Hverju skilar góðgerðartónlistin? Björn Berg Gunnarsson skrifar 10. desember 2020 08:01 Mér skilst að nú sé verið að safna fyrir nýjum bíl handa Emmsjé Gauta. Það er svo sem ekki vitlausara en þegar samfélagið lagðist hér á hliðina á sínum tíma svo kaupa mætti fiðlu en hið fyrrnefnda er þó sagt í gríni og ætlað að afla fé fyrir Barnaspítala Hringsins. Hjálpum þeim Tónlist hefur löngum verið beitt til að beina athygli almennings að tilteknum málstað. Þegar vel tekst til hafa smáskífur og tónleikar reynst hin besta fjáröflun. Og hvers vegna að finna upp hjólið? Lagið Hjálpum þeim, sem Gauti er að vinda í enn eitt skiptið, er nú dregið fram í fjórða sinn. Lagið sömdu þeir Jóhann G. Jóhannsson og Axel Einarsson um miðjan 9. áratuginn og sýnist mér það hafa skilað um 37 milljónum króna á verðlagi dagsins í dag til barnaheimilis í Eþíópíu. Árið 1992 var það sett á fóninn að nýju og söfnuðust hátt í 80 milljónir króna að núvirði til að hjálpa bágstöddum í Sómalíu og Júgóslavíu. Ekki færri en 10.000 geisladiskar seldust í þriðju umferð árið 2005 og fróðlegt verður að heyra hvernig Gauta og félögum gengur í þetta skiptið. Gullöldin Hjálpum þeim fæddist raunar á því sem kalla mætti gullöld góðgerðartónlistarinnar. Bob Geldof og Midge Ure hristu slagarann Do they know it‘s Christmas fram úr jólasokknum ári fyrr og var markmiðið það sama, að rétta íbúum Eþíópíu hjálparhönd. Það er örlítið á reiki hvað lagið hefur aflað mikilla tekna en það hefur ekki verið undir 4,5 milljörðum króna að núvirði. Geldof og félagar hafa þó tekið okkur Íslendinga sér til fyrirmyndar og púðrað lagið, dressað og smurt í gegnum tíðina þegar tilefni hefur þótt til. Þegar allt er talið gætu um 90 milljarðar króna hafa safnast í tengslum við flutning lagsins og fjáraflanir því tengdu og munar um minna. Vestanhafs mátti tónlistaraðallinn ekki láta sitt eftir liggja og stóðu þeir félagar Harry Belafonte og Quincy Jones fyrir gerð þess sem síðar varð einhver mest selda smáskífa sögunnar, We are the world. Michael Jackson og Lionel Richie sömdu lagið, læstu helstu poppstjörnur samtímans inni í hljóðveri og söfnuðu, þegar upp var staðið, um 19 milljörðum króna á verðlagi 2020 til góðra málefna. Live Aid tónleikarnir á Wembley árið 1985.Getty Tónleikar Þetta sama ár, 1985, steig Geldof (sem einnig hafði tekið þátt í We are the world) næsta skref í fjáröflunarbransanum og setti saman hina umtöluðu Live aid tónleika á Wembley leikvanginum í London og í Fíladelfíu (ekki þó þeirri á Laugavegi). Í heildina gætu tónleikarnir hafa aflað um 66 milljarða króna og þó svo viðlíka stjörnufans hafi sennilega hvorki sést fyrr né síðar hafa fjöldatónleikar á sviði og í sjónvarpi rutt sér til rúms sem tilvalin fjáröflunarleið. Freddie Mercury og Brian May í hljómsveitinni Queen á Live Aid 1985.Getty 8 milljarðar króna söfnuðust í minningu Freddy Mercury til alnæmisrannsókna á A concert for life tónleikunum 1992 og Ariana Grande skilaði 400 milljónum króna á Manchester tóleikunum frægu árið 2017 svo dæmi séu tekin. Með smáskífunni A candle in the wind, sem Elton John gaf að nýju út árið 1997, safnaði hann 12 milljörðum íslenskra króna á verðlagi 2020 og sama ár skilaði A perfect day eftir Lou Reed hálfum milljarði. Loks má þess geta að með One world: Together at home tónleikum Lady Gaga nú í ár hafa yfir 16 milljarðar króna safnast til góðra málefna. Enn frekari tækifæri? Í nýju frumvarpi fjármálaráðherra stendur til að bjóða frádrátt frá skatti þegar stutt er við gott málefni. Þannig geti einstaklingar dregið frá skattstofni sínum allt að 350.000 krónur á ári og atvinnurekendur 1,5% árstekna sinna. Verði frumvarpið að lögum gefur það söfnunartónleikum og fleiru í þeim dúr (þið afsakið) byr undir báða vængi. Þá hlýtur einhver að draga Hjálpum þeim fram í fimmta sinn. Höfundur er deildarstjóri Greiningar og fræðslu Íslandsbanka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn Berg Gunnarsson Hjálparstarf Skattar og tollar Mest lesið Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson Skoðun Ólögmæt sóun skattfjár Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium Skoðun Skoðun Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Verndum íslenskuna- líka á Alþingi Íslendinga Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ungt fólk er meira en bara meme og sketsar á TikTok Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun 11.11. - Aldrei aftur stríð Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Sjá meira
