé merki um að afleiðingar Covid séu betur að koma í ljós Jákvæðar hliðar færri ferðamanna og vendingar í bandarískum stjórnmálum Fínn hvítur salli gerir íbúum Laugarneshverfis lífið leitt Kourani tekur upp íslenskt nafn Lenti í ofbeldissambandi með frönskum bíl Hafa áhyggjur af auknu ofbeldi, áhættuhegðun og vopnaburði barna Ná síður að hirða salernispappír vegna niðurskurðar „Ég skil ekki af hverju þær fagna því ekki bara“ Nafn Íslendingsins sem fannst látinn í Taílandi Málflutningur Viðskiptaráðs óásættanlegur Sú eina sem kemur til greina, afdráttarlaus ráðherra og klósettvandræði Mikill meirihluti landsmanna mótfallinn sjókvíaeldi Fjallar um móður sína sem er fyrsti Íslendingurinn ættleiddur frá Asíu Skerjafjarðarskáld skriplar á skötu en gefst ekki upp Þjófnaðir í matvöruverslunum og óvelkominn gestur „Eina spilið sem þeir áttu eftir á hendi“ Reiknar með 15 þúsund manns í Herjólfsdal „Ég hef ekki aðgang að vatni neins staðar annars staðar“ Opnun Sorpu frestað vegna ölvaðs manns með háreysti Glæsilegt biblíusafn í Vestmannaeyjum „Alvarlega vanfjármögnuð“ í viðhaldinu Næga atvinnu að hafa á Vopnafirði Gríðarleg sprunga í Hagafelli vekur athygli Vígreifur Trump, umdeild goslokaspá og vopnfirskt atvinnulíf Landtöku Ísraela skuli hætt Vegagerð, veðmálastarfsemi og kosningar vestanhafs Sjá meira
Fjöldi öryrkja hefur ríflega tvöfaldast frá aldamótum og bregðast gæti þurft við með aðgerðum í ríkisfjármálum haldi þróunin áfram með sama hætti. Formaður velferðarnefndar Alþingis segir streitu og kulnun á vinnumarkaði stóra ástæðu og telur að stytta þurfi vinnuvikuna. Umdeilt frumvarp um starfsgetumat verður líklega lagt fram í vor. Í fjárlagafrumvarpi næsta árs kemur fram að útgjöld til öryrkja og málefna fatlaðs fólks aukast um 3,4 milljarða króna milli ára og er það meðal annars sagt skýrast af fjölgun örorkulífeyrisþega. Vísað er til þess að bæði öryrkjum og ellilífeyrisþegum hafi fjölgað og bætur hækkað. Haldi þróunin áfram með sama hætti þurfi að óbreyttu að fjármagna það með skattheimtu eða lækkun framlaga til annarra mála. Samkvæmt tölum Tryggingastofnunar hefur fjöldi öryrkja tvöfaldast frá aldamótum og taldi hópurinn tæplega 22 þúsund manns í janúar. Þar af um átta þúsund manns vegna geðraskana og hefur sá fjöldi ríflega tvöfaldast á sama tíma. Formaður velferðarnefndar Alþingis telur skorta forvarnir. Halldóra Mogensen, formaður velferðarnefndar Alþingis. „Það þarf að minnka álag og streitu í lífi fólks. Mikið af þessari aukningu er bara fólk sem er í kulnun vegna þessa vinnumarkaðar. Við þurufm að skoða það að stytta vinnuvikuna," segir Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata og formaður velferðarnefndar. Frumvarp sem felur í sér umfangsmiklar breytingar á almennatryggingakerfinu er í vinnslu í velferðarráðuneytinu en samkvæmt því stendur til að taka upp starfsgetumat í stað örorkumats. „Mér skilst að það eigi að koma í vor. Ég veit að fólk er ekki sátt, Öryrkjabandalagið er ekki sátt við þessa nálgun," segir Halldóra. Öryrkjabandalagið hefur gagnrýnt frumvarpið harðlega og bent á að starfsgetumat hafi reynst mörgum öryrkjum erlendis illa. Vinnumarkaðurinn hafi ekki fylgt með störf fyrir fólk með skerta starfsgetu. Halldóra segir að fyrsta skrefið ætti að vera að afnema krónu á móti krónu skerðingu. „Það er skref í átt að því að auka þetta nauðsynlega traust sem þarf til þess að öryrkjar og fleiri geti treyst því að starfsgetumatið verði þeim í hag en ekki bara til að spara einhvern pening fyrir ríkið," segir Halldóra.
Heilbrigðismál Vinnumarkaður Mest lesið Það getur skipt máli fyrir heilsuna hvar þú situr í flugvél Innlent Umboðsmaður Alþingis áminnir ríkislögreglustjóra Innlent Trump hafi „misst kúlið“ í kjölfar ákvörðunar Bidens Erlent Þróunin sé merki um að afleiðingar Covid séu betur að koma í ljós Innlent Hefur tryggt sér nógu marga kjörmenn til að hljóta útnefninguna Erlent Segja neyðarástand ríkja vegna aukins ofbeldis gegn konum og stúlkum Erlent Þekkir Kamölu Harris: „Ég held að hún eigi eftir að rassskella hann nokkrum sinnum“ Erlent Réðst inn á hjúkrunarheimili móður sinnar og drap sex Erlent Handtökur í tengslum við slagsmál og líkamsárás Innlent Áfram rigning í kortunum Veður Fleiri fréttir Umboðsmaður Alþingis áminnir ríkislögreglustjóra Handtökur í tengslum við slagsmál og líkamsárás Það getur skipt máli fyrir heilsuna hvar þú situr í flugvél Skólabílstjóri og hestamálari úr Hvalfjarðarsveit Þróunin sé merki um að afleiðingar Covid séu betur að koma í ljós Jákvæðar hliðar færri ferðamanna og vendingar í bandarískum stjórnmálum Fínn hvítur salli gerir íbúum Laugarneshverfis lífið leitt Kourani tekur upp íslenskt nafn Lenti í ofbeldissambandi með frönskum bíl Hafa áhyggjur af auknu ofbeldi, áhættuhegðun og vopnaburði barna Ná síður að hirða salernispappír vegna niðurskurðar „Ég skil ekki af hverju þær fagna því ekki bara“ Nafn Íslendingsins sem fannst látinn í Taílandi Málflutningur Viðskiptaráðs óásættanlegur Sú eina sem kemur til greina, afdráttarlaus ráðherra og klósettvandræði Mikill meirihluti landsmanna mótfallinn sjókvíaeldi Fjallar um móður sína sem er fyrsti Íslendingurinn ættleiddur frá Asíu Skerjafjarðarskáld skriplar á skötu en gefst ekki upp Þjófnaðir í matvöruverslunum og óvelkominn gestur „Eina spilið sem þeir áttu eftir á hendi“ Reiknar með 15 þúsund manns í Herjólfsdal „Ég hef ekki aðgang að vatni neins staðar annars staðar“ Opnun Sorpu frestað vegna ölvaðs manns með háreysti Glæsilegt biblíusafn í Vestmannaeyjum „Alvarlega vanfjármögnuð“ í viðhaldinu Næga atvinnu að hafa á Vopnafirði Gríðarleg sprunga í Hagafelli vekur athygli Vígreifur Trump, umdeild goslokaspá og vopnfirskt atvinnulíf Landtöku Ísraela skuli hætt Vegagerð, veðmálastarfsemi og kosningar vestanhafs Sjá meira