Mikið um að vera í geimnum á árinu Samúel Karl Ólason skrifar 3. janúar 2019 13:00 SpaceX verður fyrirferðarmikið á árinu, eins og síðustu ár. Vísir/SPACEX Árið 2018 þótti merkilegt fyrir geimferðir og var mikið um að vera. Þó árið 2019 sé einungis ný byrjað hefur mannkynið þó náð tveimur áföngum í geimnum. Bandaríska geimfarið New Horizons hefur flogið fram hjá Ultima Thule, fjarlægasta fyrirbæri sem geimfar hefur kannað. Þá lentu Kínverjar fari á fjarhlið tunglsins og er það í fyrsta sinn sem slíkt er gert.Stefnt er að því að ná þó nokkrum áföngum á árinu en hér að neðan verður stiklað á stóru yfir það merkilegasta. Þá er vert að taka fram að dagsetningar geta auðveldlega breyst enda er geimskotum og tilraunum frestað reglulega.SpaceX prófar Drekann – 17. janúar Fyrirtækið SpaceX hefur náð miklum árangri í því að skjóta gervihnöttum og birgðum til geimstöðvarinnar á loft með eldflaugum sem hannaðar eru til að lenda aftur á jörðinni. Þannig er hægt að nota eldflaugarnar á nýjan leik með tiltölulega litlum kostnaði, samanborið við önnur fyrirtæki sem byggja nýjar eldflaugar fyrir hvert geimskot. Þann 17 janúar ætlar fyrirtækið að skjóta geimfarinu Crew Dragon til geimstöðvarinnar. Geimfar þetta er sérhannað til að bera farþega út í geim. Drekinn er hannaður til að bera allt að sjö geimfara til geimstöðvarinnar og aftur til jarðar.Að þessu sinni verður geimfarið tómt og stendur til að senda það til geimstöðvarinnar, tengja það við stöðina og senda það aftur til jarðarinnar. Geimfarið verður látið lenda í Atlantshafinu. Heppnist þessi tilraun er áætlað að framkvæma mannað tilraunaskot seinna á árinu.Geimförum hefur ekki verið skotið á loft frá Bandaríkjunum frá 2011 og hefur NASA þess í stað treyst á Rússa til að koma geimförum til geimstöðvarinnar.Annað geimfar Indverja til tunglsins Geimvísindastofnun Indlands ætlar að senda annað geimfar til tunglsins og að þessu sinni stendur til að lenda fari á yfirborði tunglsins. Fari þessu er ætlað að lenda á suðurpól tunglsins og gera þar jarðfræðirannsóknir. Síðasta geimfar sem Indverjar sendu til tunglsins fann ummerki um vatn á yfirborðinu. Upprunalega stóð til að skjóta geimfarinu á loft í fyrra. Svo var geimskotið fært til 3. janúar en því var frestað aftur. Ekki liggur fyrir hvenær geimskotið verður framkvæmt.Ísraelar reyna að verða fyrri til Ísraelska fyrirtækið SpaceIL ætlar sér einnig að senda geimfar til tunglsins og lenda þar fari. Þetta verður fyrsta geimfar þjóðarinnar sem sent verður til tunglsins og eru vonir til þess að þeir verði þeir fjórðu til að lenda fari á tunglinu, á eftir Bandaríkjunum, Rússlandi og Kína. Til þess þurfa þeir þó að vera á undan Indverjum.Fyrirtækið var stofnað með Google Lunar XPRIZE keppnina í huga, sem sneri að því að lenda fari á tunglinu, ferðast minnst 500 metra á, yfir eða undir yfirborði tunglsins og senda myndband og myndir í háskerpu til jarðarinnar. Verðlaunin voru 20 milljónir dala en keppnin endaði í mars í fyrra og án sigurvegara. Geimfari SpaceIL verður skotið til tunglsins með eldflaug SpaceX.Boeing prófar einnig geimfar fyrir menn SpaceX er ekki eina fyrirtækið sem mun prófa geimfar sem hannað er fyrir menn á árinu. Boeing ætlar einnig að gera það og gæti tilraunin farið fram í byrjun mars. Fyrirtækið hefur unnið að þróun geimfarsins CST-100 Starliner.Eðlilega verður engin áhöfn um borð í geimfarinu í fyrsta skotinu og heppnist það stendur til að skjóta mönnum á loft seinna á árinu.Kínverjar eru ekki langt undan Geimvísindastofnun Kína hefur einnig unnið að þróun nýrrar kynslóðar geimfara fyrir menn. Í fyrra bárust fregnir af því að prófanir á slíku geimfari færu fram nú í ár. Geimfarið hefur ekki fengið nafn en ákveðin leynd hvílir yfir geimvísindastofnun Kína og verkefnum stofnunarinnar.China Daily sagði þó frá því að geimfarinu yrði ætlað að senda menn til tunglsins, geimstöðvar Kína og jafnvel lengra út í sólkerfið. Þá á geimfarið einnig að vera endurnýtanlegt og búa yfir háþróaðri tækni.Vilja sýni frá tunglinu Þó Kínverjum hafi tekist að lenda geimfari á fjarhlið tunglsins ætla þeir sér þó ekki að taka því rólega. Næsta verkefni þeirra er að lenda öðru fari á fjarhlið tunglsins. Því fari er ætlað að safna sýnum og flytja þau til jarðarinnar. Mögulegt er að verkefni þetta hefjist á árinu en heppnist það, yrði það í fyrsta sinn frá 1976 sem sýni yrðu flutt frá tunglinu til jarðarinnar.Sýni frá smástirni Geimfarið Hayabusa2 komst í fyrra á leiðarenda á smástirninu Rygu og lenti fari þar. Geimfarið sendi merkilegt myndefni til jarðarinnar en þar með var verkefni þess ekki lokið enn. Lendingarfarið á að safna jarðvegssýnum frá smástirninu og koma þeim aftur til jarðarinnar. Með þessu verkefni vonast vísindamenn til að varpa ljósi á uppruna vatns á jörðinni og fá betri mynd af því hvernig plánetur urðu til. Geimurinn Tækni Vísindi Mest lesið Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Innlent Morðhótunum í garð kvenna fari fjölgandi Innlent Rafmennt í samstarf og kaupir eignir þrotabúsins Innlent Engar reglur á Íslandi um hve mörg börn sæðisgjafar megi eignast Innlent Handtekinn grunaður um vasaþjófnað í miðborginni Innlent Svona gæti veðrið litið út á sumardeginum fyrsta Veður Úkraína og Bandaríkin nálgast samkomulag Erlent Tveir létust í skotárás á háskóla í Flórída Erlent Hafa áhyggjur af því að sýn Veitna á Heiðmörk sé of þröng Innlent Kartöflugeymsla orðin að menningarhúsi Selfyssinga Innlent Fleiri fréttir Úkraína og Bandaríkin nálgast samkomulag Tveir létust í skotárás á háskóla í Flórída Fjórir létust þegar kláfferja hrapaði á Ítalíu Sterkar vísbendingar um líf á annarri plánetu Hótar að banna erlenda nemendur í Harvard „Þetta er pólitískt val og meðvituð árás á getu fólks til að lifa af“ Verkföll á Tenerife: „Það eru mikil læti sem fylgja þessu“ Hótelstarfsmenn á Tenerife í verkfalli Segir gögn fyrir hendi sem sanni glæpsamlegt athæfi Dómur um trans konur: „Aðeins konur, engir karlar“ Furðureikistjarna sem gengur hornrétt um tvístirni Telja ákvæði jafnréttislaga ekki ná yfir trans konur Fyrrverandi forseti Perú í fimmtán ára fangelsi fyrir peningaþvætti Hafa nú lýst yfir stofnun ríkisstjórnar í landinu Flóttafólki fækkar verulega við landamæri Evrópu Hótar að svipta Harvardháskóla skattfrelsi Blaðamenn fangelsaðir vegna samstarfs við Navalní Líkir viðurkenningu á Palestínu við „sigur fyrir hryðjuverk“ Kyrrsetja þyrlufyrirtækið eftir banaslysið í New York Kveikti í ríkisstjórasetrinu og ætlaði að berja ríkisstjórann með hamri Frysta milljarða fjárveitingar til að refsa Harvard-háskóla Segir Selenskí ábyrgan fyrir stríðsástandinu Tveir skotnir til bana í Gautaborg Sæðisgjafar hafi feðrað tugi barna í trássi við lög Harvard háskólinn neitar að fylgja skilyrðum Trumps Arkitekt guðs skrefi nær dýrðlingatölu Leiðtogar fordæma mannskæða árás Rússa Neita enn að hleypa AP fréttamönnunum að Breyta stjórnarskránni til að banna gleðigönguna Íslenskir feðgar flugu með þyrlunni nokkrum tímum fyrir slysið Sjá meira
Árið 2018 þótti merkilegt fyrir geimferðir og var mikið um að vera. Þó árið 2019 sé einungis ný byrjað hefur mannkynið þó náð tveimur áföngum í geimnum. Bandaríska geimfarið New Horizons hefur flogið fram hjá Ultima Thule, fjarlægasta fyrirbæri sem geimfar hefur kannað. Þá lentu Kínverjar fari á fjarhlið tunglsins og er það í fyrsta sinn sem slíkt er gert.Stefnt er að því að ná þó nokkrum áföngum á árinu en hér að neðan verður stiklað á stóru yfir það merkilegasta. Þá er vert að taka fram að dagsetningar geta auðveldlega breyst enda er geimskotum og tilraunum frestað reglulega.SpaceX prófar Drekann – 17. janúar Fyrirtækið SpaceX hefur náð miklum árangri í því að skjóta gervihnöttum og birgðum til geimstöðvarinnar á loft með eldflaugum sem hannaðar eru til að lenda aftur á jörðinni. Þannig er hægt að nota eldflaugarnar á nýjan leik með tiltölulega litlum kostnaði, samanborið við önnur fyrirtæki sem byggja nýjar eldflaugar fyrir hvert geimskot. Þann 17 janúar ætlar fyrirtækið að skjóta geimfarinu Crew Dragon til geimstöðvarinnar. Geimfar þetta er sérhannað til að bera farþega út í geim. Drekinn er hannaður til að bera allt að sjö geimfara til geimstöðvarinnar og aftur til jarðar.Að þessu sinni verður geimfarið tómt og stendur til að senda það til geimstöðvarinnar, tengja það við stöðina og senda það aftur til jarðarinnar. Geimfarið verður látið lenda í Atlantshafinu. Heppnist þessi tilraun er áætlað að framkvæma mannað tilraunaskot seinna á árinu.Geimförum hefur ekki verið skotið á loft frá Bandaríkjunum frá 2011 og hefur NASA þess í stað treyst á Rússa til að koma geimförum til geimstöðvarinnar.Annað geimfar Indverja til tunglsins Geimvísindastofnun Indlands ætlar að senda annað geimfar til tunglsins og að þessu sinni stendur til að lenda fari á yfirborði tunglsins. Fari þessu er ætlað að lenda á suðurpól tunglsins og gera þar jarðfræðirannsóknir. Síðasta geimfar sem Indverjar sendu til tunglsins fann ummerki um vatn á yfirborðinu. Upprunalega stóð til að skjóta geimfarinu á loft í fyrra. Svo var geimskotið fært til 3. janúar en því var frestað aftur. Ekki liggur fyrir hvenær geimskotið verður framkvæmt.Ísraelar reyna að verða fyrri til Ísraelska fyrirtækið SpaceIL ætlar sér einnig að senda geimfar til tunglsins og lenda þar fari. Þetta verður fyrsta geimfar þjóðarinnar sem sent verður til tunglsins og eru vonir til þess að þeir verði þeir fjórðu til að lenda fari á tunglinu, á eftir Bandaríkjunum, Rússlandi og Kína. Til þess þurfa þeir þó að vera á undan Indverjum.Fyrirtækið var stofnað með Google Lunar XPRIZE keppnina í huga, sem sneri að því að lenda fari á tunglinu, ferðast minnst 500 metra á, yfir eða undir yfirborði tunglsins og senda myndband og myndir í háskerpu til jarðarinnar. Verðlaunin voru 20 milljónir dala en keppnin endaði í mars í fyrra og án sigurvegara. Geimfari SpaceIL verður skotið til tunglsins með eldflaug SpaceX.Boeing prófar einnig geimfar fyrir menn SpaceX er ekki eina fyrirtækið sem mun prófa geimfar sem hannað er fyrir menn á árinu. Boeing ætlar einnig að gera það og gæti tilraunin farið fram í byrjun mars. Fyrirtækið hefur unnið að þróun geimfarsins CST-100 Starliner.Eðlilega verður engin áhöfn um borð í geimfarinu í fyrsta skotinu og heppnist það stendur til að skjóta mönnum á loft seinna á árinu.Kínverjar eru ekki langt undan Geimvísindastofnun Kína hefur einnig