Mér skilst að nú sé verið að safna fyrir nýjum bíl handa Emmsjé Gauta. Það er svo sem ekki vitlausara en þegar samfélagið lagðist hér á hliðina á sínum tíma svo kaupa mætti fiðlu en hið fyrrnefnda er þó sagt í gríni og ætlað að afla fé fyrir Barnaspítala Hringsins. Hjálpum þeim Tónlist hefur löngum verið beitt til að beina athygli almennings að tilteknum málstað. Þegar vel tekst til hafa smáskífur og tónleikar reynst hin besta fjáröflun. Og hvers vegna að finna upp hjólið? Lagið Hjálpum þeim, sem Gauti er að vinda í enn eitt skiptið, er nú dregið fram í fjórða sinn. Lagið sömdu þeir Jóhann G. Jóhannsson og Axel Einarsson um miðjan 9. áratuginn og sýnist mér það hafa skilað um 37 milljónum króna á verðlagi dagsins í dag til barnaheimilis í Eþíópíu. Árið 1992 var það sett á fóninn að nýju og söfnuðust hátt í 80 milljónir króna að núvirði til að hjálpa bágstöddum í Sómalíu og Júgóslavíu. Ekki færri en 10.000 geisladiskar seldust í þriðju umferð árið 2005 og fróðlegt verður að heyra hvernig Gauta og félögum gengur í þetta skiptið. Gullöldin Hjálpum þeim fæddist raunar á því sem kalla mætti gullöld góðgerðartónlistarinnar. Bob Geldof og Midge Ure hristu slagarann Do they know it‘s Christmas fram úr jólasokknum ári fyrr og var markmiðið það sama, að rétta íbúum Eþíópíu hjálparhönd. Það er örlítið á reiki hvað lagið hefur aflað mikilla tekna en það hefur ekki verið undir 4,5 milljörðum króna að núvirði. Geldof og félagar hafa þó tekið okkur Íslendinga sér til fyrirmyndar og púðrað lagið, dressað og smurt í gegnum tíðina þegar tilefni hefur þótt til. Þegar allt er talið gætu um 90 milljarðar króna hafa safnast í tengslum við flutning lagsins og fjáraflanir því tengdu og munar um minna. Vestanhafs mátti tónlistaraðallinn ekki láta sitt eftir liggja og stóðu þeir félagar Harry Belafonte og Quincy Jones fyrir gerð þess sem síðar varð einhver mest selda smáskífa sögunnar, We are the world. Michael Jackson og Lionel Richie sömdu lagið, læstu helstu poppstjörnur samtímans inni í hljóðveri og söfnuðu, þegar upp var staðið, um 19 milljörðum króna á verðlagi 2020 til góðra málefna. Live Aid tónleikarnir á Wembley árið 1985.Getty Tónleikar Þetta sama ár, 1985, steig Geldof (sem einnig hafði tekið þátt í We are the world) næsta skref í fjáröflunarbransanum og setti saman hina umtöluðu Live aid tónleika á Wembley leikvanginum í London og í Fíladelfíu (ekki þó þeirri á Laugavegi). Í heildina gætu tónleikarnir hafa aflað um 66 milljarða króna og þó svo viðlíka stjörnufans hafi sennilega hvorki sést fyrr né síðar hafa fjöldatónleikar á sviði og í sjónvarpi rutt sér til rúms sem tilvalin fjáröflunarleið. Freddie Mercury og Brian May í hljómsveitinni Queen á Live Aid 1985.Getty 8 milljarðar króna söfnuðust í minningu Freddy Mercury til alnæmisrannsókna á A concert for life tónleikunum 1992 og Ariana Grande skilaði 400 milljónum króna á Manchester tóleikunum frægu árið 2017 svo dæmi séu tekin. Með smáskífunni A candle in the wind, sem Elton John gaf að nýju út árið 1997, safnaði hann 12 milljörðum íslenskra króna á verðlagi 2020 og sama ár skilaði A perfect day eftir Lou Reed hálfum milljarði. Loks má þess geta að með One world: Together at home tónleikum Lady Gaga nú í ár hafa yfir 16 milljarðar króna safnast til góðra málefna. Enn frekari tækifæri? Í nýju frumvarpi fjármálaráðherra stendur til að bjóða frádrátt frá skatti þegar stutt er við gott málefni. Þannig geti einstaklingar dregið frá skattstofni sínum allt að 350.000 krónur á ári og atvinnurekendur 1,5% árstekna sinna. Verði frumvarpið að lögum gefur það söfnunartónleikum og fleiru í þeim dúr (þið afsakið) byr undir báða vængi. Þá hlýtur einhver að draga Hjálpum þeim fram í fimmta sinn. Höfundur er deildarstjóri Greiningar og fræðslu Íslandsbanka.
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun