25 milljarðar eru ekki mjólkurlaus speni Ragnar Þór Ingólfsson skrifar 13. september 2021 14:00 Og það eru margir sem sjúga fast. Grein um 25 milljarða árlegan kostnað við rekstur lífefyrissjóða. Halldór Benjamín framkvæmdastjóri SA fer mikinn í grein sem hann kallar, hljóð og mynd fara saman. Þar opinberar Halldór yfirlætið og hrokan sem sjóðfélagar lífeyrissjóða mega þola og hafa mátt þola frá varðhundum kerfisins áratugum saman. Allt sé byggt á misskilningi og íslenska lífeyrisundrið sé það besta og best rekna á byggðu bóli. Allur samanburður staðfesti það. En standast fullyrðingar Halldórs skoðun? Halldór segir að fjárfestingarkostnaður (gjöld) lífeyrissjóða séu á bilinu 0,04 - 0,05% sem hlutfall af eignum, sem þýðir að þau hafi verið í kringum 2,3 til 2,8 milljarðar á síðasta ári. Ef ársreikningar lífeyrissjóðanna eru skoðaðir kemur allt önnur niðurstaða í ljós eða yfir 16 milljarðar þar sem “áætlaður” kostnaður við fjárfestingar er vel falinn í skýringum ársreikninga sjóðanna og kemur ekki fram í tölum Halldórs. Af hverju ætli það sé því varlega áætlaður kostnaður er sannanlega kostnaður? Sjóðirnir bóka þar af leiðandi einungis beinan fjárfestingarkostnað sem er aðeins brot af heildarkostnaði og taka svo skrifstofu og stjórnunarkostnað og setja fram sem hlutfall af heildareignum. Sem verður auðvitað mjög lágt. Engin tilraun er gerð til að setja aldur og stærð lífeyrissjóðakerfa innan OECD í samhengi við hlutfall af kostnaði eða hvernig þeir færa kostnað vegna fjárfestingargjalda. Hvað er Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra með í laun sem hlutfall af landsframleiðslu? Ætli það sé sambærilegt og Joe Biden er með sem hlutfall af landsframleiðslu Bandaríkjanna? Hver ætli skrifstofu og stjórnunarkostnaður íslenskra lífeyrissjóða sé á hvern ríkisborgara samanborið við löndin innan OECD? Hver ætli raunverulegur rekstrarkostnaður lífeyrissjóða sé á hvern sjóðfélaga? Og hvað ætli séu margir lífeyrissjóðir að meðaltali fyrir hverja 360.000 íbúa í löndunum sem við berum okkur saman við? Þeir eru 21 á Íslandi! Allur alþjóðlegur samanburður er marklaus eða í besta falli villandi því kerfin eru misþroskuð, gömul og stór. Staðreyndin situr eftir að þessi ríflega 25 milljarða árlegi kostnaður er viðurkenndur af sjóðunum sjálfum og alveg ljóst að hann er varlega áætlaður og að öllum líkindum miklu miklu hærri. Eiga stjórnir lífeyrissjóðanna betra skilið eins Halldór vill meina? Hvað fóru lífeyrissjóðirnir í mörg dómsmál til að sækja bætur fyrir hönd sjóðfélaga í eftirmálum bankahrunsins? Hvað hafa lífeyrissjóðirnir eða stjórnir þeirra farið í mörg dómsmál frá hruni eða hversu mörg mál hafa verið skoðuð eða kærð vegna vafasamra viðskipta, umboðssvika, tengsla, kynferðislegrar áreitni eða gruns um sviksamlega háttsemi gagnvart hagsmunum okkar sem eigum þessa sjóði? Hversu mörg?? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar stóru alþjóðlegu endurskoðunarfyrirtækin greiddu skilanefndum föllnu bankanna himinháar skaðabætur fyrir að þegja yfir því að hafa falsað ársreikninga bankanna í aðdraganda hrunsins? Uppgjör sem komu nýlega í ljós. Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar stjórnendur Icelandair (sem var í meirihlutaeigu lífeyrissjóðanna) keyptu verðlausan hlut í Lindarvatni á tæpa tvo milljarða sem flokksgæðingar og aðrir dekurkálfar skiptu bróðurlega á milli sín í gegnum nokkur eignarhaldsfélög? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar sjálftakan í kringum rekstur tölvukerfis lífeyrissjóðanna ( Init hneykslið ) komst upp? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar ein grófustu og alvarlegustu umhverfisbrot íslandssögunnar voru framin af stjórnendum Eimskips við förgun skipa? Hvað gerðu lífeyrissjóðirnir þegar upplýsingar komu fram um mögulega misbresti við sölu Bakkavarar árið 2016 og kostuðu lífeyrissjóðina 40 til 60 milljarða við skráningu félagsins á breskan markað? Hvað hafa stjórnir lífeyrissjóðanna sópað mörgum óþægilegum málum undir teppið? Halldóri Benjamín og Viðskiptablaðið geta þakkað stjórnum lífeyrissjóðanna fyrir vel unnin störf en þær hafa reynst fjármálkerfinu og atvinnulífinu mjög mjög vel. Bæði í formi fjármagns þegar vel gengur og aðgerðarleysis þegar illa fer. Og láta sig ekki vanta þegar svara þarf frekum lýðnum, og gera það með sama hroka og yfirlæti og af þeim er ætlast. Gæti ekki verið betra fyrirkomulag. 25 milljarðar í árlegan rekstrarkostnað, sem er varlega áætlað, er ekki mjólkurlaus speni. Og það eru margir sem sjúga fast. Jú það ber vissulega að þakka stjórnum sjóðanna fyrir meðvirknina, þöggunina og aðgerðarleysið þegar kemur að siðleysi, spillingarmálum og sjálftöku í íslensku fjármála og atvinnulífi. Það kemur því ekki á óvart að varðhundar kerfisins glefsi ef einhver opnar á sér munninn og spyr gagnrýnna spurninga. En hvers eiga sjóðfélagar að gjalda? Af hverju hafa sjóðfélagar ekkert um þetta að segja og af hverju er Halldór Benjamín ekki tilbúinn að þiggja boð mitt um að báðir aðilar setji það í hendur sjóðfélaga að kjósa stjórnir sjóðanna? Flestir vita svarið við því. Í því felast engin völd. Sjóðfélagar lífeyrissjóða eiga bera skilið. Höfundur er formaður VR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ragnar Þór Ingólfsson Lífeyrissjóðir Mest lesið Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason Skoðun Halldór 19.04.2025 Halldór Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt Skoðun Síbreytileiki sóttvarnaraðgerða Gunnar Ingi Björnsson Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir Skoðun Í skjóli hinna hugrökku Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Kristján á Sprengisandi lendir í ágjöf Björn Ólafsson skrifar Skoðun Unglingar eiga skilið heildstætt mat frá framhaldsskólum Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon skrifar Skoðun Jafnlaunavottun - „Hverjir græða á jafnlaunavottun“ Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri sem fáir eru að ræða? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig húsnæðismarkað vill Viðskiptaráð? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun Öll endurhæfing er í eðli sínu starfsendurhæfing Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun „Bíddu, varst þú ekki að biðja um þessa greiðslu?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Rétta leiðin til endurreisnar menntakerfisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Tvær dætur á Gaza - páskahugvekja Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ef það líkist þjóðarmorði – þá er það þjóðarmorð! Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Vinnustaðir fatlaðs fólks Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar Skoðun Blóð, sviti og tár Jökull Jörgensen skrifar Skoðun Ertu knúin/n fram af verðugleika eða óverðugleika? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Og það eru margir sem sjúga fast. Grein um 25 milljarða árlegan kostnað við rekstur lífefyrissjóða. Halldór Benjamín framkvæmdastjóri SA fer mikinn í grein sem hann kallar, hljóð og mynd fara saman. Þar opinberar Halldór yfirlætið og hrokan sem sjóðfélagar lífeyrissjóða mega þola og hafa mátt þola frá varðhundum kerfisins áratugum saman. Allt sé byggt á misskilningi og íslenska lífeyrisundrið sé það besta og best rekna á byggðu bóli. Allur samanburður staðfesti það. En standast fullyrðingar Halldórs skoðun? Halldór segir að fjárfestingarkostnaður (gjöld) lífeyrissjóða séu á bilinu 0,04 - 0,05% sem hlutfall af eignum, sem þýðir að þau hafi verið í kringum 2,3 til 2,8 milljarðar á síðasta ári. Ef ársreikningar lífeyrissjóðanna eru skoðaðir kemur allt önnur niðurstaða í ljós eða yfir 16 milljarðar þar sem “áætlaður” kostnaður við fjárfestingar er vel falinn í skýringum ársreikninga sjóðanna og kemur ekki fram í tölum Halldórs. Af hverju ætli það sé því varlega áætlaður kostnaður er sannanlega kostnaður? Sjóðirnir bóka þar af leiðandi einungis beinan fjárfestingarkostnað sem er aðeins brot af heildarkostnaði og taka svo skrifstofu og stjórnunarkostnað og setja fram sem hlutfall af heildareignum. Sem verður auðvitað mjög lágt. Engin tilraun er gerð til að setja aldur og stærð lífeyrissjóðakerfa innan OECD í samhengi við hlutfall af kostnaði eða hvernig þeir færa kostnað vegna fjárfestingargjalda. Hvað er Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra með í laun sem hlutfall af landsframleiðslu? Ætli það sé sambærilegt og Joe Biden er með sem hlutfall af landsframleiðslu Bandaríkjanna? Hver ætli skrifstofu og stjórnunarkostnaður íslenskra lífeyrissjóða sé á hvern ríkisborgara samanborið við löndin innan OECD? Hver ætli raunverulegur rekstrarkostnaður lífeyrissjóða sé á hvern sjóðfélaga? Og hvað ætli séu margir lífeyrissjóðir að meðaltali fyrir hverja 360.000 íbúa í löndunum sem við berum okkur saman við? Þeir eru 21 á Íslandi! Allur alþjóðlegur samanburður er marklaus eða í besta falli villandi því kerfin eru misþroskuð, gömul og stór. Staðreyndin situr eftir að þessi ríflega 25 milljarða árlegi kostnaður er viðurkenndur af sjóðunum sjálfum og alveg ljóst að hann er varlega áætlaður og að öllum líkindum miklu miklu hærri. Eiga stjórnir lífeyrissjóðanna betra skilið eins Halldór vill meina? Hvað fóru lífeyrissjóðirnir í mörg dómsmál til að sækja bætur fyrir hönd sjóðfélaga í eftirmálum bankahrunsins? Hvað hafa lífeyrissjóðirnir eða stjórnir þeirra farið í mörg dómsmál frá hruni eða hversu mörg mál hafa verið skoðuð eða kærð vegna vafasamra viðskipta, umboðssvika, tengsla, kynferðislegrar áreitni eða gruns um sviksamlega háttsemi gagnvart hagsmunum okkar sem eigum þessa sjóði? Hversu mörg?? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar stóru alþjóðlegu endurskoðunarfyrirtækin greiddu skilanefndum föllnu bankanna himinháar skaðabætur fyrir að þegja yfir því að hafa falsað ársreikninga bankanna í aðdraganda hrunsins? Uppgjör sem komu nýlega í ljós. Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar stjórnendur Icelandair (sem var í meirihlutaeigu lífeyrissjóðanna) keyptu verðlausan hlut í Lindarvatni á tæpa tvo milljarða sem flokksgæðingar og aðrir dekurkálfar skiptu bróðurlega á milli sín í gegnum nokkur eignarhaldsfélög? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar sjálftakan í kringum rekstur tölvukerfis lífeyrissjóðanna ( Init hneykslið ) komst upp? Hvað gerðu stjórnir lífeyrissjóðanna þegar ein grófustu og alvarlegustu umhverfisbrot íslandssögunnar voru framin af stjórnendum Eimskips við förgun skipa? Hvað gerðu lífeyrissjóðirnir þegar upplýsingar komu fram um mögulega misbresti við sölu Bakkavarar árið 2016 og kostuðu lífeyrissjóðina 40 til 60 milljarða við skráningu félagsins á breskan markað? Hvað hafa stjórnir lífeyrissjóðanna sópað mörgum óþægilegum málum undir teppið? Halldóri Benjamín og Viðskiptablaðið geta þakkað stjórnum lífeyrissjóðanna fyrir vel unnin störf en þær hafa reynst fjármálkerfinu og atvinnulífinu mjög mjög vel. Bæði í formi fjármagns þegar vel gengur og aðgerðarleysis þegar illa fer. Og láta sig ekki vanta þegar svara þarf frekum lýðnum, og gera það með sama hroka og yfirlæti og af þeim er ætlast. Gæti ekki verið betra fyrirkomulag. 25 milljarðar í árlegan rekstrarkostnað, sem er varlega áætlað, er ekki mjólkurlaus speni. Og það eru margir sem sjúga fast. Jú það ber vissulega að þakka stjórnum sjóðanna fyrir meðvirknina, þöggunina og aðgerðarleysið þegar kemur að siðleysi, spillingarmálum og sjálftöku í íslensku fjármála og atvinnulífi. Það kemur því ekki á óvart að varðhundar kerfisins glefsi ef einhver opnar á sér munninn og spyr gagnrýnna spurninga. En hvers eiga sjóðfélagar að gjalda? Af hverju hafa sjóðfélagar ekkert um þetta að segja og af hverju er Halldór Benjamín ekki tilbúinn að þiggja boð mitt um að báðir aðilar setji það í hendur sjóðfélaga að kjósa stjórnir sjóðanna? Flestir vita svarið við því. Í því felast engin völd. Sjóðfélagar lífeyrissjóða eiga bera skilið. Höfundur er formaður VR.
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar