Hlutdeildarlán er ekki fyrir einstæðar mæður Valgerður Árnadóttir skrifar 8. mars 2021 16:00 Kvennaverkfall Eflingar var á þessum alþjóðlegum baráttudegi kvenna fyrir tveim árum. Frá verkfallsaðgerðum fyrir tveimur árum. Þá risu láglaunakonur í hótel- og veitingabransanum á Íslandi upp og kröfðust hærri launa og bættra kjara. Kjarasamningurinn sem úr þessu verkfalli kom var sögulegur, fyrir utan launahækkanir þá var gerður svokallaður "lífskjarasamningur" með aðkomu ríkisstjórnarinnar sem m.a. átti að tryggja láglaunafólki aðgang að öruggu húsnæði á viðráðanlegu verði. Hlutdeildarlán með vanhugsuðum skilyrðum Það tók ríkisstjórnina töluverðan tíma að útfæra lausn á húsnæðisvandanum og upp úr krafsinu komu “hlutdeildarlán” sem á að gera fólki sem ekki á útborgun fyrir húsnæðiskaupum kleift að fá lán frá ríkinu. Margir glöddust við þessar fréttir og þá sérstaklega fjölskyldufólk, en þetta var auðvitað of gott til að vera satt. Tek dæmi af konu sem ég þekki, hún er einstæð móðir með tvö börn á unglingsaldri. Þau hafa búið í 50 fm. tveggja herbergja íbúð í 5 ár vegna þess að hún ræður ekki við að greiða leigu af stærra húsnæði, það er of þröngt fyrir móðir með tvo unglinga og gladdist hún mjög við að geta loks séð fyrir endann á erfiðu tímabili og sótti um greiðslumat til hlutdeildarláns. Hún var metin hæf til að fá lán allt að 47. milljónum, sem hljómar bara vel, nema það er hængur þar á, íbúðin þarf að vera ný og hún þarf að uppfylla viss skilyrði um stærð og herbergjafjölda miðað við verð. Af vef HMS: Íbúð sem er 91 fm með 2 svefnherbergi getur að hámarki kostað 49.500.000 kr. Það er ekki hægt að fá nýja 3-4 herbergja íbúðir í Reykjavík þar sem hún býr fyrir 47 milljónir. Þegar hún leitaði svara hjá HMS var henni sagt að möguleiki væri fyrir hana að fá lán fyrir eldri íbúð utan höfuðborgarsvæðisins. Það á semsagt að senda einstæða móður og börnin hennar tvö út á land til að hún geti eignast húsnæði? Í dag býr hún og starfar innan hverfis síns, hún á ekki bíl og hefur ekki efni á að reka bíl heldur gengur eða hjólar í vinnuna, annað barnið hennar er í hverfisskóla og hitt tekur strætó í framhaldsskóla í næsta hverfi. Það er ekki raunhæf lausn fyrir hana að flytja út á land, hún þyrfti að rífa börnin sín upp með rótum og þar að auki reka bíl til að komast í vinnuna. Það sjá það allir að þetta er engin lausn! Ef foreldrar búa við skort, þá búa börn við skort Í dag er alþjóðlegur baráttudagur kvenna og enn og aftur þarf man að minna á að það hallar á konur í þessu “velferðarsamfélagi jöfnuðar” á Íslandi. Það er staðreynd að við konur tökum enn á okkur meiri ábyrgð og barnauppeldi, við fáum ennþá lægri laun en karlar og ríkisstjórnin smíðar enn “lausnir” sem ekki nýtast einstæðum mæðrum og láglaunafjölskyldum. Þetta er auðvitað ekkert annað en forréttindablinda sem veldur, ef við kjósum fólk til að stjórna þessu samfélagi sem aldrei hefur sjálft búið við skort þá er mjög líklegt að það smíði vanhugsaðar lausnir sem ekki henta þeim sem mest þurfa á að halda. Hlutdeildarlán virðist því miður henta takmörkuðum hópi fólks til að kaupa glænýjar íbúðir á meðan skýrslur koma fram sem varpa ljósi á að tæplega þúsund börn búa með foreldrum sínum í ósamþykktu húsnæði á höfuðborgarsvæðinu og enn fleiri börn búa við skort. Nýleg skýrsla Unicef áætlar að um 6100 börn á Íslandi búa við skort, alls eru 9,1% barna á Íslandi sem líða efnislegan skort og skorturinn mælist mestur á sviði húsnæðis og hefur rúmlega tvöfaldast frá árinu 2009. Konurnar í Eflingu fóru ekki í verkfall og samþykktu ekki kjarasamninginn til að þetta yrði útkoman. Hvernig komum við á jöfnuði? Katrín Jakobsdóttir, það dugar ekki að skreyta sig með góðum ræðum og hringja bjöllu Kauphallarinnar til að koma á jöfnuði í samfélaginu. Það þarf að laga stórgallaðar reglur og skilyrði hlutdeilarlána og byggja meira af fjölskylduvænu og hagstæðu húsnæði. Atvinnuleysi hefur tvöfaldast vegna heimsfaraldurs og þá sérstaklega hjá fólki í ferðaiðnaðinum. Konurnar sem þrifu hótelin, elduðu og báru fram matinn til ferðamanna og héldu rekstrinum gangandi í láglaunastörfum fá skammarlega lágar atvinnuleysisbætur og þær þarf að hækka á meðan þetta ástand varir. Það á enginn á Íslandi að þurfa að líða skort, auðlindir okkar eru nægar til að við getum öll haft það gott. Ég legg til að atvinnulausir á Íslandi hljóti skilyrðislausa grunnframfærslu sem hægt er að lifa af. Að við komum á nýrri stjórnarskrá sem við samþykktum í kosningum árið 2012 og sem stuðlar að auknu beinu lýðræði og því að við öll njótum auðlinda þessa lands en ekki örfáir útvaldir. Að lífeyrissjóðir séu sameinaðir með þeim tilgangi að fækka þeim verulega og minnka yfirbyggingu og að stjórnir og framkvæmdastjórar lífeyrissjóða þurfi að vera skipaðir af þeim sem í þá greiða með kosningu reglulega. Lífeyrissjóðir eiga að fjárfesta í samfélaginu, byggja húsnæði á viðráðanlegu verði, þjónustuíbúðir og hjúkrunarheimili og stuðla að mannsæmandi og óskilyrtum greiðslum til lífeyrisþega. Til að fjölga störfum og komast til móts við atvinnuleysi á ríkið að fjárfesta í aukinni þjónustu í heilbrigðiskerfinu, til menntamála og stórauka styrki til loftslagsverkefna, sem draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og stuðla að aukinni sjálfbærni. Við þurfum að byggja upp velsældar- og hringrásarhagkerfi og hætta að einblína á linnulausan hagvöxt. Núverandi ríkisstjón hefur sýnt og sannað að þau munu aldrei gera neitt af þessu, kjósið rétt í haust. Höfundur er starfskona Eflingar og í framboði í prófkjöri Pírata til alþingiskosninga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Kjaramál Jafnréttismál Píratar Valgerður Árnadóttir Mest lesið Halldór 23.11.2024 Halldór Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson Skoðun Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason skrifar Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson skrifar Skoðun Skapandi skattur og skapandi fólk Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Eru aðventan og jólin kvíða- eða tilhlökkunarefni? Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson skrifar Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Sjá meira
Kvennaverkfall Eflingar var á þessum alþjóðlegum baráttudegi kvenna fyrir tveim árum. Frá verkfallsaðgerðum fyrir tveimur árum. Þá risu láglaunakonur í hótel- og veitingabransanum á Íslandi upp og kröfðust hærri launa og bættra kjara. Kjarasamningurinn sem úr þessu verkfalli kom var sögulegur, fyrir utan launahækkanir þá var gerður svokallaður "lífskjarasamningur" með aðkomu ríkisstjórnarinnar sem m.a. átti að tryggja láglaunafólki aðgang að öruggu húsnæði á viðráðanlegu verði. Hlutdeildarlán með vanhugsuðum skilyrðum Það tók ríkisstjórnina töluverðan tíma að útfæra lausn á húsnæðisvandanum og upp úr krafsinu komu “hlutdeildarlán” sem á að gera fólki sem ekki á útborgun fyrir húsnæðiskaupum kleift að fá lán frá ríkinu. Margir glöddust við þessar fréttir og þá sérstaklega fjölskyldufólk, en þetta var auðvitað of gott til að vera satt. Tek dæmi af konu sem ég þekki, hún er einstæð móðir með tvö börn á unglingsaldri. Þau hafa búið í 50 fm. tveggja herbergja íbúð í 5 ár vegna þess að hún ræður ekki við að greiða leigu af stærra húsnæði, það er of þröngt fyrir móðir með tvo unglinga og gladdist hún mjög við að geta loks séð fyrir endann á erfiðu tímabili og sótti um greiðslumat til hlutdeildarláns. Hún var metin hæf til að fá lán allt að 47. milljónum, sem hljómar bara vel, nema það er hængur þar á, íbúðin þarf að vera ný og hún þarf að uppfylla viss skilyrði um stærð og herbergjafjölda miðað við verð. Af vef HMS: Íbúð sem er 91 fm með 2 svefnherbergi getur að hámarki kostað 49.500.000 kr. Það er ekki hægt að fá nýja 3-4 herbergja íbúðir í Reykjavík þar sem hún býr fyrir 47 milljónir. Þegar hún leitaði svara hjá HMS var henni sagt að möguleiki væri fyrir hana að fá lán fyrir eldri íbúð utan höfuðborgarsvæðisins. Það á semsagt að senda einstæða móður og börnin hennar tvö út á land til að hún geti eignast húsnæði? Í dag býr hún og starfar innan hverfis síns, hún á ekki bíl og hefur ekki efni á að reka bíl heldur gengur eða hjólar í vinnuna, annað barnið hennar er í hverfisskóla og hitt tekur strætó í framhaldsskóla í næsta hverfi. Það er ekki raunhæf lausn fyrir hana að flytja út á land, hún þyrfti að rífa börnin sín upp með rótum og þar að auki reka bíl til að komast í vinnuna. Það sjá það allir að þetta er engin lausn! Ef foreldrar búa við skort, þá búa börn við skort Í dag er alþjóðlegur baráttudagur kvenna og enn og aftur þarf man að minna á að það hallar á konur í þessu “velferðarsamfélagi jöfnuðar” á Íslandi. Það er staðreynd að við konur tökum enn á okkur meiri ábyrgð og barnauppeldi, við fáum ennþá lægri laun en karlar og ríkisstjórnin smíðar enn “lausnir” sem ekki nýtast einstæðum mæðrum og láglaunafjölskyldum. Þetta er auðvitað ekkert annað en forréttindablinda sem veldur, ef við kjósum fólk til að stjórna þessu samfélagi sem aldrei hefur sjálft búið við skort þá er mjög líklegt að það smíði vanhugsaðar lausnir sem ekki henta þeim sem mest þurfa á að halda. Hlutdeildarlán virðist því miður henta takmörkuðum hópi fólks til að kaupa glænýjar íbúðir á meðan skýrslur koma fram sem varpa ljósi á að tæplega þúsund börn búa með foreldrum sínum í ósamþykktu húsnæði á höfuðborgarsvæðinu og enn fleiri börn búa við skort. Nýleg skýrsla Unicef áætlar að um 6100 börn á Íslandi búa við skort, alls eru 9,1% barna á Íslandi sem líða efnislegan skort og skorturinn mælist mestur á sviði húsnæðis og hefur rúmlega tvöfaldast frá árinu 2009. Konurnar í Eflingu fóru ekki í verkfall og samþykktu ekki kjarasamninginn til að þetta yrði útkoman. Hvernig komum við á jöfnuði? Katrín Jakobsdóttir, það dugar ekki að skreyta sig með góðum ræðum og hringja bjöllu Kauphallarinnar til að koma á jöfnuði í samfélaginu. Það þarf að laga stórgallaðar reglur og skilyrði hlutdeilarlána og byggja meira af fjölskylduvænu og hagstæðu húsnæði. Atvinnuleysi hefur tvöfaldast vegna heimsfaraldurs og þá sérstaklega hjá fólki í ferðaiðnaðinum. Konurnar sem þrifu hótelin, elduðu og báru fram matinn til ferðamanna og héldu rekstrinum gangandi í láglaunastörfum fá skammarlega lágar atvinnuleysisbætur og þær þarf að hækka á meðan þetta ástand varir. Það á enginn á Íslandi að þurfa að líða skort, auðlindir okkar eru nægar til að við getum öll haft það gott. Ég legg til að atvinnulausir á Íslandi hljóti skilyrðislausa grunnframfærslu sem hægt er að lifa af. Að við komum á nýrri stjórnarskrá sem við samþykktum í kosningum árið 2012 og sem stuðlar að auknu beinu lýðræði og því að við öll njótum auðlinda þessa lands en ekki örfáir útvaldir. Að lífeyrissjóðir séu sameinaðir með þeim tilgangi að fækka þeim verulega og minnka yfirbyggingu og að stjórnir og framkvæmdastjórar lífeyrissjóða þurfi að vera skipaðir af þeim sem í þá greiða með kosningu reglulega. Lífeyrissjóðir eiga að fjárfesta í samfélaginu, byggja húsnæði á viðráðanlegu verði, þjónustuíbúðir og hjúkrunarheimili og stuðla að mannsæmandi og óskilyrtum greiðslum til lífeyrisþega. Til að fjölga störfum og komast til móts við atvinnuleysi á ríkið að fjárfesta í aukinni þjónustu í heilbrigðiskerfinu, til menntamála og stórauka styrki til loftslagsverkefna, sem draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og stuðla að aukinni sjálfbærni. Við þurfum að byggja upp velsældar- og hringrásarhagkerfi og hætta að einblína á linnulausan hagvöxt. Núverandi ríkisstjón hefur sýnt og sannað að þau munu aldrei gera neitt af þessu, kjósið rétt í haust. Höfundur er starfskona Eflingar og í framboði í prófkjöri Pírata til alþingiskosninga.
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun