Íslenskur landbúnaður – uppbygging til framtíðar Ragnheiður I. Þórarinsdóttir skrifar 13. október 2020 11:31 Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landbúnaður Skóla - og menntamál Borgarbyggð Ölfus Mest lesið Háskólinn og rektorskjörið Gyða Margrét Pétursdóttir ,Þorgerður Jennýjardóttir Einarsdóttir Skoðun Fékk hann ekki minnisblaðið? Hjörtur J Guðmundsson Skoðun Betra og skilvirkara fjármálakerfi Benedikt Gíslason Skoðun Þegar heiftin nær tökum á hrútakofanum Heimir Már Pétursson Skoðun Geðræni sjúkdómurinn sem gleymist að tala um Stefán Guðbrandsson Skoðun Sérlög til verndar innflytjendum? Margrét Ágústa Sigurðardóttir Skoðun Halldór 15.02.2025 Halldór Hvammsvirkjun – frumhlaup og gullhúðun Mörður Árnason Skoðun Áskorun til atvinnuvegaráðherra Björn Ólafsson Skoðun Skattahækkanir, miðstýring og ESB-þráhyggja Anton Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Betra og skilvirkara fjármálakerfi Benedikt Gíslason skrifar Skoðun Háskólinn og rektorskjörið Gyða Margrét Pétursdóttir ,Þorgerður Jennýjardóttir Einarsdóttir skrifar Skoðun Fékk hann ekki minnisblaðið? Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Áskorun til atvinnuvegaráðherra Björn Ólafsson skrifar Skoðun Skattahækkanir, miðstýring og ESB-þráhyggja Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Sérlög til verndar innflytjendum? Margrét Ágústa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Höldum yngri þingmönnum aðskildum frá hinum eldri ! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – frumhlaup og gullhúðun Mörður Árnason skrifar Skoðun Geðræni sjúkdómurinn sem gleymist að tala um Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Aukinn veikindaréttur – aukið jafnrétti kynjanna – fyrir félagsfólk VR Þorsteinn Skúli Sveinsson skrifar Skoðun Þegar heiftin nær tökum á hrútakofanum Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Verður dánaraðstoð leyfð í Danmörku í náinni framtíð? Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Flugvöllur okkar allra! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Svar við rangfærslum Félags atvinnurekenda um tollamál Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Við þurfum að ræða um Evrópusambandið Kristján Reykjalín Vigfússon skrifar Skoðun Sannleikurinn um undirbúning útlendingafrumvarpsins Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig bætum við stafræna umgjörð heilbrigðiskerfisins? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Þegar raunveruleikinn er forritaður Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvernig byggjum við framtíð matvælaiðnaðar á Íslandi? Oddur Már Gunnarsson,Salvör Jónsdóttir skrifar Skoðun Á Sjálfstæðisflokkurinn sér viðreisnar von? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Valentínus Árni Már Jensson skrifar Skoðun Velferð framar verðstöðugleika: Hvers vegna lífskjör ættu að vera aðalatriðið Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Barnavernd í brennidepli! Merki um öryggi – Signs of Safety Gyða Hjartardóttir skrifar Skoðun Kolbikasvört staða María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Faglegt og jákvætt sérfræðiálit Skipulagsstofnunar um Coda Terminal Edda Sif Pind Aradóttir skrifar Skoðun Ekkert um okkur án okkar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun One way Ticket á Litla-Hraun í framtíðinni! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Rauðsokkur í Efra-Breiðholti Edith Oddsteinsdóttir skrifar Skoðun Jafningjafræðsla um stafrænt ofbeldi Hjalti Ómar Ágústsson skrifar Skoðun Hugtakinu almannaheill snúið á haus Björg Eva Erlendsdóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson ,Snæbjörn Guðmundsson,Elvar Örn Friðriksso,Friðleifur E. Guðmundsson,Snorri Hallgrímsson,Sigþrúður Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands.
Skoðun Háskólinn og rektorskjörið Gyða Margrét Pétursdóttir ,Þorgerður Jennýjardóttir Einarsdóttir skrifar
Skoðun Aukinn veikindaréttur – aukið jafnrétti kynjanna – fyrir félagsfólk VR Þorsteinn Skúli Sveinsson skrifar
Skoðun Hvernig byggjum við framtíð matvælaiðnaðar á Íslandi? Oddur Már Gunnarsson,Salvör Jónsdóttir skrifar
Skoðun Velferð framar verðstöðugleika: Hvers vegna lífskjör ættu að vera aðalatriðið Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Faglegt og jákvætt sérfræðiálit Skipulagsstofnunar um Coda Terminal Edda Sif Pind Aradóttir skrifar
Skoðun Hugtakinu almannaheill snúið á haus Björg Eva Erlendsdóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson ,Snæbjörn Guðmundsson,Elvar Örn Friðriksso,Friðleifur E. Guðmundsson,Snorri Hallgrímsson,Sigþrúður Jónsdóttir skrifar