unnið að þróun nýrrar kynslóðar geimfara fyrir menn. Í fyrra bárust fregnir af því að prófanir á slíku geimfari færu fram nú í ár. Geimfarið hefur ekki fengið nafn en ákveðin leynd hvílir yfir geimvísindastofnun Kína og verkefnum stofnunarinnar.China Daily sagði þó frá því að geimfarinu yrði ætlað að senda menn til tunglsins, geimstöðvar Kína og jafnvel lengra út í sólkerfið. Þá á geimfarið einnig að vera endurnýtanlegt og búa yfir háþróaðri tækni.Vilja sýni frá tunglinu Þó Kínverjum hafi tekist að lenda geimfari á fjarhlið tunglsins ætla þeir sér þó ekki að taka því rólega. Næsta verkefni þeirra er að lenda öðru fari á fjarhlið tunglsins. Því fari er ætlað að safna sýnum og flytja þau til jarðarinnar. Mögulegt er að verkefni þetta hefjist á árinu en heppnist það, yrði það í fyrsta sinn frá 1976 sem sýni yrðu flutt frá tunglinu til jarðarinnar.Sýni frá smástirni Geimfarið Hayabusa2 komst í fyrra á leiðarenda á smástirninu Rygu og lenti fari þar. Geimfarið sendi merkilegt myndefni til jarðarinnar en þar með var verkefni þess ekki lokið enn. Lendingarfarið á að safna jarðvegssýnum frá smástirninu og koma þeim aftur til jarðarinnar. Með þessu verkefni vonast vísindamenn til að varpa ljósi á uppruna vatns á jörðinni og fá betri mynd af því hvernig plánetur urðu til.
Geimurinn Tækni Vísindi Mest lesið Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Innlent Morðhótunum í garð kvenna fari fjölgandi Innlent Rafmennt í samstarf og kaupir eignir þrotabúsins Innlent Engar reglur á Íslandi um hve mörg börn sæðisgjafar megi eignast Innlent Handtekinn grunaður um vasaþjófnað í miðborginni Innlent Svona gæti veðrið litið út á sumardeginum fyrsta Veður Úkraína og Bandaríkin nálgast samkomulag Erlent Tveir létust í skotárás á háskóla í Flórída Erlent Hafa áhyggjur af því að sýn Veitna á Heiðmörk sé of þröng Innlent Kartöflugeymsla orðin að menningarhúsi Selfyssinga Innlent Fleiri fréttir Úkraína og Bandaríkin nálgast samkomulag Tveir létust í skotárás á háskóla í Flórída Fjórir létust þegar kláfferja hrapaði á Ítalíu Sterkar vísbendingar um líf á annarri plánetu Hótar að banna erlenda nemendur í Harvard „Þetta er pólitískt val og meðvituð árás á getu fólks til að lifa af“ Verkföll á Tenerife: „Það eru mikil læti sem fylgja þessu“ Hótelstarfsmenn á Tenerife í verkfalli Segir gögn fyrir hendi sem sanni glæpsamlegt athæfi Dómur um trans konur: „Aðeins konur, engir karlar“ Furðureikistjarna sem gengur hornrétt um tvístirni Telja ákvæði jafnréttislaga ekki ná yfir trans konur Fyrrverandi forseti Perú í fimmtán ára fangelsi fyrir peningaþvætti Hafa nú lýst yfir stofnun ríkisstjórnar í landinu Flóttafólki fækkar verulega við landamæri Evrópu Hótar að svipta Harvardháskóla skattfrelsi Blaðamenn fangelsaðir vegna samstarfs við Navalní Líkir viðurkenningu á Palestínu við „sigur fyrir hryðjuverk“ Kyrrsetja þyrlufyrirtækið eftir banaslysið í New York Kveikti í ríkisstjórasetrinu og ætlaði að berja ríkisstjórann með hamri Frysta milljarða fjárveitingar til að refsa Harvard-háskóla Segir Selenskí ábyrgan fyrir stríðsástandinu Tveir skotnir til bana í Gautaborg Sæðisgjafar hafi feðrað tugi barna í trássi við lög Harvard háskólinn neitar að fylgja skilyrðum Trumps Arkitekt guðs skrefi nær dýrðlingatölu Leiðtogar fordæma mannskæða árás Rússa Neita enn að hleypa AP fréttamönnunum að Breyta stjórnarskránni til að banna gleðigönguna Íslenskir feðgar flugu með þyrlunni nokkrum tímum fyrir slysið Sjá meira