Vill sjá grímur oftar á andlitum landsmanna Sylvía Hall skrifar 5. október 2020 23:15 Jón Magnús Jóhannesson, sérnámslæknir á Landspítalanum. Bjarni Einarsson Jón Magnús Jóhannesson, sérnámslæknir í lyflækningum á Landspítalanum, segir grímunotkun geta haft veruleg áhrif á þróun faraldursins hér á landi. Aukin þekking á sjúkdómnum renni frekari stoðum undir þá hugmynd að grímur geti spornað gegn frekari smitum og það gæti verið ákjósanlegt að fólk noti þær við fleiri tilefni. Hann segir marga þætti skipta máli í sóttvarnaaðgerðum en grímur séu „klárlega einn nauðsynlegur liður“ í því að koma í veg fyrir smit. Jón Magnús, sem hefur einnig starfað á Covid-göngudeild Landspítalans, sagði í samtali við Reykjavík síðdegis í dag að hann væri ekki viss um að það væri þó réttlætanlegt að setja almenna grímuskyldu á almannafæri. „Grímuskylda gefur svolítið til kynna að það séu afleiðingar af því að fylgja því ekki. Ekki allir hafa fullkomið aðgengi að grímum,“ sagði Jón Magnús og vísaði til þess að kostnaður við regluleg grímukaup gætu reynst mörgum erfið. Þó sæi hann fulla ástæðu til þess að hvetja frekari grímunotkunar, þá sérstaklega á stöðum eins og í matvörubúðum þar sem fólk getur ekki verið visst um að viðhalda fjarlægðarmörkum. „Þó það sé ekki grímuskylda þurfum við að búa til umhverfi sem hvetur til grímunotkunar við sem flestar aðstæður.“ Grímuskylda hefur verið tekin upp í Strætó. Jón Magnús segir skynsamlegt að fólk noti grímur í aðstæðum þar sem ekki er víst að hægt sé að tryggja fjarlægðarmörk.Vísir/Vilhelm Mun meira smitandi en flensa Að sögn Jóns Magnúsar er skiljanlegt að ekki hafi verið lögð meiri áhersla á grímunotkun snemma í faraldrinum. Sjálfur hafi hann ekki sett það í forgang í umræðu um kórónuveirufaraldurinn en viðurkennir í dag að það hafi verið rangt. „Margar sýkingar og margir smitsjúkdómar í öndunarfærum dreifa sér þannig best ef fólk er með mikil einkenni. Klassískt dæmi er flensa og hún dreifist fyrst og fremst þegar fólk er með einkenni flensu. Það sem við lærðum þegar leið á er að fólk gat verið, og er, smitandi með Covid-19 áður en einkennin koma fram,“ segir Jón Magnús. „Það leiddi eiginlega til þess að það sem var ríkjandi stefna fyrst var að grímur hjálpuðu ekki, en það var byggt á þeirri þekkingu sem við bjuggum við fyrstu mánuði faraldursins.“ Hann segir einkennalausa smita þannig út frá sér og það sé stór liður í dreifingu sjúkdómsins. Þegar kemur að flensunni þurfi einungis að hafa áhyggjur af þeim sem séu með einkenni og því breyti andlitsgrímur litlu. „Hérna er þetta miklu stærri hópur,“ segir Jón Magnús. Ekki er víst að fólk geti alltaf tryggt eins metra fjarlægð á almannafæri.Vísir/vilhelm Engin ein lausn „Það sem er stundum flókið í þessari umræðu og flækti þetta snemma í faraldrinum, að þau lönd sem hafa beitt grímuskyldum til þessa hafa líka beitt mörgum öðrum inngripum. Þar má nefna Suður-Kóreu, Suður-Kórea er fullkomið dæmi um land sem beitti mjög snemma grímuskyldu,“ segir Jón Magnús aðspurður um hvort dæmi séu um vel heppnaða grímuskyldu. Hann segir Suður-Kóreu einnig hafa beitt víðtækri smitrakningu sem hafi skipt sköpum í baráttunni við veiruna. Nú þegar lengra sé liðið frá því að faraldurinn hófst er ljóst að grímunotkun geti haft mikil áhrif og komið í veg fyrir frekara smit. „Því lengur sem þú ert í návígi við einhvern annan án grímu er meiri hætta á dreifingu ef annar hvor einstaklingurinn er með Covid-19.“ Þrátt fyrir að mæla sterklega með frekari grímunotkun áréttar hann að margt annað skipti máli. Persónulegar sóttvarnir á borð við handþvott og sótthreinsun hafi borið árangur og grímunotkun komi ekki í stað annarra sóttvarna. „Ég held að aðalatriðið í þessu öllu er að það er aldrei einhvern ein lausn sem lagar allt – þetta eru mörg atriði sem við þurfum að huga að.“ Hér að neðan má hlusta á viðtalið við Jón Magnús. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Tengdar fréttir Tuttugu manna samkomubann hefur tekið gildi Á miðnætti tóku gildi verulega hertar samkomutakmarkanir frá því sem verið hefur undanfarið. 5. október 2020 06:16 „Pestin verður ekki kveðin í kútinn fyrr en í lok næsta árs“ Það er óréttlætanlegt að bíða í tvo sólarhringa frá því ákvörðun um hertar sóttvarnaraðgerðir er tekin og þar til þær taka gildi að mati Kára Stefánssonar, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar. 4. október 2020 19:15 Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Fleiri fréttir Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Sjá meira
Jón Magnús Jóhannesson, sérnámslæknir í lyflækningum á Landspítalanum, segir grímunotkun geta haft veruleg áhrif á þróun faraldursins hér á landi. Aukin þekking á sjúkdómnum renni frekari stoðum undir þá hugmynd að grímur geti spornað gegn frekari smitum og það gæti verið ákjósanlegt að fólk noti þær við fleiri tilefni. Hann segir marga þætti skipta máli í sóttvarnaaðgerðum en grímur séu „klárlega einn nauðsynlegur liður“ í því að koma í veg fyrir smit. Jón Magnús, sem hefur einnig starfað á Covid-göngudeild Landspítalans, sagði í samtali við Reykjavík síðdegis í dag að hann væri ekki viss um að það væri þó réttlætanlegt að setja almenna grímuskyldu á almannafæri. „Grímuskylda gefur svolítið til kynna að það séu afleiðingar af því að fylgja því ekki. Ekki allir hafa fullkomið aðgengi að grímum,“ sagði Jón Magnús og vísaði til þess að kostnaður við regluleg grímukaup gætu reynst mörgum erfið. Þó sæi hann fulla ástæðu til þess að hvetja frekari grímunotkunar, þá sérstaklega á stöðum eins og í matvörubúðum þar sem fólk getur ekki verið visst um að viðhalda fjarlægðarmörkum. „Þó það sé ekki grímuskylda þurfum við að búa til umhverfi sem hvetur til grímunotkunar við sem flestar aðstæður.“ Grímuskylda hefur verið tekin upp í Strætó. Jón Magnús segir skynsamlegt að fólk noti grímur í aðstæðum þar sem ekki er víst að hægt sé að tryggja fjarlægðarmörk.Vísir/Vilhelm Mun meira smitandi en flensa Að sögn Jóns Magnúsar er skiljanlegt að ekki hafi verið lögð meiri áhersla á grímunotkun snemma í faraldrinum. Sjálfur hafi hann ekki sett það í forgang í umræðu um kórónuveirufaraldurinn en viðurkennir í dag að það hafi verið rangt. „Margar sýkingar og margir smitsjúkdómar í öndunarfærum dreifa sér þannig best ef fólk er með mikil einkenni. Klassískt dæmi er flensa og hún dreifist fyrst og fremst þegar fólk er með einkenni flensu. Það sem við lærðum þegar leið á er að fólk gat verið, og er, smitandi með Covid-19 áður en einkennin koma fram,“ segir Jón Magnús. „Það leiddi eiginlega til þess að það sem var ríkjandi stefna fyrst var að grímur hjálpuðu ekki, en það var byggt á þeirri þekkingu sem við bjuggum við fyrstu mánuði faraldursins.“ Hann segir einkennalausa smita þannig út frá sér og það sé stór liður í dreifingu sjúkdómsins. Þegar kemur að flensunni þurfi einungis að hafa áhyggjur af þeim sem séu með einkenni og því breyti andlitsgrímur litlu. „Hérna er þetta miklu stærri hópur,“ segir Jón Magnús. Ekki er víst að fólk geti alltaf tryggt eins metra fjarlægð á almannafæri.Vísir/vilhelm Engin ein lausn „Það sem er stundum flókið í þessari umræðu og flækti þetta snemma í faraldrinum, að þau lönd sem hafa beitt grímuskyldum til þessa hafa líka beitt mörgum öðrum inngripum. Þar má nefna Suður-Kóreu, Suður-Kórea er fullkomið dæmi um land sem beitti mjög snemma grímuskyldu,“ segir Jón Magnús aðspurður um hvort dæmi séu um vel heppnaða grímuskyldu. Hann segir Suður-Kóreu einnig hafa beitt víðtækri smitrakningu sem hafi skipt sköpum í baráttunni við veiruna. Nú þegar lengra sé liðið frá því að faraldurinn hófst er ljóst að grímunotkun geti haft mikil áhrif og komið í veg fyrir frekara smit. „Því lengur sem þú ert í návígi við einhvern annan án grímu er meiri hætta á dreifingu ef annar hvor einstaklingurinn er með Covid-19.“ Þrátt fyrir að mæla sterklega með frekari grímunotkun áréttar hann að margt annað skipti máli. Persónulegar sóttvarnir á borð við handþvott og sótthreinsun hafi borið árangur og grímunotkun komi ekki í stað annarra sóttvarna. „Ég held að aðalatriðið í þessu öllu er að það er aldrei einhvern ein lausn sem lagar allt – þetta eru mörg atriði sem við þurfum að huga að.“ Hér að neðan má hlusta á viðtalið við Jón Magnús.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Tengdar fréttir Tuttugu manna samkomubann hefur tekið gildi Á miðnætti tóku gildi verulega hertar samkomutakmarkanir frá því sem verið hefur undanfarið. 5. október 2020 06:16 „Pestin verður ekki kveðin í kútinn fyrr en í lok næsta árs“ Það er óréttlætanlegt að bíða í tvo sólarhringa frá því ákvörðun um hertar sóttvarnaraðgerðir er tekin og þar til þær taka gildi að mati Kára Stefánssonar, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar. 4. október 2020 19:15 Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Fleiri fréttir Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sögulegt spennustig týnd börn og bugaðir foreldrar Leggja til að stofna þjóðgarð í Dalabyggð Ástand skapaðist vegna skorts á armböndum Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Sjá meira
Tuttugu manna samkomubann hefur tekið gildi Á miðnætti tóku gildi verulega hertar samkomutakmarkanir frá því sem verið hefur undanfarið. 5. október 2020 06:16
„Pestin verður ekki kveðin í kútinn fyrr en í lok næsta árs“ Það er óréttlætanlegt að bíða í tvo sólarhringa frá því ákvörðun um hertar sóttvarnaraðgerðir er tekin og þar til þær taka gildi að mati Kára Stefánssonar, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar. 4. október 2020 19:15