144 einstaklingar, yngri en 67 ára, búa á elliheimilum Bergþóra Bergsdóttir skrifar 9. desember 2021 12:30 Vinkona mín og samherji í MS, Margrét Sigríður Guðmundsdóttir, er enn að berjast við óréttlátt kerfi fyrir sig og aðra í sömu stöðu. Ég leyfði ykkur, vinum mínum, að fylgjast með baráttu hennar fyrir stað sem hún gæti kallað heimili sitt fyrir einum til tveimur árum en hún endaði með að fá vist á meðalstóru elliheimili, verandi eini íbúinn sem ekki er með gráan koll og heyrnaskerðingu. Ágætlega var tekið á móti henni en nú er búið að vera að reita af henni fjaðrirnar með skerðingu þjónustu, sem henni er þó svo nauðsynleg til að halda heilsu. Vinkona mín er ekki veik, hún þarf bara á þjónustu að halda við athafnir daglegs lífs. En komið með mér í smá hugarflug.... Ímyndið ykkur ef þið þyrftuð að sitja sem fastast í sama stólnum 14 tíma á dag, alla 7 daga vikunnar, árið um kring, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti, - ekki einu sinni þegar ykkur væri lyft í rúmið. Þar lægjuð þið hreyfingarlaus í 10 tíma, og aftur, en nú liggjandi, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti. Jólin koma þó tvisvar í viku þegar þið fáið teygjur í 30 – 40 mínútur að morgni dags áður en setan hefst að nýju. Að nýta sér æfingahjól á staðnum til að fá einhverja hreyfingu á blóðrás líkamans er aðeins í boði einu sinni í viku. Ef þú einhverra hluta vegna getur ekki nýtt þennan tímaglugga, - ja, æ sorry, ekkert i boði fyrir þig núna, prófaðu að koma aftur í næstu viku.... COMPUTER SAYS NO! Og nei, Margrét má ekki fá sjúkraþjálfun, iðjuþjálfun eða aðra endurhæfingu hjá þjálfara út í bæ. Ríkið segir NEI, heimilið segir NEI, COMPUTER SAYS NO! Sömu reglur eiga að gilda um ungan fatlaðan einstakling með áratuga líf framundan sem þarf nauðsynlega á endurhæfingu að halda, ef ekki á að fara verr, og einstakling sem kominn er að leiðarenda. Meðal dvalartími á hjúkrunarheimili er 2,7 ár. Herbergi Margrétar, svo smekklegt sem það er, er svo fullt af nauðsynlegum hjálpartækum og því sem þarf til daglegs lífs, að forfæra þarf rúmið til hún komist í það og úr. Til að komast á salerni eða í sturtu þarf fyrst að tæma baðherbergið, sem óhjákvæmilega þegar lítið pláss er, er líka geymsla. Og já, sturta er aðeins í boði vikulega! Fyrir ykkur sem ekki þekkið til – fólk sitjandi í hjólastólum svitnar líka! Að hitta vini, fara í leikhús eða eitthvað annað á kvöldin.... það er ekki bara alveg sjálfsagt eins og hjá okkur flestum. Ég tala nú ekki um, að hafa lítið val um það hvort hlustað sé á útvarpsmessuna á sunnudagsmorgnum þegar maður vill frekar hugleiða í friði og ró inni á herberginu sínu. Útvarpið glymur frammi. En þetta er raunveruleiki Margrétar og meira til Finnst ykkur þetta mannsæmandi líf sem má þakka fyrir eða getið þið ekki hugsað ykkur að neinn lifi við þessar aðstæður svo áratugum skiptir? Athugið að engum kemur til hugar að lenda ungur á elliheimili vegna veikinda eða slysa en það raungerðist þó fyrir 144 núverandi unga íbúa elliheimila landsins. Enginn veit hver getur verið næstur – við sjálf, ættingi eða vinur. Stjórnvöld verða að vakna Afhverju búa 144 einstaklingar, yngri en 67 ára, á hjúkrunarheimilum, réttara sagt elliheimilum, þar sem meðalaldur íbúa er nú 85 ár og fer hækkandi? 144 ungir í rýmum á víð og dreif um landið sem ætluð eru eldri borgurum, rýmum sem jafnast á við öll rýmin á Droplaugastöðum og á Sunnuhlíð í Kópavogi. Væri ekki frekar ráð að koma þessum 144 einstaklingum í húsnæði sem hentar fötluðum, í samræmi við lög og reglugerðir þar um, og leyfa eldri borgurum, sem búa nú á göngum og á dýrum plássum LSH, að komast í herbergi á hjúkrunarheimili til að eyða þar síðustu árum ævi sinnar í góðum félagsskap jafnaldra sinna og njóta þjónustu og aðhlynningar frábærs starfsfólks skv. markmiðum um öldrunarþjónustu. Það er úrelt að velta þeirri hugmynd upp að ásættanlegt sé að koma upp sérstökum deildum fyrir yngri innan hjúkrunarheimila. Þessir hópar, ungir fatlaðir og heldri borgarar á elliheimili passa engan veginn saman við þessar aðstæður. Stjórnvöld verða að fylgja nútimanum. Út af elliheimilum og inn á búsetukjarna við hæfi fyrir þá yngri og út með heldri af LSH og inn á hjúkrunarheimili. Ég tek það fram hjúkrunarheimili Margrétar er ekki einsdæmi. Forsvarsmenn heimilanna hafa lengi reynt að vekja athygli stjórnvalda á vandamálum tengdum „útlögum“, eins og yngri en 67 eru kallaðir í opinberum skýrslum, en stjórnvöld þverskallast við. En nú er lag. Nýr ráðherra sem vonandi vill láta til sín taka og kosningar til sveitarstjórna á næsta ári. Þá höfum við val um hvernig samfélag við viljum búa þeim sem minna mega sín. Takk þeim er lásu. Höfundur er einstaklingur með MS. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Hjúkrunarheimili Mest lesið Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson Skoðun Ólögmæt sóun skattfjár Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium Skoðun Skoðun Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Sjá meira
Vinkona mín og samherji í MS, Margrét Sigríður Guðmundsdóttir, er enn að berjast við óréttlátt kerfi fyrir sig og aðra í sömu stöðu. Ég leyfði ykkur, vinum mínum, að fylgjast með baráttu hennar fyrir stað sem hún gæti kallað heimili sitt fyrir einum til tveimur árum en hún endaði með að fá vist á meðalstóru elliheimili, verandi eini íbúinn sem ekki er með gráan koll og heyrnaskerðingu. Ágætlega var tekið á móti henni en nú er búið að vera að reita af henni fjaðrirnar með skerðingu þjónustu, sem henni er þó svo nauðsynleg til að halda heilsu. Vinkona mín er ekki veik, hún þarf bara á þjónustu að halda við athafnir daglegs lífs. En komið með mér í smá hugarflug.... Ímyndið ykkur ef þið þyrftuð að sitja sem fastast í sama stólnum 14 tíma á dag, alla 7 daga vikunnar, árið um kring, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti, - ekki einu sinni þegar ykkur væri lyft í rúmið. Þar lægjuð þið hreyfingarlaus í 10 tíma, og aftur, en nú liggjandi, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti. Jólin koma þó tvisvar í viku þegar þið fáið teygjur í 30 – 40 mínútur að morgni dags áður en setan hefst að nýju. Að nýta sér æfingahjól á staðnum til að fá einhverja hreyfingu á blóðrás líkamans er aðeins í boði einu sinni í viku. Ef þú einhverra hluta vegna getur ekki nýtt þennan tímaglugga, - ja, æ sorry, ekkert i boði fyrir þig núna, prófaðu að koma aftur í næstu viku.... COMPUTER SAYS NO! Og nei, Margrét má ekki fá sjúkraþjálfun, iðjuþjálfun eða aðra endurhæfingu hjá þjálfara út í bæ. Ríkið segir NEI, heimilið segir NEI, COMPUTER SAYS NO! Sömu reglur eiga að gilda um ungan fatlaðan einstakling með áratuga líf framundan sem þarf nauðsynlega á endurhæfingu að halda, ef ekki á að fara verr, og einstakling sem kominn er að leiðarenda. Meðal dvalartími á hjúkrunarheimili er 2,7 ár. Herbergi Margrétar, svo smekklegt sem það er, er svo fullt af nauðsynlegum hjálpartækum og því sem þarf til daglegs lífs, að forfæra þarf rúmið til hún komist í það og úr. Til að komast á salerni eða í sturtu þarf fyrst að tæma baðherbergið, sem óhjákvæmilega þegar lítið pláss er, er líka geymsla. Og já, sturta er aðeins í boði vikulega! Fyrir ykkur sem ekki þekkið til – fólk sitjandi í hjólastólum svitnar líka! Að hitta vini, fara í leikhús eða eitthvað annað á kvöldin.... það er ekki bara alveg sjálfsagt eins og hjá okkur flestum. Ég tala nú ekki um, að hafa lítið val um það hvort hlustað sé á útvarpsmessuna á sunnudagsmorgnum þegar maður vill frekar hugleiða í friði og ró inni á herberginu sínu. Útvarpið glymur frammi. En þetta er raunveruleiki Margrétar og meira til Finnst ykkur þetta mannsæmandi líf sem má þakka fyrir eða getið þið ekki hugsað ykkur að neinn lifi við þessar aðstæður svo áratugum skiptir? Athugið að engum kemur til hugar að lenda ungur á elliheimili vegna veikinda eða slysa en það raungerðist þó fyrir 144 núverandi unga íbúa elliheimila landsins. Enginn veit hver getur verið næstur – við sjálf, ættingi eða vinur. Stjórnvöld verða að vakna Afhverju búa 144 einstaklingar, yngri en 67 ára, á hjúkrunarheimilum, réttara sagt elliheimilum, þar sem meðalaldur íbúa er nú 85 ár og fer hækkandi? 144 ungir í rýmum á víð og dreif um landið sem ætluð eru eldri borgurum, rýmum sem jafnast á við öll rýmin á Droplaugastöðum og á Sunnuhlíð í Kópavogi. Væri ekki frekar ráð að koma þessum 144 einstaklingum í húsnæði sem hentar fötluðum, í samræmi við lög og reglugerðir þar um, og leyfa eldri borgurum, sem búa nú á göngum og á dýrum plássum LSH, að komast í herbergi á hjúkrunarheimili til að eyða þar síðustu árum ævi sinnar í góðum félagsskap jafnaldra sinna og njóta þjónustu og aðhlynningar frábærs starfsfólks skv. markmiðum um öldrunarþjónustu. Það er úrelt að velta þeirri hugmynd upp að ásættanlegt sé að koma upp sérstökum deildum fyrir yngri innan hjúkrunarheimila. Þessir hópar, ungir fatlaðir og heldri borgarar á elliheimili passa engan veginn saman við þessar aðstæður. Stjórnvöld verða að fylgja nútimanum. Út af elliheimilum og inn á búsetukjarna við hæfi fyrir þá yngri og út með heldri af LSH og inn á hjúkrunarheimili. Ég tek það fram hjúkrunarheimili Margrétar er ekki einsdæmi. Forsvarsmenn heimilanna hafa lengi reynt að vekja athygli stjórnvalda á vandamálum tengdum „útlögum“, eins og yngri en 67 eru kallaðir í opinberum skýrslum, en stjórnvöld þverskallast við. En nú er lag. Nýr ráðherra sem vonandi vill láta til sín taka og kosningar til sveitarstjórna á næsta ári. Þá höfum við val um hvernig samfélag við viljum búa þeim sem minna mega sín. Takk þeim er lásu. Höfundur er einstaklingur með MS.
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun