Starfsmaður Ríkiskaupa sem sat fundinn með fulltrúum heilsugæslunnar, sagðist í samtali við Vísi fyrir helgi ekki vita til þess að unnið væri að útboðsgögnum vegna verkefnisins.
Fundinn sóttu Kristján Oddsson, verkefnastjóri Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, og Birgir Guðjónsson, deildarstjóri eigna og innkaupa, fyrir hönd heilsugæslunnar.
Í fyrirspurnum Kristjáns til Landspítala, þar sem hann spurði meðal annars hvort spítalinn gæti tekið að sér rannsóknirnar, segir að 12. júní 2020 hafi heilbrigðisráðherra falið forstjóra heilsugæslunnar að þarfa- og kostnaðargreina og leita tilboða vegna rannsóknanna.
Upplýsingar þar um ættu að liggja fyrir 1. október sama ár. Forstjórinn hefði falið undirrituðum, Kristjáni, að leiða það verkefni fyrir hönd heilsugæslunnar.
Ræddu „möguleika og hugsanlegar útfærslur“
Í bréfum Kristjáns til Landspítalans er einnig fjallað um fundinn með Ríkiskaupum og greint frá því að kostnaður vegna rannsókna á leghálssýnum, sem var metinn á 140 milljónir króna árið 2019, væri útboðsskyldur „en gera mætti undantekningu í einhverja mánuði eftir 1. janúar 2021 vegna þess að ekki mun gefast tími til að fullbúa útboðsgögn fyrir áramót.“
Í nóvember var ekki búið að ganga frá málinu og þrátt fyrir jákvæð svör frá Landspítalanum, þar sem fulltrúar hans sögðust geta framkvæmt bæði HPV-mælingar og frumurannsóknir, var gengið til samninga við Hvidovre-sjúkrahúsið í Kaupmannahöfn eftir áramót.
Vísir leitaði til Ríkiskaupa vegna málsins og fékk staðfest að fundur Kristjáns með Ríkiskaupum hefði átt sér stað 29. júní síðastliðinn. Þar voru ræddir „möguleikar og hugsanlegar útfærslur á útboðum kæmi til þess. Rætt var um mögulega útboðsskyldu og tímalengd útboðsvinnu. Jafnframt var rætt hvort og hvernig hægt væri að brúa bilið, á meðan samningslaust væri, meðan útboðsgögn væru í vinnslu,“ segir í skriflegum svörum frá Ríkiskaupum.
Hægt að grípa til úrræða þegar tíminn er naumur
Vísir spurði hvaða ráðleggingar Ríkiskaup veittu aðilum þegar útboð kynnu að taka lengri tíma en stofnanir hefðu til að vinna með. Svörin voru á þá leið að þá væri mögulega hægt að fara í hraðútboð eða bein samningskaup til þess að brúa bilið.
„En það fer allt eftir aðstæðum og eru þær leiðir oft bundnar þröngum túlkunum og gætu þarfnast sérstakra heimilda og undanþágu.“
Í svörum Ríkiskaupa kemur fram að það sé í sjálfu sér ekki óeðlilegt að semja við aðila til bráðabirgða á meðan verið sé að vinna að útboðsgögnum, svo lengi sem innkaupin séu undir viðmiðunarfjárhæðum.
Ríkiskaup eru ekki eftirlitsaðili og hafa ekki heimild til að grípa til aðgerða þegar útboðsskyldunni er ekki sinnt.
Mátu kostnaðinn of mikinn
Heilbrigðisráðherra sendi Landspítala fyrirspurn á dögunum um það hvort og hvernig spítalinn sæi fyrir sér að annast rannsóknir á leghálssýnum í tengslum við skimanir fyrir leghálskrabbameinum. Fyrirspurnin kom fram í framhaldi eftir að yfirmaður meinafræðadeildar Landspítalans velti því upp hvort ráðherra hefði misskilið svar Landspítalans þess efnis hvort spítalinn gæti tekið skimanir að sér.
Svar barst frá spítalanum þann 15. mars og mun það hafa verið jákvætt en þó háð skilyrðum. Ráðherra sagðist í framhaldinu ætla að óska eftir frekari upplýsingum frá Landspítalanum.
Ákvörðun um að leita til erlendra aðila til að taka við rannsóknum á leghálssýnum var ekki tekinn fyrr en eftir miðjan nóvember síðastliðinn. Þá lá fyrir að Landspítalinn taldi sig geta tekið við rannsóknunum en heilbrigðisráðuneytið mat kostnaðinn of mikinn.
Heilsugæslan og ráðuneytið hafa borið því við að rannsóknirnar hafi verið fluttar úr landi til að tryggja öryggi og gæði þjónustunnar. Engir sérfræðingar utan Kristjáns Oddssonar og Sigríðar Þorsteinsdóttur, hjúkrunarfræðings og ljósmóður, minnihluti fagráðs, hafa talið það nauðsynlegt.
