Takk Bubbi og Ásgeir Halldóra Mogensen skrifar 26. apríl 2021 15:01 Baráttunni gegn spillingu hefur borist góður liðsauki á síðustu dögum. Hundruð ef ekki þúsund Íslendinga hafa krafist aðgerða og úrbóta, að stjórnvöld taki á spillingu á Íslandi af festu og hrifsi völdin úr höndum fjársterkra hagsmunahópa. Ákallið að undanförnu má kannski hvað helst rekja til tveggja manna: tónlistarmannsins Bubba Morthens og Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra. Þó þeir séu um margt ólíkir eiga þeir að minnsta kosti eitt sameiginlegt: Þeim líst ekkert á stöðuna. Báðir hafa þeir tjáð sig um framferði útgerðarfélagsins Samherja að undanförnu, hvorugur undir jákvæðum formerkjum. Bubbi gagnrýnir aðför fyrirtækisins að Ríkisútvarpinu og Ásgeir gagnrýnir aðför þess gegn starfsmönnum Seðlabankans. Í samtali við Stundina segir seðlabankastjóri enn fremur að Íslandi sé „að miklu leyti stjórnað af hagsmunahópum” og það sé „meiri háttar mál að lenda uppi á kant við þá.“ Ummælin hafa vakið verðskuldaða athygli, enda ekki á hverjum degi sem einn æðsti embættismaður þjóðarinnar tjáir sig með jafn opinskáum hætti. Ekki á hverjum degi sem hulunni er flett af átökunum bakvið tjöldin í efstu lögum samfélagsins. Ummæli seðlabankastjóra og Bubba hafa blásið baráttunni gegn spillingu byr undir báða vængi - og fyrir það erum við Píratar gríðarlega þakklátir. Engin endurreisn án uppgjörs Endurreisn Íslands eftir faraldurinn verður ekki farsæl nema sérhagsmunaöfl sleppi krumlunum af íslensku samfélagi. Sérhagsmunaöflin sem hafa sannfært stjórnvöld um að hunsa niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá, því hún kveður á um að auðlindir landsins séu í eigu þjóðarinnar. Það munu þau aldrei gera sjálfviljug og þess vegna þarf stjórnmálafólk sem vill taka á spillingu af festu. Sem vill koma í veg fyrir að einstaka fjölskyldur og fyrirtæki geti í krafti gríðarlegs auðs beygt stjórnvöld undir vilja sinn. Á þessum grunni voru Píratar stofnaðir árið 2013. Baráttan gegn fjársterkum hagsmunaöflum, samþjöppun valds og spillingu er í erfðaefni flokksins. Það er ekki hvað síst af þeim sökum sem Píratar hafa undanfarna 18 mánuði, frá birtingu Samherjaskjalanna um framgöngu fyrirtækisins í Namibíu, látið að sér kveða. Hér verður stiklað á stóru um það sem Píratar hafa gert á þingi í tengslum við Samherjamálið og margþætta gagnrýni flokksins í garð ríkisstjórnarinnar, sem hefur leyft framgöngu fyrirtækisins að viðgangast. Eftir að afhjúpanir hinna svokölluðu Samherjaskjala litu dagsins ljós haustið 2019 kölluðu Píratar strax eftir því að sjávarútvegsráðherra myndi sitja fyrir svörum í þinginu. Skömmu síðar settu Píratar á dagskrá þingsins sérstaka umræðu um spillingu á Íslandi, þar sem Samherjaskjölin voru í brennidepli. Píratar endurfluttu þingsályktun um rannsókn á fjárfestingarleið Seðlabanka Íslands, eftir úttekt á því hvernig fjárfestingarleiðin var nýtt af Samherja. Píratar kröfðu sjávarútvegsráðherra um svör vegna tengsla hans við Samherja. Rannsókn Pírata á sjávarútvegsráðherra stöðvuð Þórhildur Sunna Ævarsdóttir hafði frumkvæði að því að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd rannsakaði hæfi sjávarútvegsráðherra í ljósi sterkra tengsla hans við Samherja í kjölfar Samherjaskjalanna, þar sem forkólfar Samherja töluðu um hann sem „sinn mann“ í ríkisstjórninni og upplýsingar lágu fyrir um bein samskipti ráðherrans við þá í kjölfar Samherjaskjalanna. Blásið var til opins fundar í stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, undir stjórn Pírata, þar sem ráðherra sat fyrir svörum. Í desember 2019 og í mars 2020 sendi nefndin ítarlegar upplýsingabeiðnir um störf ráðherrans fyrir Samherja, fjárstuðning fyrirtækisins við framboð hans og aðgerðir hans sem ráðherra í þágu Samherja. Talsverðar upplýsingar lágu fyrir sem bentu enda til þess að Kristján Þór væri vanhæfur sem sjávarútvegsráðherra. Að endingu ákváðu ríkisstjórnarflokkarnir að stöðva rannsóknina sem Píratar hófu með afli og lýsti því yfir að ekkert væri athugavert við stjórnarhætti síns ráðherra. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir sagði í kjölfarið af sér sem formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar í mótmælaskyni og til að geta upplýst um það sem væri í gangi innan nefndarinnar. Ítrekaðar ræður, spurningar og gagnrýni Þess utan hafa þingmenn Pírata ítrekað fjallað um og gagnrýnt framgöngu Samherja í ræðum sínum. Athugið að þetta er ekki tæmandi upptalning: Ég krafði forsætisráðherra svara um símtal sjávarútvegsráðherra til forstjóra Samherja Þórhildur Sunna Ævarsdóttir gagnrýndi sinnuleysi íslenskra stjórnvalda í spillingarvörnum hérlendis, eftir að þau höfðu sagt rót Samherjamálsins vera spillingu í Namibíu. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði formann Framsóknarflokksuns um hæfi sjávarútvegsráðherra vegna tengsla hans við Samherja. Björn Leví Gunnarsson ítrekar stuðning Pírata við rannsókn á greiðslum Samherja fyrir veiðirétt í Namibíu og á Íslandi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um verkleysi hans eftir birtingu Samherjaskjalanna. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um skilgreiningu á tengdum aðilum í sjávarútvegi vegna vegna andstöðu Samherja við að fara að lögum. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði forsætisráðherra um hvað henni þætti um að Samherji ætti 49,9% hlut í Síldarvinnslunni án þess að teljast tengdur aðili. Helgi Hrafn Gunnarsson greindi áróðursherferð Samherja í þaula í tveimur greinum, sem má lesa hér og hér. Síðast en ekki síst má minna á nýlega áramótagrein og eldhúsdagsræðuÞórhildar Sunnu þar sem hún talar um Samherjasímtalið, spillinguna og hagsmunahópana. Píratar hafa alltaf og munu alltaf berjast gegn spillingu. Píratar hafa alltaf og munu alltaf gagnrýna spillingu þegar hún verður á vegi þeirra og það verður ekki þaggað niður í þeim um Samherjamálið eins og þessi fjölmörgu dæmi sanna. Höfundur er þingmaður Pírata Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Halldóra Mogensen Samherjaskjölin Píratar Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Svikin loforð gagnvart börnum? Hildur Rós Guðbjargardóttir skrifar Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir skrifar Skoðun Hvar eru sálfræðingarnir? Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Hvar er grunnskólinn? Kristján Hrafn Guðmundsson skrifar Skoðun Er lýðræðislegt að senda vopn til Úkraínu? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Það á ekki að vera dekur að geta sótt sér sálfræðiþjónustu Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Um bókun 35, EES samninginn, Evrópusambandið og Bretland Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Húsnæði fyrir fólk, ekki fjárfesta Gísli Rafn Ólafsson skrifar Sjá meira
Baráttunni gegn spillingu hefur borist góður liðsauki á síðustu dögum. Hundruð ef ekki þúsund Íslendinga hafa krafist aðgerða og úrbóta, að stjórnvöld taki á spillingu á Íslandi af festu og hrifsi völdin úr höndum fjársterkra hagsmunahópa. Ákallið að undanförnu má kannski hvað helst rekja til tveggja manna: tónlistarmannsins Bubba Morthens og Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra. Þó þeir séu um margt ólíkir eiga þeir að minnsta kosti eitt sameiginlegt: Þeim líst ekkert á stöðuna. Báðir hafa þeir tjáð sig um framferði útgerðarfélagsins Samherja að undanförnu, hvorugur undir jákvæðum formerkjum. Bubbi gagnrýnir aðför fyrirtækisins að Ríkisútvarpinu og Ásgeir gagnrýnir aðför þess gegn starfsmönnum Seðlabankans. Í samtali við Stundina segir seðlabankastjóri enn fremur að Íslandi sé „að miklu leyti stjórnað af hagsmunahópum” og það sé „meiri háttar mál að lenda uppi á kant við þá.“ Ummælin hafa vakið verðskuldaða athygli, enda ekki á hverjum degi sem einn æðsti embættismaður þjóðarinnar tjáir sig með jafn opinskáum hætti. Ekki á hverjum degi sem hulunni er flett af átökunum bakvið tjöldin í efstu lögum samfélagsins. Ummæli seðlabankastjóra og Bubba hafa blásið baráttunni gegn spillingu byr undir báða vængi - og fyrir það erum við Píratar gríðarlega þakklátir. Engin endurreisn án uppgjörs Endurreisn Íslands eftir faraldurinn verður ekki farsæl nema sérhagsmunaöfl sleppi krumlunum af íslensku samfélagi. Sérhagsmunaöflin sem hafa sannfært stjórnvöld um að hunsa niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá, því hún kveður á um að auðlindir landsins séu í eigu þjóðarinnar. Það munu þau aldrei gera sjálfviljug og þess vegna þarf stjórnmálafólk sem vill taka á spillingu af festu. Sem vill koma í veg fyrir að einstaka fjölskyldur og fyrirtæki geti í krafti gríðarlegs auðs beygt stjórnvöld undir vilja sinn. Á þessum grunni voru Píratar stofnaðir árið 2013. Baráttan gegn fjársterkum hagsmunaöflum, samþjöppun valds og spillingu er í erfðaefni flokksins. Það er ekki hvað síst af þeim sökum sem Píratar hafa undanfarna 18 mánuði, frá birtingu Samherjaskjalanna um framgöngu fyrirtækisins í Namibíu, látið að sér kveða. Hér verður stiklað á stóru um það sem Píratar hafa gert á þingi í tengslum við Samherjamálið og margþætta gagnrýni flokksins í garð ríkisstjórnarinnar, sem hefur leyft framgöngu fyrirtækisins að viðgangast. Eftir að afhjúpanir hinna svokölluðu Samherjaskjala litu dagsins ljós haustið 2019 kölluðu Píratar strax eftir því að sjávarútvegsráðherra myndi sitja fyrir svörum í þinginu. Skömmu síðar settu Píratar á dagskrá þingsins sérstaka umræðu um spillingu á Íslandi, þar sem Samherjaskjölin voru í brennidepli. Píratar endurfluttu þingsályktun um rannsókn á fjárfestingarleið Seðlabanka Íslands, eftir úttekt á því hvernig fjárfestingarleiðin var nýtt af Samherja. Píratar kröfðu sjávarútvegsráðherra um svör vegna tengsla hans við Samherja. Rannsókn Pírata á sjávarútvegsráðherra stöðvuð Þórhildur Sunna Ævarsdóttir hafði frumkvæði að því að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd rannsakaði hæfi sjávarútvegsráðherra í ljósi sterkra tengsla hans við Samherja í kjölfar Samherjaskjalanna, þar sem forkólfar Samherja töluðu um hann sem „sinn mann“ í ríkisstjórninni og upplýsingar lágu fyrir um bein samskipti ráðherrans við þá í kjölfar Samherjaskjalanna. Blásið var til opins fundar í stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, undir stjórn Pírata, þar sem ráðherra sat fyrir svörum. Í desember 2019 og í mars 2020 sendi nefndin ítarlegar upplýsingabeiðnir um störf ráðherrans fyrir Samherja, fjárstuðning fyrirtækisins við framboð hans og aðgerðir hans sem ráðherra í þágu Samherja. Talsverðar upplýsingar lágu fyrir sem bentu enda til þess að Kristján Þór væri vanhæfur sem sjávarútvegsráðherra. Að endingu ákváðu ríkisstjórnarflokkarnir að stöðva rannsóknina sem Píratar hófu með afli og lýsti því yfir að ekkert væri athugavert við stjórnarhætti síns ráðherra. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir sagði í kjölfarið af sér sem formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar í mótmælaskyni og til að geta upplýst um það sem væri í gangi innan nefndarinnar. Ítrekaðar ræður, spurningar og gagnrýni Þess utan hafa þingmenn Pírata ítrekað fjallað um og gagnrýnt framgöngu Samherja í ræðum sínum. Athugið að þetta er ekki tæmandi upptalning: Ég krafði forsætisráðherra svara um símtal sjávarútvegsráðherra til forstjóra Samherja Þórhildur Sunna Ævarsdóttir gagnrýndi sinnuleysi íslenskra stjórnvalda í spillingarvörnum hérlendis, eftir að þau höfðu sagt rót Samherjamálsins vera spillingu í Namibíu. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði formann Framsóknarflokksuns um hæfi sjávarútvegsráðherra vegna tengsla hans við Samherja. Björn Leví Gunnarsson ítrekar stuðning Pírata við rannsókn á greiðslum Samherja fyrir veiðirétt í Namibíu og á Íslandi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um verkleysi hans eftir birtingu Samherjaskjalanna. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði sjávarútvegsráðherra um skilgreiningu á tengdum aðilum í sjávarútvegi vegna vegna andstöðu Samherja við að fara að lögum. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir spurði forsætisráðherra um hvað henni þætti um að Samherji ætti 49,9% hlut í Síldarvinnslunni án þess að teljast tengdur aðili. Helgi Hrafn Gunnarsson greindi áróðursherferð Samherja í þaula í tveimur greinum, sem má lesa hér og hér. Síðast en ekki síst má minna á nýlega áramótagrein og eldhúsdagsræðuÞórhildar Sunnu þar sem hún talar um Samherjasímtalið, spillinguna og hagsmunahópana. Píratar hafa alltaf og munu alltaf berjast gegn spillingu. Píratar hafa alltaf og munu alltaf gagnrýna spillingu þegar hún verður á vegi þeirra og það verður ekki þaggað niður í þeim um Samherjamálið eins og þessi fjölmörgu dæmi sanna. Höfundur er þingmaður Pírata
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar