Samtök atvinnulífsins og verkalýðsfélögin eru ósammála um hvort starfsmenn sem þurfa að sæta sóttkví eigi að fá greidd laun frá vinnuveitanda á meðan á sóttkví stendur. Hátt í 300 manns eru nú í sóttkví hér á landi vegna kórónuveirunnar sem veldur sjúkdómnum COVID-19 en alls hafa níu Íslendingar greinst með veiruna. Þeir eru allir í einangrun í heimahúsi.
Davíð Þorláksson, forstöðumaður samkeppnishæfnissviðs hjá Samtökum atvinnulífsins, sagði í Reykjavík síðdegis í dag að einungis þeir sem væru sýktir af veirunni ættu veikindarétt samkvæmt lögum og kjarasamningum.
Hið sama gilti ekki um þá sem þurfa að vera í sóttkví og eru ekki veikir en eru þrátt fyrir það hugsanlegir smitberar. Um lögmæta fjarvist væri að ræða en launaréttur væri ekki til staðar.
„Þeir sem eru veikir eiga sinn veikindarétt samkvæmt lögum og kjarasamningum en þeir sem eru hins vegar ekki veikir en eru í sóttkví þá telst þetta vera lögmæt fjarvist en launaréttur er samt almennt ekki til staðar að því gefnu að menn séu ekki veikir,“ sagði Davíð.
Ráðleggingar SA til sinna félagsmanna væru því þær að almennt eigi ekki að greiða því fólki laun sem er í sóttkví en ekki smitað. Fyrirtæki væru þó hvött til til þess að sýna þessum aðstæðum fullan skilning.
„En þetta er þá, ef við nefnum sambærilegt dæmi sem allir kannast við, þegar fólk kemst til dæmis ekki til vinnu vegna ófærðar þá telst fjarveran lögmæt en menn eiga ekki launarétt. Menn eru ekki veikir en komast af einhverjum ástæðum til vinnu þá eiga menn ekki launarétt á því tímabili,“ sagði Davíð.
En ef menn eru skikkaðir í sóttkví og eiga yfir höfði sér sektir ef þeir hlíta ekki fyrirmælum?
„Það er raunar það sama með það. Ef hins vegar atvinnurekandinn biður starfsmenn um að halda sig heima vegna mögulegrar smithættu eða eitthvað slíkt þá auðvitað eiga menn rétt á launum á því tímabili en almennt séð eiga menn ekki rétt á launum nema menn séu veikir,“ sagði Davíð.
Sjá einnig: Telja sóttkví falla undir veikindarétt
Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, er með öllu ósammála Davíð um rétt þeirra til launa sem eru í sóttkví vegna þess að þeir eru hugsanlegir smitberar en eru ekki veikir.
„Við bæði hjá VR og ASÍ teljum að okkar mati að óvinnufærni vegna sjúkdóms eða hættu á því að verða óvinnufær vegna sjúkdóms að þau forföll eru greiðsluskyld samkvæmt ákvæðum kjarasamninga. Það er í sjálfu sér lítill vafi í okkar huga um að veikindarétturinn gildir þar,“ sagði Ragnar Þór í Reykjavík síðdegis í dag.
Hann sagði að verið væri að kanna möguleg dómafordæmi og að bæði lögmenn Alþýðusambandsins og VR væru að vinna í málinu. Fyrsta mat verkalýðshreyfingarinnar væri þó að veikindarétturinn nái þarna yfir.
„Hins vegar hafa komið upp óljós skilaboð þar sem ýmist stjórnvöld hafa skikkað fólk í sóttkví eða hvatt til að fólk fari í sjálfskipaða sóttkví, það er meginmunur þar á. Síðan varðandi veikindaréttinn, ef fólk á ekki veikindarétt eða hefur nýtt hann að fullu getur þá væntanlega sótt sér þá greiðslur úr sjúkrasjóðum stéttarfélaga.“
Þá sagði Ragnar Þór þessa stöðu varðandi sóttkví ekki sambærilega því þegar fólk kemst ekki til vinnu vegna veðurs eins og Davíð tók sem dæmi. Ekki væri hægt að bera þetta saman.
Þrátt fyrir þessar mismunandi túlkana kvaðst Ragnar Þór ekki eiga von á því að það skerist í odda vegna málsins.
„Nei, ég á ekki von á því. Ég hugsa að menn komist bara að góðri niðurstöðu með þetta. Við erum með fyrir margra hluta sakir fordæmalaust verkefni fyrir framan okkur og vonandi verður það ekki af stærri skala en það er orðið nú þegar. En ég hef fulla trú á því að við leysum úr þessu og menn komist að niðurstöðu,“ sagði Ragnar Þór.
