Kælimeðferð lykillinn að kraftaverkinu í Hafnarfjarðarhöfn Sylvía Rut Sigfúsdóttir skrifar 17. apríl 2020 15:08 Frá Hafnarfjarðarhöfn þegar verið var að hífa bílinn upp. EFMYNDAVÉL HAFNARFJARÐARHAFNAR Allir þrír drengirnir sem lentu í slysi í Hafnarfjarðarhöfn í janúar eru útskrifaðir af sjúkrahúsi. Helgi Valur Ingólfsson sem er sautján ára var útskrifaður fyrir páska en mun halda áfram í endurhæfingu á dagdeild Grensás að sögn móður hans sem lýsir því sem kraftaverki að drengirnir þrír hafi allir lifað slysið af. Tómas Guðbjartsson hjarta - og lungalæknir segir aðferðirnar sem notaðar voru til að endurlífga drengina, svokallaðar kælimeðferðir, einar þær flóknustu sem gerðar eru á spítalanum. Strákarnir voru þrír í bílnum þegar hann fór í höfnina við Óseyrarbryggju að kvöldi 17. janúar. Tveir fæddir 2002 og einn fæddur 2004. Vitni voru að slysinu og voru viðbragðsaðilar strax kallaðir á vettvang. Einn komst sjálfur upp en hinum tveimur var bjargað og voru allir þrír fluttir á slysadeild. Einn drengjanna var fljótt útskrifaður af sjúkrahúsi en hinir tveir voru á gjörgæslu. Annar þeirra fór heim snemma í febrúar en Helgi Valur var svo útskrifaður fyrir páska. Tómas var einn þeirra heilbrigðisstarfsmanna sem kom að meðferð drengjanna tveggja á gjörgæslunni. Þar var flókinni kælimeðferð beitt við endurlífgunina. Kraftaverk að þeir hafi lifað af „Við erum náttúrulega öll mjög ánægð með hversu vel hefur tekist og ég er þá að vitna í það sem foreldrarnir hafa gefið upp í fjölmiðlum,“ sagði Tómas í Harmageddon á X-inu í morgun um árangur meðferðarinnar. „En það er alveg rétt að þarna fór vel og aðstæðurnar náttúrulega rosalega erfiðar, því þetta gerist að kvöldi til og lélegt skyggni um hávetur. Bíllinn fer svona ofan í sjóinn og þetta eru þrír ungir einstaklingar og einn kannski sleppur betur en hinir en þetta er næstum hálftími í kafi.“ Helgi Valur var fastur í bílnum í tæpar þrjátíu mínútur áður en kafarar björguðu honum úr sjónum. Honum var haldið sofandi í þrjár vikur eftir slysið. „Þetta leit ekkert voðalega vel út fyrst en svo snerist þetta við sem var mjög ánægjulegt.“ Sif Jóhannesdóttir móðir Helga Vals sagði í samtali við RÚV í gær að það væri „kraftaverk“ að allir þrír drengirnir hefðu lifað þetta af. „Þetta er allt í rétta átt, sem betur fer, en það er mikil þjálfun framundan. Næstu mánuðir fara í endurhæfingu og við horfum bara bjartsýn fram á veginn, að það bætist eitthvað við á hverjum degi,“ sagði Sif í samtali við Rúv. Hún segist þakklát fyrir samhuginn í samfélaginu. Fjölmennt var á bænastund í Fríkirkjunni daginn eftir slysið. Mikill samhugur var í bæjarfélaginu.Vísir/Sigurjón „Við viljum færa hjartans þakkir til allra þeirra sem komu að björguninni á slysstað. Við erum þakklát læknum og hjukrunarfólki á gjörgæslu Landspítalans við Hringbraut, Barnaspítalanum og Grensás. Þetta er allt saman frábært fagfólk og á stað í hjörtum okkar. Alveg sama hvar við vorum, þar var yndislegt fólk sem vann af fagmennsku og hélt vel utan um okkur fjölskylduna.“ Tómas segir að drengirnir hafi verið tengdir við sérstaka dælu við komuna á sjúkrahúsið. „Þetta er hjarta- og lungnavél sem getur bæði haldið uppi blóðþrýstingi fyrir hjartað ef að hjartað dælir ekki en ekki síður gervilunga í þessu tæki sem sér um að súrefnismetta blóðið og koma súrefni inn í líkamann því það er það sem sem er krítískast þannig að líkaminn geti starfað og þá sérstaklega heilinn.“ Hann bendir að við svona aðstæður, ef að fólk fer í hjartastopp og er ókælt, þá þolir heilinn ekki nema svona fjórar mínútur og þá fara að koma fram óafturkræfar heilaskemmdir. Því séu sjúklingar kældir og blóðrásin þá jafnvel stöðvuð alveg. „Þetta gerum við stundum hérna á hjarta- og skurðdeild Landspítala þegar verið er að gera flóknar aðgerðir á æðum upp til heilans þar sem að við verðum að stöðva blóðrásina til að geta unnið við æðarnar.“ Tómas Guðbjartsson læknirMynd/Vísir Börn kólna hraðar Í þessum tilfellum er líkamshiti sjúklinga kældur niður í 18 til 24 gráður. „Þá getum við slökkt á blóðrásinni kannski í 30, 40 mínútur. Viðkomandi er þá bara í rauninni eins og dáinn, næstum því eins og lík á skurðarborðinu. Síðan störtum við blóðrásinni aftur og hitum sjúklinginn hægt og rólega upp og það merkilega er að þessir sjúklingar koma yfirleitt óskaddaðir út. Þú getur endurræst líkamann og heilann.“ Hægt er að kæla meðvitað með hjarta- og lungnavél og þannig stöðvað blóðrásina jafnvel alveg í einhvern tíma. „Aðferðin sem var beitt í þessum tilvikum og sambærilegum, við svona drukknun, að þá ertu kannski með einstakling sem er kannski kominn í hjartastopp út af kulda og hjartað hætt að dæla en í þessu tilviki er það auðvitað mjög heppilegt að heilinn kælist niður í köldu vatninu og umhverfinu. Þá er alltaf lögð áhersla á þetta í endurlífgun, til dæmis ekki síst hjá börnum, sem yfirleitt kólna hratt því þau eru grönn og kólna hraðar en eldra og vöðvamassaðra fólk. Þá er alltaf lögð áhersla á að hætta ekki endurlífgun fyrr en sjúklingarnir eru orðnir heitir, þú getur strekkt þig býsna langt í endurlífgun hjá sjúklingi sem er mjög kaldur jafn vel þó að hann bregðist ekki við með eigin hjartslætti alveg strax. Í þessu tilviki tókst að setja tvo af þessum sjúklingum á svona etmo dælu.“ Helmingur lifir af Tómas segir að í svona tilfellum sé slöngunum komið fyrir í náranum og hálsinum eða hvoru tveggja. „Þá getur þú á stuttum tíma komist inn í blóðrásina með slöngum og svo tengir þú vélina við og getur sett dæluna af stað. Svo getur þú stýrt með þessari hjarta- og lungnavél, sem hægt er að nota alveg svo vikum skiptir, hitastiginu á sjúklingnum.“ Þetta er notað til að kæla niður sjúklinga í hjartastoppi en líka til að hita upp sjúklinga sem hafa til dæmis orðið undir í snjóflóði eða drukknað í mjög köldum sjó, eins og gerðist í slysinu í Hafnarfjarðarhöfn. Tómas segir að hér á landi hafi 60 til 70 sjúklingar verið meðhöndlaðir á þennan hátt og í kringum helmingur lifað af. „Þetta er með flóknustu meðferðum sem veitt er á sjúkrahúsi í rauninni.“ Hægt er að hlusta á viðtalið við Tómas lækni í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan. Hafnarfjörður Heilbrigðismál Mest lesið Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Innlent „Mun enginn kaupa annað en rafbíl árið 2028“ Innlent „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Innlent Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Innlent Þorbjörn kominn heim eftir átta mánaða fjarveru Innlent Kallaði Trump „Hitler Ameríku“ og studdi Never Trump-hreyfinguna Erlent Þyrlusveitin kölluð til aðstoðar lögreglu í nótt Innlent Minnkandi líkur á 20 stiga hita Veður „Við erum bara að segja þeim að vinna vinnuna sína“ Innlent Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins Innlent Fleiri fréttir Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Vélarvana bátur strandaði við Viðey Fallist á áframhaldandi gæsluvarðhald Klára kvótann á morgun Sækja slasaðan göngumann á Hornstrandir Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Hefja viðgerðir á næstu dögum þrátt fyrir óvissuástand Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Bjart fram undan í efnahagnum og framkvæmdir hefjast í Grindavík Lögreglurannsókn hafi engin áhrif á veitingu læknaleyfis Helga Vala hefur litlar áhyggjur af málinu „Við erum bara að segja þeim að vinna vinnuna sína“ Tvö þyrluútköll á Suðurlandi í gær og í nótt „Mun enginn kaupa annað en rafbíl árið 2028“ Þorbjörn kominn heim eftir átta mánaða fjarveru Þyrlusveitin kölluð til aðstoðar lögreglu í nótt „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Ætlar að áfrýja til Landsréttar Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Betlari til leiðinda í miðbænum Síbrotamaður dæmdur og Siggi stormur svarar fyrir spána „Hættan fyrir vinnandi fólk er raunveruleg“ Búseturétthafar í Grindavík losna undan samningum Þriggja bíla árekstur undir Hamraborg Bókanir undir væntingum en ekki hægt að tala um hrun Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Veggmynd Guðsteins fer ekki fet Sjá meira
Allir þrír drengirnir sem lentu í slysi í Hafnarfjarðarhöfn í janúar eru útskrifaðir af sjúkrahúsi. Helgi Valur Ingólfsson sem er sautján ára var útskrifaður fyrir páska en mun halda áfram í endurhæfingu á dagdeild Grensás að sögn móður hans sem lýsir því sem kraftaverki að drengirnir þrír hafi allir lifað slysið af. Tómas Guðbjartsson hjarta - og lungalæknir segir aðferðirnar sem notaðar voru til að endurlífga drengina, svokallaðar kælimeðferðir, einar þær flóknustu sem gerðar eru á spítalanum. Strákarnir voru þrír í bílnum þegar hann fór í höfnina við Óseyrarbryggju að kvöldi 17. janúar. Tveir fæddir 2002 og einn fæddur 2004. Vitni voru að slysinu og voru viðbragðsaðilar strax kallaðir á vettvang. Einn komst sjálfur upp en hinum tveimur var bjargað og voru allir þrír fluttir á slysadeild. Einn drengjanna var fljótt útskrifaður af sjúkrahúsi en hinir tveir voru á gjörgæslu. Annar þeirra fór heim snemma í febrúar en Helgi Valur var svo útskrifaður fyrir páska. Tómas var einn þeirra heilbrigðisstarfsmanna sem kom að meðferð drengjanna tveggja á gjörgæslunni. Þar var flókinni kælimeðferð beitt við endurlífgunina. Kraftaverk að þeir hafi lifað af „Við erum náttúrulega öll mjög ánægð með hversu vel hefur tekist og ég er þá að vitna í það sem foreldrarnir hafa gefið upp í fjölmiðlum,“ sagði Tómas í Harmageddon á X-inu í morgun um árangur meðferðarinnar. „En það er alveg rétt að þarna fór vel og aðstæðurnar náttúrulega rosalega erfiðar, því þetta gerist að kvöldi til og lélegt skyggni um hávetur. Bíllinn fer svona ofan í sjóinn og þetta eru þrír ungir einstaklingar og einn kannski sleppur betur en hinir en þetta er næstum hálftími í kafi.“ Helgi Valur var fastur í bílnum í tæpar þrjátíu mínútur áður en kafarar björguðu honum úr sjónum. Honum var haldið sofandi í þrjár vikur eftir slysið. „Þetta leit ekkert voðalega vel út fyrst en svo snerist þetta við sem var mjög ánægjulegt.“ Sif Jóhannesdóttir móðir Helga Vals sagði í samtali við RÚV í gær að það væri „kraftaverk“ að allir þrír drengirnir hefðu lifað þetta af. „Þetta er allt í rétta átt, sem betur fer, en það er mikil þjálfun framundan. Næstu mánuðir fara í endurhæfingu og við horfum bara bjartsýn fram á veginn, að það bætist eitthvað við á hverjum degi,“ sagði Sif í samtali við Rúv. Hún segist þakklát fyrir samhuginn í samfélaginu. Fjölmennt var á bænastund í Fríkirkjunni daginn eftir slysið. Mikill samhugur var í bæjarfélaginu.Vísir/Sigurjón „Við viljum færa hjartans þakkir til allra þeirra sem komu að björguninni á slysstað. Við erum þakklát læknum og hjukrunarfólki á gjörgæslu Landspítalans við Hringbraut, Barnaspítalanum og Grensás. Þetta er allt saman frábært fagfólk og á stað í hjörtum okkar. Alveg sama hvar við vorum, þar var yndislegt fólk sem vann af fagmennsku og hélt vel utan um okkur fjölskylduna.“ Tómas segir að drengirnir hafi verið tengdir við sérstaka dælu við komuna á sjúkrahúsið. „Þetta er hjarta- og lungnavél sem getur bæði haldið uppi blóðþrýstingi fyrir hjartað ef að hjartað dælir ekki en ekki síður gervilunga í þessu tæki sem sér um að súrefnismetta blóðið og koma súrefni inn í líkamann því það er það sem sem er krítískast þannig að líkaminn geti starfað og þá sérstaklega heilinn.“ Hann bendir að við svona aðstæður, ef að fólk fer í hjartastopp og er ókælt, þá þolir heilinn ekki nema svona fjórar mínútur og þá fara að koma fram óafturkræfar heilaskemmdir. Því séu sjúklingar kældir og blóðrásin þá jafnvel stöðvuð alveg. „Þetta gerum við stundum hérna á hjarta- og skurðdeild Landspítala þegar verið er að gera flóknar aðgerðir á æðum upp til heilans þar sem að við verðum að stöðva blóðrásina til að geta unnið við æðarnar.“ Tómas Guðbjartsson læknirMynd/Vísir Börn kólna hraðar Í þessum tilfellum er líkamshiti sjúklinga kældur niður í 18 til 24 gráður. „Þá getum við slökkt á blóðrásinni kannski í 30, 40 mínútur. Viðkomandi er þá bara í rauninni eins og dáinn, næstum því eins og lík á skurðarborðinu. Síðan störtum við blóðrásinni aftur og hitum sjúklinginn hægt og rólega upp og það merkilega er að þessir sjúklingar koma yfirleitt óskaddaðir út. Þú getur endurræst líkamann og heilann.“ Hægt er að kæla meðvitað með hjarta- og lungnavél og þannig stöðvað blóðrásina jafnvel alveg í einhvern tíma. „Aðferðin sem var beitt í þessum tilvikum og sambærilegum, við svona drukknun, að þá ertu kannski með einstakling sem er kannski kominn í hjartastopp út af kulda og hjartað hætt að dæla en í þessu tilviki er það auðvitað mjög heppilegt að heilinn kælist niður í köldu vatninu og umhverfinu. Þá er alltaf lögð áhersla á þetta í endurlífgun, til dæmis ekki síst hjá börnum, sem yfirleitt kólna hratt því þau eru grönn og kólna hraðar en eldra og vöðvamassaðra fólk. Þá er alltaf lögð áhersla á að hætta ekki endurlífgun fyrr en sjúklingarnir eru orðnir heitir, þú getur strekkt þig býsna langt í endurlífgun hjá sjúklingi sem er mjög kaldur jafn vel þó að hann bregðist ekki við með eigin hjartslætti alveg strax. Í þessu tilviki tókst að setja tvo af þessum sjúklingum á svona etmo dælu.“ Helmingur lifir af Tómas segir að í svona tilfellum sé slöngunum komið fyrir í náranum og hálsinum eða hvoru tveggja. „Þá getur þú á stuttum tíma komist inn í blóðrásina með slöngum og svo tengir þú vélina við og getur sett dæluna af stað. Svo getur þú stýrt með þessari hjarta- og lungnavél, sem hægt er að nota alveg svo vikum skiptir, hitastiginu á sjúklingnum.“ Þetta er notað til að kæla niður sjúklinga í hjartastoppi en líka til að hita upp sjúklinga sem hafa til dæmis orðið undir í snjóflóði eða drukknað í mjög köldum sjó, eins og gerðist í slysinu í Hafnarfjarðarhöfn. Tómas segir að hér á landi hafi 60 til 70 sjúklingar verið meðhöndlaðir á þennan hátt og í kringum helmingur lifað af. „Þetta er með flóknustu meðferðum sem veitt er á sjúkrahúsi í rauninni.“ Hægt er að hlusta á viðtalið við Tómas lækni í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan.
Hafnarfjörður Heilbrigðismál Mest lesið Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Innlent „Mun enginn kaupa annað en rafbíl árið 2028“ Innlent „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Innlent Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Innlent Þorbjörn kominn heim eftir átta mánaða fjarveru Innlent Kallaði Trump „Hitler Ameríku“ og studdi Never Trump-hreyfinguna Erlent Þyrlusveitin kölluð til aðstoðar lögreglu í nótt Innlent Minnkandi líkur á 20 stiga hita Veður „Við erum bara að segja þeim að vinna vinnuna sína“ Innlent Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins Innlent Fleiri fréttir Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Vélarvana bátur strandaði við Viðey Fallist á áframhaldandi gæsluvarðhald Klára kvótann á morgun Sækja slasaðan göngumann á Hornstrandir Fjöldi smitaðra af Covid kallar á aðgerðir Hefja viðgerðir á næstu dögum þrátt fyrir óvissuástand Flugi Play seinkað vegna ógnandi tilburða flugdólgs Bjart fram undan í efnahagnum og framkvæmdir hefjast í Grindavík Lögreglurannsókn hafi engin áhrif á veitingu læknaleyfis Helga Vala hefur litlar áhyggjur af málinu „Við erum bara að segja þeim að vinna vinnuna sína“ Tvö þyrluútköll á Suðurlandi í gær og í nótt „Mun enginn kaupa annað en rafbíl árið 2028“ Þorbjörn kominn heim eftir átta mánaða fjarveru Þyrlusveitin kölluð til aðstoðar lögreglu í nótt „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Ætlar að áfrýja til Landsréttar Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Betlari til leiðinda í miðbænum Síbrotamaður dæmdur og Siggi stormur svarar fyrir spána „Hættan fyrir vinnandi fólk er raunveruleg“ Búseturétthafar í Grindavík losna undan samningum Þriggja bíla árekstur undir Hamraborg Bókanir undir væntingum en ekki hægt að tala um hrun Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Veggmynd Guðsteins fer ekki fet Sjá meira