Skoðun

Með hags­muni barna að leiðar­ljósi

Sigrún Edda Eðvarðsdóttir skrifar

Foreldraverðlaun Heimilis og skóla voru afhent í Þjóðmenningarhúsinu á 28 ára afmælisdegi samtakanna 17. september 2020 í 25. sinn. Alla jafna eru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla afhent í maí en aðstæður í þjóðfélaginu urðu til þess að afhendingu var frestað.

Fjölmörg verkefni í áranna rás

Foreldraverðlaun Heimilis og skóla hafa verið veitt síðan árið 1996. Þau eru því orðin fjölmörg verkefnin, stór sem smá, sem hlotið hafa verðskuldaða viðurkenningu á þessum 25 árum. Eitt helsta markmið þeirra er að veita gróskumiklu starfi jákvæða athygli hvort sem það er unnið á leik-, grunn- eða framhaldsskólastigi. Verkefni sem hafa með einum eða öðrum hætti stuðlað að öflugra samstarfi heimila, skóla og nærsamfélags með hagsmuni barnanna okkar að leiðarljósi.

Stöndum vörð um menntakerfið okkar

Það er óhætt að segja að síðustu mánuðir og vikur hafi verið skrítnir. Með undraverðum hætti náðum við sem þjóð engu að síður að standa vörð um eina af grunnstoðum samfélagsins, menntakerfið okkar og halda skólum landsins gangandi en í breyttri mynd. Það gerðum við með samstöðu og samvinnu fagaðila innan, leik-, grunn-, framhalds- og háskólans sem og nemenda, foreldra og annarra sem mynda skólasamfélagið á hverjum tíma. Óhætt er því að segja að hér hafi allir lagst á eitt um að lágmarka það samfélagslega og efnahagslega tjón sem við höfum öll fundið fyrir með einum eða öðrum hætti.

Mismunandi aðstæður fjölskyldna

Aðstæður hafa í senn verið mjög krefjandi og miserfiðar enda geta aðstæður fjölskyldna og heimila verið mjög ólíkar líkt og við þekkjum. Hjá framhalds- og háskólanemum hafa mörg heimili landsins breyst í kennslustofur þar sem stór hluti sinnir í dag námi sínu í fjarnámi þar sem góð og hröð nettenging er farin að skipta miklu máli sem og viðeigandi tækja- og tæknibúnaður. Fjarlægðarmörk og sóttvarnarsjónarmið hafa orðið til þess að framhalds­skólanemendum hefur verið skipt upp í hópa og sóttvarnarhólf. Félagsleg samskipti eru í algjöru lágmarki eða lítil sem engin og félagsþorstinn er farinn að segja til sín.Foreldrastarf í grunnskólum landsins er að sama skapi hálflamað, enda aðgangur foreldra að skólum sem og annarra verið takmarkaður auk þess sem fjöldatakmarkanir og fjarlægðarreglur hafa sett strik í reikninginn. Í öllu þessu leiðindarástandi hefur óneitanlega skapast dýrmæt þekking og reynsla sem við sem samfélag eigum eftir að draga ákveðinn lærdóm af. Þar sem eitt er gott og annað slæmt og sumt má eflaust gera betur.

Samstaða, samvinna og samhugur samfélagsins

Við höfum séð á þróun mála að til að ná árangri þarf samstöðu, samvinnu og samhug allra í samfélaginu. Þessi lykilhugtök þekkjum við foreldrar mjög vel. Því þetta eru sömu lykilatriðin sem einkenna mikilvægt og gott foreldrastarf í skólum landsins. Þess vegna er mikilvægt að við foreldrar sem myndum skólasamfélagið á hverjum tíma, ásamt nemendum og kennurum, hugum strax í upphafi skólagöngu barnanna okkar að dýrmætu og uppbyggilegu samstarfi allra þessara aðila. Við viljum öll að börnunum okkar vegni vel og að þeim líði vel. Þau eignist góða vini og gangi vel í skólanum. Skólasamfélagið taki vel á móti þeim og mæti þörfum þeirra og hver og einn sé þar metinn að verðleikum.

Mikilvægi góðs skóla- og bekkjarbrags

Rannsóknir hafa sýnt að góður skólabragur getur haft mikil áhrif á andlega og líkamlega heilsu nemenda þar sem hann stuðlar að öruggum og heilbrigðum samskiptum. Hann verður hins vegar ekki til af sjálfu sér frekar en góður bekkjarandi. Það krefst samstarfs heimila og skóla enda getur góður bekkjarbragur seint verið eingöngu á hendi umsjónarkennara frekar en að góður skólabragur með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi getur eingöngu verið á hendi skólastjórnenda eða foreldra.

Á þessum grunnskólaárum er svo margt innan sem utan skóla sem getur haft áhrif á daglegt skólastarf og líðan nemenda og því vandasamt að draga mörkin eingöngu við veggi skólans eða skólastofunnar. Því skiptir jákvætt viðhorf og gott samstarf allra þeirra sem mynda skólasamfélagið á hverjum tíma, miklu máli.

Áherslur foreldrastarfs

Hingað til hafa áherslur foreldrastarfs endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem m.a. bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi þar sem lagður er grunnur að vináttu og virðingu, og ekki síður að samstarfi og samskiptum. Lögð er áhersla á að foreldrar hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi til að vel takist til. Þannig vörðum við í samstarfi við skólann, leiðina að því bekkjar- og skólasamfélagi sem við viljum taka þátt í að skapa börnunum okkar. Í stuttu máli má segja að Foreldraverðlaun Heimilis og skóla hafi varðað þessa leið síðustu 25 ár. Enda eru þau fjölmörg og fjölbreytt verkefnin sem úr grasrótinni hafa sprottið en sum eiga sér djúpar rætur og lifa enn góðu lífi. Þegar tilnefnd eru metnaðarfull verkefni og dugnaðarforkar til Foreldraverðlauna Heimilis og skóla fyllist maður bjartsýni og von við að sjá gróskuna í grasrótinni. Verkefni sem endurspegla öll á sinn hátt, samveru, samvinnu, viðburði, forvarnir, fjáraflanir og fræðslu svo eitthvað sé nefnt. Verkefni sem hafa það að markmiði að stuðla að jöfnuði og gera gott skólasamfélag betra með hag barnanna okkar að leiðarljósi.

Höfundur er formaður Heimilis og skóla.




Skoðun

Sjá meira


×