„Það er alveg magnað hvað enginn kippir sér upp við það að 6 ára barn segist vilja deyja” Alma Björk Ástþórsdóttir skrifar 19. maí 2021 11:30 Þessi fyrirsögn er brot úr umræðu á fésbókarsíðunni ”Sagan okkar” þar sem fólki gefst tækifæri til þess að segja frá sinni reynslu úr skólakerfinu. Þetta var svar einstaklings við sögu foreldris sem segir: „Barnið var 6 ára þegar það sagðist fyrst vilja deyja. Enn í dag fáum við að heyra að barnið sé rosa glatt og duglegt í skólanum og þarf lítið að hafa fyrir því en svo kemur sama barn heim reitt og æst, missir stjórn á sér því úthaldið er bara alveg búið og talar mikið um að vilja deyja og óskar þess að vera ekki til.” Því miður er þetta algeng líðan barna með sérþarfir: „Það kom að því að barnið var búið á því. Vildi taka sitt eigið líf og endaði í bráðainnlögn á BUGL. Það var samt ekki nóg til að fá viðeigandi aðstoð í skólanum” „Kvíðinn byrjar að láta á sér kræla strax á sunnudagsmorgni og magnast bara upp eftir því sem líður á daginn, þar til þetta síðasta fríkvöld endar í drama og látum. "Það hlustar enginn á mig þar." "Þeim er alveg sama um krakkana." "Mig langar að deyja." Hún er 9 ára.” „Ég á barn sem óskaði sér þess að deyja þegar það var í fyrsta bekk. Ég tók hann úr skólanum þar sem skilningsleysið var algert á þeim tíma” Á mörgum heimilum snúast sunnudagarnir um að hughreysta barn sem grætur stjórnlaust af ótta og kvíða við næstu skólaviku: „Barnið okkar er svo brotið eftir skóla án aðgreiningar. Situr inn í bekk með enga aðstoð og hlustar á tónlist í símanum, kemur engu i verk og er með svo mikinn kvíða að suma sunnudaga grætur það bara.” „Nú er sunnudagskvöld og dóttir mín liggur uppi í rúmi með móður sinni. Það er komið að henni að taka við holskeflunni. Dóttur mína langar ekki í skólann, svo hún öskrar og rökræðir og reynir að semja. Ef hún sofnar fyrir 11 í kvöld er það vel sloppið. Eftir miðnætti er ekkert ólíklegt. Bara venjulegt sunnudagskvöld hér” Vonleysið og varnarleysið í kringum þessi börn er algjört: „Var brugðið á það ráð að taka hana með valdi úr bílnum af kennaranum hennar, og hún var sturluð af hræðslu, grét og náði ekki andanum” „Úrræði voru engin. Engin þekking til að hjálpa barninu...engin ráð nema að okkur var sagt að láta barnið mæta í skólann. Með valdi. Það er skólaskylda.” Fyrir börn í þessari stöðu er ekkert annað í boði en að þrauka: „Í efri bekkjum grunnskóla fékk hann kennara sem sagði okkur hreinlega að hann hefði því miður ekki nægan tíma fyrir hann og að honum þætti það mjög leitt. Það er samt hrikalegt að þurfa að segja við barnið sitt að það þurfi bara að þrauka grunnskólann (10ár!)” Vanræksla vegna þekkingarleysis á sér ýmsar birtingarmyndir innan skólakerfisins: „átti leið framhjá skóla barnsins á sama tíma og frímínútur voru. Fann barnið hágrátandi á sokkunum, í kuldabuxum (komið fram í nóvember) í engri úlpu, við hurðina að þeirra stofum. Kom í ljós að þetta var víst reglulegur viðburður, að barninu var líkamlega hent út, óklæddu og hágrátandi, því það var of lengi að klæða sig. Það réði ekki við lætin í 40+ börnum í mjög litlu rými og náði því ekki að klæða sig. Stuðningsfulltrúinn sem þurfti að mæta út í gæslu og hafði ekki tíma og kunnáttu til að sinna barninu, henti því þá bara út í því ástandi sem það var” Í gær fékk ég svo símtal þar sem mér var sagt frá barni sem hefur verið einangrað frá öðrum börnum í allan vetur vegna þess að það missir stjórn á sér í erfiðum aðstæðum. Þetta eru úrræði starfsfólksins sem hefur ekki fagþekkinguna til þess að mæta barninu. Barnið er haft eins og „fangi í einangrun” alla daga. Hvað ætli þurfi mikið að ganga á svo samfélagið vakni? Á bak við allar þessar sögur eru litlir sprellifandi einstaklingar sem þrá ekkert annað en frið í litla hjartað sitt. Þeir óska þess að vera hluti af samfélaginu og fá að tilheyra. En það er ekki rými. Það er ekki rými fyrir þá sem passa ekki inn í kassann og kassinn byrjar að skemma sjálfsmynd litlu einstaklinganna. Litlu einstaklingarnir fara að óska sér þess að veröld þeirra minnki. Að veröldin innihaldi einungis nánasta fólkið þeirra. Fólkið sem stendur þétt við bakið á þeim, kemur til móts við þarfir þeirra og elskar þá eins og þeir eru. Þessi börn eru annars dásamleg. Þau eru frjó í hugsun og með mikinn drifkraft. Þetta eru iðulega mjög skapandi einstkalingar sem geta skarað langt fram úr í lífinu ef þeir fá það utanumhald sem þeir þurfa fyrstu árin. Þetta eru einstaklingar sem eru sérfræðingar í að hugsa út fyrir þennan kassa sem samfélagið reynir að troða þeim í. Þetta eru einstaklingar sem samfélagið þarf raunverulega á að halda. Hvernig væri að við hugsuðum betur um þessa litlu einstaklinga? Höfundur er laganemi við Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Réttindi barna Skóla - og menntamál Grunnskólar Alma Björk Ástþórsdóttir Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Hvað veit ég? Ég er bara fangi! Ólafur Ágúst Hraundal Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Núna er næst! Bjarney Bjarnadóttir,Jóhanna M. Þorvaldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Að gefnu tilefni Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Löng barátta XD fyrir jafnrétti og frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Dauðinn og skattarnir skrifar Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason skrifar Skoðun Í gíslingu Ríkislögmanns, samtryggingar og spillingar Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Þegar andi Mussolini svífur yfir vötnunum og titlar verða langir Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Af málathöfnum Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Etanól í glansumbúðum Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Þessi fyrirsögn er brot úr umræðu á fésbókarsíðunni ”Sagan okkar” þar sem fólki gefst tækifæri til þess að segja frá sinni reynslu úr skólakerfinu. Þetta var svar einstaklings við sögu foreldris sem segir: „Barnið var 6 ára þegar það sagðist fyrst vilja deyja. Enn í dag fáum við að heyra að barnið sé rosa glatt og duglegt í skólanum og þarf lítið að hafa fyrir því en svo kemur sama barn heim reitt og æst, missir stjórn á sér því úthaldið er bara alveg búið og talar mikið um að vilja deyja og óskar þess að vera ekki til.” Því miður er þetta algeng líðan barna með sérþarfir: „Það kom að því að barnið var búið á því. Vildi taka sitt eigið líf og endaði í bráðainnlögn á BUGL. Það var samt ekki nóg til að fá viðeigandi aðstoð í skólanum” „Kvíðinn byrjar að láta á sér kræla strax á sunnudagsmorgni og magnast bara upp eftir því sem líður á daginn, þar til þetta síðasta fríkvöld endar í drama og látum. "Það hlustar enginn á mig þar." "Þeim er alveg sama um krakkana." "Mig langar að deyja." Hún er 9 ára.” „Ég á barn sem óskaði sér þess að deyja þegar það var í fyrsta bekk. Ég tók hann úr skólanum þar sem skilningsleysið var algert á þeim tíma” Á mörgum heimilum snúast sunnudagarnir um að hughreysta barn sem grætur stjórnlaust af ótta og kvíða við næstu skólaviku: „Barnið okkar er svo brotið eftir skóla án aðgreiningar. Situr inn í bekk með enga aðstoð og hlustar á tónlist í símanum, kemur engu i verk og er með svo mikinn kvíða að suma sunnudaga grætur það bara.” „Nú er sunnudagskvöld og dóttir mín liggur uppi í rúmi með móður sinni. Það er komið að henni að taka við holskeflunni. Dóttur mína langar ekki í skólann, svo hún öskrar og rökræðir og reynir að semja. Ef hún sofnar fyrir 11 í kvöld er það vel sloppið. Eftir miðnætti er ekkert ólíklegt. Bara venjulegt sunnudagskvöld hér” Vonleysið og varnarleysið í kringum þessi börn er algjört: „Var brugðið á það ráð að taka hana með valdi úr bílnum af kennaranum hennar, og hún var sturluð af hræðslu, grét og náði ekki andanum” „Úrræði voru engin. Engin þekking til að hjálpa barninu...engin ráð nema að okkur var sagt að láta barnið mæta í skólann. Með valdi. Það er skólaskylda.” Fyrir börn í þessari stöðu er ekkert annað í boði en að þrauka: „Í efri bekkjum grunnskóla fékk hann kennara sem sagði okkur hreinlega að hann hefði því miður ekki nægan tíma fyrir hann og að honum þætti það mjög leitt. Það er samt hrikalegt að þurfa að segja við barnið sitt að það þurfi bara að þrauka grunnskólann (10ár!)” Vanræksla vegna þekkingarleysis á sér ýmsar birtingarmyndir innan skólakerfisins: „átti leið framhjá skóla barnsins á sama tíma og frímínútur voru. Fann barnið hágrátandi á sokkunum, í kuldabuxum (komið fram í nóvember) í engri úlpu, við hurðina að þeirra stofum. Kom í ljós að þetta var víst reglulegur viðburður, að barninu var líkamlega hent út, óklæddu og hágrátandi, því það var of lengi að klæða sig. Það réði ekki við lætin í 40+ börnum í mjög litlu rými og náði því ekki að klæða sig. Stuðningsfulltrúinn sem þurfti að mæta út í gæslu og hafði ekki tíma og kunnáttu til að sinna barninu, henti því þá bara út í því ástandi sem það var” Í gær fékk ég svo símtal þar sem mér var sagt frá barni sem hefur verið einangrað frá öðrum börnum í allan vetur vegna þess að það missir stjórn á sér í erfiðum aðstæðum. Þetta eru úrræði starfsfólksins sem hefur ekki fagþekkinguna til þess að mæta barninu. Barnið er haft eins og „fangi í einangrun” alla daga. Hvað ætli þurfi mikið að ganga á svo samfélagið vakni? Á bak við allar þessar sögur eru litlir sprellifandi einstaklingar sem þrá ekkert annað en frið í litla hjartað sitt. Þeir óska þess að vera hluti af samfélaginu og fá að tilheyra. En það er ekki rými. Það er ekki rými fyrir þá sem passa ekki inn í kassann og kassinn byrjar að skemma sjálfsmynd litlu einstaklinganna. Litlu einstaklingarnir fara að óska sér þess að veröld þeirra minnki. Að veröldin innihaldi einungis nánasta fólkið þeirra. Fólkið sem stendur þétt við bakið á þeim, kemur til móts við þarfir þeirra og elskar þá eins og þeir eru. Þessi börn eru annars dásamleg. Þau eru frjó í hugsun og með mikinn drifkraft. Þetta eru iðulega mjög skapandi einstkalingar sem geta skarað langt fram úr í lífinu ef þeir fá það utanumhald sem þeir þurfa fyrstu árin. Þetta eru einstaklingar sem eru sérfræðingar í að hugsa út fyrir þennan kassa sem samfélagið reynir að troða þeim í. Þetta eru einstaklingar sem samfélagið þarf raunverulega á að halda. Hvernig væri að við hugsuðum betur um þessa litlu einstaklinga? Höfundur er laganemi við Háskóla Íslands.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar
Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun